συγκεντρωθῆ εἰς μέρος τι τῆς Ἀσίας, ἢ Ἀφρικῆς, ὅπου κατοικοῦσα συμπαγῶς καὶ διοικουμένη κατὰ τὴν ἰδίαν ἀρέσκειαν, δύναται καὶ νὰ εὐδαιμονήσῃ ἀθορύβως καὶ νὰ ἀποκατασταθῆ ἰσχυρά.
Ἵνα ὑπάρξῃ ὅμως εὐκολία τῆς μετοικήσεως, οἱ μέλλοντες νὰ μετοικήσωσι δύνανται νὰ πωλήσωσι πᾶσαν τὴν ἰδιοκτησίαν των· καὶ πρὸς πλείονα ὠφέλειαν τῶν μετοικησόντων, ἀνάγκη νὰ προσκληθῶσι πρὸς ἀγορὰν κτημάτων ἐξ ὅλων τῶν Εὐρωπαϊκῶν κρατῶν ἀγορασταὶ, καὶ ἡ πώλησις διὰ τοῦ συναγωνισμοῦ θέλει ἀποβῆ ὠφελιμωτάτη εἰς τοὺς πωλητὰς, συνάμα δὲ τοιοῦτον μέτρον, θέλει δώσει ἀφορμὴν εἰς τὸ νὰ κατοικηθῇ ὁ τόπος, γινομένων τρόπον τινὰ μεταναστεύσεων, καὶ αὐξανομένου τοῦ πληθυσμοῦ διὰ νέων οἰκητόρων, ὁμοίων κατὰ τὸ θρήσκευμα, ἐχόντων ἀνάλογον πολιτισμὸν καὶ δυναμένων νὰ διοικηθῶσι συνταγματικῶς.
Ἡ Ἑλληνικὴ φυλὴ μετὰ τῶν νέων συνοίκων καὶ τῶν λοιπῶν ἐν τῷ τόπῳ χριστιανικῶν φυλῶν, δύναται ν’ ἀπαρτίσῃ κράτος χριστιανικὸν, ἐλεύθερον, πολιτευόμενον συνταγματικῶς, καὶ ἔχον τὴν ἕδραν αὐτοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει.
Ἐὰν τὸ πρᾶγμα ἐκ πρώτης ὄψεως φαίνεται ἀπίθανον, μήπως διανομή τις, ὁποίαν ἀνωτέρω περιεγράψαμεν, δὲν εἶναι πολὺ μᾶλλον ἀπίθανος; Εἰρηνικωτέρα λοιπὸν λύσις τοῦ ζητήματος θέλει φανῆ ἡ τελευταία αὔτη, ἡ δὲ ἐξ αὐτῆς προκύψουσα εἰρήνη θέλει ἀποβῆ βασιμωτέρα καὶ διαρκεστέρα· διότι οἱ Ἕλληνες, ἐκτὸς τοῦ δικαιώματος τῆς κληρονομίας, ὅπερ ἀποκλειστικῶς τοῖς ἀνήκει, δὲν θέλουν συστήσει μέγα κράτος, ὥστε ν’ ἀποβῆ ἐπίφοβον πρὸς τα ἄλλα Εὐρωπαϊκὰ Κράτη.
Ἀλλὰ πῶς δύναται νὰ λάβῃ χώραν τοιαύτη λύσις; Ἐὰν διὰ βίας· ἀνάγκη ὁ πόλεμος ν’ ἀναστατώσῃ τὸ τουρκικὸν κράτος, ἐκ τούτου δὲ ὄχι ὀλίγον θὰ πάθωσι καὶ τὰ Εὐρωπαϊκὰ συμφέροντα. Διὰ μέσων ὅμως εἰρηνικῶν εἶναι ἆρά γε δυνατὸν νὰ κατορθωθῆ ἡ διαίρεσις τῶν δύω φυλῶν, καὶ ἡ μετοίκησις τῆς ὀθωμανικῆς; Ἀδύνατον εἶναι νὰ συμφωνήσωσι ποτὲ αἱ δύω φυλαὶ πρὸς τοῦτο καὶ νὰ ἐνεργήσωσιν ἑκουσίως τὴν πραγματοποίησιν, Ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει θὰ εὑρεθῶ-