ἀπὸ τὸ ἱππικὸν εἶχε συστήσει ἰδιαιτέρως ὁ Καραϊσκάκης διὰ νὰ πιασθῇ ἀπὸ ἓν σῶμα δυνατόν· καὶ τοῦτο ἐπέφερε σημαντικὴν βλάβην εἰς τοὺς Ἕλληνας.
Ὁ Κιουταχῆς, ἅμα ἐξημέρωσε καὶ εἶδε τοὺς Ἕλληνας εἰς ταύτας τὰς θέσεις, συνήθροισεν εἰς Σέγκιον (Ἄρειον Πάγον) ὅσον στράτευμα ἠδύνατο νὰ μετακινήσῃ καὶ ἀφ’ οὗ τοὺς παρεκίνησε καὶ τοὺς ἐνεθάρρυνε μὲ ὑποσχέσεις καὶ ἀμοιβάς, τοὺς διέταξε νὰ ἐφορμήσωσι κατὰ τῶν προτεταγμένων Ἑλλήνων, τὸ ὁποῖον καὶ ἔπραξαν μὲ τρομερὰν μανίαν καὶ ὁρμήν. Οἱ Ἕλληνες, οἱ ὁποῖοι μάλιστα δὲν εἶχον προφθάσει νὰ κάμωσι δυνατοὺς τοὺς προμαχῶνάς των, μόλις ἐκένωσαν τὰ πυροβόλα των καὶ εὑρέθησαν ἐν τῷ μέσῳ τῶν Τούρκων, χωρὶς νὰ λάβωσι καιρὸν νὰ γεμίσωσι πάλιν. Πολεμοῦντες λοιπὸν συμμεμιγμένοι μὲ τοὺς ἐχθρούς, ἐχάθησαν σχεδὸν ὅλοι. Τὴν φθορὰν ταύτην ἰδόντες οἱ εἰς τὰ λοιπὰ ὀχυρώματα Ἕλληνες ἐτράπησαν εἰς φυγὴν πρὶν ἔλθωσιν εἰς μάχην μετὰ τῶν ἐχθρῶν. Ἀλλὰ τὸ ἱππικὸν τοῦ ἐχθροῦ ἐφόνευεν ὅσους ἐπρολάμβανεν. Ὁ τρόμος ἀποκατέστη γενικὸς καὶ ὅλοι ἔφευγον πρὸς τὴν θάλασσαν διὰ νὰ σωθῶσιν εἰς τὰ πλοῖα. Ὁ δὲ Κόχραν καὶ ὁ ἀρχιστράτηγος, οἱ ὁποῖοι εἶχον ἐξέλθει εἰς τὴν ξηράν, ἔπεσον εἰς τὴν θάλασσαν διὰ νὰ προλάβωσι νὰ φύγωσιν. Ὁ ὄλεθρος ἤθελε γένει γενικὸς καὶ ὑποκάτω ἀκόμη εἰς τὰ κανόνια τῶν Ἑλληνικῶν πλοίων, ἐὰν ὁ Νικόλαος Ζέρβας δὲν ἐμπόδιζε μὲ τὸ σπαθὶ εἰς τὰς χεῖρας τοὺς φεύγοντας καὶ δὲν τοὺς ἐμψύχωνε μὲ τὸ παράδειγμά του διὰ νὰ συσσωματωθῶσι καὶ ν’ ἀνθέξωσιν εἰς τὰς ἐχθρικὰς προσβολάς. Οἱ Τοῦρκοι πλησιάσαντες εἰς τὸ παραθαλάσσιον καὶ ἰδόντες τοὺς Ἕλληνας συσσωματωμένους καὶ ἑτοίμους δι’ ἀντίκρουσιν, προστατευομένους μάλιστα καὶ ἀπὸ τῶν πλοίων τὰ κανόνια, δὲν ἐπεχείρησαν ἄλλην προσβολήν, εὐχαριστημένοι, φαίνεται, ἀπὸ τὴν ἄχρι τοῦδε ἔκβασιν, ἀλλ’ ἐπέστρεψαν εἰς τὸ στρατόπεδόν των.
Ἡ ζημία τὴν ὁποίαν ἔλαβον οἱ Ἕλληνες εἰς ταύτην τὴν μάχην ὑπῆρξε μεγίστη καὶ ὁποῖα δὲν συνέβη ἕως ταύτην τήν ἐποχήν. Πεντακόσιοι περίπου Ἕλληνες ἐφονεύθησαν καὶ αἰχμαλωτίσθησαν, ἐκ τῶν ὁποῖων οἱ περισσότεροι ἦσαν τακτικοί, Κρῆτες καὶ Σουλιῶται· πρὸ πάντων ὅμως ἡ μάχη αὕτη ὑπῆρξεν ὀλεθρία διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἀξιωματικῶν, οἵτινες ἐφονεύθησαν ἢ ἐπιάσθησαν ζῶντες· μεταξὺ τῶν πρώτων συναριθμοῦνται ὁ Λάμπρος Βέϊκος, ὁ Γεώργιος Τζαβέλας, ὁ Ἀθανάσιος Τούσια Μπότζαρης καὶ ὁ Ἰωάννης Νοταρᾶς· μεταξὺ δὲ τῶν αἰχμαλωτισθέντων ὁ Γεώργιος Δράκος καὶ ὁ Δημήτριος Καλλέργης [1].
- ↑ Ὁ Γεώργιος Δράκος μεταγόμενος εἰς Χαλκίδα ἐφονεύθη, ἢ κατ’ ἄλλους ηὐτοκτόνησε καθ’ ὁδόν. Ὁ δὲ Δ. Καλλέργης ἐξηγοράσθη ὑπὸ τῶν συγγενῶν του ἀντὶ 10 χιλ. γροσίων, ἀκρωτηριασθέντος μόνον ὑπὸ τῶν Τούρκων τοῦ ἑτέρου ἐκ τῶν ὤτων του.
