κρία τοῦ χωρισμοῦ ἦτο φυσικῷ τῷ λόγῳ πολὺ δριμυτέρα, ἀλλὰ μόνον ἀφοῦ τὴν λύπην ταύτην ἐμετρίασεν ὁ χρόνος καὶ ἡ μακρὰ μετὰ τοῦ Ἀγαμέμνονος συμβίωσις; Καθότι μόνον κατὰ τὸ δέκατον ἔτος τῆς πολιορκίας ἐσκέφθη ὁ ἱερεὺς νὰ μεταβῇ πρὸς τοὺς Ἀχαιοὺς μετὰ τῶν λύτρων, αἱ δὲ πέριξ πόλεις, ἐν αἷς ἡ Χρύσα, εἶχον ὑποδουλωθῆ ἀπὸ τοῦ πρώτου ἔτους τοῦ πολέμου.
Πολὺ λοιπὸν ἀνακόλουθον καὶ ἀναξίαν τοῦ ἀπονεμηθέντος αὐτῇ ὑπὸ τοῦ Ἀγαμέμνονος ἐπὶ φρονήσει ἐπαίνου πρέπει νὰ ὑποθέσωμεν τὴν κόρην ταύτην, τὴν πρότερον μὲν στέργουσαν τὴν αἰχμαλωσίαν καὶ τὴν πρόσφατον στέρησιν τοῦ πατρὸς καὶ τῆς πατρίδος, ἔπειτα δὲ ἐνθυμηθεῖταν ταύτην καὶ χαλεπαίνουσαν μετὰ δέκα ὅλα ἔτη. Ἐνῷ δὲ οὐδεμία γυνὴ χωρίζεται μετὰ μακρὰν συνοίκησιν ἄνευ λύπης ἀπὸ τοῦ τυχόντος ἐραστοῦ, ἔτι μᾶλλον ἀνεξήγητος φαίνεται ἡ προθυμία πρὸς ἐγκατάλειψιν ἀνδρὸς ἐνδοξοτάτου, βασιλεύοντος ἐφ’ ἁπάντων τῶν Ἑλλήνων καὶ κυρίου, οὐ μόνον τῆς Χρυσηίδος, ἀλλὰ καὶ τοῦ πατρὸς καὶ τῆς πατρίδος αὐτῆς. Οὐ μόνον δὲ ἔνδοξος καὶ ἀνδρεῖος βασιλεὺς ἦτο ὁ Ἀγαμέμνων, ἀλλ’, ὅπερ δι’ ἐρωμένην σπουδαῖον, καὶ νέος καὶ εὐειδής, ὡς πληροφορεῖ ἡμᾶς ὁ Ὁμηρος προσεικάζων αὐτὸν πρὸς τὸν Δία, καὶ τοιοῦτος ὢν τοσοῦτον μετὰ δεκαετῆ σχέσιν ἠγάπα ἀκόμη τὴν Χρυσηίδα, ὥστε οὐδόλως ἐδίστασε νὰ ὁμολογήσῃ ἐν πληθούσῃ ἐκκλησίᾳ τοῦ λαοῦ ὅτι τὴν προτιμᾷ τῆς ἰδίας αὑτοῦ γυναικός. Τοιαύτης ἐπιζήλου θέσεως καὶ τοιούτων ἀγαθῶν ἐπρόκειτο νὰ παραιτηθῇ ἡ Χρυσηὶς ὅπως ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν δούλην αὑτῆς πατρίδα καὶ νυμφευθῇ πιθανῶς δοῦλόν τινα τοῦ Ἀγαμέμνονος. Οὐδὲ δύναται νὰ ἐξηγήσῃ τοιαύτην διαγωγὴν μόνη ἡ δυσφορία ἐπὶ τῇ αιχμαλωσίᾳ, ἀφοῦ βλέπομεν τὴν Βρισηίδα ἀγαπῶσαν τὸν Ἀχιλλέα, καίτοι οὗτος ἐφόνευσε τὸν πατέρα καὶ τοὺς ἀδελφὸς αὐτῆς ἐνῷ οὐδὲν τοιοῦτο φαίνεται πράξας ὁ Ἀγαμέμνων.
Ἐκ πάντων τούτων ἄγεταί τις νὰ πιστεύσῃ ὅτι, ἂν δύσκολον ἦτο νὰ ζητήσῃ ὁ Χρύσης παρὰ τῶν Ἀχαιῶν ἄκουσαν τὴν θυγατέρα, ἔτι δυσκολότερον φαίνεται ὅτι ἐπεθύμει τῷ ὄντι τὴν οἴκαδε ἐπιστροφὴν ἡ Χρυσηίς, ἡ οὐδένα ἔχοντα πρὸς τοῦτο ἐν τῷ ποιήματι ἀναφερόμενον λόγον. Πάντη λοιπὸν ἀνεπίδεκτος λύσεως ἤθελεν εἶναι ἡ ἀπορία, ἂν δὲν ἐπιτρέπετο ἡμῖν νὰ ὑποθέσωμεν, ὅτι, ὡς πλεῖστοι ἄλλοι ποιηταί, οὕτω καὶ ὁ Ὅμηρος πολλὰ μὲν ἐξηγεῖ
