τὴν συναφὴν τοῦ μαρμαρυγιακοῦ σχιστολίθου καὶ τῶν ἄλλων στρωσιγενῶν πετρωμάτων πρὸς τοὺς τραχείτας, τοὺς βασάλτας καὶ τοὺς δολερίτας ὑπάρχουσι μεταλλικαὶ φλέβες, ὡς π.χ. πλησίον τοῦ Βουγιουκδερέ, ὅπου πρὸ πολλοῦ ἐξορύσσονται ὀρυκτὰ χαλκοῦ καὶ σιδήρου.
Μετὰ τοῦ πολλαχῶς διερρηγμένου τεμαχίου, τοῦ ἐκ στρωμάτων τῆς δεβονίου διαπλάσεως συνισταμένου, συνάπτονται πρὸς μεσημβρίαν τῆς Εὐρωπϊκῆς ἀκτῆς στρώματα τῆς μεικαίνου διαπλάσεως, ἀνηκούσης εἰς τὴν τριτογενῆ περίοδον τοῦ καινοζῳϊκοῦ αἰῶνος καὶ σχηματιζούσης τὴν ἐκ χθαμαλῶν λόφων συνισταμένην τριγωνικὴν μικρὰν χερσόνησον, ἐφ’ ἧς κεῖται τὸ Βυζάντιον.
Ἐνταῦθα μεταξὺ τῶν δεβονίων καὶ μειοκαινικῶν στρωμάτων ὑπάρχει ἡ μεγίστη ἐκ τῶν ἐγκαρσίως τὴν Εὐρωπαϊκὴν ἀκτὴν τεμνουσῶν κοιλάδων, δηλ. ὁ Κεράτιος κόλπος, ἀποτελῶν λιμένα εὐρύτατον καὶ ἀσφαλέστατον. Μορφολογικῶς ὁ Κεράτιος κόλπος, ὡς καὶ ἀμφότεραι αἱ ἀγχίαλοι λίμναι Μικρὸς καὶ Μεγάλος Τσεκμετζές, 17 χιλιόμ. πρὸς Δ. ἐπὶ τῆς. Θρᾳκικῆς παραλίας, τάσσονται εἰς τὰς στομαλίμνας, ἂν καὶ τούτων διακρίνεται ὁ Κεράτιος κόλπος, διότι ἔχει σχετικῶς μέγα βάθος καὶ ἀποκρήμνους τὰς ὄχθας. Τὸ μέγα ὅμως αὐτοῦ βάθος δύναται νὰ ἐγεννήθη ὑπὸ τοῦ ἰσχυροῦ ρεύματος τοῦ πορθμοῦ, ὅπερ εἰσέρχεται καὶ εἰς αὐτόν, ἐνῷ αἱ δύο ἄλλαι μνημονευθεῖσαι στομαλίμναι (Liman) ἐσχηματίσθησαν διὰ προσχώσεων παρὰ τὰς ἐκβολάς των καὶ ἔχουσι στενὰ τὰ στόμια αὑτῶν.
Ὁ Κεράτιος δὲ κόλπος ἔχων μῆκος 5 χιλµ. ἐκβάλλει διὰ στομίου 800 μέτρων εἰς τὸν Βόσπορον, 1,700 μέτρα μακρὰν τοῦ μεσημβρινοῦ στομίου τούτου, σχηματίζων οὕτω μετὰ τῆς Προποντίδος μικρὰν τριγωνικὴν χερσόνησον, κατάλληλον διὰ
