Σελίδα:Ελληνομνήμων Αρ.1 (1843).djvu/40

40

ΕΛΛΗΝΟΜΝΗΜΩΝ

τοτε αἱ αὐταὶ ἱστορίαι παριστάνονται, αἱ αὐταὶ εἰκόνες, αἱ αὐταὶ στάσεις ἢ τὰ αὐτὰ σχήματα. Ἡ γραφὶς ἑπομένως εἶναι ἀκανόνιστος, ἡ μιμηλότης ἐκλείπει, τὰ κινήματα τραχέα καὶ βεβιασμένα, φθορὰ καὶ ἀπόχρωσις σκιᾶς δὲν ὑπάρχουσι, τὸ φῶς διανέμεται ὡς τύχῃ, ἡ σύνθεσις ἄῤῥυθμος καὶ, ἐν κεφαλαίῳ εἰπεῖν, ἡ τέχνη δὲν φαίνεται ἀπομιμουμένη τὴν φύσιν, οὐδὲ παραλλάσσει κατὰ τὴν εὐφυΐαν καὶ τὴν δεξιότητά τοῦ τεχνίτου, ἀλλ' εἶναι πάντοτε τέχνη στάσιμος, τέχνη κατὰ παράδοσιν, ἔνθα ὁ ἐπιγενέστερος βαίνων εἰς τοῦ προγενεστέρου τὰ ἴχνη, οὐδὲν προσθέτει εἰς τὴν πρακτικὴν τοῦ διδάξαντος καὶ πάντοτε ἀκολουθεῖ οἷον στερεούς τινας καὶ ἀρχεπαγεῖς τύπους. Εἰς τοῦτο δὲ συνετέλεσε πιθανῶς αὐτὴ ἡ κυριότης τῆς ἐκκλησίας, ἐξ αὐστηροῦ μὲν, ἀλλὰ συνετοῦ βουλεύματος ὡρμημένης· διότι ἡ ἀπόστασις ἀπὸ τῆς καθ’ ὑπογραμμόν τινα μονοτυπίας, ἡ ἀλλοίωσις τῆς ἰδίας τῶν εἰκονιζομένων, ἡ περὶ τὸν ἱματισμὸν καινοτομία, ἡ κατ’ ἀρέσκειαν τοῦ ζωγράφου παράστασις, καὶ ὁ ἰνδαλματισμὸς τῶν μελῶν τοῦ σώματος, εἴτε γυμνῶν, εἴτε περιττῶς κομψευομένων καὶ ἀβρυνομένων, ταῦτα προσελκύουσι, πλέον ἢ θέμις, εἰς γήϊνα ἀντικείμενα τὴν προσοχὴν τῶν θεωμένων καὶ ἐμπνέουσι τέρψιν μᾶλλον ἢ εὐσέβειαν· ἐν ᾧ αἱ εἰκόνες οὐδὲν ἄλλο πρέπει νὰ ἦναι, εἰμὴ σύμβολά τινα, ἢ ἀφορμαὶ πρὸς μετεωρισμὸν τῆς διανοίας τῶν θνητῶν εἰς οὐρανίους θεωρίας. Ὄχι δὲ ἄλλως ἐφρόνουν περὶ τούτου καὶ αὐτοὶ οἱ ἐθνικοί· ὅθεν ὑψηλὸν εἶναι τὸ ἀπόφθεγμα τοῦ Αἰσχύλου, ὅςτις, παρακινούμενος νὰ γράψῃ παιᾶνά τινα εἰς τὸν θεὸν, «ἄριστος, εἶπεν, εἶναι ὁ τοῦ Τυννίχου, καὶ φοβοῦμαι μὴ συμβῇ εἰς τὸν ἰδικόν μου ὅ,τι καὶ εἰς νέα τινὰ εἴδωλα, τὰ ὁποῖα, εἰμὲν ἐπαινοῦνται διὰ τὸ ὑπερβάλλον τῆς καλλιτεχνίας, δὲν ἔχουσιν ὅμως τὴν ἱεροπρεπῆ ἐκείνην σεμνότητα τὴν ἐμποιοῦσαν τὸ σέβας πρὸς τὰ ἀρχαῖα, καί τοι ἀνεξέργαστα ἢ ἐνδεῶς ἔχοντα περὶ τὴν τέχνην».