Ἄβαι ἢ Ἀβαί, πόλις τῆς Φωκίδος ἀρχαιοτάτη, εἰς τὰ βορειανατολικὰ αὐτῆς κειμένη, μεταξὺ Ὀποῦντος καὶ Ὀρχομενοῦ. Εἶχε δὲ περίφημον ναὸν τοῦ Ἀπόλλωνος, ὅστις κατεστράφη ὑπὸ τοῦ Ξέρξου, καὶ εἶτα πάλιν ὑπὸ τῶν Θηβαίων ἐπὶ τοῦ Φωκικοῦ πολέμου (Σοφ. Οἰδ. στ. 899.—Ἡρδ. Η, 27, 33.—Διόδ. ΙΣΤ′, 58. Στρβ. Θ, 423), εἶτα δ’ ἀνήγειρε πάλιν αὐτὸν ὁ Ἀδριανὸς μικρότερον.
Ἄβαντες, λαὸς ἐκ Θρᾴκης ὁρμώμενος ἢ ἀνήκων εἰς τὸν Ἰωνικὸν δεσμὸν (Ἡρδ. Α, 146)· διὰ τῆς Φωκίδος δ’ εἰσῆλθον εἰς Εὔβοιαν, καὶ ἐθεωροῦντο ὡς τῆς νήσου οἱ ἀρχαιότατοι κάτοικοι (Στρβ. 1). Ἐκεῖθεν δὲ μετὰ 40 νηῶν, καὶ ὑπὸ τὴν ὁδηγίαν τοῦ Ἐλεφήνορος, ἔπλευσαν μετὰ τῶν λοιπῶν Ἑλλήνων κατὰ τῆς Τροίας (Ὁμ. Ἰλ. Β, 536), συμπαραλαβόντες καὶ τοὺς υἱοὺς τοῦ Θησέως (Πλούτ. Θησ. ΙΣΤ)· ἀλλὰ κατὰ τὴν ἐπιστροφὴν πλανηθέντες μετὰ 8 πλοίων, ἐρρίφθησαν εἰς τὰ Κεραύνια ὄρη. Περιγράφονται δ’ ὡς ἄγριοί τινες καὶ μακρὰν τρέφοντες κόμην («ὄπισθεν κομόωντες»).
Ἀβαντιάδης, Ἴδ. Περσεύς.
Ἄβαξ ἢ ἀβάκιον, πλὰξ ληθίνη ἢ καὶ ἄλλης ὕλης, ξύλου, μετάλλου, ἡ καλύπτουσα τὰς τραπέζας. Οὕτω καὶ ἡ ἐφ’ ἧς ἐκύβευον ἢ ἐπέσσευον (ἴδ. Πεσσοί)· ὁμοίως δὲ καὶ ἡ χρησιμεύουσα εἰς χάραξιν γραμμῶν ἢ ἀριθμῶν πρὸς γεωμετρικὰ σχήματα ἢ ἀριθμητικοὺς ὑπολογισμοὺς διὰ ψήφων (Πολύβ. Ε, 26). Ἀβακίσκοι δὲ ἢ ἀβάκια ἐλέγοντο καὶ τὰ τετραγωνίδια ἃ περιελαμβάνοντο εἰς τὰ κοσμήματα τῶν τοίχων ἢ εἰς τὰ ψηφιδωτὰ ἐδάφη.
Ἄβαρις, ἱερεὺς τοῦ Ἀπόλλωνος, ὃν ἢ παράδοσις ὡς θαυματουργὸν ἐθεώρει. Κατὰ τὴν ἕκτην ἢ ἑβδόμην π. Χ. ἑκατονταετηρίδα, ἐκ τῶν Ὑπερβορείων προερχόμενος, ἔλαβε, κατὰ τὸν Ἰάμβλιχον (Β. Πυθ. ΙΘ, 28), χρυσοῦν βέλος παρὰ τοῦ Ἀπόλλωνος, ἐφ’ οὗ ὀχούμενος (αἰθροβάτης), διῆλθε τὴν Ἑλλάδα χρησμοδοτῶν, ζῶν ἄτροφος (Ἡρόδ. Δ, 36), πολλὰς διδάξας συνταγὰς ἱλαστηρίους καὶ ἁγνισμοῦ, καὶ διὰ μόνων λέξεων νόσους ἀποσοβῶν, ὡς ἔσωσε τὴν Σπάρτην ἀπὸ κατατρύχοντος αὐτὴν λοιμοῦ, ὅτε καὶ ναὸν τῇ Σωτείρᾳ κόρῃ ἐκεῖ ᾠκοδόμησε (Παυσ. Γ, 13, 2).
Ἄβας, 1) Ἴδ. Δαναός. — 2) Ὀπαδός τοῦ Αἰνείου (Βιργ. Αἰ. Ι. 121).
Ἀβδαλώνυμος, ἀπόγονος τῶν βασιλέων τῆς Σιδόνος, ζῶν ἐν ἐσχάτῃ, πενίᾳ ὡς ὑδροφόρος καὶ κηπουρός. Κυριεύσας ὁ Ἀλέξανδρος τὴν Σιδόνα, καὶ περὶ τῆς ἀρετῆς καὶ μετριοφροσύνης αὐτοῦ μαθών, ἀνεβίβασεν αὐτὸν εἰς τὸν θρόνον, δοὺς αὐτῷ καὶ τὴν περίχωρον πᾶσαν, καὶ τὸ πλεῖστον τῶν περσικῶν λαφύρων, (Curt. IV. 1, 19. —26.—Just. ΧΙ, 10, 8). Ὁ δὲ Διόδωρος (12, 46) καλεῖ αὐτὸν Βαλλώνυμον.
Ἄβδηρα (τὰ), 1) Πόλις τῆς Θρᾴκης, παρὰ τὰς ἐκβολὰς τῆς Νέστου, ἀνατολικῶς, περὶ ἧς ἐπιστεύετο ὅτι ἰδρύθη ὑπὸ τοῦ Ἡρακλέους εἰς μνήμην τοῦ ὑπὸ τῶν ἵππων τοῦ Διομήδους σπαραχθέντος ἑταίρου αὐτοῦ Ἀβδήρου (Στρβ. 331, Ἀπόσπ. 47.—Ἀπολλόδ. Β, 5, 8, 4). Ἀλλ’ ἱστορικῶς (Ἡρδ. Α, 168), μαρτυρεῖται ὡς οἰκιστὴς αὐτῆς ὁ Κλαζομένιος Τιμήσιος, ὅτε ἐν Ὀλ. 31, α
