ΞΕ. Ὅταν εἴπῃ τις· “ἄνθρωπος μανθάνει,” λόγον εἶναι φῂς τοῦτον ἐλάχιστόν τε καὶ πρῶτον;
d ΘΕΑΙ. Ἔγωγε.
ΞΕ. Δηλοῖ γὰρ ἤδη που τότε περὶ τῶν ὄντων ἢ γιγνομένων ἢ γεγονότων ἢ μελλόντων, καὶ οὐκ ὀνομάζει μόνον ἀλλά τι περαίνει, συμπλέκων τὰ ῥήματα τοῖς ὀνόμασι. διὸ λέγειν τε αὐτὸν ἀλλ' οὐ μόνον ὀνομάζειν εἴπομεν, καὶ δὴ καὶ τῷ πλέγματι τούτῳ τὸ ὄνομα ἐφθεγξάμεθα λόγον.
ΘΕΑΙ. Ὀρθῶς.
ΞΕ. Οὕτω δὴ καθάπερ τὰ πράγματα τὰ μὲν ἀλλήλοις ἥρμοττεν, τὰ δ' οὔ, καὶ περὶ τὰ τῆς φωνῆς αὖ σημεῖα τὰ μὲν e οὐχ ἁρμόττει, τὰ δὲ ἁρμόττοντα αὐτῶν λόγον ἀπηργάσατο.
ΘΕΑΙ. Παντάπασι μὲν οὖν.
ΞΕ. Ἔτι δὴ σμικρὸν τόδε.
ΘΕΑΙ. Τὸ ποῖον;
ΞΕ. Λόγον ἀναγκαῖον, ὅτανπερ ᾖ, τινὸς εἶναι λόγον, μὴ δὲ τινὸς ἀδύνατον.
ΘΕΑΙ. Οὕτως.
ΞΕ. Οὐκοῦν καὶ ποιόν τινα αὐτὸν εἶναι δεῖ;
ΘΕΑΙ. Πῶς δ' οὔ;
ΞΕ. Προσέχωμεν δὴ τὸν νοῦν ἡμῖν αὐτοῖς.
ΘΕΑΙ. Δεῖ γοῦν.
ΞΕ. Λέξω τοίνυν σοι λόγον συνθεὶς πρᾶγμα πράξει δι' ὀνόματος καὶ ῥήματος· ὅτου δ' ἂν ὁ λόγος ᾖ, σύ μοι φράζειν.
263 ΘΕΑΙ. Ταῦτ' ἔσται κατὰ δύναμιν.
ΞΕ. “Θεαίτητος κάθηται.” μῶν μὴ μακρὸς ὁ λόγος;
