Εἴπομεν ἀλλαχοῦ ὅτι αὐτοβούλως ἀνεκηρύχθη […] τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τῶν Πατριαρχείων καὶ ὅτι τοῦτο παρέσχεν ἀφορμὴν εἰς μακρὰς ἐκκλησιαστικὰς ἔριδας, αἵτινες πολλαχῶς καὶ πολυτρόπως παρέβλαψαν τὴν νεαρὰν κοινωνίαν τοῦ ἱδρυθέντος βασιλείου, καὶ ὅτι ἠγέρθη ζήτημα μέγα ἐὰν ἡ ἀνεξαρτησία τῆς Ἑλλάδος ἠδύνατο νὰ κηρυχθῇ, αὐτοδικαίως, ἢ ἐὰν ὤφειλε νὰ προηγηθῇ αἴτησις πρὸς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον.
Ὑπὲρ τῆς πρώτης γνώμης ἦτο ὁ θεολόγος Θεόκλητος Φαρμακίδης, ὑπὲρ δὲ τῆς δευτέρας ὁ θεολόγος Οἰκονόμος ὁ ἐξ Οἰκονόμων. Καὶ οἱ μὲν περὶ τὸν Φαρμακίδην κατήγγελον τοὺς περὶ τὸν Οἰκονόμον ὡς ἐπιζητοῦντας δῆθεν τὴν ἐξάρτησιν τῆς Ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐν ᾧ τοιοῦτόν τι οὐδεὶς ἐπεθύμει, οὐδ’ ὁ Οἰκονόμος, ὅστις ἁπλῶς ὑπεστήριζεν ὅτι ἡ ἀνεξαρτησία τῆς Ἐκκλησίας ὤφειλε νὰ προέλθῃ κανονικῶς παρὰ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἡ οὐσία λοιπὸν τοῦ ζητήματος ἦτο ἡ διατύπωσις τῆς αἰτήσεως τῆς ἀνεξαρτησίας· ἀλλὰ διατί τοσοῦτος τότε θόρυβος καὶ τοσαῦται συζητήσεις;
Ἐνταῦθα πρέπει νὰ εἴπωμεν ὅτι ὁ Φαρμακίδης ἦτο ἐκ τῶν ἐλευθεριαζόντων ἐκείνων ἀνδρῶν, οἵτινες περὶ τοὺς τύπους καὶ τὰ μικρὰ ἀναλισκόμενοι καὶ εἰς ταῦτα μεγίστην σπουδαιότητα ἀποδίδοντες παραβλάπτουσιν ἀκριβῶς αὐτὰς τὰς φιλελευθέρους ἰδέας ὑπὲρ ὧν ἀγωνίζονται, ἀφ’ ἑτέρου δ’ ὑπῆρχον καὶ ἀτομικαὶ συμπάθειαι καὶ ἀντιπάθειαι αἵτινες καὶ ὤθησαν εἰς ἀντίθετον γνώμην τοὺς δύο ἐκείνους διασήμους τῆς νεωτέρας Ἑλλάδος κληρικούς.
Ὁ Θεόκλητος Φαρμακίδης ἦτο ὁμολογουμένως ἀκραιφνὴς πατριώτης, τῆς ἑλληνικῆς παιδείας θερμὸς ζηλωτής, τοῦ καλάμου χειριστὴς δεξιώτατος καὶ τοῦ λόγου ἀριστοτέχνης· ἦτο ὅμως καὶ πνεῦμα φιλοτάραχον, ἦτο ἄνθρωπος τῶν ἄκρων. Οὗτος χειροτονηθεὶς ἐν Λαρίσσῃ διάκονος καὶ μεταβὰς εἰς Κωνσταντινούπολιν, κατὰ νὸ 1804, πρὸς ἐξακολούθησιν τῶν σπουδῶν αὐτοῦ παρὰ τῷ θείῳ αὑτοῦ ἱερομονάχῳ Παϊσίῳ, τῷ μετὰ ταῦτα μητροπολίτῃ Σάμου, ἐμίσησε τὸν ἐπικρατοῦντα ἐν τοῖς Πατριαρχείοις αὐστηρὸν μοναχικὸν βίον καὶ τὴν τότε κρατοῦσαν τῶν ἀρχιεπισκόπων αὐταρχίαν· εἶτα δὲ μεταβὰς εἰς Ἰάσιον τῆς Μολδαυΐας καὶ παρευρεθεὶς κατὰ
