Γελοιογραφικόν Ημερολόγιον του Έτους 1886/Η Πνυξ και ο κύριος Τοτόμης

Από Βικιθήκη
Γελοιογραφικὸν Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1886
Συγγραφέας:
Ἡ Πνὺξ καὶ ὁ κύριος Τοτόμης


Η ΠΝΥΞ και ο ΚΥΡΙΟΣ ΤΟΤΟΜΗΣ
Κωμῳδία φανταστικοτραγική.

ΠΡΟΣΩΠΑ
Δημοσθενησ, Περικλησ, Αισχινησ
ἐκ τοῦ ἀρχαίου κόσμου.

ο κ. Κοντοπουλοσ και ο κ. Τοτομησ
ἐκ τοῦ νεωτέρου κόσμου.

ο Πλουτων και ο Χαρων
ἐκ τοῦ ὑποχθονίου κόσμου.

Ἠ πρώτη καὶ τελευταία σκηνή ἐν τῷ ᾍδῃ. Αἰ δὲ λοιπαὶ σύγχρονοι ἐν Ἀθήναις.


ΣΚΗΝΗ Α΄.

[Ἐν τῷ ᾍδῃ. Τὰ ζοφερὰ βασίλεια, τοῦ Πλούτωνος. Μακρόθεν φαίνεται ἡ Ἀχερουσία λίμνη καὶ τὰ ὕδατα τῆς Στυγός. Ἀντιπαρέρχονται ὡς φάσματα αἱ ψυχαὶ τῶν νεκρῶν. Ἀπωτέρω ὁ Χάρων διαπορθμεύων νεκροὺς ἐπὶ μέλανος ἀκατίου, ἀποβιβάζει εἰς τὴν ἐνδοτέραν ὄχθην καὶ τὸν κ. Κοντόπουλον.]

ΧΑΡΩΝ πρὸς τὸν κ. Κοντόπουλον.

Ἀπόδος, ὦ κατάρατε, τὰ πορθμεῖα!

Ο Κ. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Σοῦ εἶπα, κύριε, ὅτι δὲν μοῦ ἔμεινε λεπτόν. Ἐδαπάνησα καὶ τὸν ἔσχατον ὀβολὸν εἰς τὰς δημοσιεύσεις στηλιτεύων τὴν πρὸς τὰ ἀρχαῖα ἀσέβειαν τῶν σημερινῶν Ἀθηναίων.

ΧΑΡΩΝ

ᾈεὶ μέν, μάλιστα δὲ νῦν, εὔκαιρον εἰπεῖν ὅτι οἱ νεώτεροι Ἀθηναῖοι κατέρχεσθε ἐς ᾍδου ἀπένταροι. Ἄρτι ἕτερος Ἀθηναῖος ᾐτιᾶτο ἀπορίαν κερμάτων, διετέλεσε γάρ, ἔφη, μέτοχος τῆς «Κωπαΐδος» καὶ τοῦ «Ἀρχαγγέλου»....

[Προσέρχονται αἱ ψυχαὶ τοῦ Περικλέους, τοῦ Αἰσχίνους, του Δημοσθένους καὶ τῶν ἀρχαίων προγόνων.]

ΠΕΡΙΚΛΗΣ πρὸς τὸν κ. Κοντόπουλον.

Ἤκουσα τὸ ὄνομα τῶν Ἀθηνῶν. Ἐκεῖθεν κατέρχεσαι;

Ο Κ. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μάλιστα! Ἀλλ' οἱ νεώτεροι Ἀθηναῖοι παρεφρόνησαν. Μετέβαλον τὸν ναὸν τοῦ Θησέως εἰς ἀπόπατον· ἐκ τῶν μαρμάρων τοῦ Παρθενῶνος κατασκευάζουν οὐρητήρια καὶ μέγαρα· ὑπονομεύουν τον Λυκαβητὸν καὶ λιθοτομοῦν τὰ μνημεῖα τῆς ἀρχαιότητος. Διεμαρτυρήθην κατὰ τῆς ἀσεβείας καὶ μὲ εἶπον τρελλόν. Ἀλλ' ὅταν εἶδον ὅτι μεταβάλλουν εἰς ἁσβέστην τὴν Πνύκα, ἀπηλπίσθην, ἀηδίασα, ἔλαβον ἓν ῥεβόλβερ, ηὐτοκτόνησα διὰ νὰ μὴ βλέπω πλέον τὴν ἱεροσυλίαν. Καὶ ἰδού, κύριοι, χωρὶς λεπτὸν καὶ χωρὶς ἐλπίδα κατῆλθον ἐδῶ νεκρὸς μετὰ νεκρῶν.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ὡσεὶ ἐμβρόντητος.

Τί λέγεις, ἀγαθέ; Ἐξορύττουσι τὴν Πνύκα; Μὴ παραφρονεῖς;

ΑΙΣΧΙΝΗΣ ὡσεὶ κεραυνόπληκτος.

Εὐφήμει! τοιαύτην καθ' ἡμῶν ὕβριν οἱ ἀπόγονοι!

ΠΕΡΙΚΛΗΣ ὡσεὶ ἐνεός.

Καὶ βεβηλοῦσι τὰ μάρμαρα τῆς Ἀκροπόλεως; Μαίνονται λοιπὸν οἱ Ἀθηναῖοι ἄνωθι ἐπὶ τῆς γῆς;

Ο Κ. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Δὲν ἠξεύρω τί κάμνουν. Ἠξεύρω μόνον ὅτι ἔχουν ὑπουργοὺς τὸν κ. Ζυγομαλᾶν καὶ τὸν κ. Παπαμιχαλόπουλον.

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Δημόσθενες, ἀνερχόμεθα ἐκ νέου εἰς τὴν ζωήν; Θέλω νὰ ἐπισκεφθῶ τὸ ἄστυ τῆς Παλλάδος. Δὲν ἀκούεις ὅτι ἐπέδραμον σατράπαι ἐκ τῆς Περσίας;

ΑΙΣΧΙΝΗΣ πρὸς τὸν Περικλέα.

Ἀδύνατον! Νεκροί τινες νεήλυδες, οἰκοῦντες πρὸ μικροῦ ἐν Ἀθήναις παρὰ τὸ ἀρχαῖον Δίπυλον, εἶπόν μοι χθὲς κατελθόντες ἐνταῦθα ὅτι ὁ λοιμός, ὑφ' οὗ ἀπέθανες Περίκλεις, λυμαίνεται ἔτι τὰς Ἀθήνας.

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Ἂς ἀποθάνω δὶς ὑπὸ τοῦ λοιμοῦ! Ἔλθετε κἂν νὰ περισώσωμεν τὴν Πνύκα.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Ἄγωμεν! Ὁ ψυχοπομπὸς Ἑρμῆς δὲν θ' ἀρνηθῇ νὰ ὁδηγήσῃ ἡμᾶς εἰς Ἀθήνας!


[Ἀφανίζονται πάντες εἰς τὸ χάος τοῦ ᾍδου. Ὁ κ. Κοντόπουλος κινεῖ περιλύπως τὴν κεφαλὴν εἰς ἔκφρασιν οἴκτου καὶ συγχέεται εἶτα μετὰ τῶν ψυχῶν χωρῶν εἰς τὸ βάθος.]


ΣΚΗΝΗ Β΄.

[Ἐν Ἀθήναις. Ὁ Δημοσθένης καὶ ὁ Αἰσχίνης ἀνέρχονται διὰ τῆς πλατείας τοῦ Θησείου τὴν ὄπισθεν τῆς Ἀκροπόλεως ὁδὸν περιεργαζόμενοι τὰ πέριξ μετ' ἐκπλήξεως. Ἀσθμαίνων καὶ βαθέως ἀναπνέων ἵσταται ὁ

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Βαβαί! Εἶνε λοιπόν χοῖρος αὐτὸς ὁ νεώτερος πολιτισμὸς ἀφοῦ κυλίεται, τρέφεται καὶ ζῇ διὰ τοῦ βορβόρου; Μικροῦ δεῖν ἀπέθανον ἐξ ἀσφυξίας.

ΑΙΣΧΙΝΗΣ
Φοβοῦμαι μὴ ὁ φιλοπαίγμων Ἑρμῆς ἀπεπλάνητεν ἡμᾶς εἰς τὴν χώραν τῶν Κάφρων.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ περιβάλλων δι' ἐταστικοῦ βλέμματος τὴν πόλιν.

Δὲν βλέπω ἢ ἀπέραντον ἁπόπατον πρὸ ἐμοῦ. Περίεργον! Εἶχον μάθει ὅτι ἤρκει πρὸς τοῦτο ἡ «Νέα Ἀγορά».

ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Τίς οἶδεν! Ἔκτοτε μετεβλήθη ὁ κόσμος. Ἴσως ἡ εὐγλωττία σήμερον διαρρέει ἐκ τῶν ὄπισθεν....


ΣΚΗΝΗ Γ΄.

[Φαίνεται κατερχόμενος τῆς Ἀκροπόλεως ὁ Περικλῆς σύνοφρυς.]

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Τί καινόν, Περίκλεις;

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Εἶδον βέβηλον ἀστὸν ἀποξέοντα τὰς γλυφὰς τοῦ Παρθενῶνος. Ἐζήτει νὰ μοι πωλήσῃ τεμάχια γλυπτῶν λίθων ἀντὶ μνᾶς.

ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Καὶ δεν κατεκρήμνισας αὐτὸν κατὰ τῶν βράχων;

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Ὄχι, διότι ἦτο στενὸς φίλος τοῦ ἐφόρου τῶν ἀρχαιοτήτων.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Ἔμαθες κἂν τὸ ὄνομα τοῦ συλοῦντος τὴν Πνῦκα ἡμῶν;

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Γραιώδης νεανίσκος, ὃν ἠρώτησα, μοὶ εἶπεν ὅτι καλεῖται τομεύς, λατόμος, τοτόμης, δὲν ἐνθυμοῦμαι καλῶς.

ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Εὖγε! τὶ ὄνομα ἀντάξιον τῆς πράξεως.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Εἶνε ἕλλην λοιπὸν; Ὦ Ζεῦ καὶ Ἄπολλον! Ἐγὼ ἐνόμιζον ὅτι ἦτο Πέρσης ἢ Λυδός.
ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Γηγενής, εὐπατρίδης Ἀθηναῖος!

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Ἡ νεαρὰ γραῦς ἐψεύσθη σοι, Περίκλεις. Αὐτὸς ὁ τομεὺς ἀνὴρ ἐκ τοῦ δήμου! Εὐφήμει!

ΠΕΡΙΚΛΗΣ στρέφων περὶ ἑαυτὸν καὶ τείνων τὸ οὖς.

Σιγή! ἀκούω κρότον ὑπόγειον. Βαίνωμεν. Ἴσως συλλάβωμεν τὸν συλητήν.

[Προχωροῦσι πάντες εἰς τὸ βάθος.]

ΣΚΗΝΗ Δ΄.

[Ἀκούονται ὑπόκωφοι γδοῦποι. Ὁ κύριος Τοτόμης δι' εὐμεγέθους μοχλοῦ ἐξορύττει λίθους ἐκ τῆς Πνυκὸς οὓς μεταφέρει ἐπ' ὤμων καὶ ῥίπτει ἐγγὺς πεπυρακτωμένων ἀσβεστοκαμίνων. Πλησιάζουσι πάντες ἄκρῳ τῷ ποδί. Ὁ Δημοσθένης συλλαμβάνει ἄφνω ἐκ τοῦ ὠτὸς τὸν κύριον Τοτόμην, ὅστις ἅνατινάσσεται ἔντρομος.]

ΤΟΤΟΜΗΣ

Αἴ! Ἄοι! ὤ ω ω! Βοήθεια!.. Λωποδύταις, κλέφταις!.. Βοήθεια!...

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Οἰμώξεις, κέπφε! Τί ποιεῖς ἐνταῦθα; Σὺ λοιπὸν εἶσαι ὁ λατόμος τῆς Πνυκός;

ΤΟΤΟΜΗΣ συνερχόμενος βαθμηδόν.

Βέβῃος! τοῦ λόγου μου εἶμαι ὁ Τοτόμης, ἀμ' πῶς θαρρεύεις δά!

ΠΕΡΙΚΛΗΣ πρὸς τοὺς ἄλλους.
Φθέγγεται ἑλληνιστὶ ἢ μὴ ὁ Ξέρξης κατέκτησε τὰς Ἀθήνας;
ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Ἄκουσον, ὧ 'γαθέ! Δὲν ἀγορεύουσι πλέον οἱ ῥήτορες ἡμῶν τῶν ἐπιγενεστέρων ἀπὸ τοῦ ἀθανάτου τούτου βήματος;

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Ἀφ' οὗ ἐκηρύχθη τὸ εὐαγγέλιον τῆς δημοκρατίας καὶ τῆς ἐλευθερίας τῶν λαῶν...

ΤΟΤΟΜΗΣ

Βρέ, χριστιανοί μου, ξεφορτωθῆτέ μου νὰ συχωρεθοῦν τὰ πεθαμμένα σας, κ' ἐγὼ ἐγγλέζικα δὲν καταλαβαίνω. (Σταυροκοπούμενος) 'Πίσω μου σ' ἔχω Σατανᾶ!

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Συλεῖς τὸ ἄφθιτον σέμνωμα τῆς δόξης ἡμῶν....

ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Καταστρέφεις τὸν βράχον αὐτὸν, ὅστις ἀντηχεῖ ἀκόμη εἰς τοὺς αἰῶνας τὴν ἀρχαίαν εὔκλειαν...

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Δὲν τρέμεις μὴ οἱ Ὀλύμπιοι καταρρίψωσιν ἐπὶ σοῦ τοὺς κεραυνούς....

ΤΟΤΟΜΗΣ

Βρέ, ἄϊντε νὰ κουρεύεσθε ἀπ' ἐδώ, τενεκέδες, ποῦ θὰ κοροϊδεύσετε σεῖς ἐμένα! Ὁρίστε μοῦτρα! Ἐδώ, κοτζὰμ εἰρηνοδίκης ἔβγαλε ἀπόφασι γιὰ τὸ νταμάρι αὐτό, ποῦ εἶνε ἰδιοκτησία μου, καὶ κοτζὰμ Δήμαρχος καὶ ὑπουργὸς δὲν μοὔπανε γρῦ, καὶ ἤρθατε σεῖς, διαόλου μπαγαπόντιδες, νὰ μοῦ κάμετε τάχατες τὸν καμπόσο. Ἔλα! μάρς! νὰ μὴ πάρω τὴ μαναβέλλα.

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Ἀγνοεῖς τὴν ἀξίαν τοῦ μνημείου τούτου;

ΤΟΤΟΜΗΣ

Τί ἀξίαν ῥὲ γαϊδοῦρι! Ἐδὼ πρῶτα ἔρριχνε ἡ Δημαρχία τὰ ψοφήμια καὶ τὰ σκουπίδια. Πέτραις εἶνε καὶ τῇς κάνω ἀσβέστη.

ΠΕΡΙΚΛΗΣ

Πέτρα εἶσαι σὺ δι' ἀσβέστην χρήσιμος. Βοηθεῖτε με, ἄνδρες.

[Ὁ Περικλῆς, ὁ Δημοσθένης καὶ ὁ Αἰσχίνης δένουσι διὰ τῶν ζώστρων των τὸν κύριον Τοτόμην καὶ τὸν ῥίπτουσιν ὀλολύζοντα ἐντὸς τῆς φλεγούσης καμίνου.]

Ἄγωμεν ἐς ᾍδου νῦν. Ἀλλ' οὐδὲ θέλω ποτὲ ἀνέλθῃ εἰς τὸ βάρβαρον ἄστυ τῶν Ἀθηνῶν.

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Ἄγωμεν· θὰ πίω ὕδωρ τῆς λήθης ὅπως μὴ ἀναμιμνήσκωμαι τῶν νῦν Ἀθηνῶν.

ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Ἐρρέτωσαν τοιαῦται Ἀθῆναι μετὰ τοιούτων Ἀθηναίων. Βαίνωμεν.

(Ἀφανίζονται πάντες εἰς τὸ σκότος.

ΣΚΗΝΗ Ε΄.

[Ἡ σκηνὴ ἐν τῷ ᾍδῃ. Τὰ πλήθη τῶν νεκρῶν συνωστίζονται πρὸ τῆς πύλης ἐρωτῶντα τοὺς Περικλῆν, Αἰσχίνην καὶ Δημοσθένην. Φάσματα καὶ σκιαὶ περιπολοῦσιν εἰς τὸ βάθος. Μετὰ μικρὸν ἀκούεται ὑποχθόνιος δονισμὸς καὶ φαίνεται μακρόθεν ὁ Ἑρμῆς ὁδηγῶν τὴν ψυχὴν τοῦ Τοτόμη τσιτσιρίζουσαν ἔτι ἐκ τῶν φλογῶν τῆς καμίνου.]

ΕΡΜΗΣ

Παραδίδω εἰς τὸ βασίλειον τοῦ ᾍδου τὸν λατόμον τῆς Πνυκός.

ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ πάντες ἐν ἀλαλαγμῷ
Δὲν θέλομεν αὐτὸν μεταξὺ ἡμῶν. Ἀπάγαγε αὐτὸν, Ἑρμῆ, μακρὰν εἰς τὰς ἀβύσσους.
(Ἀναφαίνεται αἴφνης φρικαλέος τὴν ὄψιν ὁ
ΠΛΟΥΤΩΝ πρὸς τὸν Ἑρμῆν

Οἱ νεκροὶ ἐξανίστανται δικαίως. Ὁδήγησον τὸν Τοτόμην εἰς τὰ Τάρταρα.

[Ἀνοίγεται ἄβυσσος φρίκης καὶ σκότους. Ὁ Ἑρμῆς περιστρέφων τὸν Τοτόμην δίκην σφενδόνης διὰ τῆς δεξιᾶς ἐκτινάσσει αὐτὸν εἰς τὰ Τάρταρα....]

Ἀθῆναι, Ἀπρίλιος 1885

Σατανᾶς