Τα μνήματα (Γεώργιος Ζαλοκώστας)
| Τὰ μνήματα Συγγραφέας: Μεταφραστής: Γεώργιος Ζαλοκώστας |
| Γεωργίου X. Ζαλοκώστα Τὰ Ἅπαντα (1873) |
Τι χρησιμεύ’ εἰς τοὺς νεκροὺς σκιὰ κυπαρισσίνη;
Ὁ τάφος, ὅταν βρέχωνται τὰ κρύα μάρμαρά του
Μὲ δάκρυα παρήγορα, μήπως αὐτὸς καλλύνῃ,
Μήπως τελῇ γλυκύτερον τὸν ὕπνον τοῦ θανάτου;
Θὰ παύσῃ δι’ ἐμὲ τὸ φῶς ὁ Φοῖβος ἐπιχέων
Εἰς τὰ ὡραῖα τῶν φυτῶν καὶ τῶν ἐμψύχων γένη,
Καὶ ἡ χορεία τῶν Ὡρῶν δὲν θέλει διαβαίνει
Πλήρης ἐλπίδων μελλουσῶν ἐνώπιόν μου πλέον.
Καὶ δὲν θ’ ἀκούω τὴν μολπὴν τῶν λυπηρῶν σου στίχων,
Καὶ θὰ σβεσθῇ διὰ παντὸς εἰς ταύτην τὴν καρδίαν
Τῆς Μούσης καὶ τοῦ ἔρωτος τὸ πνεῦμα, ὅπερ εἶχον
Ὡς μόνην τῆς πλανήτιδος ζωῆς παρηγορίαν.
Ἓν κρύον τότε μάρμαρον… ὤ, φίλε, τί ἀξίζει
Ἓν μάρμαρον τὰ κρυερὰ ὀστᾶ μας διακρίνον
Ἀπὸ τὴν ἄμετρον πληθὺν ὀστέων ἀνθρωπίνων,
Ὅσα κ’ εἰς γῆν κ’ εἰς θάλασσαν ὁ θάνατος σκορπίζει;
Αἴ, Πινδεμόντη! κ’ ἡ ἐλπὶς, πασῶν θεῶν ὑστάτη,
Φεύγει τοὺς τάφους καὶ αὐτὴ, καὶ πεπρωμένη λήθη
Ὡς κτὴμά της τὰ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου δράττει
Καὶ τὰ ἐγκρύπτ’ εἰς ζοφερὰ νυκτὸς μελαίνης στήθη.
Καἰ δύναμίς τις ἐνεργὸς ἐν ίσχυρᾷ κινήσει
Τὸ πᾶν ἐδῶ καταπονεῖ· καὶ ἄνθρωπον καὶ μνῆμα
Καὶ πεδιάδα καὶ βουνὸν καὶ οὐρανὸν καὶ κῦμα
Ὁ γέρων Χρόνος μ’ ἄλλην του χροιὰν περιτυλίσσει.
Πλὴν πρὸ τοῦ χρὸνου διὰ τί φθονεῖ τὰ ὄνειρά του,
Ὤ, διατί ὁ ἄνθρωπος τὴν πλάνην του σκεδάζει,
Τὴν πλάνην, ἥτις κ’ εἰς αὐτοὺς τοὺς κόλπους τοῦ θανάτου
Μετέωρον εἰς τὴν ἀκτὴν τῆς λήθης τὸν βαστάζει;
Τάχα δὲν ζῇ καἰ ὑπὸ γῆν ὁπόταν σιωπήσῃ,
Ὁπόταν παύσῃ δι’ αὐτὸν τὸ μέλος τῆς ἡμέρας,
Ἂν ἐπιζήσ’ ἡ μνήμη του εἰς τῆς ζωῆς τὸ πέρας
Καὶ εἰς τὸν νοῦν τῶν φίλων του τὸ μέλος ἀναζήσῃ;
Ὤ, δῶρον εἶναι τ’ οὐρανοῦ ὁ πόνος τῶν θανόντων,
Ὅστις ὡς μύρον εὐσεβὲς ἐν τῇ ψυχῇ μας καίει.
Αὐτὸς συνδέει τοὺς νεκροὺς μετὰ τῶν ἐπιζώντων,
Αὐτὸς τοὺς ἐπιζήσαντας μὲ τοὺς νεκροὺς συνδέει.
Πλὴν τότε μόνον, ὅταν γῆ πατρῴα τοὺς σκεπάζῃ
Καὶ λίθος, μνῆμα σεβασμοῦ, χαράττῃ τ’ ὄνομά των
Καὶ ἄνθη δένδρων σκιερῶν εὐφραίνουν τὰ ὀστᾶ των,
Ὅπου τοῦ ὄχλου βέβηλος ὁ ποῦς δὲν πλησιάζει.
Ὅστις ἀγάπην ἐκ τῆς γῆς άποδημῶν ἀφίνει
Μόνον τῆς κάλπης τὴν χαρὰν ἐκεῖνος ἀπολαύει·
Ἄλλως, ἐν ᾅδου τὰ πικρὰ παράπονά του χύνει,
Ἢ τοῦ Θεοῦ τὸ κράσπεδον ψυχὴ ὀλβία ψαύει.
Ἀλλ’ ἐν ἀκάνθαις κ’ ἔρημα ἀφίνει τὰ ὀστᾶ του
Ὅπου ἡ φίλη κλαίουσα τὰ στήθη της δὲν κρούει,
Οὐδ’ ὁδοιπόρος τις ἐκεῖ τὴν στοναχὴν άκούει,
Ἣν χύν’ ἡ φύσις ἀπ’ αὐτὴν τὴν κοίτην τοῦ θανάτου.