Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/317

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
301
ΠΕΡ. Β′. ΜΕΡΟΣ Β′. ΒΙΒΛ. Β′. ΚΕΦ. Δ′.
ΜΕΓΑΛΑΙ ΑΝΤΙΛΛΑΙ.

543. Ὀνομάζουσιν οὕτω τὰς μεγίστας μεταξὺ τῶν Ἀντιλλῶν νήσους, αἵ τινες εἰσίν ἡ Κοῦβα, ἡ Ἰαμάϊκα, ἡ Ἀΐτη καὶ τὸ Πορτόῤῥικον .

Κοῦβα, ἡ μεγίστη καὶ δυτικωτάτη, κειμένη μεταξὺ τῶν χερσονήσων Φλωρίδος καὶ Ὑουκατάνης, σχηματίζει μετ’ αὐτῶν τὰς δύο εἰσόδους εἰς τὸν Μεξικανικὸν κόλπον· τὰ πλεῖστα τῶν παραλίων αὐτῆς εἶναι δυσπρόσιτα, ἕνεκα τῶν παρακειμένων ὑφάλων, τῶν νησιδίων καὶ τῶν ἀμμωδῶν Σύρτεων· ἔχει δὲ μῆκος μὲν 280 λευγῶν, ἔκτασιν δὲ ἴσην σχεδὸν μὲ τὴν τῆς Μεγάλης Βρεττανίας, καὶ ἓν ἐκατομ. κατοίκων, ἐν οἷς οὐδὲ εἷς τῶν ἰθαγενῶν διασώζεται τὴν σήμερον. — Ἀβάνα, κειμένη πρὸς Δ: λέγεται ἡ πρωτεύουσα, ἥτις ἔχει 120 χιλ: κατοίκων, καὶ τὸν κάλλιστον τῶν τῆς Ἀμερικῆς λιμένων· ἐξάγει δὲ καπνὸν καὶ σιγάρα περίφημα. Ὁ Σαντιάγγος πρὸς Ν: ἄλλη πόλις αὐτῆς εὐλίμενος (κάτ: 25 χιλ:)· ἀνήκει δ’ ἡ νῆσος εἰς τὴν Ἱσπανίαν. — Ἡ Ἰαμάϊκα πρὸς Ν: τῆς Κούβας, ἀνθηρὰ καὶ εὐδαίμων νῆσος ἀπὸ τὰ προϊόντα τῶν καφεώνων καὶ σακχαροφυτειῶν της, λογιζομένη ἡ πρωτίστη τῶν εἰς τὰς Ἀντίλλας Ἀγγλικῶν κατακτήσεων· ἔχει δὲ 750 λευγ: τετρ: ἔκτασιν, ὄρη ὑψηλά, δάση ἐκτεταμένα, ποταμοὺς πολλούς, καὶ κοιλάδας καλῶς καλλιεργημένας. Ἡ καλλιωτέρα παράλιος πόλις αὐτῆς εἶναι ἡ Βασιλόπολις (Kinssgtown) ἐπὶ τῶν μεσημβρ: παραλίων, καλῶς κτισμένη καὶ ἐμπορικὴ (κάτ: 30)· Ν-Δυτικῶς δ’ αὐτῆς κεῖται ἄλλη πόλις ἀρχαία πρωτ: τῆς νήσου, ἡ ὀνομαζομένη διὰ τὸν εὐρυχωρότατον λιμένα τῆς Ποῤῥουαγιάλη (Βασιλικὸς λιμήν) ἀλλ’ ἐρημουμένη ὑπὸ τῶν συχνῶν σεισμῶν καὶ καταιγίδων· νῦν περιέχει 10 χιλ: κατ: — Ὅλος ὁ πληθ: τῆς νήσου συμποσοῦται εἰς 360 χιλ: ἐξ ὧν 32 χιλ. εἶναι ἀπελεύθεροι. Εἰς αὐτὴν τὴν νῆσον κατασκευάζεται καὶ Ῥούμιον κάλλιστον, ἀπὸ τὸ δεύτερον συρούπιον τὸ ἐκ τῶν σακχαροκαλάμων.

Σημ. Ἡ νῆσος αὕτη ἀνῆκε μέχρι τοῦ 1655 εἰς τοὺς Ἱσπανοὺς, οἵτινες κατέστρεψαν ὅλους τοὺς Ἰθαγενεῖς λαούς. Ἐδῶ ἤρχισαν κατὰ πρῶτον νὰ ἐξέρχωνται εἰς θήραν τῶν Ἰνδιάνων ἐπάγοντες κατ’ αὐτῶν κύνας μολοττούς.

544. Σαινδομίγγος ἢ Ἀΐτη, πρὸς Ἀν: τῶν 2 προειρημένων κειμένη, φέρει τὰ δευτερεῖα τῆς Κούβας κατὰ τὸ μέγεθος, ἀλλ’ εἷναι ἡ πλουσιωτάτη καὶ ἡ σημαντικωτάτη τῶν τοῦ κόλπου νήσων, ὀνομασθεῖσα Ἱσπανιόλα κατὰ πρῶτον ὑπὸ τοῦ ἀνακαλύψαντος αὐτὴν Κολόμβου τὸ 1492. Ὑπέκειτο δὲ μέρος αὐτῆς (τὸ Ἀνατολικὸν) εἰς τὴν Ἱσπανίαν καὶ μέρος (τὸ Δυτικὸν) εἰς τὴν Γαλλίαν· ἀλλὰ κατὰ τὴν Γαλλικὴν ἐπανάστασιν οἱ τοῦ Γαλλικοῦ μέρους Νέγροι διεκηρύχθησαν ἀνεξάρτητοι, καὶ ἐσύστησαν δημοκρατικὸν πολίτευμα, ἐπονομάσαντες αὐτὸ πολιτείαν τῆς