σαν· οἱ Καλλάϊκοι, Κανταβροὶ, Οὐάσκωνες, Ἁστουροὶ, Κοσετανοὶ, Ἐδετανοὶ, ὅλοι σχεδὸν Κελτοὶ, ἤγουν ἀπὸ τῆς Γαλατίας καταγόμενοι, διὰ τοῦτο καὶ μέγα μέρος τῆς χώρας ταύτης ἐκαλεῖτο Κελτιβηρία.
Οἱ Ῥωμαῖοι διηῄρεσαν αὐτὴν εἰς τρία· εἰς Ταῤῥακονησίαν, κειμένην πρὸς Β: καὶ ἐν τῷ μέσῳ, εἰς Βαιτικὴν πρὸς Ν: καὶ εἰς Λυσιτανίαν πρὸς Δ:
316. Την Ταῤῥακονησίαν διέβρεχεν ὁ Ἴβηρ πολ: (l’Ebre) καὶ ὁ Τάγος (Tage).—Πόλεις· πρὸς Β: καὶ Β-Δ: Βράκκα Αὐγούστα (Braga). Κάλλη Πόρτον (Porto), ἐξ ἧς ὠνομάσθη ἡ Πορτογαλλία—Ἀστουρικὴ Αὐγούστα (Astorga). Πομπέλων (Pompelune).—Καλίγυρις (Calahorra), πατρὶς τοῦ Κυϊντιλιανοῦ — Ἰλέρδα (Lerida) ἐπὶ τοῦ Σικόριδος πτ. (Ségre), παρὰ τὴν Μεσόγειον θάλασσαν.—Ῥόδος ἢ Ῥόδη (Roses) ἀποικία, λέγουσι, Ῥοδίων.—Ἐμπορεῖον (Ampurias), καὶ Βάρκινον (Barcelone) εὐλίμενοι πόλεις.—Ταῤῥάκων (Tarragona) ἡ μητρόπολις τῆς χώρας. — Σαγοὺς (Muviedro) κυριευθεῖσα καὶ ἐρημωθεῖσα ὑπὸ τοῦ Ἀννίβα.—Οὐαλεντία (Valence).—Λύκεντον (Alicante).—Νέα Καρχηδὼν (Carthagéne), μεγίστη καὶ καλλίστη πόλις ἀποικισθεῖσα ὑπὸ τῶν Καρχηδονίων. Εἰς τὰ ἐνδότερα τῆς χώρας Νομαντία, Σεγοβία, Βίλβιλις, ἡ πατρὶς τοῦ Μαρτιαλίου, καὶ Τόλετον (Tolede).
317. Τὴν Βαιτικὴν (ἥτις ἀπὸ τῶν ἐνοικούντων ἐλέγετο καὶ Τουρδητανία) διέβρεχεν ὁ Ἄνας (Cuadiana) καὶ ὁ Βαῖτις (Cuadalquivir). Πόλεις· Κορδύβα (Cordoue) παρὰ τὸν Βαῖτιν.—Ἄσταπα, πολιορκηθεῖσα ὑπὸ τοῦ Μαρίου.—Μάλακα (Malaga), μεταξὺ Γαδείρων καὶ Κάλπης παραλίου πολ.—Μούνδα, περίφημος, διότι εἰς αὐτὴν ἐνίκησεν ὁ Καῖσαρ τοὺς υἱοὺς τοῦ Πομπηΐου.—Γάδειρα (Cadix), κτισθεῖσα ὑπὸ τῶν Φοινίκων.—Ἴσπαλις (Seville), παρὰ τὸν Βαῖτιν πτ: ἄποικος Ῥωμαίων.—Ἰτάλικα, ὅπου ἐγεννήθησαν οἱ Αὐτοκράτορες Τραϊανὸς, Ἀδριανὸς καὶ Θεοδόσιος.
318. Ἡ Λυσιτανία, διὰ τῆς ὁποίας διαῤῥέουσιν οἱ πτ: Τάγος, Δούριος (Douro) καὶ ὁ Μίνιος (Minho), εἶναι ἡ σήμερον καλουμένη Πορτογαλλία.—Πόλεις· Ὀλύσιππος (Olisippo, Lisbona) καὶ κατ’ ἄλλους Ὀδύσεια. — Σαλαμαντικὴ (Salamantica, Salamanque).—Ἠμερίτα Αὐγούστα (Merida), Ἑβοῦρα (Evora), Κετόβριγα (Setuval). Ἡ μεσημβρινὴ χώρα ὠνομάζετο λατινιστὶ Κούνεον, ἤτοι σφὴν, ἀπὸ τοῦ σχήματος. Αὐτοῦ εὑρίσκετο τὸ ἱερὸν Ἀκρωτήριον (Sacrum Promontorium, Cap-Saint-Vincent)—Εἰς τὰ παράλια τῆς Ἱσπανίας εἶναι ἡ τῶν Βαλεαρίδων νήσων σωρεία. Δύο ἐξ αὐτῶν ἐλέγοντο Γυμνησίαι, ἐξ ὧν ἡ μὲν ἦτο καὶ ὠνομάζετο Μείζων (Major Μαϊόρκα) ἡ δὲ, Ἐλάσσων (Minor Μινόρκα)· αἱ δὲ
