Νεοελληνική Φιλολογία/Δαμασκηνός Στουδίτης
| ←Παχώμιος Ῥουσάνος | Νεοελληνική Φιλολογία: Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της βυζαντινής αυτοκρατορίας μέχρι της ελληνικής εθνεγερσίας (1453-1821) Συγγραφέας: Δαμασκηνὸς Στουδίτης. |
Ἄγγελος Βεργίκιος→ |
Θεσσαλονικεὺς τὴν πατρίδα· καταλέγεται ὑπὸ Δωροθέου μεταξὺ τῶν θαυμαστῶν μαθητῶν τοῦ Ἐλεαβούλκου· χειροτονιθεὶς ὑποδιάκονος[1], προεχειρίσθη εἶτα ἐπίσκοπος Λιτῆς καὶ Ῥενδίνης[2], καὶ βραδύτερον μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ Ἄρτης. Ἐνταῦθα δ’ ἐτελεύτησε ὡς μαρτυρεῖται ἐκ τοῦ ἑξῆς ἐπιγράμματος Συμεὼν τοῦ Καβάσιλα.
Τὸν πάρος εἴκελον Ἀθανάτοις γράψαντα τάδ’ ἄνδρα,
Φεῦ κόνις Αἰτωλῶν κρῦψεν ἄδηλον ἅλις·
Ἑλλήνων μὲν τὴν σοφίαν βαρὺς ὤλεσεν αἰών.
Ὃς δὲ φιλέλληνας πάντας ἀπωρφάνισεν.
Ὁ Στουδίτης ἐγένετο εἷς τῶν λογιωτέρων καὶ ἐναρετωτέρων κληρικῶν τοῦ καιροῦ του, πολὺ ὠφελήσας τὴν πατρίδα διὰ τῶν συγγραφῶν του, καὶ τὰς καταχρήσεις τοῦ κλήρου ἐξελέγξας Ὁ Lequien (Oriens Christianus II, σελ 97—98) διχοτέμνει τὸν Στουδίτην· τοῦτο δὲ ποιεῖ καὶ Φαβρίκιος· καὶ ἐκ τούτων παραλαβὼν ὁ Μισαὴλ Ἀποστολίδης (Εὐαγγελ. Κήρυξ).
—Βιβλίον ὀνομαζόμενον Θησαυρὸς, ὅπερ συνεγράψατο ὁ ἐν Μοναχοῖς Δαμακηνὸς ὁ ὑποδιάκονος καὶ Στουδίτης ὁ Θεσσαλονικεύς. (ἐτυπώθη ἐν Βενετίᾳ 1528, 1603, 1618, 1628, καὶ πολλάκις μέχρι τοῦ 1844).
—Ἐξήγησις τοῦ Πάτερ ἡμῶν. (συνεξεδόθη τῷ Θησαυρῷ).
—Παραίνεσις πρὸς τοὺς θέλοντας σωθήναι μοναχοὺς ὡς ἐν συνόπτῳ τοῦ ἐπισκόπου λογιωτάτου κυρίου Δαμασκηνοῦ Λιτῆς καὶ Ῥενδίνης καὶ προέδρου Πολυανῆς.
—Δαμασκηνοῦ Ἀρχιερέως Στουδίτου συνάθροισις ἀπὸ τῶν βιβλίων τῶν παλαιῶν φιλοσόφων, ὅσα εἶπον περὶ τῶν πετεινῶν. ὀρνέων καὶ τῶν χερσαίων ζώων, καὶ περὶ τῶν θαλασσίων, καὶ μετάφραση ἐπὶ τὸ κοινότερον. (Κατ’ Ἀλλάτιον τὴν συλλογὴν ταύτην ἔπεμψεν ὁ Δαμασκηνὸς δῶρον πρὸς Μιχαὴλ Καντακουζηνὸν μέγαν δομέστικον, ἀπαγχονισθέντα τῷ 1574 διὰ προσταγῆς Σουλτάνου Ἀμουράτου. (συνεξεδόθη τῷ Εἱρμολογίῳ).
—Λόγος πεζῇ τῇ φράσει εἰς τὸν δεκάλογον τοῦ Μωϋσέως. (συνεξεδόθη τοῖς Μαργαρίταις ἐν Βενετίᾳ 1630).
—Προγνωστικὰ σημεῖα περὶ βροχῆς, ἀνέμου, ἐκ τῶν ἀστέρων, καὶ ἐκ τῆς σελήνης ἐκ διαφόρων ποιητῶν καὶ διδασκάλων, ποίημα κυροῦ Δαμασκηνοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἄρτης, περιέχον καὶ ἄλλα τινά.
—Στίχοι Ἡρωελεγεῖοι εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς ὑπερευλογημένης Θεοτόκου Μαρίας ἐν εἴδει διηγήσεως. (συνεξεδόθησαν τῷ θησαυρῷ).
—Κωμωδοδιάλογος Δαμασκηνοῦ Ῥενδίνης κατὰ Ἀρχιερέων. (ἔχει πρόσωπα δύο Δαμασκηνὸν καὶ Γαβριὴλ τὸν τὴς ἁγίας Ἀναστασίας ἡγούμενον· προλογίζει δὲ ὁ Γαβριὴλ).
—Κατάλογος χρονολογικὸς τῶν πατριαρχῶν Κωνσταντινουπόλεως μέχρις Ἰερεμίου, (1573).
- ↑ Ὑποδιάκονος ὁ Δαμασκηνὸς συνέγραψε τὸν Θησαυρὸν, ἐκδοθέντα τῷ 1827.
- ↑ Ὡς Λιτῆς καὶ Ῥενδίνης ἐπίσκοπος γράφει ἐπιστολὴν πρὸς τὸν πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως καταχωρηθεῖσαν ἐν Τουρκογραικίᾳ, ὑπογραφόμενος ὡς τοιοῦτος καὶ ἐν τῇ ἐν 1564 καθαρέσει τοῦ πατριάρχου Ιωάσαφ· πρὸς δ’ εἰς τὸ ἐν 1567 σιγίλλιον περὶ τῆς διαφορᾶς τῶν Σιμοπετριτῶν, καὶ ἐν ἕτει 1573, εἰς τὸ σημειωτάριον Στεφάνου Γερλαχίου. (Tureogræc. σελ. 174).