Σελίδα:Ελληνομνήμων Αρ.1 (1843).djvu/29

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
29
ΕΛΛΗΝΟΜΝΗΜΩΝ

Τὸ χειρόγραφον τοῦ Δοξαρᾶ δύναται ἀξίως νὰ θεωρηθῇ ὡς ὡραῖον μνημεῖον τῆς τέχνης του διότι ἐπρόσθεσε τὴν εἰκόνα τοῦ Λεονάρδου καί τινα σκιαγραφήματα ἀναφερόμενα εἰς τὴν ὑπόθεσιν, εἰργασμένα διὰ καλάμου μὲ τόσην λεπτότητα καὶ ἀκρίβειαν ὥστε φαίνονται χαλκογραφίαι. Δύναται ἄρα ὁ Δοξαρᾶς νὰ καταταχθῇ τέταρτος εἰς τοὺς ἐπισήμους μαθητὰς τῆς ἰταλικῆς σχολῆς, οἵτινες καὶ ταύτης καὶ τοῦ Ἑλληνικοῦ ὀνόματος ἐδείχθησαν ἄξιοι. Τέταρτον δὲ τὸν καταλέγομεν, διότι πρὸ αὐτοῦ ἤκμασεν ὁ μαθητὴς τοῦ ἐξ Οὐδίνης Πελλεγρίνου, γνωστοῦ μόνον ὑπὸ τὸ ἐθνικὸν αὐτοῦ ὄνομα (1501—1545), Θεοτοκόπολις ἢ κάλλιον Θεοσκόπολις, ζωγράφος, γλύπτης καὶ ἀρχιτέκτων ἐνταυτῷ, οὗτινος αἱ ζωγραφίαι ἐξισώθησαν μὲ τὰς τοῦ Τιτιανοῦ (1548—1632), καὶ Ἀντώνιος Βασιλάκης ὁ Μήλιος (1555—1629) μαθητὴς Παύλου τοῦ ἐξ Οὐηρῶνος, ὑπὸ τοῦ ὁποίου καὶ ἐφθονεῖτο. Περὶ πάντων δὲ τούτων θέλομεν διαλάβει ἐν καιρῷ τῷ δέοντι.

Εἶναι ἀληθὲς ὅτι τοῦ Δοξαρᾶ τὰ ἔργα εἶναι ὀλίγα, διότι ἐκτὸς τῶν μνημονευθέντων ἀγνοεῖται ἐὰν ἔκαμεν ἄλλα· ἴσως διότι τὸ πλεῖστον τοῦ χρόνου εἶχε τὸ ξίφος μᾶλλον ἢ τὴν γραφίδα διὰ χειρός. Ὅτε δὲ ἡ μεταξὺ τῆς ἑνετικῆς ἀριστοκρατίας καὶ τῶν Τούρκων συντεθεῖσα εἰρήνη τὸν ἐστέρησε τῆς πατρίδος του καὶ τὸν ἐκάλεσεν εἰς ἀνάπαυσιν ὁποίαν δὲν ἐπεθύμει, συνάψας μὲ τὸν ἔρωτα τῆς πατρίδος τὴν κλίσιν πρὸς τὴν ζωγραφίαν, ἐσπούδασε νὰ ὠφελήσῃ τὴν πρώτην διὰ τῶν κανόνων τῆς δευτέρας .

Τοὺς ἡμετέρους ἀναγνώστας δὲν λανθάνουσι βέβαια τὰ κατὰ Λεονάρδον τὸν Βίγκιον (1445—1519). Παντομάθεια σχεδὸν κατεκόσμει τὸν ὑπερφυᾶ τοῦτον ἄνδρα τετριμμένον ἐξαιρέτως περὶ τὴν ὑδραυλικὴν καὶ βαλλιστικήν· κατὰ δὲ τὴν ζωγραφικὴν, κορυφαῖος τῶν συντεχνιτῶν του, ἀνέδειξεν ἑαυτὸν κρίκον συνέχοντα τὴν ἀρχαίαν μὲ τὴν νέαν ἐποχὴν, καὶ, βοηθούμενος ἐκ τῆς ὀπτικῆς, τῆς ἀνατομίας καὶ τῆς ἀποπτικῆς, ἐδίδαξεν αὐτὴν