ἀνωτέρω, ὅτι δὲν ἦτο εἰσέτι καιρὸς πρὸς τοῦτο. Διότι ὁ Έλληνικὸς, λαός, ὅστις ἀπὸ τοσούτων ἐτῶν ἐν δουλεία διαβιοὺς ἔφερε πολλὰς ἐν ἑαυτῷ ἠθικὰς πληγάς, μέχρι τῆς ὑπουλώσεως τῶν ὁποίων, οἱ τὰς τύχας, κατὰ τὴν ἐλευθερίαν αὐτοῦ, ἰθύνοντες, ἔπρεπε νὰ περιμείνωσι χρόνον πολὺν καὶ μέχρι τῆς ἐντελοῦς ἰάσεως αὐτῶν καὶ τότε, ἐὰν ἔβλεπον τὸ ἔδαφος ἐπιδεκτικὸν συνταγματικῶν ἐλευθεριῶν νὰ ἐνσπείρωσι ταύτας, ἀλλὰ καὶ αὖθις οὐχὶ ἅπαντι τῷ θυλακίῳ, πλὴν μικρὸν καὶ κατ’ ὀλίγον, ἵνα μὴ τυχὸν ἐκ τῆς συσσωρεύσεως πολλοῦ σπόρου ἐν μικρῷ ἀγρῷ ἀποπνιγῇ μὲν ὁ σπόρος ὁ δὲ σπείρας ζημιωθῇ τελείως, ἔσπευσαν νὰ καταρρίψωσι προώρως τὴν Μοναρχίαν καὶ νὰ ἱδρύσωσιν ἐπ’ αὐτῆς τὸ Σύνταγμα εἰς τὴν ἐξιστόρησιν τοῦ ὁποίου σπεύδομεν, ἀφ’ οὗ εἴπομέν τινα περὶ τῶν κατὰ τὴν παρελθοῦσαν δεκαετηρίδα ἐθνικῶν προόδων.
Κατὰ τὴν παρελθοῦσαν δεκαετίαν συνετελέσθησαν πολλά. Ἀλλὰ πρὸς συντέλεσιν ὅμως τῶν ποικίλων τούτων ἔργων τῆς τε ἀντιβασιλείας καὶ τῆς Μοναρχίας ὡς πάντοτε, συνέδραμεν καὶ ὁ ἐνθουσιασμὸς τῶν πλουσίων ὁμογενῶν, ὧν πολλοὶ αὐτῶν ἀπέστειλαν χρήματα, δι’ ὧν πολλὰ δημόσιά τε καὶ ἰδιωτικὰ ἀνηγέρθησαν καταστήματα, πολλὰ ἐξεδόθησαν βιβλία καὶ πολλοὶ νέοι εἰς τὴν Ἑσπερίαν ἀποσταλέντες ἐμορφώθησαν ἐπιστημονικῶς.
Καὶ ἐν μὲν τῷ Πανεπιστημίῳ ἱδρύθη ἡ λεγομένη Πανεπιστημιακὴ Βιβλιοθήκη, ἥτις σήμερον εἶναι ἡνωμένη μετὰ τῆς Ἐθνικῆς, πλουτισθεῖσα διὰ τῆς δωρεᾶς τοῦ Σακελλαρίου, ἀποστείλαντος 5,300 τόμων, τῶν ἀδελφῶν Ζωσιμάδων, τοῦ Δούκα, τοῦ Βέλλη, τοῦ Κοραῆ, τοῦ Κομητᾶ, τῶν Καπλανῶν καὶ ἄλλων πολλῶν φιλογενῶν καὶ φιλομούσων.
Ἐκτὸς δὲ 105,000 δραχμῶν καὶ ἄλλων τινων χορηγειῶν τῆς Κυβερνήσεως, δι’ ὧν ἠγοράσθη ἡ ἐκ 2,000 τόμων συγκειμένη βιβλιοθήκη τοῦ Δημ. Ποστολάκα, πάντα τὰ μέχρι τοῦ 1840 βιβλία ἀνερχόμενα εἰς 15,000, ἦσαν ἰδιωτικαὶ προσφοραί· μετὰ τρία δ’ ἔτη τῷ 1843 τὰ ἐν τῇ Βιβλιοθήκῃ κατακείμενα βιβλία εἰς 40,000 τόμων ἀριθμούμενα ἐν οἷς καὶ 90 χειρόγραφα, προήρχοντο ἐκ κληροδοτημάτων καὶ δωρεῶν ὁμογενῶν καὶ φίλων μεταξὺ τῶν ὁποίων καταλεκτέοι: ὁ δοὺξ τῆς Τοσκάνης, προσενεγκὼν 6,000 τόμων, ὁ
