Σελίδα:Ελληνομνήμων Αρ.2 (1843).djvu/39

103

ΕΛΛΗΝΟΜΝΗΜΩΝ.

νόντος τοῦ πάπα Ἀλεξάνδρου, κατέλυσε τὴν δυναστείαν τοῦ Οὐαλεντινοῦ. Συμπεραίνομεν λοιπὸν ὅτι καὶ ὁ Διπλοβατάτζης ἔκλινεν εἰς τὴν βίαν τῶν περιστάσεων καὶ τῶν χρόνων ἐκείνων οἱ ὁποῖοι γέμουσι γενναίων ἔργων καὶ μεγάλων ἐγκλημάτων. Μ’ ὅλα ταῦτα τῷ 1503, ὁπότε ἐκλεχθεὶς ὑπὸ τῆς πόλεως πληρεξούσιος ἐπετράπη σημαντικωτάτας ὑποθέσεις, δὲν φαίνεται πλέον εὐνοούμενος ὑπὸ τοῦ Σφορτίου. Καὶ ἀφ’ οὖ ὁ δυνάστης οὗτος ἐνέπλησε τὴν πόλιν δημεύσεων, ἐξοριῶν καὶ αἱμάτων, καταφερόμενος μανιωδῶς ἐναντίον τῶν ἐπιφανεστέρων πολιτῶν ὅσους ὑπώπτευε θιασώτας τοῦ Βοργίου, ὁ Θωμᾶς ἀνέλαβε θαῤῥούντως τὴν ὑπεράσπισιν τῶν ἀθώων τέκνων τοῦ Πισαυρηνσίου Παντούλφου Κολλενουκκίου, ὅςτις καὶ τὰ ἐσύστησεν εἰς αὐτὸν ἐν ᾧ ἔμελλε ν’ ἀποθάνῃ (1504). Ἡ ἐμπιστοσύνη αὕτη καὶ ὁ τρόπος καθ’ ὃν πρὸς αὐτὴν ἀνταπεκρίθῃ ὁ Διπλοβατάτζης τιμῶσι τὰ μέγιστα τὸν ἄνδρα. Ἀλλὰ τὴν ἀξίαν τοῦ ἔργου δὲν δύνανται νὰ ἐκτιμήσωσιν ἀρκούντως ὅσοι ἀγνοοῦσι ποῖος ἀνὴρ ἦτο ὁ Παντοῦλφος καὶ ποῖα τὰ κατ’ αὐτόν. Ὑπερφυὴς νοῦς, ἱστορικὸς, γλαφυρὸς λογογράφος καὶ ποιητὴς ἰταλὸς καὶ λατῖνος, ἐγκρατὴς τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης τὴν ὁποίαν ἐδιδάχθη παρὰ τοῦ Κρητὸς Μ. Μουσούρου, γνώστης τῶν βαθυτέρων μαθήσεων, τίμιος παρὰ τοῖς κρατοῦσι, μετέσχε πάσης πολιτικῆς ὑποθέσεως τῶν χρόνων του. Εἰς τοὺς ἀγῶνας καὶ τὴν εὐγλωττίαν αὐτοῦ ἐχρεώστει μάλιστα τὴν δυναστείαν του ὁ Σφορτίας· ἀλλ’ ἐπειδὴ ἡ εὐεργεσία, μετὰ τὴν ἐπίτευξιν, λυπεῖ τοὺς λαβόντας αὐτὴν πονηροὺς, ἀχαριστήσας οὗτος πρὸς τὸν Παντοῦλφον, τὸν ἀφῄρεσε πρῶτον τὴν ἐλευθερίαν , ἔπειτα μέρος τῆς οὐσίας καὶ τελευταῖον τὸν ἠνάγκασε νὰ περιπλανᾶται ἐρημόπολις ἐπὶ δέκα ἔτη κατὰ τε τὴν Ἰταλίαν καὶ Γερμανίαν. Δυναστεύοντος δὲ ἐν Πισαύρῳ τοῦ Οὐαλεντινοῦ ἐξητήσατο παρ’ αὐτοῦ ὁ ἐξόριστος τὴν κάθοδον εἰς τὴν πατρίδα καὶ τὴν ἀνάκτησιν τῆς οὐσίας του· ἀλλ’ ἐπέβαλε πάλιν φυγὴν εἰς ἑαυτὸν ἅμα ἐπανελθόντος τοῦ Σφορτίου. Ὁ δὲ