Νόμος 1946/1991

Νόμος 1946/1991 Γενικά Αρχεία του Κράτους και άλλες διατάξεις.

ΦΕΚ A 69/1991

Κεφάλαιο Α΄ - Γενικά

Άρθρο 1: Αρχείο και αρχειακό υλικό

1. Αρχείο, κατά την έννοια του νόμου αυτού, είναι το σύνολο των μαρτυριών και των εγγράφων, αδιακρίτως χρονολογίας, σχήματος και ύλης, που σχετίζονται με τη δραστηριότητα του Κράτους, δημόσιων ή ιδιωτικών οργανισμών ή νομικών ή φυσικών προσώπων ή ομάδων φυσικών προσώπων.
2. Το αρχειακό υλικό περιλαμβάνει πρωτότυπα ή αντίγραφα οποιασδήποτε ύλης ή τεχνικής, ιδίως:
   • α) Μεμονωμένα έγγραφα, χειρόγραφα, κατάστιχα, κώδικες και συλλογές αυτών.
   • β) Απομνημονεύματα και ημερολόγια.
   • γ) Αλληλογραφία επίσημη και ιδιωτική δημόσιων προσώπων.
   • δ) Έντυπα προπαγανδιστικά, εκκλήσεις, προκηρύξεις, αφίσες.
   • ε) Αρχεία καταχωρισμένα σε Η/Υ με οποιαδήποτε μορφή, σύμφωνα με την εξέλιξη της τεχνολογίας.
   • στ)Οποιοδήποτε υλικό σε ηχητικές και οπτικές αποτυπώσεις με ιστορική και πολιτιστική αξία.
3. Η οποιαδήποτε εξαγωγή από τη Χώρα αρχείων κατά τις έννοιες του παρόντος νόμου δηλώνεται στα Γ.Α.Κ. Τα δηλωθέντα αρχεία, τα οποία χαρακτηρίζονται από την Εφορεία των Γ.Α.Κ. ως εθνικής σημασίας, απαγορεύεται να εξαχθούν από τη Χώρα. Οι παραβάτες της παραπάνω διάταξης τιμωρούνται με χρηματικό πρόστιμο μέχρι 2 εκατομμυρίων δραχμών.

Άρθρο 2: Δημόσια αρχεία

1. Δημόσια αρχεία χαρακτηρίζονται, κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου 1, τα αρχεία, που βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων υπηρεσιών, δικαστικών αρχών, νομικών προσώπων δημόσιου δικαίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, που εμπίπτουν στο δημόσιο τομέα, οργανισμών και επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, ληξιαρχείων, συμβολαιογραφείων, υποθηκοφυλακείων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ιδρυμάτων του απόδημου ελληνισμού και λοιπών υπηρεσιών κατά την έννοια του άρθρου 51 του ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α΄), όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 4 παρ. 6 του ν. 1943/1991.
2. Τα δημόσια αρχεία διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες:
   • α) Στα ανενεργά αρχεία, που περιλαμβάνουν το υλικό που δεν έχει πια υπηρεσιακή χρησιμότητα και έχει υποστεί τη διαδικασία της εκκαθάρισης σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Το υλικό αυτό εισάγεται στα Γ.Α.Κ. ή φυλάσσεται στον οικείο φορέα, έως ότου δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις της παραλαβής του από την αρχειακή υπηρεσία.

1. • β) Στα ημιενεργά αρχεία, που περιλαμβάνουν τα έγγραφα, των οποίων έχει λήξει ο χρόνος υπηρεσιακής χρησιμότητας και στα οποία πρέπει να γίνει εκκαθάριση.
   • γ) Στα τρέχοντα αρχεία, που περιλαμβάνουν τα έγγραφα που έχουν ακόμα υπηρεσιακή χρησιμότητα.
   • δ) Στα αρχεία διηνεκούς υπηρεσιακής χρησιμότητας, που, παρά την παλαιότητά τους, εξακολουθούν να έχουν υπηρεσιακή χρησιμότητα.

Τα αρχεία της κατηγορίας αυτής, που απαιτείται να διατηρούνται στο διηνεκές, δύναται να κατατίθενται στα Γ.Α.Κ. με ειδικό πρωτόκολλο. Η υπηρεσία των Γ.Α.Κ., η οποία αναλαμβάνει τη φύλαξη του αρχειακού υλικού αυτής της κατηγορίας, υποχρεούται να το θέτει στη διάθεση της ενδιαφερόμενης υπηρεσίας σε πρώτη ζήτηση και το κοινό με την επιφύλαξη των διατάξεων του Ν.1599/1986 (ΦΕΚ 75 Α΄)

1. Τα αρχεία των δημόσιων υπηρεσιών, που μικροφωτογραφούνται, κατατίθενται στα Γ.Α.Κ.

Άρθρο 3: Εκκλησιαστικά αρχεία

1. Εκκλησιαστικά αρχεία χαρακτηρίζονται τα αρχεία των ορθόδοξων εκκλησιαστικών αρχών, ιδρυμάτων, ναών και μονών. Ως εκκλησιαστικά αρχεία νοούνται και τα αρχεία άλλων δογμάτων ή θρησκειών.
2. Οι εκκλησιαστικοί φορείς ή οι κάτοχοι εκκλησιαστικών αρχείων οφείλουν να τα τηρούν σε καλή τάξη και κατάσταση και να γνωστοποιούν την ύπαρξή τους με μορφή συνοπτικού ευρετηρίου, το οποίο εντάσσεται στο εθνικό ευρετήριο αρχείων των Γ.Α.Κ.
3. Τα Γ.Α.Κ. υποχρεούνται να παρέχουν κάθε βοήθεια για την επιτέλεση του παραπάνω σκοπού. Η παροχή του αρχειακού υλικού των εκκλησιαστικών φορέων στους μελετητές γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη των κατόχων του.

Άρθρο 4: Ιδιωτικά αρχεία

1. Ιδιωτικά αρχεία χαρακτηρίζονται, ιδίως:
   • α) Τα αρχεία ιδιωτικού περιεχομένου βυζαντινής περιόδου.
   • β) Τα αχρεία των προσώπων που άσκησαν ανώτατα λειτουργήματα της πολιτείας και της εκκλησίας και των προσώπων που διακρίθηκαν στις επιστήμες, τα γράμματα, τις τέχνες, την ευποιία, την εθνική ή οποιαδήποτε άλλη δράση, καθώς και τα αρχεία άλλων φυσικών προσώπων, που το περιεχόμενό τους παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
   • γ) Τα αρχεία των πολιτικών κομμάτων και των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
   • δ) Τα αρχεία των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, όπως συλλόγων, συνεταιρισμών, ιδρυμάτων εν γένει και ομάδων φυσικών προσώπων.
   • ε) Τα αρχεία εμπορικών οίκων, επιχειρήσεων, τραπεζών κλπ
2. Τα αρχεία της παρ. 1 υπάγονται στην εποπτεία των Γ.Α.Κ., σύμφωνα με το άρθρο 40 και οι κάτοχοι ή οι κληρονόμοι τους υποχρεούνται να τα δηλώνουν στα Γ.Α.Κ..
3. Εφ΄ όσον τα Γ.Α.Κ. κληθούν από τους κατόχους ή κληρονόμους ιδιωτικών αρχείων να τα παραλάβουν, αρμόδιος αρχειακός υπάλληλος μεριμνά για την παραλαβή τους, συντάσσοντας σχετικό πρωτόκολλο.

Άρθρο 5: Οπτικοακουστικά αρχεία

Οπτικοακουστικά αρχεία χαρακτηρίζονται οι μαρτυρίες σε ηχητικές και σε κινούμενες ή στατικές οπτικές αποτυπώσεις.

Άρθρο 6: Αρχεία χαρτών και σχεδίων

Αρχεία χαρτών και σχεδίων χαρακτηρίζονται ιδίως οι μαρτυρίες σε οπτικές, γραμμικές αποτυπώσεις και απεικονίσεις σε χάρτες, σχέδια, τοπογραφικά και υδρογραφικά διαγράμματα και σχέδια, μακέτες, αεροφωτογραφίες, ιχνογραφήματα, χαλκογραφίες, λιθογραφίες, ξυλογραφίες.

Άρθρο 7: Δημόσια έγγραφα

Δημόσια έγγραφα κατά την έννοια του νόμου αυτού χαρακτηρίζονται τα έγγραφα που εκδόθηκαν ή προέρχονται, ιδίως:

• α) Από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες, τα μέλη των αυτοκρατορικών δυναστειών και του υπαλλήλους του βυζαντινού κράτους.
• β) Από τις διοικητικές αρχές των ξενοκρατούμενων ελληνικών περιοχών, τις κοινοτικές και θρησκευτικές αρχές, τους νοταρίους, καντζιλιέρηδες και μνήμονες.
• γ) Από τις διάφορες αρχές που συγκροτήθηκαν κατά την επανάσταση και τους αμέσως μετά από αυτή χρόνους.
• δ) Από τους βασιλείς των Ελλήνων, τα μέλη των βασιλικών δυναστειών και γενικά των ανακτορικών υπηρεσιών.
• ε) Από οποιαδήποτε αρχή αυτόνομων ελληνικών πολιτειών, όπως π.χ. της Ιονίου, της Κρητικής, της Ηγεμονίας της Σάμου.
• στ) Από τις εκκλησιαστικές αρχές.
• ζ) Από τις αρχές της νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας του κράτους.
• η) Από τις δημόσιες υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
• θ) Από τους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας.
• ι) Από τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που τελούν υπό την εποπτεία του κράτους και ανήκουν στο δημόσιο τομέα.
• ια) Από συμβολαιογράφους και υποθηκοφυλακεία.
• ιβ) Από ληξιαρχεία.
• ιγ) Από τις ελληνικές κοινότητες και τα ιδρύματα του εξωτερικού, όπως εκπαιδευτικά, φιλανθρωπικά, εκκλησιαστικά, πολιτιστικά.
• ιδ) Από τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης.
• ιε) Από τους διεθνείς οργανισμούς.
• ιστ)Από υπηρεσίες ξένων κρατών εγκατεστημένες στην ελληνική επικράτεια.

Κεφάλαιο Β΄ - Οργάνωση και σκοπός των Γ.Α.Κ.

Άρθρο 8: Η αρχειακή οργάνωση της χώρας

1. Τα ήδη υφιστάμενα Γενικά Αρχεία του Κράτους, Ιστορικά Αρχεία, Τοπικά Ιστορικά Αρχεία και Μόνιμα Τοπικά Ιστορικά Αρχεία της χώρας υπάγονται σε ενιαία υπηρεσία με τίτλο: Γενικά Αρχεία του Κράτους (Γ.Α.Κ.).
2. Τα Γ.Α.Κ. αποτελούν αυτοτελή δημόσια υπηρεσία, που υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.
3. Τα Γ.Α.Κ. συγκροτούνται από την Κεντρική Υπηρεσία και τις περιφερειακές υπηρεσίες

Άρθρο 9: Σκοπός των Γενικών Αρχείων του Κράτους

Ο σκοπός της υπηρεσίας των Γ.Α.Κ. είναι:

• α) Η εποπτεία, διάσωση, συγκέντρωση, συντήρηση, καταγραφή, μικροφωτογράφηση, ταξινόμηση και ευρετηρίαση του αρχειακού υλικού της χώρας και η διάθεση προς μελέτη όλων των δημόσιων και ιδιωτικών αρχείων, εγγράφων και χειρογράφων, τα οποία αναφέρονται στην ιστορία και στην πολιτιστική κληρονομιά του ελληνικού έθνους και σε ό,τι έχει σχέση με τη διοικητική, οικονομική και κοινωνική ζωή του ελληνικού κράτους.
• β) Η επισήμανση και απογραφή των εχόντων ιστορικό ενδιαφέρον δημόσιων αρχείων, η επιλογή και εισαγωγή τους στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και η προετοιμασία για τη διάθεση στους μελετητές.
• γ) Η συνεργασία με τις αρχές της Εκκλησίας, των εκκλησιαστικών και μοναστηριακών ιδρυμάτων και άλλων θρησκευτικών φορέων για τη διάσωση του αρχειακού υλικού.
• δ) Η συνεργασία με τους κατόχους ιδιωτικών αρχείων, τα οποία παρουσιάζουν ιστορικό ενδιαφέρον.
• ε) Η εποπτεία των ειδικών αρχείων του άρθρου 39.
• στ) Η έκδοση δημοσιευμάτων (περιοδικών και αυτοτελών), που εξυπηρετούν τη γνώση των ιστορικών πηγών της χώρας.
• ζ) Η συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με άλλους επιστημονικούς φορείς της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.
• η) Ο εμπλουτισμός με αγορά ή αποδοχή δωρεάς αρχειακού υλικού από τους κατόχους τους και ομοιοτύπων αρχειακού υλικού που βρίσκονται σε ξένα κράτη ή οργανισμούς.

Κεφάλαιο Γ΄ - Κεντρική υπηρεσία

Άρθρο 10: Διάρθρωση της Κεντρικής Υπηρεσίας

Η Κεντρική Υπηρεσία (Κ.Υ.) των Γ.Α.Κ. λειτουργεί ως διεύθυνση και διαρθρώνεται ως ακολούθως:

• α) Τμήμα Γενικού Ευρετηρίου.
• β) Τμήμα Σύγχρονων Αρχείων.
• γ) Τμήμα Οργάνωσης και Μελετών.
• δ) Τμήμα Γραμματείας και Λογιστηρίου.
• ε) Τμήμα Συντήρησης και Αναπαραγωγής.
• στ) Γραφείο Βιβλιοθήκης και Αναγνωστηρίου.

Άρθρο 11: Τμήμα Γενικού Ευρετηρίου

Οι αρμοδιότητες του τμήματος είναι οι ακόλουθες:

• α) Η περιγραφή, ταξινόμηση, αρχειοθέτηση και ευρετηρίαση των σύγχρονων ανενεργών αρχείων, που έχουν εισαχθεί και θα εισάγονται εφεξής στα Γ.Α.Κ. από τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, όπως και των εν γένει αρχειακών συλλογών των Γ.Α.Κ.
• β) Η καταγραφή και η ευρετηρίαση των ειδικών αρχείων.
• γ) Η επισήμανση, συγκέντρωση και καταγραφή αρχείων και χειρογράφων, που ανήκουν σε ιδιωτικούς φορείς και σε φυσικά

πρόσωπα και η συγκρότηση και ενημέρωση του εθνικού ευρετηρίου αρχείων.

• δ) Η διαφύλαξη των ιδιωτικών αρχείων και συλλογών, που παραδίδονται ως παρακαταθήκη στα Γ.Α.Κ. καθώς και η περιγραφή, ταξινόμηση και ευρετηρίασή τους.
• ε) Η συγκέντρωση, καταγραφή και αρχειοθέτηση των χαρτογραφικών και οπτικοακουστικών αρχείων.
• στ) Η συγκέντρωση, καταγραφή και αρχειοθέτηση των μικροφωτογραφιών, φωτοτυπικών και φωτογραφιών από τα έγγραφα και χειρόγραφα, που βρίσκονται στα Γ.Α.Κ., ή σε άλλους οργανισμούς.

Άρθρο 12: Τμήμα Σύγχρονων Αρχείων

Οι αρμοδιότητες του τμήματος είναι οι ακόλουθες:

• α) Η επισήμανση και απογραφή των αρχείων των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα και η εποπτεία των ενεργών αρχείων για την πρόληψη απωλειών και καταστροφών δημόσιων εγγράφων.
• β) Η παρακολούθηση των εκκαθαρίσεων των αρχείων των δημόσιων υπηρεσιών και η μέριμνα για την εισαγωγή των διατηρητέων αρχείων στα Γ.Α.Κ..
• γ) Η μέριμνα για την έκδοση προεδρικών διαταγμάτων κατά το άρθρο 41, παρ. 2.
• δ) Η συνεργασία με τους υπαλλήλους-συνδέσμους, που ορίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες παραγωγής εγγράφων, για την απρόσκοπτη εκτέλεση του έργου, που προσδιορίζεται στις περιπτώσεις α΄ και β΄ του παρόντος άρθρου.

Άρθρο 13: Τμήμα Οργάνωσης και Μελετών

Οι αρμοδιότητες του τμήματος είναι οι ακόλουθες:

• α) Η παρακολούθηση των ελληνικών και διεθνών εξελίξεων της αρχειονομίας και η τεκμηριωμένη εισήγηση για την εφαρμογή τους κατά την οργάνωση και λειτουργία των υπηρεσιών των Γ.Α.Κ..
• β) Η μέριμνα για την αναθεώρηση και την προσαρμογή των κριτηρίων και των προτύπων, στα οποία βασίζεται η ορθολογική λειτουργία των Γ.Α.Κ. και η υποβολή σχετικών εισηγήσεων.
• γ) Η συστηματική συγκέντρωση και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων, εκθέσεων, αναφορών, ειδικών ερευνών, για την εκτίμηση και αξιολόγηση του έργου των υπηρεσιών των Γ.Α.Κ..
• δ) Η μέριμνα της εγκατάστασης, οργάνωσης, λειτουργίας, εκμετάλλευσης και ελέγχου των απαραίτητων συστημάτων ηλεκτρονικής επεξεργασίας (πληροφορικής) για την περαιτέρω αξιοποίηση των αρχειακών συλλογών των Γ.Α.Κ. και γενικότερα για την υποστήριξη των λειτουργιών των Γ.Α.Κ..
• ε) Η τεχνική επιμέλεια της αρχειοθέτησης αρχείων Η/Υ σε συνεργασία με τα τμήματα Γενικού Ευρετηρίου και Συγχρόνων Αρχείων.
• στ) Η κατάρτιση προγραμμάτων αρχειακής εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης προσωπικού των Γ.Α.Κ. σε κεντρικό ή περιφερειακό επίπεδο και η μέριμνα για την εκτέλεσή τους.
• ζ) Η φροντίδα για τη μετάβαση Ελλήνων αρχειακών υπαλλήλων σε αρχεία ξένων χωρών και τη φιλοξενία στην Ελλάδα αλλοδαπών αρχειακών , με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων και πληροφοριών για θέματα σχετικά με τα αρχεία και την αρχειακή επιστήμη.
• η) Η ανάπτυξη των πολιτιστικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων των Γ.Α.Κ.
• θ) Η επιμέλεια για τα δημοσιεύματα των Γ.Α.Κ.

Άρθρο 14: Τμήμα Γραμματείας και Λογιστηρίου

Οι αρμοδιότητες του τμήματος είναι οι ακόλουθες:

• α) Η τήρηση μητρώου των υπαλλήλων των Γ.Α.Κ..
• β) Η τήρηση του αρχείου υπηρεσιακών εγγράφων της Κ.Υ. των Γ.Α.Κ. και έκδοση αντιγράφων αυτών.
• γ) Η λήψη παντός μέτρου διοικητικής μέριμνας που απαιτείται για την εύρυθμη λειτουργία των Γ.Α.Κ..
• δ) Η εισήγηση για την κατάρτιση και παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού δαπανών και η διεξαγωγή της λογιστικής εργασίας δαπανών που αφορούν την Κ.Υ. των Γ.Α.Κ., στα πλαίσια του γενικού προϋπολογισμού, τακτικού και επενδύσεων του Υπουργείου εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.
• ε) Η προμήθεια και διαχείριση παντός είδους υλικού της Κεντρικής Υπηρεσίας.
• στ) Κάθε άλλο θέμα οικονομικής διαχείρισης που αφορά την Κεντρική Υπηρεσία.

Άρθρο 15: Τμήμα Συντήρησης και Αναπαραγωγής

Οι αρμοδιότητες του τμήματος είναι οι ακόλουθες:

• α) Η μέριμνα για την προστασία, τον καθαρισμό, την αποκατάσταση και την αισθητική παρουσίαση όλου του αρχειακού υλικού που συγκεντρώνεται στα Γ.Α.Κ..
• β) Η μέριμνα για τη χημικο-βιολογική έρευνα και η αναζήτηση μεθόδων και υλικών για την αποτελεσματική συντήρηση των εγγράφων, χειρογράφων κλπ.
• γ) Η στάχωση των εγγράφων, χειρογράφων και βιβλίων.
• δ) Η λειτουργία εργαστηρίου μικροφωτογράφησης, φωτογράφησης και φωτοαντιγράφησης των εγγράφων και χειρογράφων που βρίσκονται στα Γ.Α.Κ. σε δημόσιους, εκκλησιαστικούς και ιδιωτικούς φορείς.

Άρθρο 16: Γραφείο Βιβλιοθήκης και Αναγνωστηρίου

Οι αρμοδιότητες του γραφείου είναι οι ακόλουθες:

• α) Η παροχή του αρχειακού υλικού στους μελετητές.
• β) Η καθοδήγηση των αναγνωστών στις βιβλιογραφικές και αρχειακές τους αναζητήσεις και η φροντίδα για την εύρυθμη λειτουργία του αναγνωστηρίου.
• γ) Η παροχή των αναγκαίων οδηγιών για την καλύτερη χρήση των χειρογράφων και των παλαιών εφθαρμένων ιστορικών εγγράφων.
• δ) Η φροντίδα για τον εμπλουτισμό της βιβλιοθήκης με δημοσιεύματα που αφορούν την επιστημονική έρευνα και μελέτη.

Κεφάλαιο Δ΄ - Περιφερειακές υπηρεσίες

Άρθρο 17: Ορισμός των περιφερειακών υπηρεσιών

1. Οι περιφερειακές υπηρεσίες διακρίνονται σε Αρχεία του Νομού με έδρα την πρωτεύουσα του νομού αποκαλούμενα στο εξής "Γ.Α.Κ. Αρχεία Νομού...." και σε Αρχεία με έδρα πόλη εκτός της πρωτεύουσας του Νομού με την ένδειξη "Γ.Α.Κ.- Τοπικό Αρχείο...."(όνομα πόλης).
2. Οι αρμοδιότητες των περιφερειακών υπηρεσιών ανάγονται σε όλα τα θέματα που έχουν σχέση με το σκοπό της υπηρεσίας, όπως αυτός περιγράφεται στο άρθρο 9, καθώς και σε εκείνους που περιγράφονται στο άρθρο 14 του παρόντος νόμου.
3. Σε δήμο ή κοινότητα που διαθέτει αξιόλογο αρχειακό υλικό δύναται να συγκροτηθεί τοπική αρχειακή συλλογή υπό την εποπτεία της υπηρεσίας των Αρχείων του νομού. Η ίδρυση τοπικής αρχειακής συλλογής πραγματοποιείται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων μετά από εισήγηση της Εφορείας των Γ.Α.Κ.

Η φύλαξη και επιμέλεια της τοπικής αρχειακή συλλογής ανατίθεται από την Εφορεία των Γ.Α.Κ. σε άμισθο επιμελητή, ο οποίος ορίζεται μετά από πρόταση του προϊσταμένου των Αρχείων του νομού και τη σύμφωνη γνώμη της τοπικής δημοτικής ή κοινοτικής αρχής.

1. Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, δύναται σε κάθε περιφερειακή υπηρεσία των Γ.Α.Κ. να συνιστάται επιτροπή για την υποβοήθηση του σκοπού της επισήμανσης και εμπλουτισμού με αρχειακό υλικό των Γ.Α.Κ., κατά τις έννοιες του παρόντος νόμου.

Άρθρο 18: Μετονομασία λειτουργούντων Αρχείων

Με τον παρόντα νόμο μετονομάζονται τα λειτουργούντα Αρχεία της χώρας ως εξής:

1. Το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης σε "Γ.Α.Κ. - Ιστορικό Αρχείο Κρήτης" με έδρα τα Χανιά.
2. Το Ιστορικό Αρχείο Δωδεκανήσου συγχωνεύεται με το Λαογραφικό Αρχείο Δωδεκανήσου και μετονομάζεται σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Δωδεκανήσου" με έδρα τη Ρόδο.
3. Το Ιστορικό Αρχείο Σάμου σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Σάμου" με έδρα την Πρωτεύουσα της Σάμου.
4. Το Ιστορικό Αρχείο Λευκάδος σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Λευκάδος" με έδρα την πόλη της Λευκάδος.
5. Το Ιστορικό Αρχείο Ζακύνθου σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Ζακύνθου" με έδρα την πόλη της Ζακύνθου.
6. Το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Κεφαλληνίας συγχωνεύεται με το Ιστορικό Αρχείο Κεφαλληνίας και μετονομάζεται σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Κεφαλληνίας" με έδρα το Αργοστόλι.
7. Το Ιστορικό Αρχείο Κερκύρας συγχωνεύεται με το Αρχείο της Ιονίου Γερουσίας και μετονομάζεται σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Κερκύρας" με έδρα την πόλη της Κερκύρας.
8. Το Τοπικό Αρχείο Πατρών σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Αχαΐας" με έδρα την Πάτρα.
9. Το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Ευβοίας σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Ευβοίας" με έδρα τη Χαλκίδα.
10. Το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Λαμίας σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Φθιώτιδος" με έδρα τη Λαμία.
11. Το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Θεσσαλίας σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Μαγνησίας" με έδρα το Βόλο.
12. Το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Αλεξανδρουπόλεως σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Έβρου" με έδρα την Αλεξανδρούπολη.
13. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Σπάρτης σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Λακωνίας" με έδρα τη Σπάρτη.
14. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Ναυπλίου σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Αργολίδος" με έδρα το Ναύπλιο.
15. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Άρτας σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Άρτας" με έδρα την Άρτα.
16. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Βέροιας σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Ημαθίας" με έδρα τη Βέροια.
17. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Κοζάνης σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Κοζάνης" με έδρα τη Κοζάνη.
18. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Χίου σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Χίου" με έδρα την πόλη της Χίου.
19. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Κυκλάδων σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Κυκλάδων" με έδρα την Ερμούπολη Σύρου.
20. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Μυτιλήνης σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Λέσβου" με έδρα τη Μυτιλήνη.
21. Το Ιστορικό Αρχείο Κυθήρων σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Κυθήρων" με έδρα τα Κύθηρα.
22. Το Ιστορικό Αρχείο Ύδρας σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Ύδρας" με έδρα την Ύδρα.
23. Το Ιστορικό Αρχείο Παξών σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Παξών" με έδρα τους Παξούς.
24. Το Ιστορικό Αρχείο Ιθάκης σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Ιθάκης" με έδρα την Ιθάκη.
25. Το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Λεωνιδίου σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Λεωνιδίου" με έδρα το Λεωνίδιο.
26. Το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Αιγίνης σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Αιγίνης" με έδρα την Αίγινα.
27. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείου Αιγίου σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Αιγίου" με έδρα το Αίγιο.
28. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Γορτυνίας σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Δημητσάνας" με έδρα τη Δημητσάνα.
29. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Μεσολογγίου σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Αιτωλοακαρνανίας" με έδρα την Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου.
30. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Παραμυθιάς σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Παραμυθιάς" με έδρα την Παραμυθιά.
31. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Αγιάς σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Αγιάς" με έδρα την Αγιά.
32. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Νάξου σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Νάξου" με έδρα τη Νάξο.
33. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Λίμνης Ευβοίας σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Λίμνης" με έδρα τη Λίμνη Ευβοίας.
34. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Ψαρών σε "Τοπική Αρχειακή Συλλογή Ψαρών" με έδρα τα Ψαρά.
35. Το Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας ονομάζεται ειδικώς "Γ.Α.Κ. - Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας" με έδρα τη Θεσσαλονίκη και αρμοδιότητα το Νομό Θεσσαλονίκης.
36. Το Μόνιμο Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Σπετσών σε "Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Σπετσών" με έδρα τις Σπέτσες.
37. Το Ηπειρωτικό Αρχείο που λειτουργεί ως Τμήμα της Ζωσιμαίας Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης ανεξαρτητοποιείται απ' αυτήν και μετονομάζεται σε "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Ιωαννίνων" με έδρα τα Ιωάννινα και λειτουργεί ως περιφερειακή υπηρεσία των Γ.Α.Κ., κατά τις έννοιες του παρόντος νόμου.

Άρθρο 19: Ίδρυση νέων Αρχείων

1. Στις έδρες των νομών, όπου δεν λειτουργούν Αρχεία της κατηγορίας του άρθρου 18, ιδρύονται, με τον παρόντα νόμο, Αρχεία, με την ονομασία "Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού...."
2. Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών, Εσωτερικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, είναι δυνατό να ιδρύονται νέες περιφερειακές υπηρεσίες των Γ.Α.Κ. ή να μετατρέπονται τοπικές αρχειακές συλλογές σε Γ.Α.Κ. - Τοπικά Αρχεία και να συνιστώνται οι αναγκαίες οργανικές θέσεις που θα προστίθενται στις υφιστάμενες οργανικές θέσεις.

Κεφάλαιο Ε΄ - Προσωπικό των Γ.Α.Κ.

Άρθρο 20: Προϊστάμενοι οργανικών μονάδων

1)

• α) Ο Προϊστάμενος της Κεντρικής Υπηρεσίας των Γενικών Αρχείων του Κράτους (Γ.Α.Κ.) είναι Δημόσιος Λειτουργός, φέρει τον τίτλο "Διευθυντής των Γ.Α.Κ." και διορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων με τριετή θητεία, που μπορεί να ανανεώνεται με όμοια απόφαση, αλλά κάθε φορά για ίσο χρόνο.
• β) Η θέση του Διευθυντή των Γ.Α.Κ. είναι αποκλειστικής απασχόλησης και πληρούται με επιλογή, σε ανοικτή διαδικασία. Για το σκοπό αυτόν δημοσιεύεται σχετική προκήρυξη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και σε δύο (2) ημερήσιες εφημερίδες, μία των Αθηνών και μία της Θεσσαλονίκης, με ευθύνη της αρμόδιας υπηρεσίας της Κ.Υ. του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι αιτήσεις των υποψηφίων και τα σχετικά δικαιολογητικά (που αναφέρονται ειδικότερα στην προκήρυξη) υποβάλλονται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της τελευταίας δημοσίευσης. Η επιλογή διενεργείται από επταμελή Επιτροπή που συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, στην οποία μετέχουν: α) ο Πρόεδρος και δύο μέλη της Εφορείας των Γ.Α.Κ., β) ένα μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. και ένα μέλος Ε.Π. Τ.Ε.Ι., κατά προτίμηση ειδικότητας αρχειονομίας, γ) ένα μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. δ) ένας εκπρόσωπος του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, κάτοχος διδακτορικού διπλώματος.

Η Επιτροπή θέτει κριτήρια σύμφωνα με τα προσόντα, καλεί σε συνέντευξη τους υποψήφιους ενώπιόν της και ορίζει βαθμούς για κάθε κριτήριο και τη συνέντευξη. Ακολούθως είτε προτείνει στον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων να κηρυχθεί άγονη η προκήρυξη είτε επιλέγει και του προτείνει έναν υποψήφιο ή δύο αν οι υποψήφιοι είναι άνω των δύο και κατά τη σειρά αξιολόγησης. Ως όριο ηλικίας για την επιλογή στη θέση του Διευθυντή των Γ.Α.Κ. ορίζεται το πεντηκοστό (50ό) έτος, το οποίο μπορεί να παραταθεί μέχρι το πεντηκοστό πέμπτο (55ο) αν ο υποψήφιος έχει προηγούμενη προϋπηρεσία τουλάχιστον πέντε ετών σε μόνιμη δημόσια θέση. Οι υποψήφιοι απαιτείται να κατέχουν, εκτός από τα οριζόμενα στο άρθρο 22 και τα ακόλουθα προσόντα:

• 1. Διδακτορικό δίπλωμα της ημεδαπής ή αναγνωρισμένο ισότιμο της αλλοδαπής. Αποτελεί ιδιαίτερο προσόν η κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου στην αρχειονομία.
  2. Άριστη γνώση μίας γλώσσας της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτός της Ελληνικής.
  3. Εμπειρία εργασίας ή συνεργασίας σε διεθνή προγράμματα σχετικά με το αντικείμενο της προκήρυξης.
  4. Δωδεκαετή προϋπηρεσία στο δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Προτιμάται προϋπηρεσία σχετική με το αντικείμενο της προκήρυξης.

Συνεκτιμάται ιδιαιτέρως συγγραφική και ερευνητική δραστηριότητα στην αρχειονομία και αποδεδειγμένη εμπειρία στη διοίκηση οργανισμών και υπηρεσιών. Οι πάσης φύσεως μηνιαίες αποδοχές του Διευθυντή των Γ.Α.Κ. καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και Οικονομικών. Εφόσον πριν το διορισμό του υπηρετούσε σε υπηρεσία του ευρύτερου δημόσιου τομέα θεωρείται ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του ανήκει οργανικά, για κάθε περίπτωση, στην υπηρεσία αυτή και στον κλάδο από τον οποίο προέρχεται, εκτός από τη λήψη των αποδοχών ή για τα θέματα που ορίζονται ρητά από τον παρόντα νόμο. Μετά το τέλος της θητείας του επιστρέφει στη θέση από την οποία αποχώρησε. Αν δεν υφίσταται θέση κενή συνιστάται για το σκοπό αυτόν αντίστοιχη προσωποπαγής θέση. Με κοινές αποφάσεις των αρμόδιων κατά περίπτωση Υπουργών και του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ρυθμίζονται ειδικά θέματα και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων. (Τα εδ. α΄ και β΄ της παρ. 1 τίθενται όπως αντικαταστάθηκαν από την παρ. 14 εδ. α΄ του άρθρου 6 του ν. /2001)

• γ) Ο προϊστάμενος συντονίζει τη δράση των επί μέρους υπηρεσιακών μονάδων των Γ.Α.Κ. με σκοπό τον προγραμματισμό και το σχεδιασμό ενεργειών που αποβλέπουν στην κάλυψη των αναγκών του αρχειακού συστήματος της χώρας και στη βελτίωση της λειτουργικότητας και αποδοτικότητάς του. Για το σκοπό αυτόν δύναται να επισκέπτεται περιφερειακές υπηρεσίες των Γ.Α.Κ. για επιτόπια έρευνα και εξέταση των προβλημάτων που τυχόν προκύπτουν. Στις επισκέψεις αυτές μπορεί να συμμετέχει και ο προϊστάμενος της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων αρμόδιος για τα Γ.Α.Κ.. Επίσης, αντιπροσωπεύει στο διεθνή χώρο τα Γ.Α.Κ. για εθνικά κρατικά αρχειακά θέματα.

2)

• α) Οι προϊστάμενοι των Τμημάτων Γενικού Ευρετηρίου και Συγχρόνων Αρχείων της Κεντρικής Υπηρεσίας και οι προϊστάμενοι των περιφερειακών υπηρεσιών προέρχονται από τον κλάδο ΠΕ Αρχειονόμων.
• β) Προϊστάμενος του Τμήματος Γραμματείας και Λογιστηρίου ορίζεται υπάλληλος του κλάδου ΠΕ Διοικητικών.
• γ) Προϊστάμενος του Τμήματος Συντήρησης και Αναπαραγωγής ορίζεται υπάλληλος του κλάδου ΠΕ Συντηρητών.
• δ) Προϊστάμενος του Τμήματος Διοικητικής Οργάνωσης και Μελετών ορίζεται υπάλληλος των κάδων ΠΕ Αρχειονόμων ή Πληροφορικής.

3) Τον Διευθυντή απόντα ή κωλυόμενο για οποιονδήποτε λόγο αναπληρώνει προϊστάμενος τμήματος της Κεντρικής Υπηρεσίας των Γ.Α.Κ., που ορίζεται από την Εφορεία των Γ.Α.Κ. στην αρχή κάθε έτους. Οι προϊστάμενοι των τμημάτων της Κεντρικής Υπηρεσίας και των περιφερειακών υπηρεσιών των Γ.Α.Κ. ορίζονται από το αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο μετά από γνώμη της Εφορείας των Γ.Α.Κ. (Η παράγραφος 3 τίθεται όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 14 εδ. β΄ του ν. /2001) 4)

• α) Οι προϊστάμενοι των περιφερειακών υπηρεσιών υποβάλλουν στο τέλος Δεκεμβρίου κάθε έτους έκθεση πεπραγμένων στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και στα Γ.Α.Κ.
• β) Ο Διευθυντής των Γ.Α.Κ. υποβάλλει το πρώτο δίμηνο κάθε έτους έκθεση πεπραγμένων του προηγούμενου έτους για το σύνολο των αρχειακών υπηρεσιών της χώρας, στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και κοινοποιεί στην Εφορεία των Γ.Α.Κ..

5) Οι προϊστάμενοι των οργανικών μονάδων των Γ.Α.Κ. δικαιούνται του επιδόματος που προβλέπεται από το άρθρο 12 του ν. 1586/1986 (ΦΕΚ 37 Α΄).

Άρθρο 21: Θέσεις προσωπικού

1. Οι θέσεις και ο αριθμός του μόνιμου προσωπικού κατά κλάδους ορίζονται ως εξής:
   • α) Κατηγορία Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ) θέσεις
     • αα)Κλάδος ΠΕ Αρχειονόμων 170
     • αβ)Κλάδος ΠΕ Διοικητικός 10
     • αγ)Κλάδος ΠΕ Συντηρ. αρχειακού υλικού και βιβλίων 37
     • αδ)Κλάδος ΠΕ Πληροφορικής 2
     • αε)Κλάδος ΠΕ Χημικών 5
   • β) Κατηγορία Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ)
     • βα)Κλάδος ΤΕ Ταξινόμων 80
     • ββ)Κλάδος ΤΕ Διοικητικός - Λογιστικός 40
     • βγ)Κλάδος ΤΕ Συντ. αρχειακού υλικού και βιβλίων 70
     • βδ)Κλάδος ΤΕ Πληροφορικής 8
   • γ) Κατηγορία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ)
     • γα)Κλάδος ΔΕ Ταξινόμων 50
     • γβ)Κλάδος ΔΕ Διοικητικός - Λογιστικός 50
     • γγ)Κλάδος ΔΕ Δακτυλογράφων - Στενογράφων 50
     • γδ)Κλάδος ΔΕ Προσωπικού Η/Υ 50
   • δ) Κατηγορία υποχρεωτικής εκπαίδευσης (ΥΕ)
     • δα)Κλάδος ΥΕ Επιμελητών 10
     • δβ)Κλάδος ΥΕ Προσωπ. Καθαριότητας (προσωρινός) 1
2. Για τις ανάγκες της υπηρεσίας είναι δυνατό να προσλαμβάνεται προσωπικό των κλάδων ΥΕ καθαριότητας (θέσεις 50) και ΥΕ Εργατών με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου (θέσεις 50) σύμφωνα με το ν. 1735/1987 (ΦΕΚ 195 Α΄) και το ν. 1943/1991.
3. Η πλήρωση των κενών θέσεων γίνεται σταδιακά μέσα σε πέντε (5) χρόνια, με διαγωνισμό, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ανάλογα με τις προβλεπόμενες πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

4. Εισαγωγικός βαθμός των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ είναι ο Γ΄ και καταληκτικός ο Α΄ και της κατηγορίας ΥΕ εισαγωγικός βαθμός είναι ο Δ΄ και καταληκτικός ο Γ΄. Οι θέσεις όλων των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ σε κάθε κατηγορία είναι οργανικά ενιαίες

Άρθρο 22: Προσόντα κλάδου ΠΕ Αρχειονόμων

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό ορίζονται: πτυχίο σχολής αρχειονομίας Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ισότιμο αντίστοιχης ειδικότητας σχολών της αλλοδαπής ή πτυχίο φιλοσοφικής ή νομικού τμήματος της νομικής σχολής της ημεδαπής ή ισότιμο αντίστοιχης σχολής της αλλοδαπής, με ετήσια τουλάχιστο μετεκπαίδευση σε θέματα αρχειονομίας και επαρκή γνώση μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας. Κατ' εξαίρεση πτυχιούχοι φιλοσοφικής ή νομικού τμήματος της νομικής σχολής, που δεν έχουν μετεκπαιδευτεί σε ειδική σχολή αρχειονομίας, αλλά έχουν τριετή αρχειακή υπηρεσία ή μετεκπαίδευση σε θέματα μεσαιωνικής ή νεότερης ιστορίας, δύναται να επιλεγούν σε θέση αρχειονόμου μετά από γνώμη της Εφορείας των Γ.Α.Κ., σχετικά με την καταλληλότητά τους, κατά την οποία θα ληφθεί υπ' όψη και η γνώση μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας.

Άρθρο 23: Προσόντα κλάδου ΠΕ Συντηρητών αρχειακού υλικού και βιβλίων

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό ορίζονται: πτυχίο ανώτατης σχολής συντήρησης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής με ειδίκευση στον τομέα συντήρησης χαρτιού, παπύρου, περγαμηνής, χειρογράφου και βιβλίου και η επαρκής γνώση μιας ξένης γλώσσας.

Άρθρο 24: Προσόντα κλάδου ΠΕ Χημικών

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό ορίζονται: πτυχίο του τμήματος χημείας Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ισότιμο πτυχίο σχολής της αλλοδαπής με μετεκπαίδευση στην παθολογία του χαρτιού και επαρκής γνώση μιας ξένης γλώσσας.

Άρθρο 25: Προσόντα κλάδου ΤΕ Ταξινόμων

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό ορίζονται: πτυχίο Τ.Ε.Ι. (σχολής του αυτού ή σχετικού προς τον κλάδο αντικειμένου) ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής και επαρκής γνώση μιας ξένης γλώσσας.

Άρθρο 26: Προσόντα κλάδου ΤΕ Συντηρητών αρχειακού υλικού βιβλίων

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό ορίζονται: πτυχίο σχολής συντήρησης Τ.Ε.Ι. ή ισότιμης σχολής της αλλοδαπής και επαρκής γνώση μιας ξένης γλώσσας.

Άρθρο 27: Προσόντα κλάδου ΔΕ Ταξινόμων

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό ορίζονται: απολυτήριος τίτλος λυκείου ή εξαταξίου γυμνασίου ή ισότιμου σχολείου και επαρκής γνώση μιας ξένης γλώσσας.

Άρθρο 28: Προσόντα κλάδου ΔΕ Δακτυλογράφων-Στενογράφων

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό ορίζονται τα απαιτούμενα από το άρθρο 16 του Π.Δ. 194/1988 (ΦΕΚ 84 Α΄), επί πλέον δε άριστη γνώση χειρισμού Η/Υ.

Άρθρο 29

Προσόντα διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό των κλάδων ΠΕ Διοικητικός, ΠΕ Πληροφορικής, ΤΕ Διοικητικός-Λογιστικός, ΤΕ Πληροφορικής, ΔΕ Διοικητικός-Λογιστικός, ΔΕ Προσωπικού Η/Υ, ΥΕ Επιμελητών, ΥΕ Προσωπικού Καθαριότητας, ΥΕ Εργατών καθορίζονται τα οριζόμενα στο π.δ. 194/1988 (ΦΕΚ 84 Α΄).

Άρθρο 30: Προσωπικό ειδικών προσόντων

Στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας, στα Αρχεία των Νομών Ιωαννίνων, Κοζάνης, Ημαθίας, Ροδόπης, Ξάνθης, Ηρακλείου και Δωδεκανήσου και στην Κεντρική Υπηρεσία των Γ.Α.Κ., μία (1) τουλάχιστο θέση του κλάδου ΠΕ Αρχειονόμων καλύπτεται από αρχειονόμο που, εκτός των προσόντων που προβλέπονται στο άρθρο 22, έχει επαρκείς γνώσεις της τουρκικής γλώσσας και οθωμανικής παλαιογραφίας. Στα Αρχεία των Νομών Κερκύρας, Λευκάδος, Κεφαλληνίας και Ζακύνθου, στα Τοπικά Ιστορικά Αρχεία Ιθάκης και Κυθήρων και στην Κεντρική Υπηρεσία των Γ.Α.Κ. μία (1) τουλάχιστο θέση του κλάδου ΠΕ Αρχειονόμων καλύπτεται από αρχειονόμου που, εκτός των προσόντων που προβλέπονται στο άρθρο 22, έχει επαρκείς γνώσεις ιταλικής γλώσσας και λατινικής παλαιογραφίας.

Άρθρο 31: Αποσπάσεις εκπαιδευτικών στην υπηρεσία των Γ.Α.Κ.

Για την αντιμετώπιση πραγματικών αναγκών της υπηρεσία των Γ.Α.Κ. δύναται να αποσπώνται εκπαιδευτικοί κάθε βαθμίδας της δημόσιας εκπαίδευσης, ύστερα από εισήγηση της Εφορείας των Γ.Α.Κ., η οποία κρίνει και αξιολογεί τα προσόντα των υποψηφίων για απόσπαση.

Άρθρο 32: Κατάταξη προσωπικού

1. Οι θέσεις των κατά τη δημοσίευση του παρόντος Διευθυντών, των ΠΕ Γραμματέων, ΠΕ Αρχειοφυλάκων, ΠΕ Διοικητικών, ΔΕ Ταξινόμων, ΔΕ Αρχειοφυλάκων, ΔΕ Επιμελητών, ΔΕ Γραμματέων, ΔΕ Δακτυλογράφων, ΥΕ Κλητήρων και ΥΕ Καθαριστριών μετατρέπονται σε θέσεις των υπό του παρόντος προβλεπόμενων κλάδων, στις οποίες κατατάσσονται αυτοδικαίως με το βαθμό που κατέχουν οι υπηρετούντες υπάλληλοι, ως ακολούθως:
   • α) Στον κλάδο Αρχειονόμων ο διευθυντής των Γ.Α.Κ., ο διευθυντής του Ιστορικού Αρχείου Μακεδονίας, ο διευθυντής του Αρχείου Ιονίου Γερουσίας καθώς και οι υπάλληλοι των κλάδων ΠΕ Γραμματέων και ΠΕ Αρχειοφυλάκων.
   • β) Στον κλάδο ΠΕ Διοικητικού οι υπάλληλοι του κλάδου ΠΕ Διοικητικού.
   • γ) Στον κλάδο ΔΕ Ταξινόμων οι υπάλληλοι των κλάδων ΔΕ Ταξινόμων, ΔΕ Αρχειοφυλάκων , ΔΕ Γραμματέων και ΔΕ Επιμελητών.
   • δ) Στον κλάδο ΔΕ Δακτυλογράφων-Στενογράφων οι υπάλληλοι του κλάδου ΔΕ Δακτυλογράφων.
   • ε) Στον κλάδο ΥΕ Επιμελητών οι υπάλληλοι του κλάδου ΥΕ Κλητήρων.
   • στ) Στον κλάδο ΥΕ Προσωπικού Καθαριότητας οι υπάλληλοι του κλάδου ΥΕ Καθαριστριών.
2. Οι κατά τη δημοσίευση του παρόντος υπηρετούντες στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας υπάλληλοι επί συμβάσει ιδιωτικού δικαίου, δύο (2) Αρχειοφύλακες και ένας (1) Ταξινόμος, με ειδικές γνώσεις βαλκανικών γλωσσών και βαλκανικής ιστορίας διέπονται από τις διατάξεις που ισχύουν για το προσωπικό αυτό (ν. 1476/1984, ΦΕΚ 136 Α΄).

Άρθρο 33: Ειδικοί συνεργάτες

1. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, που εκδίδονται ύστερα από γνώμη της Εφορείας των Γ.Α.Κ., δύναται να ανατίθεται σε Α.Ε.Ι. και κέντρα ερευνών του εσωτερικού και εξωτερικού ή σε ιδιώτες, Έλληνες ή αλλοδαπούς, η διενέργεια μελετών, ερευνών ή άλλων εργασιών μέσα στα πλαίσια του αντικειμένου των Γ.Α.Κ. για την αντιμετώπιση ειδικών αναγκών τους.

Τα πορίσματα των εργασιών, που ανατίθενται στους ειδικούς συνεργάτες, πρέπει να δημοσιεύονται από τις υπηρεσίες των Γ.Α.Κ..

1. Στις αποφάσεις ορίζεται η αμοιβή που θα καταβληθεί και οι όροι εκτέλεσης του ανατιθέμενου έργου.

Άρθρο 34: Ειδικά θέματα

1. Το σύνολο των θέσεων του προσωπικού των Γ.Α.Κ. κατανέμεται στην Κεντρική Υπηρεσία και τις περιφερειακές υπηρεσίες με αποφάσεις του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.
2. Αρμόδιο για τα θέματα υπηρεσιακής κατάστασης του προσωπικού της υπηρεσίας των Γ.Α.Κ., είναι το Κεντρικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Διοικητικού Προσωπικού της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

==Κεφάλαιο ΣΤ΄ - Συλλογικά όργανα

Άρθρο 35: Εφορεία των Γενικών Αρχείων του Κράτους

1. Στην υπηρεσία των Γ.Α.Κ. λειτουργεί συλλογικό όργανο με το τίτλο "Εφορεία των Γενικών Αρχείων του Κράτους".
2. Η σύνθεση της Εφορείας είναι εννεαμελής και αποτελείται από οκτώ (8) μέλη, τα οποία έχουν αποδεδειγμένα ασχοληθεί με θέματα αρχείων και έχουν δημοσιεύσει αρχειακές έρευνες και μελέτες ή έρευνες και μελέτες της μεσαιωνικής και νεότερης ελληνικής ιστορίας και από τον προϊστάμενο της αρμόδιας για τα Γ.Α.Κ. υπηρεσίας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Η διάρκεια της θητείας των μελών της Εφορείας είναι τριετής.
3. Στις συνεδριάσεις της Εφορείας μετέχει και ο διευθυντής των Γ.Α.Κ. ή ο νόμιμος αναπληρωτής του ως εισηγητής χωρίς ψήφο.
4. Γραμματέας της Εφορείας, με τον αναπληρωτή του, ορίζεται με την απόφαση συγκρότησης, υπάλληλος των Γ.Α.Κ. κατηγορίας ΠΕ , ΤΕ ή ΔΕ.
5. Η Εφορεία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων με την οποία ορίζεται και ο πρόεδρος αυτής, καθώς και ο αναπληρωτής του. Με την ίδια απόφαση ορίζεται και η διάρκεια της θητείας των μελών της.
6. Η αντικατάσταση μέλους, ή του γραμματέα της Εφορείας και του αναπληρωτή του, ενώ διαρκεί η θητεία τους, επιτρέπεται μόνο με αιτιολογημένη απόφαση του Υπουργού. Ως εύλογη αιτία αντικατάστασης θεωρείται και η αδικαιολόγητη απουσία από τρεις (3) κατά σειρά τακτικές συνεδριάσεις της Εφορείας. Το μέλος που διορίζεται σε αντικατάσταση άλλου μέλους, διανύει το υπόλοιπο μέρος της θητείας αυτού που αντικαθιστά.

Άρθρο 36: Αρμοδιότητες και λειτουργία της Εφορείας των Γ.Α.Κ.

1. Οι αρμοδιότητες της Εφορείας είναι οι εξής:
   • α) Αποφασίζει για την αγορά αρχείων και αρχειακού υλικού που διενεργείται από τα Γ.Α.Κ..
   • β) Αποφασίζει τη χορήγηση ή μη, αδειών μελέτης, μεταγραφής, φωτογράφησης κ.λ.π. αρχείων και αρχειακού υλικού, που βρίσκονται στα Γ.Α.Κ. και στα πάσης φύσεως και μορφής λοιπά αρχεία της χώρας.
   • γ) Αποφασίζει για τα δημοσιεύματα και τις πάσης φύσεως εκδόσεις των Γ.Α.Κ..
   • δ) Μελετά τις γενικότερες επιστημονικές κατευθύνσεις των Γ.Α.Κ. και καθορίζει τους βασικούς άξονες της πολιτικής τους.
   • ε) Παρέχει τις αναγκαίες οδηγίες για τον τρόπο επιλογής, ταξινόμησης και καταγραφής των υπηρεσιακών αρχείων, που έχουν ιστορικό ενδιαφέρον.
   • στ) Γνωμοδοτεί για την ίδρυση νέων αρχειακών υπηρεσιών.
   • ζ) Γνωμοδοτεί για το επιστημονικό έργο του προσωπικού των Γ.Α.Κ.
   • η) Γνωμοδοτεί για τις αποσπάσεις προσωπικού στα Γ.Α.Κ..
   • θ) Γνωμοδοτεί για κάθε θέμα για το οποίο ζητείται η γνώμη της από τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.
   • ι) Σε περίπτωση που γνωμοδοτεί για έγγραφα που έχουν σχέση με το εθνικό συμφέρον και άπτονται της εξωτερικής πολιτικής, τότε υποχρεωτικά θα καλείται και θα συμμετέχει εκπρόσωπος οριζόμενος από το Υπουργείο Εξωτερικών.
2. Λειτουργία της Εφορείας των Γ.Α.Κ.
   • α) Η Εφορεία συγκαλείται με πρόσκληση του προέδρου της, στην οποία αναγράφονται και τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Η ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων της Εφορείας καταρτίζεται από τον πρόεδρο της Εφορείας με τη συνεργασία του διευθυντή των Γ.Α.Κ. Η πρόσκληση επιδίδεται στα μέλη τρεις (3) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συνεδρίαση. Σε κατεπείγουσες περιπτώσεις είναι δυνατόν η πρόσκληση να επιδίδεται την προηγούμενη της συνεδρίασης.
   • β) Η Εφορεία συνεδριάζει τακτικά μία φορά τουλάχιστον το μήνα και ενδιάμεσα κατά την κρίση του προέδρου της.
   • γ) Η Εφορεία βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει νόμιμα όταν είναι παρόντα στη συνεδρίαση τουλάχιστον πέντε (5) από τα μέλη της.
   • δ) Οι αποφάσεις της Εφορείας, λαμβάνονται με την πλειοψηφία των παρόντων μελών.
   • ε) Η Εφορεία μπορεί να καλεί στις συνεδριάσεις της μη μέλη της για να ενημερωθεί επί συγκεκριμένου ειδικού θέματος.
   • στ) Οι αποφάσεις και εισηγήσεις της Εφορείας είναι ειδικά αιτιολογημένες και διατυπώνονται σε πρακτικά που υπογράφονται από τον πρόεδρο τα παρόντα μέλη και το γραμματέα. Στα πρακτικά αναγράφονται τα ονόματα των μελών που πήραν μέρος στη συνεδρίαση και γίνεται ειδική μνεία για απουσία ή κώλυμα μέλους. Στα πρακτικά καταχωρούνται και οι γνώμες των μελών που μειοψηφούν.
   • ζ) Η Εφορεία μπορεί να αλληλογραφεί δια του προέδρου της απευθείας με κάθε υπηρεσία ή αρχή του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα, καθώς και με ιδιώτες. Η γραμματειακή εξυπηρέτηση της Εφορείας γίνεται από τις διοικητικές υπηρεσίες των Γ.Α.Κ..
   • η) Ο πρόεδρος, τα μέλη και ο γραμματέας της Εφορείας δικαιούνται αμοιβής σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις περί αμοιβής μελών συλλογικών οργάνων.
   • θ) Ό,τι προβλέπεται για τον πρόεδρο, ισχύει και για τον αναπληρωτή του, όταν δεν υπάρχει, απουσιάζει ή κωλύεται ο πρόεδρος.
   • ι) Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις, που αναφέρονται στη λειτουργία των συλλογικών οργάνων.
   • ια) Ο πρόεδρος της Εφορείας υποβάλλει κατά το πρώτο δίμηνο του έτους έκθεση πεπραγμένων του προηγούμενου έτους στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Κεφάλαιο Ζ΄ - Άλλες διατάξεις

Άρθρο 37: Αρχεία καταργούμενων δημόσιων, εκκλησιαστικών και ιδιωτικών φορέων

Τα αρχεία καταργούμενων δημόσιων, εκκλησιαστικών και ιδιωτικών φορέων εισάγονται, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά, στα Γ.Α.Κ.

Άρθρο 38: Παρακαταθήκη αρχειακού υλικού

1. α) Φυσικά πρόσωπα και ιδιωτικοί φορείς, κάτοχοι αρχειακού υλικού μπορούν να το καταθέτουν στα Γ.Α.Κ. διατηρώντας το δικαίωμα ανάληψής του όποτε θελήσουν.

β) Κατά την κατάθεση και ανάληψη συντάσσεται λεπτομερές πρακτικό

1. Προκειμένου για πολύτιμα έγγραφα και χειρόγραφα, που βρίσκονται στις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, που διαθέτουν αρχεία, των οποίων η διαφύλαξη και συντήρηση κρίνεται πλημμελής και η μελέτη δυσχερής από τα αρμόδια όργανα των Γ.Α.Κ., ο Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων μπορεί να αποφασίσει, μετά από πρόταση της Εφορείας των Γ.Α.Κ., τη μεταφορά και παρακαταθήκη τους στα Γ.Α.Κ. για όσο κρίνεται αναγκαίο.

Άρθρο 39: Ειδικά Αρχεία

1. Μετά από εισήγηση της Εφορείας των Γ.Α.Κ., με κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και του αρμόδιου καθ' ύλην υπουργού, ορίζονται Ειδικά Ιστορικά Αρχεία σε δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που τελούν υπό την εποπτεία του Δημοσίου, τράπεζες, οργανισμούς και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας κατά την έννοια του άρθρου 51 του ν.1892.1990 (ΦΕΚ 101 Α΄), όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 4 παρ. 6 του ν.1943/1991.

Ειδικά Αρχεία κατά την έννοια του άρθρου αυτού, εννοούνται και οι ήδη λειτουργούσες αρχειακές υπηρεσίες που έχουν συσταθεί σε δημόσιες υπηρεσίες.

1. Σκοπός των Ειδικών Αρχείων είναι η καταγραφή, αρχειοθέτηση, συντήρηση, φύλαξη και διάθεση στους ερευνητές των εγγράφων και χειρογράφων που αναφέρονται στη λειτουργία και εξέλιξη των παραπάνω φορέων, σύμφωνα με το πνεύμα του παρόντος νόμου.
2. Για τη λειτουργία και εμπλουτισμό των Ειδικών Ιστορικών Αρχείων διατίθεται το αναγκαίο προσωπικό από τον οικείο φορέα.

Άρθρο 40: Εθνικό Ευρετήριο Αρχείων

Τα Γ.Α.Κ. υποχρεούνται να καταρτίζουν και να θέτουν στη διάθεση των μελετητών καταλόγους των αρχειακών συλλογών των οποίων έχουν την επιμέλεια με τη μορφή του Εθνικού Ευρετηρίου Αρχείων (Ε.Ε.Α.). Για την απρόσκοπτη συγκρότηση και ενημέρωση του Ε.Ε.Α. τα επιστημονικά ιδρύματα, σωματεία και ιδιώτες κάτοχοι αρχειακών συλλογών οφείλουν να τα δηλώνουν στα Γ.Α.Κ.

Άρθρο 41: Εκκαθάριση αρχείων

1. Οι υπηρεσίες του δημόσιου τομέα υποχρεούνται να προβαίνουν στην περιοδική εκκαθάριση των αρχείων τους, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
2. Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ύστερα από αιτιολογημένη γνώμη της Εφορείας των Γ.Α.Κ., καθορίζονται τα κριτήρια επιλογής εγγράφων ιστορικού ενδιαφέροντος και ο τρόπος αποχωρισμού, καταγραφής και ταξινόμησης των εγγράφων που πρέπει να παραδοθούν στα Γ.Α.Κ. με τά τη λήξη της υπηρεσιακής τους χρησιμότητας.
3. Τα Γ.Α.Κ. υποχρεούνται να παρέχουν τεχνική και επιστημονική υποστήριξη στις υπηρεσίες των Υπουργείων Εθνικής Άμυνας, Εξωτερικών και Δημόσιας Τάξης σε θέματα εκκαθάρισης και καλής τήρησης των αρχείων τους.

Άρθρο 42: Μελέτη αρχειακού υλικού

1. Τα αρχεία της αρμοδιότητας των Γ.Α.Κ. διατίθενται για μελέτη όπως προβλέπεται από το άρθρο 16 του ν. 1599/1986 και υποχρεωτικά με την πάροδο 30 ετών.
2. Τα αρχεία και οι συλλογές που δωρήθηκαν στα Γ.Α.Κ. παρέχονται στους ερευνητές σύμφωνα με τους όρους του δωρητή, άλλως υπάγονται στις γενικές ή ειδικές διατάξεις του άρθρου αυτού.

(Βλ. και άρθρο 5 ν. 2690/1999)

1. Τα φωτοαντιγραφικά και μικροφωτογραφικά αντίγραφα εγγράφων που βρίσκονται στα Γ.Α.Κ. Παρέχονται για μελέτη με τους ίδιους όρους που ισχύουν για όλα τα πρωτότυπα έγγραφα και χειρόγραφα.
2. Αν, κατά την κρίση του Διευθυντή των Γ.Α.Κ., είναι ενδεχόμενο να βλάπτεται το εθνικό συμφέρον, η διάθεση για μελέτη επιτρέπεται μόνο μετά από προηγούμενη έγκριση που λαμβάνεται κατά απόλυτη πλειοψηφία των μελών της Εφορείας των Γ.Α.Κ.
3. Το προσωπικό που έχει αναλάβει την επισήμανση, την ταξινόμηση και τη φύλαξη των αρχείων που δεν είναι ακόμα προσιτά στην έρευνα και στο κοινό, σύμφωνα με την έννοια των παραπάνω παραγράφων, δεσμεύονται με το επαγγελματικό απόρρητο.

Άρθρο 43: Μελέτη αρχειακού υλικού ιδιωτικών αρχείων

1. Με απόφασή του, κατά τις διατάξεις που το διέπουν, οργάνου διοίκησης καθενός από τα, κατά τις διατάξεις του άρθρου 4 του παρόντος νόμου, νομίμως συνεστημένα και λειτουργούντα ιδιωτικά αρχεία, και τηρουμένων οπωσδήποτε των διατάξεων του άρθρου 16 του ν. 1599/1986, είναι δυνατό να διατίθενται τα έγγραφα και λοιπά στοιχεία, που ανήκουν στα ιδιωτικά αυτά αρχεία, για μελέτη προς προώθηση ερευνητικών σκοπών.

2. Ως προς τη διαδικασία και τις λοιπές προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 1599/1986

Άρθρο 44: Μικροφωτογράφηση-Φωτοαντιγράφηση-Φωτογράφηση

1. Για την προστασία των παλαιών ή εφθαρμένων πρωτότυπων εγγράφων και χειρογράφων, που βρίσκονται στην Κεντρική Υπηρεσία και τις περιφερειακές υπηρεσίες τους, τα Γ.Α.Κ. υποχρεούνται να φωτογραφήσουν, φωτοαντιγραφήσουν, μικροφωτογραφήσουν ή γενικά αναπαραγάγουν με τα σύγχρονα μέσα και να παρέχουν στους ερευνητές μόνο τα ομοιότυπα. Την ίδια υποχρέωση έχουν τα Γ.Α.Κ. και για αντίστοιχα έγγραφα και χειρόγραφα που παραμένουν στις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα.
2. Η επιλογή και προτεραιότητα αρχείων και αρχειακού υλικού για φωτοαντιγράφηση, μικροφωτογράφηση καθώς και αναπαραγωγή αποφασίζεται από τους προϊσταμένους της Κεντρικής υπηρεσίας και των περιφερειακών υπηρεσιών.

Άρθρο 45

Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και μετά γνώμη της Εφορείας των Γενικών Αρχείων του Κράτους, καθορίζεται κάθε φορά ο τρόπος και η τιμή διάθεσης των αντιτύπων των δημοσιευμάτων των Γ.Α.Κ.