διαβῇ τὸν ποταμόν. Τούτους δὲ ἐν ἀσχολίαις ὄντας καὶ ἀπροσδοκήτους προσβαλὼν ὁ Καῖσαρ μέγα μέρος αὐτῶν κατέκοψε· οἱ δὲ λοιποὶ ἐτράπησαν εἰς φυγὴν καὶ ἐκρύβησαν εἰς τὰ ἐγγύτατα δάση. Ἡ φυλὴ αὕτη ἐκαλεῖτο Τιγουρίνη· διότι πάσα ἡ πόλις τῶν Ἑλουητίων διαιρεῖται εἰς τέσσαρας φυλάς. Αὐτὴ δὲ αὕτη μόνη ἡ φυλὴ ἐξελθοῦσα οἴκοθεν κατὰ τὴν μνήμην τῶν ἡμετέρων πατέρων εἶχε φονεύσῃ τὸν ὕπατον Λεύκιον Κάσσιον καὶ τὸν στρατὸν αὐτοῦ ἀποβάλῃ εἰς ζυγόν. Οὕτω λοιπὸν εἴτε κατὰ τύχην εἴτε κατὰ βουλὴν τῶν ἀθανάτων θεῶν ἡ μερὶς τῆς πόλεως τῶν Ἑλουητίων, ἡ ἐπενεγκοῦσα ἔκτακτον συμφορὰν εἰς τὸν δῆμον τῶν Ῥωμαίων, αὐτὴ πρώτη ἀπέτισε ποινάς. Ἐν τούτῳ δὲ ὁ Καῖσαρ ἐξεδικήθη οὐ μόνον δημοσίας, ἀλλὰ καὶ ἰδιωτικὰς ὕβρεις, διότι τὸν ὕπαρχον Λεύκιον Πείσωνα, τὸν πάππον τοῦ πενθεροῦ αὐτοῦ Λευκίου Πείσωνος, οἱ Τιγουρῖνοι εἶχον φονεύσῃ κατὰ τὴν αὐτὴν, καθ’ ἣν καὶ τὸν Κάσσιον, μάχην.
13. Μετὰ τὴν μάχην ταύτην, ἵνα δυνηθῇ νὰ καταδιώξῃ τὰς ἐπιλοίπους δυνάμεις τῶν Ἑλουητίων φροντίζει νὰ κατασκευάσῃ γέφυραν ἐπὶ τοῦ Ἀράρεως, καὶ οὕτω διεβίβασε τὸν στρατόν. Οἱ δὲ Ἑλουήτιοι ἐκ τῆς αἰφνιδίας αὐτοῦ ἐπελεύσεως καταπλαγέντες, διότι παρετήρησεν ὅτι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον αὐτοὶ ἐν εἴκοσιν ἡμέραις ἐπιπονώτατα κατώρθωσαν, νὰ διαβῶσι δηλαδὴ τὸν ποταμὸν, ἐκεῖνος ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ ἔκαμε, πέμπουσι πρέσβεις πρὸς αὐτόν· ταύτης δὲ τῆς πρεσβείας ἡγεῖτο ὁ Διβίκων, ὅστις ὑπῆρξε στρατηγὸς κατὰ τὸν Κασσιανὸν πόλεμον. Οὗτος ὡμίλησε πρὸς τὸν Καίσαρα ὡς ἑξῆς: Ἐὰν ὁ δῆμος τῶν Ῥωμαίων κάμῃ εἰρήνην πρὸς τοὺς Ἑλουητίους, οἱ Ἑλουήτιοι θέλουσιν ὑπάγῃ καὶ μείνῃ αὐτοῦ, ὅπου ὁ Καῖσαρ ἤθελεν ἐγκαταστήσῃ αὐτοὺς καὶ θελήσῃ νὰ μείνωσι. Ἐὰν δὲ ἐπιμένῃ διὰ πολέμου καταδιώκων αὐτοὺς, ἂς ἀναλογισθῇ καὶ τὴν παλαιὰν συμφορὰν τοῦ δήμου τῶν Ῥωμαίων καὶ τὴν προτέραν ἀρετὴν τῶν Ἑλουητίων. Ὅτι δὲ ἀπροσδοκήτως προσέβαλε μίαν φυλὴν, ἐν ᾧ ἐκεῖνοι, οἵτινες εἶχον διαβῇ τὸν ποταμὸν, δὲν ἠδύναντο νὰ
