πληθώρας αὐτοῦ εἰς τενάγη καὶ βράχεα δύσπορα προσέπιπτον οἱ ἀναβαίνοντες. Εὐμεγέθεις βῶλοι καὶ λίθοι καὶ κορμοὶ ἀποτετμημένων δένδρων ῥιφθέντα ἐξ ἑκατέρας ὄχθης ἐγεφύρωσαν τὸν ῥύακα, καὶ μετὰ πολλοῦ κόπου καὶ μόχθου εἰς τὴν ὑπερτάτην ῥάχιν τοῦ ὄρους ἀνέσυραν τὰ πλοῖα· Πολλάκις ἴδον, λέγει ὁ Σαβελλικὸς ἐμβριθὴς ἱστοριογράφος, τὰ ὄρη ἐκεῖνα, καὶ τοσοῦτος πάντοτε μὲ κατέσχε θαυμασμὸς, ὥστε οὐδεὶς ἤθελε μὲ πείσει ποτὲ ὅτι ἐπίνοια ἡ δύναμις ἀνθρωπίνη ἴσχυσε νὰ σύρῃ τηλικοῦτον ὄγκον διὰ τῆς ὀρεινῆς ἐκείνης τραχύτητος, ἐὰν ἐπὶ τοῦ κλίτους τοῦ ὄρους δὲν ἦσαν ἔτι καταφανῆ τὰ σημεῖα καὶ εὐδιάκριτοι οἱ ὁλκοὶ καὶ αἱ παλαιαὶ τῶν ἁμαξῶν τροχιαὶ, ἐξ ὧν ἐναργῶς ἀποδεικνύεται ὅτι τὸ ἀξιομνημόνευτον τοῦτο ἔργον ἐπράχθη ἐπὶ τῶν καθ’ ἡμᾶς χρόνων.
Οὐδὲν ἧττον τῆς ἀναβάσεως ἦτο πολύμοχθος ἡ κατάβασις· μάλιστα δὲ, προκειμένης ἤδη ὀλισθηρᾶς καὶ δυσπορεύτου κατωφερείας, εἰς πάντας ἐφαίνετο ἀναπόδραστος ὁ κίνδυνος ὅτι φορτίον τόσον δυσάγωγον ἔμελλε, κατακρημνισθὲν εἰς τὰς ὑποκειμένας πέτρας, νὰ συντριβῇ διὰ τῆς προσρήξεως εἰς μυρία θρύμματα. Ἀλλὰ δὲν εἶχε περὶ τούτου τὴν αὐτὴν γνώμην ὁ Σόρβολος, ὅςτις ἀπτόητος ἅμα καὶ ἐπίμων, ἕκαστον πλοῖον περιέζωσε διὰ στιβαρῶν σχοινίων, ὥστε ἠρέμα καὶ ἐπιτηδείως ἅπαντα κατεβίβασεν εἰς τὴν πεδιάδα. Ὅθεν κατὰ τὸν τρίτον μῆνα ἀφ' ἧς παρέλαβε τὰ πλοῖα ἀπὸ Βενετίας, καθείλκυσεν αὐτὰ εἰς τὸν λιμένα Τούρβολον, ὅπου ἀναληφθέντα ἀπὸ τῆς φθορᾶς ὅσην ἔπαθον ἐκ τῆς παραδόξου χερσοπορίας, εἰς ἀδόκητον βλάβην τῶν ἐχθρῶν ἐχρησίμευσαν κατ’ ἐκεῖνον τὸν πόλεμον[1].
Δυνάμεθα λοιπὸν, καὶ ἐν πιστοτέρᾳ ἀληθείᾳ, νὰ εἴπωμεν περὶ τοῦ Σορβόλου ὅ, τι περὶ τοῦ Ξέρξου εἶπον οἱ ῥήτορες καὶ
- ↑ Sabellico, dell’ ist. Venez. Deca III. L, III. μεταφ. Ἰταλ. — Petri Justiniani, Rerum Venetarum historia L, VIII.
