Ελληνομνήμων ή Σύμμικτα Ελληνικά/Αριθμός 2/Χρυσοβούλλου έλεγχος

Από Βικιθήκη
Ελληνομνήμων ή Σύμμικτα Ελληνικά, Αριθμός 2
Συγγραφέας:
Χρυσοβούλλου ἔλεγχος


ΧΡΥΣΟΒΟΥΛΛΟΥ ΕΛΕΓΧΟΣ.

Εἰς τὴν ὑπ’ ἀριθ. 7 Εὐαγγελικὴν Σάλπιγγα τῶν 15 Ἀπριλίου τοῦ 1838 ἔτους κατεχωρίσθη χρυσόβουλλον εἰς Ἀλέξιον τὸν Κομνηνὸν ἐπιγεγραμμένον, τὸ ὁποῖον παρέχει ὑποψίαν ὅτι εἶναι ὑποβολιμαῖον διὰ τοὺς ἐνταῦθα ἐκτεθησομένους λόγους, οἵτινες ἤθελον ἔχει πλειοτέραν σύστασιν, ἐὰν ἐδίδετο εἰς ἡμᾶς νὰ ὑποβάλωμεν εἰς δοκιμασίαν τὸ χαρτίον ἐπὶ τοῦ ὁποίου εἶναι γεγραμμένον καὶ τὴν ἐπιτεθειμένην σφραγίδα.

ά. Ἐν τῇ κεφαλίδι Ἀλέξιος Κομνηνὸς θείῳ ἐλέει βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ Ῥωμαίων καταφαίνεται ὁ δυτικὸς τύπος Louis par ia grace de Dieu roi de France· ἐξ ἐναντίας οἱ ἡμέτεροι αὐτοκράτορος ἔταττον συνήθως μετὰ τὸ ὄνομα τοὺς ἑξῆς λόγους, τοὺς ὁποίους καὶ ἐπανελάμβανον ἐν τῇ ὑπογραφῇ Ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ πιστὸς βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ Ῥωμαίων.

β’. Αἱ φράσεις Διόπερ καὶ εἰς ἀναντίῤῥητον τῆς ἀληθείας ἔνδειξιν χρυσοβούλλῳ ἡμετέρῳ καισαρικῷ ἠσφαλισάμεθα τὸ ἀνάθημα, καὶ, Δέδοται ἐν τῷ ἡμετέρῳ παλατίῳ εἰς ἔνδειξιν, δὲν ἀνακαλοῦσιν ἆρά γε εἰς τὴν μνήμην τὰ En foi de quoi κτλ., Donné en notre palais κτλ.; Ποῖον λοιπὸν ἦτο κυρίως τὸ σύνηθες τέλος τῶν χρυσοβούλλων; Εἰς γὰρ τὴν περὶ τούτων ἁπάντων βεβαίωσιν ἀσφαλείας, (ἢ ἄλλως εἰς οὖν μόνιμον καὶ διηνεκῆ τὴν ἀσφάλειαν τούτων) ἐγένετο καὶ ὁ παρὼν χρυσόβουλλος λόγος τῆς βασιλείας μου.

γ΄. Ἡ χρονολογία εἶναι χωρισμένη ἀπὸ τοῦ κειμένου καὶ φέρει ἁπλῶς ͵ᾳρςʹ. Ἰνδικτιὼν δ΄. ἐν μηνὶ Σεπτεμβρίῳ ί, κατὰ τὸν τρόπον τῶν δυτικῶν, ἐν ᾧ τὰ βυζαντινὰ χρυσόβουλλα συνάπτουσιν αὐτὴν μετὰ τοῦ κειμένου ἐπιφέροντα εἰς τὸ Χρυσόβουλλος λόγος τῆς βασιλείας μου εὐθὺς τὸ ἀπολυθεὶς κατὰ μῆνα (δεῖνα) τῆς ἐνισταμένης Ἰνδικτιῶνος (δεῖνος)… ἔτους, ἐν ᾧ καὶ τὸ ἡμέτερον καὶ θεοπρόβλητον ὑπεσημήνατο κράτος. Ἰδοὺ οἱ γνήσιοι τύποι.

δ'. Ὅ,τι δὲ παντάπασιν ἐξελέγχει τὴν πλαστότητα τοῦ χρυσοβούλλου εἶναι ἡ χρονολογία. Τὸ ἀπὸ Χριστοῦ σωτήριον ἔτος, τὸ ὁποῖον μετεχειρίζοντο εἰς τὰς δημοσίας πράξεις τῆς δύσεως πρὸς τὸν ἕβδομον αἰῶνα, οὐδέποτε παρεδέχθησαν οἱ Βυζαντινοί. Ὅτε Λέων ὁ Σοφὸς κατήργησε τὸ ὑπατικὸν ἔτος ἀντικατέστη τὸ ἀπὸ κτίσεως κόσμου κατὰ τὸν ὑπολογισμὸν τῆς ἕκτης οἰκουμενικῆς συνόδου. Τοῦτο δὲ, τὸ καὶ ἔτος Κωνσταντινουπόλεως καλούμενον, εἰναι τὸ μόνον τὸ ὁποῖον μετεχειρίζοντο εἰς τὰς δημοσίας τῆς αὐτοκρατορίας πράξεις. Τὸ χρυσόβουλλον ἄρα ἔπρεπε νὰ φέρῃ χρονολογίαν ὄχι 1106 ἀλλὰ 6614, καὶ τοιοῦτον ἔτος δὲν ἦτο βέβαια τὸ δ΄, ἀλλὰ τὸ ιδ΄ τῆς ἐνισταμένης ἰνδικτιῶνος, ἐκτὸς ἐὰν ὁ ἀντιγραφεὺς ἐλησμόνησε τὸ ι.