Σελίδα:Συριανά Αφηγήματα, Εμμανουήλ Ροΐδου.djvu/186

Από Βικιθήκη
Αυτή η σελίδα δεν έχει ελεγχθεί ακόμη για πιθανά λάθη.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ;

ΥΠΑΡΧΕΙ γενεά τις μεμψιμοίρων φυσιοδιφῶν καὶ ἐπιστημόνων, ἰσχυριζομένων ὅτι τῆς φύσεως αἱ δυνάμεις ἐξαντλούνται καθ’ ἑκάστην ὅτι οἱ ἄνδρες δὲν γεννῶνται εὔρωστοι ὅπως πρίν, αἱ γυναῖκές εἰσιν ἧττον ὡραῖαι, τὰ ἄνθη ἔχωσιν ἀσθενεστέραν ὀσμήν, οἱ καρποὶ κατωτέραν γεῦσιν, καὶ αὐτῶν τῶν ἥλιακῶν ἀκτίνων τὸ θάλπος ἐπαισθητῶς ἐλαττοῦται.

Ἂν ἡ παρακμὴ αὕτη περιωρίζετο εἰς μόνον τὸν ὑλικὸν κόσμον, τὸ κακὸν ἤθελεν εἶναι ἴσως ὑποφερτόν. Δυστυχῶς ὅμως μετὰ τοὺς μεμψιμοίρους φυσιοδίφας ἐμφανίζονται οὐχ ἧττον μεμψίμοιροι φιλόσοφοι προθύμως ἀποδεικνύοντες ὅτι τοῦ πνεύματος ἡ κατάπτωσις εἶναι ἔτι μείζων ἢ τῆς σαρκός, αἱ δὲ σήμερον μητέρες ἔπαυσαν γεννῶσαι οὐ μόνον Ἡρακλεῖς καὶ Ἑλένας κατὰ τὴν ρώμην καὶ τὸ κάλλος, ἀλλὰ καὶ Ὁμήρους, Σωκράτας καὶ Φειδίας. Τινὲς δὲ τούτων καὶ περαιτέρω προβαίνοντες, διατείνονται ὅτι μετὰ τῆς μεγαλοφυΐας συνεξηντλήθη καὶ ἡ καλαισθησία, ὥστε τὰ ἔργα τῶν ἀρχαίων σεβόμεθα μὲν καὶ θαυμάζομεν καθ’ ἕξιν καὶ κατὰ παράδοσιν, ἀλλ’ ἀδυνατοῦμεν νὰ εὕρωμεν ἐν αὐτοῖς τὴν ἡδονὴν ἐκείνην, πρὸς ἣν ἀπαιτοῦνται λεπτότεραι αἰσθήσεις καὶ θερμοτέρα καρδία.

Ἀλλ’ ἐὰν καὶ ἡ τελευταία αὕτη ὑπόθεσις ἀληθεύῃ, τότε οὐ μόνον Ὁμήρους καὶ Φειδίας, ἀλλὰ καὶ Λογγίνους ἢ Αριστάρχους πρέπει ν’ ἀπελπισθῶμεν ὅτι θέλομεν ἰδεῖ ποτε ἐπὶ τῆς γῆς, εἰς δὲ τὴν θέσιν τῆς θυγατρὸς τῆς Λήδας ἐνεθρονίσθη ὁριστικῶς ἡ Καλὴ Ἑλένη τοῦ Ὀφφεμβάχου καὶ αἱ ταύτῃ ὅμοιαι ἡρωίδες τῆς παρακμῆς.

Πρὶν ὅμως ἀποφασίσωμεν νὰ θρηνήσωμεν ὡς ἀνεπιστρεπτὶ ἀπεπτᾶσαν ἐκ τῆς οἰκουμένης τὴν φιλοκαλίαν, καλὸν εἶναι νὰ ἐξετάσωμεν τί εἶναι αὕτη κατὰ τὴν γνώμην τῶν τόσῳ ἐπιδεικτικῶς ἐπὶ τῇ ἀπωλείᾳ αὐτῆς πενθούντων.

Κατὰ τὸν Σταγιρίτην, ὁ δυνάμενος νὰ δώσῃ ἀκριβῆ πράγματός τινος ὁρισμὸν πρέπει νὰ θεωρῆται ὡς αὐτόχρημα θεός· τὸ δὲ