Τὸ πρὸ παντὸς ἄλλου ἐκπλῆττον τὸν εἰσερχόμενον εἰς τὴν ἡγεμόνα ταύτην πόλιν (empire city) ὡς ἀποκαλοῦσιν αὐτὴν ἐγκαυχώμενοι οἱ Ἀμερικανοὶ, εἶναι ἡ ἐμπορικὴ κίνησις, ἡ διαδηλουμένη ἐκ τῆς πυρετώδους ταραχῆς τῶν κατοικούντων τὸ κάτω ἄστυ.
Θεέ μου, ὁποία κίνησις! φαίνεται ὡς ἂν ἡ πόλις ὁλόκληρος μετεκομίζετο, ἢ ὡς ἂν ὑπῆρχεν ἐμπορικὴ πανήγυρις.
Ὅστις πατήσῃ τὴν γῆν τῆς κατ’ ἐξοχὴν ἐμπορικῆς ταύτης πόλεως ἐννοεῖ ἀμέσως πόθεν πηγάζει ἡ εὐδαιμονία τῶν φιλέργων Ἀμερικανῶν. Ὁ χρόνος εἶναι χρυσὸς λέγουσι (Time is money) καὶ ἐπειδὴ πρὸ παντὸς ἄλλου ἐπιδιώκουσι τὸν πλοῦτον, δὲν ἀφίνουσιν οὐδὲ λεπτὸν τῆς ὥρας νὰ παρέλθῃ ἐπὶ ματαίῳ. Ἐν Νεοβοράκῳ τῳόντι δὲν βλέπεις οὐδὲ ἕνα ἄνθρωπον καθήμενον εἰς τὸ καφφενεῖον, ἢ παρὰ τὸν αἰγιαλὸν ἱστάμενον καὶ χάσκοντα, ὄχι· ἡ ἀεργία εἶναι ὄνειδος οὗ τινος εἶναι ἀπηλλαγμένοι οἱ Ἀμερικανοί. Ἀπ’ ἐναντίας μάλιστα βλέπεις δωδεκαετῆ παιδία ἐξασκοῦντα τὸ ἐπάγγελμά των μετὰ διπλωματικῆς ὅλως σοβαρότητος, ἀναλαμβάνοντα σπουδαίας ἐπιχειρήσεις καὶ διαχειριζόμενα μεγίστας χρηματικὰς ποσότητας.
Τοιαῦται ὑπῆρξαν αἱ πρῶται ἐντυπώσεις ὅσας μοὶ ἐπροξένησεν ἡ θέα τοῦ Νεοβοράκου, καὶ τὰς κοινοποιῶ εἰς τοὺς ἀναγνώστας μου, διὰ νὰ τοὺς παρασύρω οὕτως εἰπεῖν μετ’ ἐμοῦ καὶ νὰ ἐξετάσωμεν τὰ πράγματα τοῦ νέου κόσμου συνταξειδεύοντες.
Οἱ περιηγηταὶ εἶναι συνήθως περίεργοι καὶ εὐλόγως, διότι πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ταξειδεύσῃ τις ἀπὸ τοῦ ἑνὸς εἰς τὸ ἕτερον ἡμισφαίριον καὶ νὰ μὴ ἴδῃ ἢ ἀκούσῃ πᾶν ὅ, τι κινεῖ τὴν περιέργειαν τῶν ὀφθαλμῶν καὶ τοῦ πνεύματος; Ἐν τούτοις ὑπάρχουσιν ἄνθρωποι διατρίψαντες δεκαετίαν ὅλην εἰς ξένον τόπον καὶ ὅμως οὐδὲν ἰδόντες, οὐδὲν ἀκούσαντες τῶν ἐν τῷ τόπῳ ἐκείνῳ συμβαινόντων· ἀλλ’ οἱ τοιοῦτοι ἄνθρωποι δὲν εἶναι περιηγηταί· εἶναι ἀνθρώπινα κιβώτια.
Παρατηρήσας λοιπὸν, ἐνῷ ἔτι εὑρισκόμην ἐπὶ τοῦ ἀτμοπλοίου, γιγάντιόν τινα πύργον ἀλλοκότου κατασκευῆς, κείμενον παρὰ τὸν αἰγιαλὸν καὶ εἰς τὸ ἀπώτατον ἄκρον τοῦ Νεοβοράκου, ἠρώτησα Ἰρλανδόν τινα ἐξαμερικανισθέντα, ὑπάλληλον τοῦ λιμεναρχείου, τὸ ὄνομα καὶ τὴν χρῆσιν τῆς παραδόξου ταύτης οἰκοδομῆς.
—Ἡ οἰκοδομὴ αὕτη, μοὶ ἀπεκρίθη, ὁνομάζεται Πυργοφυλακεῖον (Castle-Garden) καὶ ἐχρησίμευε παλαιόθεν ἀντὶ φρουρίου. Κατόπιν δὲ ὑπέστη διαδοχικῶς πολλὰ μεταβολὰς, ἀπὸ φροερίου δηλαδὴ μετετράπη εἰς κατάστημα δημοσίας ἐκθέσεως, ἀπὸ κατάστημα ἐκθέσεως εἰς λυρικὸν θέατρον, ἀπὸ θεάτρου εἰς μουσουργεῖον, καὶ ἀπὸ μουσουργείου εἰς ἀποβατήριον διὰ τοὺς παμπληθεῖς μετανάστας, οἵτινες ἐρχόμενοι εἰς Νεοβόρακον, μεταβαίνουσιν εἰς τὰ ἐνδότερα τῆς Ἀμερικῆς.
—Λοιπὸν σήμερον τὸ Πυργοφυλακεῖον κατήντησε ξενοδοχεῖον; ἠρώτησα.
—Δὲν εἶναι ξενοδοχεῖον, μοὶ ἀπεκρίθη, ἀλλὰ κατάστημα ἀνῆκον εἰς τὴν δημαρχίαν, ἐν τῷ ὁποίῳ οἱ μετανάσται φιλοξενοῦνται δωρεάν. Διότι σημειώσατε ὅτι οἱ πλεῖστοι τῶν μεταναστῶν ἀποβαίνουσι κατὰ προτίμησιν εἰς Νεοβόρακον· ἔρχονται δὲ κατὰ μέσον ὅρον δωδεκάκις χίλιοι κατὰ μῆνα, τουτέστιν ἑκατὸν τεσσαράκοντα τέσσαρες χιλιάδες ἀνὰ ἕκαστον ἔτος, μὴ ὑπολογιζομένων τῶν εὐπορωτέρων ταξειδιωτῶν τῶν δι’ ἀτμοπλοίων ἐρχομένων, οἵτινες συμποσοῦνται εἰς χιλίους πεντακοσίους κατὰ μῆνα. Τῶν μεταναστῶν τούτων τὰ τρία τέταρτα εἶναι συνήθως Γερμανοὶ τὸ γένος, τὸ δ’ ἓν τέταρτον ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον Ἰρλανδοί. Οἱ Γερμανοὶ εἶναι τὸ πρώτιστον καὶ ζωτικώτερον στοιχεῖον τῶν δυτικῶν Ἀμερικανικῶν ἀποικιῶν, ἔνθα ὅλοι σχεδὸν συσσωρεύονται, διακρίνονται δὲ ἐπὶ ἐγκρατείᾳ, φιλεργείᾳ καὶ σωματικῇ ῥώμη, διότι οὗτοι ἀντέχουσι μᾶλλον τῶν ἄλλων κατὰ τῶν ἀναθυμιάσεων τῶν προερχομένων ἐκ τῆς ἐκχερσώσεως τῶν δασῶν· εἶναι δὲ καὶ μονιμώτατοι, ἐρχόμενοι μὲ σταθερὰν ἀπόφασιν νὰ γίνωσι πολῖται Ἀμερικανοὶ, νὰ ζήσωσι διὰ τῆς ἐργασίας των, ἐκεῖ δὲ καὶ νὰ ταφῶσι μετὰ θάνατον· διὸ ἀποχωριζόμενοι διὰ παντὸς τῆς πατρίδος των, οὐδέποτε πάσχουσιν ὑπὸ νοσταλγίας. Εἶναι ὅμως ἀληθές, ὅτι οἱ Γερμανοὶ μεταναστεύοντες, μετακομίζουσι μεθ’ ἑαυτῶν καὶ τὰς οἰκογενείας των καὶ ὁ, τι ἄλλο ἀγαθὸν ἔχουσι. Διότι πρέπει νὰ ἠξεύρετε ὅτι ἡ Ἀμερικανικὴ Κυβέρνησις, ἂν καὶ λίαν φιλόξενος, ἀπηγόρευσεν ὅμως αὐστηρῶς τὴν εἰς τὸ κράτος εἴσοδον τῶν μεταναστῶν ἐκείνων, ὅσοι δὲν ἔχουσι τόσα χρήματα, ὥστε νὰ ἐπαρκέσωσιν εἰς τὰ ἔξοδα τῆς μετοικεσίας καὶ τῆς πρώτης ἐγκαταστάσεως. Συνεπείᾳ δὲ τοῦ μέτρου τούτου, πλεῖστοι μετανάσται ἀνήκοντες εἰς τὴν κατηγορίαν τῶν πάντη ἀπόρων, ἀπεπέμφθησαν εἰς τὰς ἑαυτῶν πατρίδας διὰ μέσου τῶν προξένων των.
