Υπουργική Απόφαση 77921/1440/1995
| Υπουργική Απόφαση 77921/1440/1995 Ελεύθερη πρόσβαση του κοινού στις δημόσιες αρχές για πληροφορίες σχετικά με το περιβάλλον. |
| Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β 795 - 14.09.1995 |
ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ, ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜ. ΕΡΓΩΝ
Εχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις του άρθρου 2 (παρ. 1ζ) του Ν. 1338/1983 «εφαρμογή του Κοινοτικού Δικαίου» (Α' 34) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 του Ν. 1440/1984 «συμμετοχή της Ελλάδος στο κεφάλαιο στα αποθεματικά και στις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ. λπ. » (Α' 70).
2. Τις διατάξεις των άρθρων 23 (παρ. 1) κι 24 του Ν. 1558/1985 «Κυβέρνηση και Κυβερνητικά όργανα» (Α' 137) και των άρθρων 9 και 13 του Π.Δ/τος 473/1985 «καθορισμός και ανακατανομή των αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (Α’ 157).
3. Τις διατάξεις του άρθρου 11 (παρ. 2, 3 και 12) και του άρθρου 13 του Ν. 1515/1985 «ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας» (Α' 18) όπως το άρθρο 13 τροποποιήθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 31 του Ν. 1650/86.
4. Τις διατάξεις του άρθρου 11 (παρ. 2, 3, 12) και του άρθρου 13 του Ν. 1561/1985 «ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης και άλλες διατάξεις» (Α' 148) όπως το άρθρο 13 τροποποιήθηκε με την παρ. 7 του άρθρου 31 του Ν. 1650/86. 5. Τις διατάξεις του Ν. 2218/1994 «Ιδρυση νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, τροποποίηση διατάξεων για την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση και την περιφέρεια και άλλες διατάξεις» (Α' 90) όπως συμπληρώθηκε με το Ν. 2240/1994 «Συμπλήρωση διατάξεων για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κ. ά. « (Α' 153).
6. Τις διατάξεις του Π. Δ. 323/1989 «Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας» (Α' 146).
7. Τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 8 του Κεφαλαίου Α του Ν. 2266/1994 «Έλεγχος του Δημόσιου Τομέα, μετατάξες κ. λπ. » (Α' 218).
8. Τις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 1599/1986 «Σχέσεις κράτους-πολίτη, κ. λπ. και άλλες διατάξεις» (Α' 75).
9. Την οδηγία 90/313/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 7ης Ιουνίου 1990 των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L158/56/23.6.1990).
10. Τις διατάξεις του άρθρου 29Α του Ν. 1558/1985 όπως αυτό συμπληρώθηκε με το άρθρο 27 του Ν. 2081/1992 (Α' 154).
11. Την υπ' αριθ. οικ. 91130/1988/1994 «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Υφυπουργό Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων Ελισάβετ Παπαζώη» (B' 878), αποφασίζουμε:
Με την απόφαση αυτή αποσκοπείται η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με τις διατάξεις της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 7ης Ιουνίου 1990 των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων "Σχετικά με την ελεύθερη πληροφόρηση για θέματα περιβάλλοντος" που έχει δημοσιευθεί στην ελληνική γλώσσα στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (EEL 158 σελ. 56/23.6.1990) ώστε με τον καθορισμό των βασικών όρων και προϋποθέσεων να εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού σε πληροφορίες για το περιβάλλον που διαθέτουν οι δημόσιες αρχές καθώς επίσης και η ελεύθερη διάδοση των πληροφοριών αυτών για την αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος.
Για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης νοούνται ως:
1. «Δημόσιες αρχές»: Κάθε διοικητική υπηρεσία του δημοσίου τομέα σε εθνικό, περιφερειακό, νομαρχιακό ή τοπικό επίπεδο συμπεριλαμβανομένων των εποπτευομένων Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. που έχει αρμοδιότητες και κατέχει πληροφορίες σχετικά με το περιβάλλον, εξαιρουμένων των οργάνων που ασκούν δικαστική ή νομοθετική εξουσία.
2. «Πληροφορία σχετική με το περιβάλλον»: κάθε διαθέσιμο από τις δημόσιες αρχές στοιχείο, σε γραπτή, οπτική, ακουστική ή μηχανογραφική μορφή για την κατάσταση των νερών, του αέρα, του εδάφους, της πανίδας, της χλωρίδας, των βιοτόπων και των οικοτόπων, καθώς και για δραστηριότητες (συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων που προκαλούν ενόχληση, όπως ο θόρυβος) ή μέτρα που επηρεάζουν ή δύναται να επηρεάσουν δυσμενώς τους παραπάνω φυσικούς αποδέκτες και για δραστηριότητες ή μέτρα που αποσκοπούν στην προστασία τους, συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών εγγράφων όπως ορίζονται στο άρθρο 16 (παρ. 1) του Ν. 1599/1986, καθώς και γενικά των διοικητικών μέτρων και των προγραμμάτων προστασίας του περιβάλλοντος.
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με την επιφύλαξη του άρθρου 4 της παρούσας απόφασης έχει δικαίωμα μετά από αίτησή του στις δημόσιες αρχές να ζητά να του χορηγηθούν πληροφορίες εννόμου συμφέροντος.
2. Το δικαίωμα της πρόσβασης σε πληροφορίες για το περιβάλλον ασκείται:
α) Με επιτόπια μελέτη.
β) Με χορήγηση αντιγράφου, εκτός αν η αναπαραγωγή του μπορεί να βλάψει τα αιτούμενα στοιχεία.
3. Η σχετική δαπάνη αναπαραγωγής βαρύνει τον ενδιαφερόμενο:
α) Όταν τα αιτούμενα στοιχεία είναι σε γραπτή μορφή και η αναπαραγωγή τους γίνεται σε φύλλα χαρτιού, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να προσκομίζει την απαιτούμενη ποσότητα φύλλων χαρτιού. Τα προηγούμενα ισχύουν και όταν τα αιτούμενα στοιχεία δεν είναι σε γραπτή μορφή, αλλά είναι δυνατόν να μετατραπούν στη μορφή αυτή και να αναπαραχθούν σε φύλλα χαρτιού.
β) Όταν τα αιτούμενα στοιχεία είναι σε άλλη πλην της γραπτής μορφής (π.χ. οπτική, ακουστική κ.λπ.) οπότε δεν είναι δυνατή η αναπαραγωγή τους σε φύλλα χαρτιού, η δημόσια αρχή στην οποία έχει υποβληθεί η αίτηση για την χορήγηση των στοιχείων θα ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο για τις προδιαγραφές του απαραίτητου υλικού μέσου που πρέπει να προσκομίσει, προκειμένου να γίνει η αναπαραγωγή των στοιχείων.
1. Οι δημόσιες αρχές μπορούν να αρνηθούν την ικανοποίηση του δικαιώματος του άρθρου 3 της απόφαση αυτής με τις αιτούμενες πληροφορίες αν:
α) παραβλάπτεται ο εμπιστευτικός χαρακτήρας και το απόρρητο:
– των συνόδων του Υπουργικού Συμβουλίου και των άλλων κυβερνητικών οργάνων,
– της εθνικής άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής,
– της ασφάλειας του Κράτους και της δημόσιας τάξης,
– το εμπορικό και βιομηχανικό απόρρητο συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας
– της ιδιωτικής ζωής και το ιατρικό απόρρητο,
β) δυσχεραίνεται η έρευνα δικαστικών, αστυνομικών, στρατιωτικών ή διοικητικών αρχών σε υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον δικαστηρίων ή σε υποθέσεις για τις οποίες διενεργείται, είτε ανάκριση (συμπεριλαμβανομένου και του πειθαρχικού ελέγχου), είτε προανάκριση,
γ) ζητούνται στοιχεία:
– τα οποία χορηγήθηκαν στις δημόσιες αρχές από τρίτο που δεν υπείχε νομική υποχρέωση να τα χορηγήσει,
– τα οποία, όταν αποκαλυφθούν, θα έχουν ως αποτέλεσμα μάλλον να επηρεάσουν δυσμενώς το περιβάλλον στο οποίο αναφέρονται.
2. Οι δημόσιες αρχές δεν μπορούν να αρνηθούν τη χορήγηση πληροφοριών επικαλούμενες το απόρρητο της ιδιωτικής ζωής, το ιατρικό απόρρητο, καθώς και το βιομηχανικό ή εμπορικό απόρρητο, εφόσον αυτές αναφέρονται αποκλειστικά στον ενδιαφερόμενο που ζητά τη χορήγηση των πληροφοριών αυτών
3. Οι πληροφορίες που κατέχουν οι δημόσιες αρχές χορηγούνται μερικώς εφόσον είναι δυνατό να διαχωρισθούν οι πληροφορίες που αναφέρονται στα θέματα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου αυτού.
4. Είναι δυνατόν οι δημόσιες αρχές να μη χορηγούν μία πληροφορία, όταν συνεπάγεται τη γνωστοποίηση ή παράδοση ημιτελών εγγράφων ή στοιχείων ή εσωτερικών ανακοινώσεων ή όταν η αίτηση είναι προδήλως αβάσιμη ή διατυπωμένη πολύ γενικά.
5. Η δημόσια αρχή δεν μπορεί να αρνηθεί τη χορήγηση εγγράφου ή στοιχείων επικαλούμενη το γεγονός ότι δεν είναι αυτή που συνέταξε το αιτούμενο έγγραφο ή ότι δεν έχει αυτή επεξεργαστεί τα αιτούμενα στοιχεία κατά κύριο λόγο.
6. Η δημόσια αρχή απαντά εγγράφως στον ενδιαφερόμενο επί της αιτήσεώς του το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή της αίτησης. Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης η άρνηση πρέπει να είναι επαρκώς αιτιολογημένη.
7. Εάν ο ενδιαφερόμενος θεωρεί ότι το αίτημά του για χορήγηση πληροφοριών απορρίφθηκε ή αγνοήθηκε από τη δημόσια αρχή αδικαιολόγητα ή ότι έλαβε ανεπαρκή απάντηση έχει τη δυνατότητα μέσα σε είκοσι ημέρες από την κοινοποίηση σ' αυτόν της σχετικής απάντησης να ζητήσει την διοικητική επανεξέταση της εν λόγω απάντησης με την υποβολή έγγραφης ένστασης στην «Επιτροπή για την πρόσβαση σε πληροφορίες για το περιβάλλον», σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 της παρούσας απόφασης.
Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων συνιστάται «Επιτροπή για την πρόσβαση σε πληροφορίες για το Περιβάλλον».
1. Η Επιτροπή αυτή αποτελείται από:
α) Ένα (1) Σύμβουλο της Επικρατείας με τον αναπληρωτή του, επίσης Σύμβουλο της Επικρατείας.
β) Το Γενικό Διευθυντή Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων με αναπληρωτή του Δ/ντή από την ίδια Γενική Διεύθυνση.
Πρόεδρος της Επιτροπής ορίζεται ο Σύμβουλος της Επικρατείας και όταν ο ίδιος είναι απών ή λείπει ή κωλύεται χρέη Προέδρου ασκεί ο αναπληρωτής του.
γ) Το Γενικό Διευθυντή Διοικητικής Οργάνωσης και Διαδικασιών του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβέρνησης με αναπληρωτή του Διευθυντή από την ίδια Γενική Διεύθυνση.
Εισηγητής χωρίς δικαίωμα ψήφου ορίζεται υπάλληλος κατηγορίας Π.Ε. του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων ή υπάλληλος κατηγορίας Π.Ε. Διοικητικής Οργάνωσης με βαθμό Α/Β από τη Διεύθυνση Σχέσεων Κράτους - Πολίτη του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβέρνησης.
2. Η ως άνω επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Με την ίδια απόφαση ορίζεται και ο Γραμματέας της Επιτροπής με τον αναπληρωτή του οι οποίοι πρέπει να είναι υπάλληλοι κατηγορίας Π.Ε. της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ ή Διοικητικής Οργάνωσης της Δ/νσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβέρνησης.
Στην απόφαση συγκρότησης της Επιτροπής ρυθμίζεται και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετικά με τη λειτουργία της, όπως ο τρόπος πρόσκλησης των μελών, οι αμοιβές κ.ά.
3. Η Επιτροπή συνέρχεται τακτικά μια φορά κάθε μήνα και έκτακτα μετά από πρόσκληση του Προέδρου της ή εφόσον το ζητήσει ένα από τα μέλη της. Η Επιτροπή βρίσκεται σε απαρτία εάν είναι παρόντα και τα τρία (3) μέλη της.
4. Η «Επιτροπή για την πρόσβαση σε πληροφορίες για το Περιβάλλον» έχει αποφασιστική αρμοδιότητα ως προς την παρακολούθηση και τον έλεγχο της εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας απόφασης.
Ειδικότερα η επιτροπή έχει αρμοδιότητα:
α) να εξετάζει τις ενστάσεις που της έχουν υποβληθεί σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 4 και να αποφασίζει σχετικά με την ικανοποίηση ή όχι του αιτήματος του ενδιαφερομένου στο πλαίσιο εφαρμογής των άρθρων 3 και 4 της παρούσας απόφασης,
β) να γνωμοδοτεί επί ερωτημάτων υπηρεσιών ή φορέων του δημόσιου τομέα σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας απόφασης,
γ) να εξασφαλίζει ότι οι πληροφορίες σχετικά με το περιβάλλον που διαθέτουν φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα διατίθενται με τις ίδιες προϋποθέσεις με εκείνες των άρθρων 3 και 4, είτε μέσω της αρμόδιας εποπτεύουσας δημόσιας αρχής, είτε απευθείας από τον ίδιο τον φορέα.
Η Επιτροπή δικαιούται να ζητά κάθε πληροφορία ή στοιχείο ή έγγραφο χρήσιμο για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, καθώς και να καλεί ενώπιόν της υπαλλήλους υπηρεσιών ή εκπροσώπους φορέων του Δημοσίου Τομέα για παροχή σχετικών πληροφοριών.
Οι δημόσιες αρχές που είναι αρμόδιες για την υιοθέτηση και την εφαρμογή νομοθετικών και διοικητικών μέτρων, καθώς και για την κατάρτιση προγραμμάτων προστασίας του περιβάλλοντος υποχρεούνται στο πλαίσιο παροχής γενικής πληροφόρησης στο κοινό να δημοσιεύουν κάθε ένα ή δύο χρόνια ενημερωτικές εκθέσεις για την κατάσταση του περιβάλλοντος σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο κατά περίπτωση.
Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1996 το Υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία υποβάλλει έκθεση στην Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας απόφασης.
Από τις διατάξεις αυτής της απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης κάθε διάταξη που αντίκειται στις διατάξεις της καταργείται.
Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
| ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ | ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ |
| Ι. ΠΟΤΤΑΚΗΣ | Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ |