Σύνταγμα της Αρμενίας

Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Αρμενίας (1995) Εθνοσυνέλευση της Αρμενίας μεταφράστηκε από συντάκτες της Βικιθήκης

Υιοθετήθηκε στις 5 Ιουλίου 1995. Αναθεωρήθηκε το 2015

• Πληροφορίες έκδοσης. 
• Δείτε επίσης: Σχετικό λήμμα.

Πίνακας περιεχομένων
	Άρθρα:
Προοίμιο
Κεφάλαιο 1. Οι αρχές της συνταγματικής τάξης	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Κεφάλαιο 2. Θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες του ανθρώπου και του πολίτη	23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81
Κεφάλαιο 3. Νομοθετικές εγγυήσεις και κύριοι στόχοι της κρατικής πολιτικής στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα	82 83 84 85 86 87
Κεφάλαιο 4. Εθνοσυνέλευση	88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122
Κεφάλαιο 5. Πρόεδρος της Δημοκρατίας	123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145
Κεφάλαιο 6. Κυβέρνηση	146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161
Κεφάλαιο 7. Δικαστήρια και Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο	162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175
Κεφάλαιο 8. Γραφείο Εισαγγελίας και διερευνητικά όργανα	176 177 178
Κεφάλαιο 9. Τοπική Αυτοδιοίκηση	179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190
Κεφάλαιο 10. Συνήγορος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων	191 192 193
Κεφάλαιο 11. Κεντρική Εκλογική Επιτροπή	194 195
Κεφάλαιο 12. Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης	196 197
Κεφάλαιο 13. Ελεγκτικό Συνέδριο	198 199
Κεφάλαιο 14. Κεντρική Τράπεζα	200 201
Κεφάλαιο 15. Θέσπιση και τροποποίηση του Συντάγματος, Δημοψήφισμα	202 203 204 205 206 207 208
Κεφάλαιο 16. Τελικές και μεταβατικές διατάξεις	209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220

Προοίμιο

Ο λαός της Αρμενίας, αποδεχόμενος ως βάση τις θεμελιώδεις αρχές του κράτους της Αρμενίας και των παν-εθνικών φιλοδοξιών που κατοχυρώνονται στη Διακήρυξη για την Ανεξαρτησία της Αρμενίας, έχοντας εκπληρώσει την ιερή εντολή των φιλελεύθερων προγόνων της για την αποκατάσταση του κυρίαρχου κράτους, αφιερωμένος στην ενίσχυση και την ευημερία της πατρίδας, με στόχο την εξασφάλιση της ελευθερίας, της γενικής ευημερίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης των γενεών, και επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή του στις οικουμενικές αξίες, υιοθετεί το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Αρμενίας.

Κεφάλαιο 1. Οι αρχές της συνταγματικής τάξης

Άρθρο 1

Η Δημοκρατία της Αρμενίας είναι κράτος κυρίαρχο, δημοκρατικό, κοινωνικό και κράτος δικαίου.

Άρθρο 2

Στη Δημοκρατία της Αρμενίας, η εξουσία ανήκει στον λαό.

Ο λαός ασκεί την εξουσία του μέσω ελεύθερων εκλογών, δημοψηφισμάτων, καθώς και μέσω κρατικών και τοπικών αυτοδιοικήσεων και αξιωματούχων που προβλέπονται από το Σύνταγμα.

Ο σφετερισμός της εξουσίας από οποιαδήποτε οργάνωση ή άτομο αποτελεί έγκλημα.

Άρθρο 3. Το ανθρώπινο ον, η αξιοπρέπεια του, τα θεμελιώδη δικαιώματά του και οι ελευθερίες του

1. Ο άνθρωπος είναι η ανώτατη αξία στη Δημοκρατία της Αρμενίας. Η αδιαπραγμάτευτη αξιοπρέπεια του ανθρώπου αποτελεί την πλήρη βάση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του.
2. Ο σεβασμός και η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του ανθρώπου και του πολίτη αποτελούν καθήκοντα της δημόσιας εξουσίας.
3. Η δημόσια εξουσία δεσμεύεται από τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου και του πολίτη ως άμεσα εφαρμοστέο δίκαιο.

Άρθρο 4. Η αρχή της διάκρισης και της ισορροπίας των εξουσιών

Η κρατική εξουσία ασκείται σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους που βασίζονται στον διαχωρισμό και την ισορροπία των νομοθετικών, εκτελεστικών και δικαστικών εξουσιών.

Άρθρο 5. Ιεραρχία των νομικών κανόνων

1. Το Σύνταγμα έχει ανώτατη νομική ισχύ.
2. Οι νόμοι πρέπει να συμμορφώνονται με τους συνταγματικούς νόμους και οι υπο-νομοθετικές κανονιστικές νομοθετικές πράξεις πρέπει να συμμορφώνονται με τους συνταγματικούς νόμους και τους νόμους.
3. Σε περίπτωση αντιφάσεων μεταξύ των κανόνων διεθνών συνθηκών που έχουν κυρωθεί από τη Δημοκρατία της Αρμενίας και των κανόνων δικαίου, εφαρμόζονται οι κανόνες των διεθνών συνθηκών.

Άρθρο 6. Η αρχή της νομιμότητας

1. Τα κρατικά και τοπικά όργανα αυτοδιοίκησης και οι αξιωματούχοι τους έχουν την εξουσία να εκτελούν μόνο πράξεις για τις οποίες έχουν εξουσιοδοτηθεί από το Σύνταγμα ή τους νόμους.
2. Οι οργανισμοί που ορίζονται από το Σύνταγμα, με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους και με σκοπό τη διασφάλιση της εφαρμογής τους, μπορούν να έχουν το δικαίωμα από τον νόμο να εκδίδουν υπο-νομοθετικές κανονιστικές πράξεις. Οι κανόνες αυτοί πρέπει να τηρούν την αρχή της ασφάλειας δικαίου.
3. Οι νόμοι και οι υπο-νομοθετικές κανονιστικές νομοθετικές πράξεις τίθενται σε ισχύ μετά τη δημοσίευσή τους κατά τον προβλεπόμενο από τον νόμο τρόπο.

Άρθρο 7. Αρχές δικαιώματος ψήφου

Οι εκλογές της Εθνοσυνέλευσης και των κοινοτικών συμβουλίων, καθώς και τα δημοψηφίσματα, διεξάγονται με βάση το καθολικό, ισότιμο, ελεύθερο και άμεσο δικαίωμα ψήφου μέσω μυστικής ψηφοφορίας.

Άρθρο 8. Ιδεολογικός πλουραλισμός και πολυκομματικό σύστημα

1. Η ιδεολογική πολυφωνία και το πολυκομματικό σύστημα διασφαλίζονται στη Δημοκρατία της Αρμενίας.
2. Τα κόμματα συστήνονται και λειτουργούν ελεύθερα. Οι ίσες νομικές δυνατότητες για δραστηριότητες των κομμάτων διασφαλίζονται από τον νόμο.
3. Τα κόμματα προωθούν τη διαμόρφωση και την έκφραση της πολιτικής βούλησης του λαού.
4. Η δομή και οι δραστηριότητες των κομμάτων δεν πρέπει να παραβιάζουν τις δημοκρατικές αρχές.

Άρθρο 9. Διασφάλιση της τοπικής αυτοδιοίκησης

Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι διασφαλισμένη στη Δημοκρατία της Αρμενίας ως ένα από τα θεμελιώδη θεμέλια της δημοκρατίας.

Άρθρο 10. Διασφάλιση της περιουσίας

1. Όλες οι μορφές ιδιοκτησίας αναγνωρίζονται και προστατεύονται εξίσου στη Δημοκρατία της Αρμενίας.
2. Οι υπεδάφιοι και οι υδάτινοι πόροι αποτελούν αποκλειστική ιδιοκτησία του κράτους.

Άρθρο 11. Οικονομική τάξη

Η βάση της οικονομικής τάξης στη Δημοκρατία της Αρμενίας είναι η κοινωνική οικονομία της αγοράς, η οποία βασίζεται στην ιδιωτική ιδιοκτησία, στην ελευθερία οικονομικής δραστηριότητας, στον ελεύθερο οικονομικό ανταγωνισμό και στην κρατική πολιτική που αποσκοπεί στη γενική οικονομική ευημερία και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Άρθρο 12. Διατήρηση του περιβάλλοντος και αειφόρος ανάπτυξη

1. Το κράτος προάγει τη διατήρηση, τη βελτίωση και ανανέωση του περιβάλλοντος και την εύλογη αξιοποίηση των φυσικών πόρων, που διέπεται από την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης και λαμβάνοντας υπόψη την ευθύνη έναντι των μελλοντικών γενεών.
2. Ο καθένας φροντίζει για τη διατήρηση του περιβάλλοντος.

Άρθρο 13. Εξωτερική πολιτική

Η εξωτερική πολιτική της Δημοκρατίας της Αρμενίας διεξάγεται βάσει του διεθνούς δικαίου με στόχο την εδραίωση σχέσεων καλής γειτονίας και αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας με όλα τα κράτη.

Άρθρο 14. Ένοπλες δυνάμεις και άμυνα

1. Οι ένοπλες δυνάμεις της Δημοκρατίας της Αρμενίας εξασφαλίζουν την άμυνα, την ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα της Δημοκρατίας της Αρμενίας και το απαραβίαστο των συνόρων της.
2. Οι ένοπλες δυνάμεις της Δημοκρατίας της Αρμενίας διατηρούν ουδετερότητα σε πολιτικά θέματα και υπόκεινται σε πολιτικό έλεγχο.
3. Κάθε πολίτης υποχρεούται να συμμετέχει στην υπεράσπιση της Δημοκρατίας της Αρμενίας κατά τον προβλεπόμενο από τον νόμο τρόπο.

Άρθρο 15. Προώθηση του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και της επιστήμης, προστασία της αρμενικής γλώσσας και της πολιτιστικής κληρονομιάς

1. Το κράτος προάγει την ανάπτυξη του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και της επιστήμης.
2. Η αρμενική γλώσσα και η πολιτιστική κληρονομιά υπόκεινται στη φροντίδα και την προστασία του κράτους.

Άρθρο 16. Προστασία της οικογένειας

Η οικογένεια, που είναι το φυσικό και θεμελιώδες κύτταρο της κοινωνίας και η βάση για τη διατήρηση και την αναπαραγωγή του πληθυσμού, καθώς και η μητρότητα και η παιδική ηλικία, πρέπει να βρίσκονται υπό ειδική προστασία και αιγίδα του κράτους.

Άρθρο 17. Κράτος και θρησκευτικές οργανώσεις

1. Η ελευθερία της λειτουργίας των θρησκευτικών οργανώσεων διασφαλίζεται στη Δημοκρατία της Αρμενίας.
2. Οι θρησκευτικές οργανώσεις πρέπει να είναι διακριτές από το κράτος.

Άρθρο 18. Αρμενική Αποστολική Ιερά Εκκλησία

1. Η Δημοκρατία της Αρμενίας αναγνωρίζει την εξαιρετική αποστολή της Αρμενικής Αποστολικής Ιερής Εκκλησίας, ως εθνικής εκκλησίας, στην πνευματική ζωή του αρμενικού λαού, στην ανάπτυξη του εθνικού της πολιτισμού και στη διατήρηση της εθνικής του ταυτότητας.
2. Η σχέση μεταξύ της Δημοκρατίας της Αρμενίας και της Αρμενικής Αποστολικής Ιερής Εκκλησίας μπορεί να ρυθμίζεται από νόμο.

Άρθρο 19. Δεσμοί με την αρμενική διασπορά

1. Η Δημοκρατία της Αρμενίας εφαρμόζει πολιτική με στόχο την ανάπτυξη ολοκληρωμένων δεσμών και τη διατήρηση της ιδιότητας του Αρμένιου με την αρμενική διασπορά και διευκολύνει την επιστροφή στην πατρίδα.
2. Με βάση το διεθνές δίκαιο, η Δημοκρατία της Αρμενίας συμβάλλει στην προστασία της αρμενικής γλώσσας και των αρμενικών ιστορικών και πολιτιστικών αξιών σε άλλες χώρες και στην προώθηση της παιδείας και της πολιτιστικής ζωής των Αρμενίων σε αυτές τις χώρες.

Άρθρο 20. Η επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας της Αρμενίας

Η αρμενική γλώσσα είναι η επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας της Αρμενίας.

Άρθρο 21. Τα σύμβολα της Δημοκρατίας της Αρμενίας

1. Η σημαία της Δημοκρατίας της Αρμενίας είναι τρίχρωμη - με ίσες οριζόντιες λωρίδες κόκκινου, μπλε και πορτοκαλί.
2. Ο θυρεός της Δημοκρατίας της Αρμενίας απεικονίζει, στο κέντρο σε μια ασπίδα, το όρος Αραράτ με την κιβωτό του Νώε και τα οικόσημα των τεσσάρων βασιλείων της ιστορικής Αρμενίας. Η ασπίδα κρατιέται από έναν αετό και ένα λιοντάρι, ενώ κάτω από την ασπίδα απεικονίζεται ένα σπαθί, ένα κλαδί, ένα σκοινί, μια αλυσίδα και μια κορδέλα.
3. Η λεπτομερής περιγραφή της σημαίας και του θυρεού ορίζεται από τον νόμο.
4. Ο ύμνος της Δημοκρατίας της Αρμενίας ορίζεται από τον νόμο.

Άρθρο 22. Πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Αρμενίας

Η πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Αρμενίας είναι το Γερεβάν.

Κεφάλαιο 2. Θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες του ανθρώπου και του πολίτη

Άρθρο 23. Ανθρώπινη αξιοπρέπεια

Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστη.

Άρθρο 24. Το δικαίωμα στη ζωή

1. Ο καθένας έχει δικαίωμα στη ζωή.
2. Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα τη ζωή.
3. Κανείς δεν πρέπει να καταδικαστεί σε θανατική ποινή ή να εκτελεστεί.

Άρθρο 25. Το Δικαίωμα στη φυσική και ψυχική ακεραιότητα

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα της σωματικής και ψυχικής ακεραιότητας.
2. Το δικαίωμα στη σωματική και ψυχική ακεραιότητα μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο, με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την πρόληψη ή την επίλυση εγκλημάτων, την προστασία της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.
3. Ειδικά στα πεδία της ιατρικής και της βιολογίας, τα ευγονικά πειράματα που κάνουν τα ανθρώπινα όργανα και τους ιστούς πηγή οικονομικού κέρδους και η αναπαραγωγική κλωνοποίηση του ανθρώπου απαγορεύονται.
4. Κανείς δεν μπορεί να υποβληθεί σε επιστημονικά, ιατρικά ή άλλα πειράματα χωρίς την ελεύθερη και ρητή συγκατάθεσή του. Κάθε πρόσωπο ενημερώνεται προηγουμένως για τις πιθανές συνέπειες τέτοιων πειραμάτων.

Άρθρο 26. Απαγόρευση των βασανιστηρίων, της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας

1. Κανείς δεν πρέπει να υποστεί βασανιστήρια, απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία.
2. Απαγορεύεται η σωματική τιμωρία.
3. Τα πρόσωπα που στερούνται την ελευθερία τους έχουν το δικαίωμα να υποστούν ανθρώπινη μεταχείριση.

Άρθρο 27. Προσωπική ελευθερία

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα προσωπικής ελευθερίας. Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί προσωπικής ελευθερίας εκτός από τις ακόλουθες περιπτώσεις και με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος:
   1. Το αρμόδιο δικαστήριο έχει καταδικάσει το πρόσωπο για τη διάπραξη αξιόποινης πράξης.
   2. Για τη μη τήρηση νόμιμης δικαστικής απόφασης.
   3. Για την εξασφάλιση της εκπλήρωσης συγκεκριμένης υποχρέωσης που προβλέπεται από τον νόμο.
   4. Για την παρουσία του προσώπου ενώπιον αρμόδιου φορέα όταν υπάρχει εύλογη υπόνοια ότι το άτομο έχει διαπράξει έγκλημα ή όταν αυτό είναι λογικά αναγκαίο για την πρόληψη της διάπραξης ενός εγκλήματος από το πρόσωπο αυτό ή για την πρόληψη της διαφυγής του μετά από διάπραξη ενός εγκλήματος.
   5. Για τους σκοπούς της τοποθέτησης ενός ανηλίκου υπό εκπαιδευτική εποπτεία ή την άσκησή του ενώπιον αρμόδιου φορέα.
   6. Με σκοπό την πρόληψη της εξάπλωσης λοιμωδών νόσων που είναι επικίνδυνες για το κοινό, καθώς και για την πρόληψη κινδύνων προερχόμενων από άτομα με ψυχική διαταραχή ή από αλκοολικούς ή ναρκομανείς.
   7. Για την αποτροπή της μη εξουσιοδοτημένης εισόδου ενός προσώπου στη Δημοκρατία της Αρμενίας ή για την απέλαση ενός ατόμου ή την έκδοση ενός προσώπου σε άλλο κράτος.
2. Κάθε πρόσωπο που στερείται προσωπικής ελευθερίας ενημερώνεται έγκαιρα, σε γλώσσα την οποία κατανοεί, για τους λόγους της στέρησης της ελευθερίας και, σε περίπτωση κατάθεσης ποινικών διώξεων, και των κατηγοριών.
3. Όσοι στερούνται προσωπικής ελευθερίας έχουν το δικαίωμα να ενημερώσουν άμεσα το πρόσωπο της επιλογής τους. Η άσκηση αυτού του δικαιώματος μπορεί να αναβληθεί μόνο στις περιπτώσεις, με τον τρόπο και τη χρονική περίοδο που ορίζει ο νόμος, με σκοπό την πρόληψη ή την επίλυση εγκλημάτων.
4. Εάν, εντός εύλογης προθεσμίας στέρησης της ελευθερίας, αλλά εντός 72 ωρών το αργότερο, το δικαστήριο δεν αποφασίσει να επιτρέψει τη συνεχιζόμενη στέρηση της ελευθερίας ενός προσώπου που έχει στερηθεί την ελευθερία σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του παρόντος άρθρου, τότε αυτό αποδεσμεύεται αμέσως.
5. Όσοι στερούνται προσωπικής ελευθερίας έχουν το δικαίωμα να αμφισβητήσουν τη νομιμότητα της στέρησης της ελευθερίας τους, για την οποία το δικαστήριο θα εκδώσει άμεσα απόφαση και θα διατάξει την αποδέσμευσή του εάν η στέρηση της ελευθερίας είναι παράνομη.
6. Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί προσωπικής ελευθερίας μόνο για το λόγο ότι δεν μπορεί να εκπληρώσει τις αστικές του υποχρεώσεις.

Άρθρο 28. Γενική ισότητα ενώπιον του νόμου

Όλοι πρέπει να είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.

Άρθρο 29. Απαγόρευση των διακρίσεων

Οποιαδήποτε διάκριση λόγω φύλου, φυλής, χρώματος δέρματος, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής, γενετικών χαρακτηριστικών, γλώσσας, θρησκείας, κοσμοθεωρίας, πολιτικών ή οποιωνδήποτε άλλων απόψεων που ανήκουν σε εθνική μειονότητα, ιδιοκτησιακό καθεστώς, γέννηση, αναπηρία, ηλικία ή άλλη προσωπική ή κοινωνική συνθήκη απαγορεύονται.

Άρθρο 30. Ισότητα δικαιωμάτων μεταξύ γυναικών και ανδρών

Οι γυναίκες και οι άνδρες πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα.

Άρθρο 31. Απαραβίαστο της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής και της τιμής και της φήμης

1. Ο καθένας έχει δικαίωμα σε απαραβίαστο της ιδιωτικής και οικογενειακής του ζωής, τιμής και φήμης.
2. Το δικαίωμα του απαραβίαστου της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την οικονομική ευημερία της χώρας, την πρόληψη ή την επίλυση εγκλημάτων, την προστασία της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων.

Άρθρο 32. Απαραβίαστο της κατοικίας

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα απαραβίαστου της κατοικίας.
2. Το απαραβίαστο της κατοικίας μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την οικονομική ευημερία της χώρας, την πρόληψη ή επίλυση εγκλημάτων, την προστασία της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.
3. Μία κατοικία μπορεί να γίνει αντικείμενο ερευνών μόνο με δικαστική απόφαση στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος. Ο νόμος μπορεί να ορίσει άλλες υποθέσεις που περιορίζουν το δικαίωμα απαραβίαστου της κατοικίας με δικαστική απόφαση.

Άρθρο 33. Ελευθερία και εμπιστευτικότητα της επικοινωνίας

1. Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία και την εμπιστευτικότητα της αλληλογραφίας, των τηλεφωνικών συνομιλιών και άλλων μέσων επικοινωνίας.
2. Η ελευθερία και η εμπιστευτικότητα της επικοινωνίας μπορούν να περιορίζονται μόνο από τον νόμο, με στόχο την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την οικονομική ευημερία της χώρας, την πρόληψη ή την επίλυση εγκλημάτων, την προστασία της δημόσιας τάξης, της υγείας και των ηθών ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και τις ελευθερίες των άλλων.
3. Ο εμπιστευτικός χαρακτήρας της επικοινωνίας μπορεί να περιοριστεί μόνο με δικαστική απόφαση, εκτός αν είναι απαραίτητη για την προστασία της κρατικής ασφάλειας και εξαρτάται από το ειδικό καθεστώς, που ορίζεται από τον νόμο, των επικοινωνούντων.

Άρθρο 34. Προστασία προσωπικών δεδομένων

1. Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα προστασίας των δεδομένων που τον αφορούν.
2. Τα προσωπικά δεδομένα υποβάλλονται με καλή πίστη για σκοπούς που προβλέπονται από τον νόμο, με τη συγκατάθεση του ατόμου ή χωρίς τη συναίνεση αυτή, εάν υπάρχει άλλος νόμιμος λόγος που προβλέπεται από τον νόμο.
3. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να γνωρίζει τα δεδομένα που συλλέγονται γι' αυτόν σε κρατικούς και τοπικούς φορείς αυτοδιοίκησης και το δικαίωμα να ζητήσει να διορθώσει τυχόν λανθασμένα στοιχεία γι' αυτόν, καθώς και να εξαλείψει τα δεδομένα σχετικά με αυτόν που αποκτήθηκαν παρανόμως ή δεν έχουν πλέον νομική βάση.
4. Το δικαίωμα απόκτησης προσωπικών δεδομένων μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την οικονομική ευημερία της χώρας, την πρόληψη ή την επίλυση εγκλημάτων, την προστασία της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, δικαιώματα και ελευθερίες των άλλων.
5. Οι λεπτομέρειες σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 35. Ελευθερία του γάμου

1. Ένας άνδρας και μια γυναίκα που έχουν την ηλικία γάμου έχουν το δικαίωμα να παντρευτούν ο ένας τον άλλο και να σχηματίσουν μια οικογένεια με ελεύθερη έκφραση της θέλησής τους. Η ηλικία του γάμου και η διαδικασία του γάμου και του διαζυγίου καθορίζονται από τον νόμο.
2. Σε γάμο, κατά τη διάρκεια του γάμου και διαζυγίου, ένας άνδρας και μια γυναίκα θα έχουν ίσα δικαιώματα.
3. Η ελευθερία του γάμου μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της υγείας και της ηθικής.

Άρθρο 36. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των γονέων

1. Οι γονείς έχουν το δικαίωμα και την υποχρέωση να φροντίζουν την εκτροφή, την εκπαίδευση, την υγεία και την πλήρη και αρμονική ανάπτυξη των παιδιών τους.
2. Η στέρηση ή ο περιορισμός των γονικών δικαιωμάτων μπορεί να γίνει μόνο με νόμο, με δικαστική απόφαση, με σκοπό τη διαφύλαξη των ζωτικών συμφερόντων του παιδιού.
3. Τα ενήλικα ικανά άτομα είναι υποχρεωμένα να φροντίζουν τους γονείς τους που δεν είναι ικανοί και έχουν ανάγκη. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 37. Δικαιώματα του παιδιού

1. Ένα παιδί έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα την άποψή του, η οποία λαμβάνεται υπόψη σε θέματα που αφορούν το παιδί σύμφωνα με την ηλικία και την ωριμότητα του.
2. Σε θέματα που αφορούν το παιδί, τα συμφέροντα του παιδιού αξίζουν πρωταρχικής προσοχής.
3. Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να διατηρεί τακτική προσωπική σχέση και άμεσες επαφές με τους γονείς του, εκτός εάν δικαστική απόφαση διαπιστώσει ότι είναι αντίθετη προς τα συμφέροντα του παιδιού. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.
4. Τα παιδιά που μένουν χωρίς γονική μέριμνα πρέπει να βρίσκονται υπό τη φροντίδα και την προστασία του κράτους.

Άρθρο 38. Δικαίωμα στην εκπαίδευση

1. Ο καθένας έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση. Τα προγράμματα και η διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης καθορίζονται από τον νόμο. Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση στα κρατικά εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι δωρεάν.
2. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να λαμβάνει, με τις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, δωρεάν εκπαίδευση στα κρατικά ανώτερα και άλλα ιδρύματα επαγγελματικής εκπαίδευσης με βάση τον ανταγωνισμό.
3. Τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στο πλαίσιο που ορίζεται από τον νόμο, έχουν δικαίωμα στην αυτοδιοίκηση, συμπεριλαμβανομένης της ακαδημαϊκής και ερευνητικής ελευθερίας.

Άρθρο 39. Δικαίωμα ενός ανθρώπου να ενεργεί ελεύθερα

Ένας άνθρωπος είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων και δεν έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα και τους νόμους. Κανείς δεν μπορεί να φέρει υποχρεώσεις που δεν προβλέπονται από τον νόμο.

Άρθρο 40. Δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία

1. Όλοι οι νόμιμοι παρόντες στο έδαφος της Δημοκρατίας της Αρμενίας έχουν δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία και στο δικαίωμα διαμονής.
2. Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να αποχωρήσει από τη Δημοκρατία της Αρμενίας.
3. Κάθε πολίτης και κάθε πρόσωπο που έχει το δικαίωμα νόμιμης διαμονής στη Δημοκρατία της Αρμενίας έχει το δικαίωμα να εισέλθει στη Δημοκρατία της Αρμενίας.
4. Το δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την πρόληψη ή την επίλυση εγκλημάτων, την προστασία της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων. Το δικαίωμα του πολίτη να εισέλθει στη Δημοκρατία της Αρμενίας δεν υπόκειται σε περιορισμούς.

Άρθρο 41. Ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας

1. Όλοι θα έχουν το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την ελευθερία να αλλάξει τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις και την ελευθερία, είτε μόνος είτε σε συλλογικό επίπεδο με άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, να εκδηλώνει τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις του σε κηρύγματα, εκκλησιαστικές τελετές, άλλες τελετές λατρείας ή σε άλλες μορφές.
2. Η έκφραση της ελευθερίας σκέψης, συνείδησης και θρησκείας μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.
3. Κάθε πολίτης για τον οποίο η στρατιωτική θητεία αντιβαίνει στη θρησκεία ή στις πεποιθήσεις του έχει το δικαίωμα να την αντικαταστήσει με εναλλακτική υπηρεσία κατά τον προβλεπόμενο από τον νόμο τρόπο.
4. Οι θρησκευτικές οργανώσεις πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα και να απολαμβάνουν αυτονομία. Η διαδικασία δημιουργίας και λειτουργίας θρησκευτικών οργανώσεων ορίζεται από τον νόμο.

Άρθρο 42. Ελευθερία έκφρασης της γνώμης

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τη γνώμη του. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την ελευθερία να διατηρεί τις δικές του απόψεις, καθώς και να αναζητά, να λαμβάνει και να διαδίδει πληροφορίες και ιδέες με οποιοδήποτε μέσο ενημέρωσης χωρίς την παρέμβαση κρατικών ή τοπικών αρχών και ανεξαρτήτως κρατικών συνόρων.
2. Η ελευθερία του τύπου, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης και άλλων μέσων πληροφόρησης πρέπει να διασφαλίζεται. Το κράτος εγγυάται τις δραστηριότητες ανεξάρτητης δημόσιας τηλεόρασης και ραδιοφώνου που θα προσφέρει ποικιλία ενημερωτικών, εκπαιδευτικών, πολιτιστικών και ψυχαγωγικών προγραμμάτων.
3. Η ελευθερία έκφρασης γνώμης μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή της τιμής και της φήμης των άλλων και άλλων θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Άρθρο 43. Ελευθερία της δημιουργίας

Ο καθένας έχει την ελευθερία της λογοτεχνίας, των καλών τεχνών, της επιστημονικής και τεχνικής δημιουργίας.

Άρθρο 44. Ελευθερία του συνέρχεσθαι

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα ελεύθερης οργάνωσης και συμμετοχής σε ειρηνικές και άοπλες συγκεντρώσεις.
2. Στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο, οι εξωτερικές συγκεντρώσεις διεξάγονται βάσει προηγούμενης κοινοποίησης που παρέχεται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Δεν απαιτείται κοινοποίηση για αυθόρμητες συγκεντρώσεις.
3. Ο νόμος μπορεί να ορίζει περιορισμούς στην άσκηση του δικαιώματος στην ελευθερία του συνέρχεσθαι για δικαστές, εισαγγελείς, ανακριτές, καθώς και αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων, της εθνικής ασφάλειας, της αστυνομίας και άλλων στρατιωτικών οργάνων.
4. Οι όροι και η διαδικασία άσκησης και προστασίας της ελευθερίας του συνέρχεσθαι καθορίζονται από τον νόμο.
5. Η ελευθερία του συνέρχεσθαι μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την πρόληψη εγκλημάτων, την προστασία της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.

Άρθρο 45. Ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι

1. Ο καθένας έχει δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι με άλλους, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να σχηματίζει και να συμμετέχει σε συνδικαλιστικές οργανώσεις για την προστασία των εργατικών συμφερόντων. Κανείς δεν πρέπει να αναγκαστεί να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε ιδιωτική ένωση.
2. Η διαδικασία σύστασης και λειτουργίας ενώσεων ορίζεται από τον νόμο.
3. Η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της υγείας και της ηθικής, ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.
4. Οι δραστηριότητες των ενώσεων μπορούν να ανασταλούν ή να απαγορευθούν μόνο με δικαστική απόφαση σε περιπτώσεις και με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.

Άρθρο 46. Δικαίωμα δημιουργίας κόμματος και συμμετοχής σε κόμμα

1. Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να δημιουργήσει ένα κόμμα με άλλους πολίτες και το δικαίωμα να γίνει μέλος ενός κόμματος. Κανείς δεν πρέπει να αναγκαστεί να γίνει μέλος ενός κόμματος.
2. Οι δικαστές, οι εισαγγελείς και οι ανακριτές δεν επιτρέπεται να είναι μέλη ενός κόμματος. Ο νόμος μπορεί να ορίσει περιορισμούς στο δικαίωμα δημιουργίας και συμμετοχής σε ένα κόμμα από αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων, της εθνικής ασφάλειας, της αστυνομίας και άλλων στρατιωτικών οργανισμών.
3. Τα κόμματα δημοσιεύουν ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τις πηγές των χρηματοδοτικών μέσων και των δαπανών τους, καθώς και σχετικά με την περιουσία τους.
4. Στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο, οι δραστηριότητες ενός κόμματος μπορούν να ανασταλούν με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Τα κόμματα που υποστηρίζουν τη βίαιη ανατροπή της συνταγματικής τάξης ή τη χρήση βίας για την ανατροπή της συνταγματικής τάξης είναι αντισυνταγματικά και υπόκεινται σε απαγόρευση με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Άρθρο 47. Δικαίωμα στην ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Αρμενίας

1. Ένα τέκνο που γεννήθηκε από πολίτες της Δημοκρατίας της Αρμενίας είναι πολίτης της Δημοκρατίας της Αρμενίας.
2. Κάθε τέκνο του οποίου ο ένας γονέας είναι πολίτης της Δημοκρατίας της Αρμενίας έχει το δικαίωμα να αποκτήσει την ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Αρμενίας.
3. Οι εθνικά Αρμένιοι έχουν το δικαίωμα να αποκτήσουν ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Αρμενίας από τη στιγμή της εγκατάστασής τους στη Δημοκρατία της Αρμενίας.
4. Οι εθνικά Αρμένιοι αποκτούν την ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Αρμενίας μέσω απλουστευμένης διαδικασίας που προβλέπεται από τον νόμο.
5. Ένας πολίτης της Δημοκρατίας της Αρμενίας δεν μπορεί να στερηθεί την ιθαγένειά του. Ένας πολίτης της Δημοκρατίας της Αρμενίας δεν μπορεί να στερηθεί του δικαιώματος αλλαγής της ιθαγένειας.
6. Η διαδικασία άσκησης των δικαιωμάτων που ορίζονται στο παρόν άρθρο, οι άλλοι λόγοι απόκτησης της ιθαγένειας της Δημοκρατίας της Αρμενίας και οι λόγοι απώλειας καθορίζονται από τον νόμο.
7. Τα δικαιώματα που προβλέπονται στα άρθρα 2 και 4 και στο άρθρο 5, δεύτερο εδάφιο, του παρόντος άρθρου μπορούν να περιορίζονται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία της κρατικής ασφάλειας, την πρόληψη ή την επίλυση εγκλημάτων, καθώς και την προστασία άλλων δημοσίων συμφερόντων.
8. Οι πολίτες της Δημοκρατίας της Αρμενίας, όταν βρίσκονται εκτός των συνόρων της Δημοκρατίας της Αρμενίας, βρίσκονται υπό την προστασία της Δημοκρατίας της Αρμενίας βάσει του διεθνούς δικαίου.

Άρθρο 48. Δικαίωμα ψήφου και δικαίωμα συμμετοχής σε δημοψήφισμα

1. Οι πολίτες της Δημοκρατίας της Αρμενίας, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 18 ετών την ημέρα της εκλογής στην Εθνοσυνέλευση ή την ημέρα του δημοψηφίσματος, έχουν δικαίωμα ψήφου σε αυτές τις εκλογές και να λάβουν μέρος σε τέτοιο δημοψήφισμα.
2. Οποιοσδήποτε έχει συμπληρώσει την ηλικία των 25 ετών, τα τέσσερα προηγούμενα έτη είναι πολίτης μόνο της Δημοκρατίας της Αρμενίας, έχει διαμείνει μόνιμα στη Δημοκρατία της Αρμενίας τα τέσσερα προηγούμενα έτη, έχει δικαίωμα ψήφου και έχει γνώση της αρμενικής γλώσσας μπορεί να εκλεγεί ως μέλος της Εθνοσυνέλευσης.
3. Οι πολίτες της Δημοκρατίας της Αρμενίας, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει την ηλικία των δεκαοκτώ ετών την ημέρα της εκλογής οργάνων τοπικής αυτοδιοίκησης ή τοπικού δημοψηφίσματος, έχουν το δικαίωμα να ψηφίζουν και να εκλέγονται σε αυτές τις εκλογές ή το δικαίωμα να συμμετάσχουν σε τέτοιο τοπικό δημοψήφισμα. Ο νόμος μπορεί να προβλέπει το δικαίωμα των ατόμων που δεν έχουν την ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Αρμενίας να συμμετέχουν στις εκλογές των οργάνων τοπικής αυτοδιοίκησης και σε τοπικό δημοψήφισμα.
4. Τα άτομα που κηρύχθηκαν ως νομικά ανίκανα με δικαστική απόφαση που έχει τεθεί σε ισχύ, καθώς και τα άτομα που έχουν καταδικαστεί και εκτίουν ποινή, σύμφωνα με δικαστική απόφαση που έχει τεθεί σε ισχύ για την εκ προθέσεως διάπραξη σοβαρού εγκλήματος, δεν μπορούν να ψηφίσουν και να εκλεγούν ή να συμμετάσχουν σε δημοψήφισμα. Οι πολίτες που καταδικάστηκαν και εκτίουν ποινή, σύμφωνα με δικαστική απόφαση που έχει τεθεί σε ισχύ για άλλα εγκλήματα, δεν έχουν επίσης το δικαίωμα να εκλεγούν.

Άρθρο 49. Δικαίωμα διορισμού στη δημόσια υπηρεσία

Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να διοριστεί στη δημόσια υπηρεσία επί ίσοις όροις. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 50. Δικαίωμα στην ορθή διοίκηση

1. Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα σε αμερόληπτη και δίκαιη εξέταση από τις διοικητικές αρχές, εντός εύλογης προθεσμίας, των υποθέσεων που τον αφορούν.
2. Κατά τη διοικητική διαδικασία, ο καθένας έχει το δικαίωμα να εξοικειωθεί με όλα τα έγγραφα που τον αφορούν, εκτός από τα μυστικά που προστατεύονται από τον νόμο.
3. Τα κρατικά και τοπικά όργανα αυτοδιοίκησης και οι υπάλληλοι ακούν το πρόσωπο πριν από την υιοθέτηση ατομικής παρεμβατικής πράξης σχετικά με το πρόσωπο αυτό, εκτός από τις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος.

Άρθρο 51. Δικαίωμα λήψης πληροφοριών

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες των κρατικών και τοπικών φορέων αυτοδιοίκησης και υπαλλήλων και να ενημερώνεται με έγγραφα σχετικά με τις δραστηριότητες αυτές.
2. Το δικαίωμα λήψης πληροφοριών μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία των δημοσίων συμφερόντων ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.
3. Η διαδικασία λήψης των πληροφοριών, καθώς και οι λόγοι ευθύνης των υπαλλήλων για την απόκρυψη πληροφοριών ή για αθέμιτη άρνηση παροχής πληροφοριών, καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 52. Δικαίωμα υποβολής αίτησης στον Συνήγορο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Ο καθένας έχει το δικαίωμα να λάβει τη στήριξη του Συνήγορου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων και ελευθεριών του που κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα και τους νόμους από κρατικούς και τοπικούς φορείς αυτοδιοίκησης και υπαλλήλους ή σε περιπτώσεις που προβλέπονται από τον Νόμο περί του Συνηγόρου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, από οργανώσεις. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 53. Δικαίωμα υποβολής αναφοράς

Ο καθένας έχει το δικαίωμα να υποβάλλει μεμονωμένα ή σε κοινοτικό επίπεδο αναφορές σε κρατικούς και τοπικούς φορείς και σε υπαλλήλους της τοπικής αυτοδιοίκησης και να λαμβάνει κατάλληλη απάντηση μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 54. Δικαίωμα στο πολιτικό άσυλο

Κάθε πρόσωπο που υπόκειται σε πολιτική δίωξη έχει το δικαίωμα να ζητήσει πολιτικό άσυλο στη Δημοκρατία της Αρμενίας. Η διαδικασία και οι όροι χορήγησης πολιτικού ασύλου καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 55. Απαγόρευση απέλασης ή έκδοσης

1. Κανείς δεν μπορεί να απελαθεί ή να εκδοθεί σε ξένο κράτος, εάν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να υποστεί θανατική ποινή, βασανιστήρια, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία στη χώρα αυτή.
2. Ένας πολίτης της Δημοκρατίας της Αρμενίας δεν μπορεί να εκδοθεί σε ξένο κράτος, εκτός από περιπτώσεις που προβλέπονται από τις διεθνείς συνθήκες που έχουν κυρωθεί από τη Δημοκρατία της Αρμενίας.

Άρθρο 56. Δικαίωμα διατήρησης της εθνικής και εθνοτικής ταυτότητας

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να διατηρήσει την εθνική και εθνοτική του ταυτότητα.
2. Τα άτομα που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες έχουν το δικαίωμα να διατηρούν και να αναπτύσσουν τις παραδόσεις, τη θρησκεία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους.
3. Η άσκηση των δικαιωμάτων που προβλέπονται στο παρόν άρθρο ρυθμίζεται από τον νόμο.

Άρθρο 57. Ελευθερία επιλογής της απασχόλησης και των εργασιακών δικαιωμάτων

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να επιλέγει ελεύθερα την απασχόληση του.
2. Κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα προστασίας σε περίπτωση αδικαιολόγητης απόλυσης από την εργασία του. Οι λόγοι απόλυσης από την εργασία καθορίζονται από τον νόμο.
3. Απαγορεύεται η απόλυση από την εργασία για λόγους που σχετίζονται με τη μητρότητα. Κάθε εργαζόμενη γυναίκα έχει δικαίωμα σε άδεια μετ' αποδοχών σε περίπτωση εγκυμοσύνης και τοκετού. Κάθε εργαζόμενος γονέας έχει το δικαίωμα να λάβει άδεια σε περίπτωση γέννησης τέκνου ή υιοθεσίας παιδιού. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.
4. Απαγορεύεται η πρόσληψη παιδιών ηλικίας κάτω των 16 ετών σε πλήρη απασχόληση. Η διαδικασία και οι όροι πρόσληψής τους για μερική απασχόληση καθορίζονται από τον νόμο.
5. Απαγορεύεται η καταναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία. Δεν θεωρούνται ως αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία:
   1. Εργασία που εκτελείται από καταδικασθέντα σύμφωνα με τον νόμο,
   2. Στρατιωτική υπηρεσία ή εναλλακτική υπηρεσία, και
   3. Κάθε εργασία που απαιτείται σε περίπτωση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που απειλούν τη ζωή ή την ευημερία του πληθυσμού.

Άρθρο 58. Δικαίωμα σε απεργία

1. Οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα απεργίας για την προστασία των οικονομικών, κοινωνικών ή εργασιακών συμφερόντων τους. Η διαδικασία της απεργίας ορίζεται από τον νόμο.
2. Το δικαίωμα σε απεργία μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία των δημοσίων συμφερόντων ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.

Άρθρο 59. Ελευθερία των οικονομικών δραστηριοτήτων και διασφάλιση του οικονομικού ανταγωνισμού

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να ασκεί οικονομικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Οι όροι και η διαδικασία άσκησης αυτού του δικαιώματος καθορίζονται από τον νόμο.
2. Οι περιορισμοί του ανταγωνισμού, οι πιθανοί τύποι μονοπωλίου και τα επιτρεπόμενα μεγέθη τους μπορούν να ορίζονται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία των δημοσίων συμφερόντων.
3. Απαγορεύεται η κατάχρηση της μονοπωλιακής ή δεσπόζουσας θέσης στην αγορά, ο ανταγωνισμός κακής πίστης και οι αντιανταγωνιστικές συμφωνίες.

Άρθρο 60. Δικαίωμα ιδιοκτησίας

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να κατέχει, να χρησιμοποιεί και να διαθέτει κατά την κρίση του το νόμιμα αποκτηθέν περιουσιακό στοιχείο.
2. Το δικαίωμα κληρονομίας είναι εγγυημένο.
3. Το δικαίωμα ιδιοκτησίας μπορεί να περιορίζεται μόνο από τον νόμο με σκοπό την προστασία των συμφερόντων του κοινού ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των άλλων.
4. Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί περιουσίας, εκτός από περίπτωση μετά από δικαστική διαδικασία σε περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο.
5. Η απαλλοτρίωση των περιουσιακών στοιχείων για τα κυριότερα συμφέροντα του κοινού διεξάγεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο και με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος και μόνο με προηγούμενη επαρκή αποζημίωση.
6. Οι αλλοδαποί πολίτες και οι απάτριδες δεν απολαύουν δικαιώματος ιδιοκτησίας στην ξηρά, εκτός από περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο.
7. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο.
8. Ο καθένας υποχρεούται να καταβάλλει φόρους και υποχρεώσεις που προβλέπονται από τον νόμο και να καταβάλλει άλλες υποχρεωτικές πληρωμές στο κράτος ή στον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Άρθρο 61. Δικαίωμα στη δικαστική προστασία και δικαίωμα προσφυγής σε διεθνείς οργανισμούς προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

1. Ο καθένας έχει το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του.
2. Για την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών του και σύμφωνα με τις διεθνείς συνθήκες της Δημοκρατίας της Αρμενίας, ο καθένας δικαιούται να υποβάλει αίτηση σε διεθνή όργανα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Άρθρο 62. Δικαίωμα αποζημίωσης για φθορά

1. Ο καθένας δικαιούται αποζημίωση για φθορές που προκλήθηκαν από παράνομες πράξεις ή αδράνεια κρατικών και τοπικών αυτοδιοικήσεων και υπαλλήλων και σε περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο και υπό νόμιμη διοίκηση. Οι όροι και η διαδικασία αποζημίωσης για φθορά καθορίζονται από τον νόμο.
2. Αν ένα πρόσωπο, το οποίο καταδικάστηκε με δικαστική απόφαση που έχει τεθεί σε ισχύ για τη διάπραξη εγκλήματος, αθωώθηκε για τον λόγο ότι μια νέα ή πρόσφατα ανακαλυφθείσα περίσταση αποδεικνύει ότι η καταδίκη αυτή ήταν παράνομη, και έχει δικαίωμα αποζημίωσης σύμφωνα με τον νόμο, εκτός εάν αποδεικνύεται ότι η ανακάλυψη της εν λόγω περίστασης στον χρόνο εξαρτάται πλήρως ή εν μέρει από το πρόσωπο αυτό.

Άρθρο 63. Δικαίωμα σε δίκαιη δίκη

1. Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα σε δίκαιη και δημόσια ακρόαση της υπόθεσής του εντός εύλογης προθεσμίας από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο.
2. Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, η δικαστική διαδικασία ή μέρος αυτής μπορεί να παραμείνει κεκλεισμένων των θυρών με δικαστική απόφαση με σκοπό την προστασία της ιδιωτικής ζωής των συμμετεχόντων στις διαδικασίες, των συμφερόντων των ανηλίκων ή των συμφερόντων της δικαιοσύνης, καθώς και την κρατική ασφάλεια, τη δημόσια τάξη ή την ηθική.
3. Απαγορεύεται η χρήση αποδεικτικών στοιχείων που αποκτώνται κατά παράβαση θεμελιωδών δικαιωμάτων ή αποδεικτικών στοιχείων που υπονομεύουν το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.

Άρθρο 64. Δικαίωμα λήψης νομικής συνδρομής

1. Ο καθένας δικαιούται να λάβει νομική συνδρομή. Στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος, η παροχή νομικής συνδρομής γίνεται εις βάρος των κρατικών κονδυλίων.
2. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η παροχή νομικής συνδρομής, πρέπει να διασφαλίζονται οι δραστηριότητες ενός δικηγορικού συλλόγου που βασίζεται στην ανεξαρτησία, την αυτοδιοίκηση και την ισότητα των δικηγόρων. Το καθεστώς, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των δικηγόρων καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 65. Δικαίωμα απαλλαγής από την υποχρέωση κατάθεσης

Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να καταθέσει για τον εαυτό του, τον σύζυγό του ή τους στενούς συγγενείς του, αν μπορεί ευλόγως να τεκμαίρεται ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια εναντίον του ή αυτών. Ο νόμος μπορεί να προβλέπει άλλες περιπτώσεις απαλλαγής από την υποχρέωση κατάθεσης.

Άρθρο 66. Τεκμήριο της αθωότητας

Ένα πρόσωπο που κατηγορείται για ένα έγκλημα θεωρείται αθώο μέχρι να αποδειχθεί η ενοχή του με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος με δικαστική απόφαση που έχει τεθεί σε ισχύ.

Άρθρο 67. Δικαίωμα υπεράσπισης από τις κατηγορίες

Ο καθένας που κατηγορείται για κάποιο έγκλημα έχει:

1. Το δικαίωμα να ενημερώνεται έγκαιρα, σε γλώσσα την οποία κατανοεί και λεπτομερώς, σχετικά με τη φύση και την αιτία της κατηγορίας.
2. Το δικαίωμα υπεράσπισης ή υπεράσπισης μέσω δικηγόρου της επιλογής του.
3. Το δικαίωμα να διαθέτει επαρκή χρόνο και εγκαταστάσεις για να προετοιμάσει την υπεράσπισή του και να επικοινωνήσει με τον δικηγόρο της επιλογής του.
4. Το δικαίωμα να εξεταστούν ή να εξετάσει τα πρόσωπα που καταθέτουν εναντίον του και το δικαίωμα να ζητείται από τα πρόσωπα που βεβαιώνουν υπέρ του να κληθούν και να εξεταστούν υπό τους ίδιους όρους με εκείνους που καταθέτουν εναντίον του.
5. Το δικαίωμα να επικουρείται δωρεάν από έναν μεταφραστή σε περίπτωση που δεν γνωρίζει την αρμενική γλώσσα.

Άρθρο 68. Απαγόρευση της δίκης δύο φορές

1. Κανείς δεν μπορεί να δικαστεί δύο φορές για την ίδια πράξη.
2. Οι διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου δεν εμποδίζουν την επανεξέταση μιας υπόθεσης σύμφωνα με τον νόμο, όταν υπάρχουν νέες ή πρόσφατα ανακαλυφθείσες περιστάσεις ή όταν υπήρχαν θεμελιώδεις αδυναμίες στην υπόθεση, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει το αποτέλεσμα της υπόθεσης.

Άρθρο 69. Δικαίωμα του κατηγορούμενου να ασκήσει έφεση

Όσοι καταδικάζονται για διάπραξη αξιόποινης πράξης έχουν το δικαίωμα να αναθεωρήσουν την δικαστική απόφαση που τους έχει εκδοθεί από ανώτερη δικαστική αρχή με βάση τους λόγους και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.

Άρθρο 70. Δικαίωμα ζήτησης χάρης

Κάθε καταδικασθείς έχει το δικαίωμα να ζητήσει χάρη, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να ζητήσει μετριασμό της επιβληθείσας ποινής. Οι λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 71. Αρχή της ενοχής και αρχή της αναλογικότητας της τιμωρίας

1. Η βάση για τιμωρία ενός ατόμου που διέπραξε έγκλημα είναι η ενοχή του.
2. Η προβλεπόμενη από τον νόμο κύρωση, καθώς και ο επιβαλλόμενος τύπος και το μέγεθος της ποινής, πρέπει να είναι ανάλογες με τη διαπεπραγμένη πράξη.

Άρθρο 72. Αρχή της νομιμότητας στον ορισμό των εγκλημάτων και επιβολή κυρώσεων

Κανείς δεν πρέπει να καταδικαστεί για ενέργεια ή αδράνεια που δεν ήταν έγκλημα κατά τη στιγμή της πραγματοποίησης της πράξης. Η ποινή που είναι αυστηρότερη από την ισχύουσα κατά τη στιγμή της διάπραξης του εγκλήματος δεν μπορεί να επιβληθεί. Ένας νόμος που εξαλείφει την τιμωρία μιας πράξης ή μετριάζει την ποινή εφαρμόζεται αναδρομικά.

Άρθρο 73. Αναδρομική ισχύς νόμων και άλλων νομικών πράξεων

1. Οι νόμοι και οι άλλες νομικές πράξεις που επιφέρουν επιδείνωση της νομικής κατάστασης ενός ατόμου δεν έχουν αναδρομική ισχύ.
2. Οι νόμοι και οι άλλες νομικές πράξεις που βελτιώνουν τη νομική κατάσταση ενός προσώπου έχουν αναδρομική ισχύ, εάν το επιβάλλουν οι πράξεις αυτές.

Άρθρο 74. Εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών σε σχέση με τα νομικά πρόσωπα

Τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες επεκτείνονται και στα νομικά πρόσωπα, στο μέτρο που τα δικαιώματα και οι ελευθερίες τους ισχύουν κατ' ουσίαν γι' αυτά.

Άρθρο 75. Οργανωτικές δομές και διαδικασίες για την άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών

Κατά τη ρύθμιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, οι νόμοι καθορίζουν τις οργανωτικές δομές και τις διαδικασίες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική άσκησή τους.

Άρθρο 76. Περιορισμοί των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή κατά τη διάρκεια στρατιωτικού νόμου

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή κατά τη διάρκεια στρατιωτικού νόμου, τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες του ανθρώπου και του πολίτη, εξαιρουμένων εκείνων που προβλέπονται στα άρθρα 23-26, 28-30, 35-37, παράγραφος 1 του άρθρου 38, παράγραφος 1 άρθρο 52, παράγραφος 2 του άρθρου 55, άρθρα 56, 61 και 63-72 του Συντάγματος, μπορούν να αναστέλλονται προσωρινά ή να υπόκεινται σε πρόσθετους περιορισμούς κατά τον προβλεπόμενο από τον νόμο τρόπο στο βαθμό που απαιτείται από την κατάσταση, με την επιφύλαξη των διεθνών δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί όσον αφορά τις παρεκκλίσεις από δεσμεύσεις σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ή κατά τη διάρκεια στρατιωτικού νόμου.

Άρθρο 77. Απαγόρευση κατάχρησης θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών

Απαγορεύεται η χρήση θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών με σκοπό τη βίαιη ανατροπή της συνταγματικής τάξης ή την υποκίνηση εθνικού, φυλετικού ή θρησκευτικού μίσους ή την κήρυξη βίας ή πολέμου.

Άρθρο 78. Αρχή της αναλογικότητας

Τα μέσα που επιλέγονται για τον περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών πρέπει να είναι κατάλληλα και αναγκαία για την επίτευξη του στόχου που ορίζει το Σύνταγμα. Τα μέσα που επιλέγονται για τον περιορισμό πρέπει να είναι ανάλογα με τη σημασία του θεμελιώδους δικαιώματος και την ελευθερία που περιορίζεται.

Άρθρο 79. Αρχή της βεβαιότητας

Κατά τον περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, οι νόμοι καθορίζουν τους λόγους και το εύρος των περιορισμών αυτών και είναι βεβαιώνουν επαρκώς για τους κατόχους και τους αποδέκτες των εν λόγω δικαιωμάτων και ελευθεριών να μπορούν να διεξάγουν την κατάλληλη συμπεριφορά.

Άρθρο 80. Παραβίαση της ουσίας των διατάξεων για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες

Η ουσία των διατάξεων σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες που κατοχυρώνονται στο παρόν κεφάλαιο είναι απαραβίαστη.

Άρθρο 81. Θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες και διεθνής νομική πρακτική

1. Κατά την ερμηνεία των διατάξεων του Συντάγματος σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες λαμβάνεται υπόψη η πρακτική των φορέων που λειτουργούν βάσει διεθνών συνθηκών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίοι έχουν κυρωθεί από τη Δημοκρατία της Αρμενίας.
2. Οι περιορισμοί των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τους περιορισμούς που προβλέπονται από τις διεθνείς συνθήκες της Δημοκρατίας της Αρμενίας.

Κεφάλαιο 3. Νομοθετικές εγγυήσεις και κύριοι στόχοι της κρατικής πολιτικής στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα

Άρθρο 82. Συνθήκες εργασίας

Κάθε εργαζόμενος, σύμφωνα με τον νόμο, έχει δικαίωμα σε υγιείς, ασφαλείς και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, στον περιορισμό του μέγιστου χρόνου εργασίας, στην ημερήσια και εβδομαδιαία ανάπαυση και στην ετήσια άδεια μετ' αποδοχών.

Άρθρο 83. Κοινωνική ασφάλιση

Ο καθένας, σύμφωνα με τον νόμο, έχει δικαίωμα κοινωνικής ασφάλισης σε περιπτώσεις μητρότητας, πολυτεκνίας, ασθένειας, αναπηρίας, ατυχημάτων στο χώρο εργασίας, ανάγκης περίθαλψης, απώλειας οικογένειας, γήρατος, ανεργίας, απώλειας απασχόλησης και σε άλλες περιπτώσεις.

Άρθρο 84. Αξία της ύπαρξης και ελάχιστος μισθός

1. Κάθε άτομο που έχει ανάγκη και κάθε ηλικιωμένος έχει, σύμφωνα με τον νόμο, το δικαίωμα σε αξιοπρεπή ύπαρξη.
2. Το ύψος του κατώτατου μισθού καθορίζεται από τον νόμο.

Άρθρο 85. Υγειονομική περίθαλψη

1. Ο καθένας, σύμφωνα με τον νόμο, έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας του.
2. Ο νόμος ορίζει τον κατάλογο των βασικών ιατρικών υπηρεσιών που παρέχονται δωρεάν και τον τρόπο παροχής τους.

Άρθρο 86. Οι κύριοι στόχοι της κρατικής πολιτικής

Οι κύριοι στόχοι της κρατικής πολιτικής στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα είναι:

1. Να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον και να προωθηθεί η επιχειρηματικότητα.
2. Να υποστηριχθεί η απασχόληση του πληθυσμού και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας.
3. Να προωθήσει την κατασκευή κατοικιών.
4. Να προωθήσει την πραγματική ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών.
5. Να προωθήσει το ποσοστό γεννήσεων και την απόκτηση πολλών παιδιών.
6. Να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για την πλήρη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη της ατομικότητας των παιδιών.
7. Να εφαρμόσει προγράμματα προστασίας και βελτίωσης της υγείας του πληθυσμού και να δημιουργήσει συνθήκες για αποτελεσματικές και προσιτές ιατρικές υπηρεσίες για τον πληθυσμό.
8. Να εφαρμόσει προγράμματα πρόληψης και θεραπείας αναπηρίας και προγράμματα για την αποκατάσταση της υγείας των ατόμων με αναπηρίες και να προωθήσει τη συμμετοχή ατόμων με αναπηρίες στη δημόσια ζωή.
9. Να προστατεύει τα συμφέροντα των καταναλωτών και να επιβλέπει την ποιότητα των αγαθών, των υπηρεσιών και των έργων.
10. Να αναπτύσσει αναλογικά τις περιφέρειες.
11. Να αναπτύσσει τον φυσικό πολιτισμό και τον αθλητισμό.
12. Να προωθήσει τη συμμετοχή των νέων στην πολιτική, οικονομική και πολιτιστική ζωή.
13. Να αναπτύξει ελεύθερη ανώτερη και άλλη επαγγελματική εκπαίδευση.
14. Να αναπτύξει θεμελιώδη και εφαρμοσμένη επιστήμη.
15. Να υποστηρίξει την απαραβίαστη πρόσβαση όλων σε εθνικές και καθολικές αξίες, και
16. Να προωθήσει φιλανθρωπικούς σκοπούς με σκοπό τη δημιουργία πολιτιστικών, εκπαιδευτικών, επιστημονικών, υγειονομικών, αθλητικών, κοινωνικών και άλλων ιδρυμάτων, τη χρηματοδότησή τους και τη διασφάλιση της οικονομικής ανεξαρτησίας τους.

Άρθρο 87. Εκπλήρωση των κύριων στόχων της κρατικής πολιτικής

1. Στο βαθμό των εξουσιών και των δυνατοτήτων τους, οι κρατικές αρχές και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης υποχρεούνται να εκπληρώνουν τους στόχους που κατοχυρώνονται στο άρθρο 86 του Συντάγματος.
2. Στο πλαίσιο της αναφοράς που προβλέπεται στο άρθρο 156 του Συντάγματος, η κυβέρνηση παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με την εκπλήρωση των στόχων που ορίζει το άρθρο 86 του Συντάγματος.

Κεφάλαιο 4. Εθνοσυνέλευση

Άρθρο 88. Καθεστώς και καθήκοντα της Εθνοσυνέλευσης

1. Η Εθνοσυνέλευση είναι το όργανο εκπροσώπησης του λαού.
2. Η Εθνοσυνέλευση ασκεί τη νομοθετική εξουσία.
3. Η Εθνοσυνέλευση ασκεί την εποπτεία της εκτελεστικής εξουσίας, εγκρίνει τον κρατικό προϋπολογισμό και εκτελεί άλλες λειτουργίες που ορίζει το Σύνταγμα.
4. Οι αρμοδιότητες της Εθνοσυνέλευσης καθορίζονται από το Σύνταγμα.
5. Η Εθνοσυνέλευση λειτουργεί σύμφωνα με τον Κανονισμό της.

Άρθρο 89. Σύνθεση και εκλογική διαδικασία της Εθνοσυνέλευσης

1. Η Εθνοσυνέλευση αποτελείται από τουλάχιστον 101 βουλευτές.
2. Με τον τρόπο που ορίζει ο εκλογικός κώδικας, τοποθετούνται έδρες στην Εθνοσυνέλευση για εκπροσώπους εθνικών μειονοτήτων.
3. Η Εθνοσυνέλευση εκλέγεται με αναλογική εκλογική διαδικασία. Ο εκλογικός κώδικας εγγυάται τη διαμόρφωση σταθερής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Εάν δεν δημιουργηθεί σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία ως αποτέλεσμα των εκλογών ή με τη δημιουργία ενός πολιτικού συνασπισμού, τότε μπορεί να διεξαχθεί δεύτερος γύρος εκλογών. Σε περίπτωση που διεξαχθεί δεύτερος γύρος, επιτρέπεται να σχηματίζονται νέες συμμαχίες. Οι περιορισμοί, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία σχηματισμού του πολιτικού συνασπισμού καθορίζονται από τον εκλογικό κώδικα.

Άρθρο 90. Διάρκεια της Εθνοσυνέλευσης

1. Η Εθνοσυνέλευση εκλέγεται για πενταετή θητεία.
2. Σε περίπτωση τακτικών εκλογών, η θητεία της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης αρχίζει τη στιγμή της έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης, η οποία συγκαλείται την ημέρα κατά την οποία η θητεία της προηγούμενης συνόδου της Εθνοσυνέλευσης λήγει.
3. Εάν η νεοεκλεγείσα Εθνοσυνέλευση δεν συγκροτηθεί πριν από το τέλος της θητείας της Εθνοσυνέλευσης, τότε λήγει η θητεία της Εθνοσυνέλευσης και η θητεία της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης θα ξεκινήσει τη στιγμή της έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης, η οποία συγκαλείται τη δεύτερη Δευτέρα μετά τον σχηματισμό της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης.
4. Εάν, για λόγους κήρυξης στρατιωτικού νόμου ή έκτακτης ανάγκης, η εκλογή της Εθνοσυνέλευσης διεξήχθη κατά το χρονικό διάστημα που ορίζει το άρθρο 91 παρ. 2 του Συντάγματος, τότε η θητεία της προηγούμενης Εθνοσυνέλευσης και η θητεία της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης ξεκινά τη στιγμή της έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της Εθνοσυνέλευσης, η οποία συγκαλείται τη δεύτερη Δευτέρα μετά τον σχηματισμό της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης.
5. Σε περίπτωση πρόωρων εκλογών, λήγει η θητεία της εκάστοτε Εθνοσυνέλευσης και η θητεία της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης αρχίζει τη στιγμή της έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της Εθνοσυνέλευσης, η οποία συγκαλείται τη δεύτερη Δευτέρα μετά τον σχηματισμό της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης.
6. Η σύσταση της Εθνοσυνέλευσης επιβεβαιώνεται σύμφωνα με τον Εκλογικό Κώδικα.

Άρθρο 91. Τακτικές εκλογές της Εθνοσυνέλευσης

1. Τακτικές εκλογές της Εθνοσυνέλευσης πραγματοποιούνται το νωρίτερο 60 και το αργότερο 50 ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας της Εθνοσυνέλευσης.
2. Κατά την κήρυξη στρατιωτικού νόμου ή κατάστασης έκτακτης ανάγκης, δεν διεξάγονται εκλογές της Εθνοσυνέλευσης. Στην περίπτωση αυτή, οι τακτικές εκλογές της Εθνοσυνέλευσης πραγματοποιούνται το νωρίτερο 50 και το αργότερο 65 ημέρες μετά το τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης ή στρατιωτικού νόμου.

Άρθρο 92. Πρόωρες εκλογές της Εθνοσυνέλευσης

1. Οι πρόωρες εκλογές της Εθνοσυνέλευσης διεξάγονται μετά τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης στις περιπτώσεις που ορίζονται στο άρθρο 149 παράγραφος 3 ή 4 και 151 του Συντάγματος.
2. Πρόωρες εκλογές της Εθνοσυνέλευσης πραγματοποιούνται το νωρίτερο 30 και όχι αργότερα από 45 ημέρες μετά τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης.

Άρθρο 93. Καθορισμός των εκλογών της Εθνοσυνέλευσης

Οι τακτικές και πρόωρες εκλογές της Εθνοσυνέλευσης ορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Άρθρο 94. Εντολή εκπροσώπησης

Ένας βουλευτής εκπροσωπεί ολόκληρο τον λαό, δεν δεσμεύεται από προστακτική εντολή και καθοδηγείται από τη συνείδηση και τις πεποιθήσεις του.

Άρθρο 95. Ασυμβίβαστο της εντολής του βουλευτή

Ένας βουλευτής δεν μπορεί να ασκεί καθήκοντα που δεν απορρέουν από τη λειτουργία του σε άλλα κρατικά ή τοπικά όργανα αυτοδιοίκησης ή σε οποιοδήποτε αξίωμα σε εμπορικούς οργανισμούς ή να ασκεί επιχειρηματικές δραστηριότητες ή να ασκεί άλλη αμειβόμενη εργασία, εκτός από την επιστημονική, εκπαιδευτική και δημιουργική εργασία.

Άρθρο 96. Βουλευτική ασυλία

1. Κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση των καθηκόντων του, ένας βουλευτής δεν μπορεί να διωχθεί και να θεωρηθεί υπεύθυνος για τις ψήφους ή τις απόψεις που εκφράζονται στο πλαίσιο των κοινοβουλευτικών δραστηριοτήτων του.
2. Η ποινική δίωξη ενός βουλευτή μπορεί να ξεκινήσει μόνο με τη συγκατάθεση της Εθνοσυνέλευσης. Χωρίς τη συγκατάθεση της Εθνοσυνέλευσης, ένας βουλευτής δεν μπορεί να στερηθεί την ελευθερία του, παρά μόνο εάν τον συλλάβουν κατά τη στιγμή ή αμέσως μετά τη διάπραξη ενός εγκλήματος. Στην περίπτωση αυτή, η στέρηση της ελευθερίας δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 72 ώρες. Ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης ενημερώνεται αμέσως για τη στέρηση της ελευθερίας του βουλευτή.

Άρθρο 97. Ποσό αμοιβής και λοιπές διασφαλίσεις των δραστηριοτήτων ενός βουλευτή

Το ποσό των αμοιβών και άλλες διασφαλίσεις των δραστηριοτήτων ενός βουλευτή καθορίζεται από τον νόμο.

Άρθρο 98. Παύση και λήξη των εξουσιών ενός βουλευτή

1. Οι εξουσίες ενός βουλευτή παύουν με τη λήξη της θητείας της Εθνοσυνέλευσης, την απώλεια της ιθαγένειας της Δημοκρατίας της Αρμενίας ή την απόκτηση της ιθαγένειας άλλου κράτους, τη θέση σε ισχύ δικαστικής απόφασης που καταδικάζει τον βουλευτή σε φυλάκιση, τη θέση σε ισχύ δικαστικής απόφασης που τον κηρύσσει νομικά ανίκανο, ως αγνοούμενο, ως αποβιώσαντα ή ο θάνατος ή παραίτησή του.
2. Οι εξουσίες ενός βουλευτή τερματίζονται σε περίπτωση αδικαιολόγητης απουσίας από το ήμισυ τουλάχιστον των ψηφοφοριών κατά τη διάρκεια κάθε ημερολογιακού εξαμήνου, καθώς και σε περίπτωση παραβίασης των όρων του άρθρου 95 του Συντάγματος.

Άρθρο 99. Τακτικές Σύνοδοι της Εθνοσυνέλευσης

Οι τακτικές σύνοδοι της Εθνοσυνέλευσης συγκαλούνται δύο φορές το χρόνο — από την τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου μέχρι την τρίτη Πέμπτη του Ιουνίου και από τη δεύτερη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου μέχρι την τρίτη Πέμπτη του Δεκεμβρίου.

Άρθρο 100. Έκτακτες σύνοδοι και συνεδριάσεις της Εθνοσυνέλευσης

1. Η έκτακτη σύνοδος ή συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης συγκαλείται από τον πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης με πρωτοβουλία τουλάχιστον ενός τέταρτου του συνολικού αριθμού των βουλευτών ή της κυβέρνησης.
2. Η έκτακτη σύνοδος ή συνεδρίαση διεξάγεται με την ημερήσια διάταξη και με την προθεσμία που καθορίζει ο προτείνων τη σύγκλησή της.

Άρθρο 101. Δημοσιότητα συνεδριάσεων της Εθνοσυνέλευσης

1. Οι συνεδριάσεις της Εθνοσυνέλευσης είναι δημόσιες.
2. Με πρόταση τουλάχιστον ενός πέμπτου του συνολικού αριθμού των βουλευτών ή της κυβέρνησης, η Εθνοσυνέλευση μπορεί να αποφασίσει, με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών, να διεξαγάγει κλειστή συνεδρίαση. Η ψηφοφορία σε κλειστή συνεδρίαση απαγορεύεται.

Άρθρο 102. Απαρτία των Συνόδων της Εθνοσυνέλευσης

Μια συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης θα έχει απαρτία, εάν κατά την έναρξη της συνεδρίασης έχει εγγραφεί περισσότερο από το ήμισυ του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 103. Έγκριση νόμων, αποφάσεων, δηλώσεων και συζητήσεων της Εθνοσυνέλευσης

1. Οι νόμοι και οι αποφάσεις, οι δηλώσεις και οι συζητήσεις της Εθνοσυνέλευσης, εκτός από τις περιπτώσεις που ορίζονται από το Σύνταγμα, υιοθετούνται με πλειοψηφία των βουλευτών που συμμετέχουν στην ψηφοφορία, εφόσον περισσότερο από το ήμισυ του συνολικού αριθμού των βουλευτών συμμετείχε στην ψηφοφορία.
2. Ο εσωτερικός κανονισμός της Εθνοσυνέλευσης, ο εκλογικός κώδικας, ο δικαστικός κώδικας, ο νόμος για το συνταγματικό δικαστήριο, ο νόμος για το δημοψήφισμα, ο νόμος για τα κόμματα και ο νόμος για τον Συνήγορο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι συνταγματικοί νόμοι υιοθετούνται με πλειοψηφία τουλάχιστον τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Οι νομικές διατάξεις ενός συνταγματικού νόμου δεν πρέπει να υπερβαίνουν το πεδίο εφαρμογής του.
3. Η Εθνοσυνέλευση εκδίδει αποφάσεις στις περιπτώσεις που ορίζει το Σύνταγμα, καθώς και για την οργάνωση των δραστηριοτήτων της.
4. Οι αποφάσεις, οι δηλώσεις και οι συζητήσεις της Εθνικής Συνέλευσης υπογράφονται και δημοσιεύονται από τον Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης.

Άρθρο 104. Ο Πρόεδρος και οι Αντιπρόεδροι της Εθνοσυνέλευσης και το Συμβούλιο της Εθνοσυνέλευσης

1. Η Εθνοσυνέλευση εκλέγει από τα μέλη της τον Πρόεδρο και τρεις Αντιπροέδρους της Εθνοσυνέλευσης. Ένας από τους αντιπροέδρους εκλέγεται από τους βουλευτές της αντιπολίτευσης. Ο πρόεδρος και οι αντιπρόεδροι της Εθνοσυνέλευσης εκλέγονται και παύονται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
2. Ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης εκπροσωπεί την Εθνοσυνέλευση και εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία της.
3. Στην Εθνοσυνέλευση συγκροτείται το Συμβούλιο της Εθνοσυνέλευσης, το οποίο αποτελείται από τον Πρόεδρο και τους Αντιπροέδρους της Εθνοσυνέλευσης, έναν εκπρόσωπο κάθε παράταξης και τους προέδρους των μόνιμων επιτροπών. Το Συμβούλιο της Εθνοσυνέλευσης εγκρίνει το σχέδιο ημερησίας διάταξης των τακτικών συνεδριάσεων και συνόδων, καθώς και ασκεί άλλες εξουσίες που προβλέπονται από τον Κανονισμό της Εθνοσυνέλευσης.

Άρθρο 105. Παρατάξεις της Εθνοσυνέλευσης

1. Οι παρατάξεις διευκολύνουν τη διαμόρφωση της πολιτικής βούλησης της Εθνοσυνέλευσης.
2. Στις παρατάξεις περιλαμβάνονται βουλευτές μόνο του ίδιου κόμματος ή της ίδιας συμμαχίας κομμάτων.

Άρθρο 106. Μόνιμες επιτροπές της Εθνοσυνέλευσης

1. Για σκοπούς προκαταρκτικής συζήτησης των νομοσχεδίων και άλλων θεμάτων που αφορούν τα καθήκοντα της Εθνοσυνέλευσης και για την παρουσίαση των απόψεών της στην Εθνοσυνέλευση, καθώς και για τη διεξαγωγή κοινοβουλευτικού ελέγχου, η Εθνοσυνέλευση δημιουργεί μόνιμες επιτροπές. Στην Εθνοσυνέλευση δεν μπορεί να σχηματισθούν περισσότερες από 12 μόνιμες επιτροπές.
2. Οι θέσεις σε μόνιμες επιτροπές κατανέμονται ανάλογα με τον αριθμό των βουλευτών που περιλαμβάνονται στις παρατάξεις. Οι θέσεις των προέδρων των μόνιμων επιτροπών κατανέμονται μεταξύ των παρατάξεων ανάλογα με τον αριθμό των βουλευτών που περιλαμβάνονται στην ομάδα.

Άρθρο 107. Προσωρινές επιτροπές της Εθνοσυνέλευσης

Για τους σκοπούς της συζήτησης ορισμένων νομοσχεδίων, των σχεδίων αποφάσεων της Εθνοσυνέλευσης, των σχεδίων δηλώσεων και των σχεδίων συζητήσεων, καθώς και θέματα που σχετίζονται με τη δεοντολογία των βουλευτών και την παρουσίαση των απόψεών τους στην Εθνοσυνέλευση, μπορούν να συσταθούν προσωρινές επιτροπές με απόφαση της Εθνοσυνέλευσης.

Άρθρο 108. Εξεταστικές επιτροπές της Εθνοσυνέλευσης

1. Κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον του ενός τέταρτου του συνολικού αριθμού των βουλευτών, συγκροτείται εξεταστική επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης βάσει του νόμου με σκοπό την εξακρίβωση γεγονότων που σχετίζονται με ζητήματα δημόσιου συμφέροντος και εμπίπτει στις εξουσίες της Εθνοσυνέλευσης και της παρουσίασής τους στην Εθνοσυνέλευση.
2. Σε μια εξεταστική επιτροπή, οι έδρες κατανέμονται ανάλογα με τον αριθμό των βουλευτών των παρατάξεων. Η Εθνοσυνέλευση καθορίζει τον αριθμό των μελών μιας εξεταστικής επιτροπής. Η εξεταστική επιτροπή προεδρεύεται από έναν από τους βουλευτές που υποβάλλουν το αίτημα.
3. Κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον ενός τέταρτου των μελών μιας εξεταστικής επιτροπής, τα κρατικά όργανα και οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και οι αξιωματούχοι τους υποχρεούνται να παρέχουν στην επιτροπή τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με την αρμοδιότητά της, εκτός εάν η πρόβλεψή της απαγορεύεται από τον νόμο.
4. Στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, τα καθήκοντα μιας εξεταστικής επιτροπής μπορούν να εκτελούνται μόνο από την αρμόδια μόνιμη επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης, κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον του ενός τρίτου του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
5. Οι λεπτομέρειες των δραστηριοτήτων των εξεταστικών επιτροπών καθορίζονται από τον Κανονισμό της Εθνοσυνέλευσης.

Άρθρο 109. Νομοθετική πρωτοβουλία

1. Ένας βουλευτής, μέλος της Εθνοσυνέλευσης, και η κυβέρνηση έχουν το δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας.
2. Ο συντάκτης της νομοθετικής πρωτοβουλίας μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανακαλέσει το σχέδιο νόμου που υποβλήθηκε.
3. Εάν, σύμφωνα με το συμπέρασμα της κυβέρνησης, ένα σχέδιο νόμου μειώνει σημαντικά τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ή αυξάνει τις κρατικές δαπάνες, τότε η κυβέρνηση μπορεί να ζητήσει να υιοθετηθεί ένας τέτοιος νόμος με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
4. Ένα σχέδιο νόμου που θεωρείται επείγον με απόφαση της κυβέρνησης εγκρίνεται ή απορρίπτεται εντός δύο μηνών.
5. Τα σχέδια νόμων για τα οποία η κυβέρνηση έχει το αποκλειστικό δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας μπορούν να υποβληθούν σε ψηφοφορία μόνο με τροπολογίες αποδεκτές από την κυβέρνηση.
6. Τουλάχιστον 50.000 πολίτες που έχουν δικαίωμα ψήφου έχουν το δικαίωμα να προτείνουν σχέδιο νόμου στην Εθνοσυνέλευση μέσω λαϊκής πρωτοβουλίας.

Άρθρο 110. Έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού

1. Η Εθνοσυνέλευση εγκρίνει τον κρατικό προϋπολογισμό κατόπιν υποβολής από την κυβέρνηση. Ο κρατικός προϋπολογισμός περιλαμβάνει όλα τα έσοδα και τις δαπάνες του κράτους με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.
2. Η κυβέρνηση υποβάλλει το σχέδιο κρατικού προϋπολογισμού στην Εθνοσυνέλευση τουλάχιστον 90 ημέρες πριν από την έναρξη της οικονομικής χρήσης.
3. Ο κρατικός προϋπολογισμός εγκρίνεται πριν από την έναρξη της οικονομικής χρήσης. Αν ο κρατικός προϋπολογισμός δεν εγκριθεί κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος, οι δαπάνες πρέπει να πραγματοποιηθούν, μέχρι την έγκριση του προϋπολογισμού, σε αναλογία προς τον προϋπολογισμό του προηγούμενου έτους.

Άρθρο 111. Επίβλεψη εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού

1. Η Εθνοσυνέλευση ασκεί την εποπτεία της εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού καθώς και τη χρήση δανείων και χρεών που λαμβάνονται από ξένα κράτη και διεθνείς οργανισμούς.
2. Η Εθνοσυνέλευση, με την παρουσία γνωμοδότησης που εκδίδεται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αποφασίζει και εκδίδει απόφαση σχετικά με την ετήσια έκθεση που υποβάλλει η Κυβέρνηση για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού.

Άρθρο 112. Προφορικές και γραπτές ερωτήσεις βουλευτών

1. Σε μία από τις συνεδριάσεις που συγκαλούνται κατά την εβδομάδα των συνεδριάσεων της τακτικής συνόδου, τα μέλη της κυβέρνησης απαντούν στις προφορικές ερωτήσεις των βουλευτών. Η Εθνοσυνέλευση δεν θα εκδίδει αποφάσεις σχετικά με τα θέματα των βουλευτών.
2. Οι βουλευτές έχουν το δικαίωμα να θέτουν γραπτές ερωτήσεις στα μέλη της κυβέρνησης. Οι απαντήσεις σε γραπτές ερωτήσεις δεν παρουσιάζονται σε συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης.

{{anchor|p113]}Άρθρο 113. Επερωτήσεις

1. Οι παρατάξεις της Εθνοσυνέλευσης έχουν το δικαίωμα να απευθύνονται στα μέλη της κυβέρνησης με γραπτές ερωτήσεις. Τα μέλη της Κυβέρνησης θα απαντήσουν στο ερώτημα εντός 30 ημερών από την παραλαβή τους.
2. Οι απαντήσεις στις ερωτήσεις πρέπει να υποβάλλονται σε συνεδρίαση της Εθνικής Συνέλευσης. Με πρόταση παράταξης, πρέπει να συζητηθεί η απάντηση σε επερώτηση. Εάν η συζήτηση συνεπάγεται ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού των βουλευτών που υποβάλλουν πρόταση για να εκφράσουν την εμπιστοσύνη στον Πρωθυπουργό, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 115 του Συντάγματος. Με βάση το αποτέλεσμα μιας επερώτησης, η Εθνοσυνέλευση μπορεί να προτείνει στον Πρωθυπουργό να συζητήσει το θέμα της μονιμότητας ενός μεμονωμένου μέλους της Κυβέρνησης.

Άρθρο 114. Συζητήσεις για επείγοντα θέματα

Σε μία από τις συνεδριάσεις που συγκαλούνται κατά τη διάρκεια της εβδομάδας των συνεδριάσεων της τακτικής συνόδου, εάν το ζητήσει τουλάχιστον το ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού των βουλευτών, μπορούν να διεξάγονται διαβουλεύσεις για επείγοντα θέματα δημόσιου ενδιαφέροντος.

Άρθρο 115. Έκφραση δυσπιστίας στον Πρωθυπουργό

1. Ένα σχέδιο απόφασης της Εθνοσυνέλευσης για την έκφραση δυσπιστίας στον Πρωθυπουργό μπορεί να υποβληθεί από το ένα τρίτο τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των βουλευτών, υπό την προϋπόθεση ότι το σχέδιο απόφασης προτείνει ταυτόχρονα την υποψηφιότητα ενός νέου Πρωθυπουργού.
2. Το σχέδιο απόφασης της Εθνοσυνέλευσης για την έκφραση δυσπιστίας στον Πρωθυπουργό τίθεται σε ψηφοφορία όχι νωρίτερα από 48 και όχι αργότερα από 72 ώρες από την παρουσίασή του. Η απόφαση λαμβάνεται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών, με ανοικτή ψηφοφορία. Εάν εγκριθεί η απόφαση, ο Πρωθυπουργός θεωρείται ότι υπέβαλε την παραίτησή του. Στην περίπτωση αυτή, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 149, παράγραφοι 2-4 του Συντάγματος.
3. Η δυσπιστία στον Πρωθυπουργό μπορεί να εκφραστεί το νωρίτερο έναν χρόνο μετά τον διορισμό του. Αν το σχέδιο απόφασης της Εθνοσυνέλευσης για την έκφραση δυσπιστίας στον πρωθυπουργό δεν εγκριθεί, ένα τέτοιο σχέδιο μπορεί να υποβληθεί όχι νωρίτερα από έξι μήνες.
4. Κατά τη διάρκεια κήρυξης στρατιωτικού νόμου ή έκτακτης ανάγκης, δεν μπορεί να παρουσιαστεί ή να συζητηθεί σχέδιο απόφασης της Εθνοσυνέλευσης για την έκφραση δυσπιστίας στον Πρωθυπουργό.

Άρθρο 116. Επικύρωση, αναστολή ή άρση διεθνών συνθηκών

1. Η Εθνοσυνέλευση επικυρώνει, αναστέλλει ή άρει διεθνείς συνθήκες που:
   1. Αφορούν τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, καθώς και τις υποχρεώσεις του ανθρώπου και των πολιτών.
   2. Έχουν πολιτικό ή στρατιωτικό χαρακτήρα.
   3. Συζητούν τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Αρμενίας σε διεθνή οργανισμό.
   4. Προβλέπουν οικονομικές ή πτωχευτικές υποχρεώσεις για τη Δημοκρατία της Αρμενίας.
   5. Συνεπάγονται την αλλαγή νόμου ή την υιοθέτηση νέου νόμου προκειμένου να εφαρμοστεί ή να περιλαμβάνει κανόνες που αντιβαίνουν σε νόμο.
   6. Περιεργάζονται άμεση επικύρωση, ή
   7. Περιέχουν θέματα που υπόκεινται σε ρύθμιση από νόμο.
2. Η Εθνοσυνέλευση, με πρόταση της κυβέρνησης, επικυρώνει, αναστέλλει και άρει διεθνείς συνθήκες με την υιοθέτηση νόμου με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
3. Διεθνείς συνθήκες που αντιβαίνουν στο Σύνταγμα δεν μπορούν να επικυρωθούν.

Άρθρο 117. Αμνηστία

Με πρόταση της κυβέρνησης, η Εθνοσυνέλευση μπορεί να εγκρίνει νόμο περί αμνηστίας με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 118. Διακήρυξη πολέμου και υπογραφή ειρήνης

1. Με πρόταση της Κυβέρνησης, η Εθνοσυνέλευση μπορεί να εκδώσει απόφαση για την κήρυξη πολέμου ή την υπογραφή ειρήνης με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
2. Εάν είναι αδύνατο να συγκληθεί συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης, η κυβέρνηση καθορίζει το ζήτημα της κήρυξης πολέμου.

Άρθρο 119. Στρατιωτικός νόμος

1. Σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης εναντίον της Δημοκρατίας της Αρμενίας ή επικείμενης απειλής ή κήρυξης πολέμου, η κυβέρνηση θα κηρύξει στρατιωτικό νόμο και θα παράσχει διάγγελμα στον λαό και μπορεί να ζητήσει γενική ή μερική επιστράτευση.
2. Σε περίπτωση κήρυξης στρατιωτικού νόμου, μια ειδική συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης συγκαλείται αμέσως δυνάμει του νόμου.
3. Η Εθνοσυνέλευση μπορεί, με την πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών, να τερματίσει την ισχύ του στρατιωτικού νόμου ή να ακυρώσει την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται από το νομικό καθεστώς του στρατιωτικού νόμου.
4. Το νομικό καθεστώς του στρατιωτικού νόμου ορίζεται από νόμο που εγκρίνεται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 120. Κατάσταση έκτακτης ανάγκης

1. Σε περίπτωση επικείμενης απειλής της συνταγματικής τάξης, η κυβέρνηση δηλώνει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για την κατάσταση και απευθύνεται στους πολίτες.
2. Σε περίπτωση κήρυξης έκτακτης ανάγκης, ειδική συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης συγκαλείται αμέσως δυνάμει του νόμου.
3. Η Εθνοσυνέλευση μπορεί, με την πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών, να τερματίσει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή να ακυρώσει την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται από το νομικό καθεστώς έκτακτης ανάγκης.
4. Το νομικό καθεστώς έκτακτης ανάγκης ορίζεται από νόμο που εγκρίνεται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 121. Διοικητικές-εδαφικές μονάδες και διαίρεση

Οι μάρζες και οι κοινότητες είναι οι διοικητικές εδαφικές μονάδες της Δημοκρατίας της Αρμενίας. Η διοικητική-εδαφική διαίρεση ορίζεται από τον νόμο κατόπιν υποβολής από την κυβέρνηση.

Άρθρο 122. Αυτόνομα όργανα

1. Για να διασφαλιστεί η άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του ανθρώπου και του πολίτη, καθώς και για την προστασία των θεμελιωδών δημοσίων συμφερόντων που κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα, είναι δυνατόν να δημιουργηθούν αυτόνομα όργανα μέσω νόμου που εγκρίνεται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
2. Τα μέλη των αυτόνομων οργάνων διορίζονται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
3. Οι εξουσιοδοτημένοι αυτοί οργανισμοί μπορούν να εκδίδουν υπο-νομοθετικές κανονιστικές πράξεις.
4. Οι εξουσίες και οι εγγυήσεις ανεξαρτησίας των αυτόνομων φορέων, οι απαιτήσεις των μελών τους και η διαδικασία των δραστηριοτήτων τους καθορίζονται από τον νόμο.

Κεφάλαιο 5. Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Άρθρο 123. Καθεστώς και καθήκοντα του Προέδρου της Δημοκρατίας

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ο αρχηγός του κράτους.
2. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρατηρεί τη συμμόρφωση με το Σύνταγμα.
3. Κατά την άσκηση των καθηκόντων του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι αμερόληπτος και καθοδηγείται αποκλειστικά από κρατικά και εθνικά συμφέροντα.
4. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ασκεί τα καθήκοντά του μέσω των εξουσιών που προβλέπει το Σύνταγμα.

Άρθρο 124. Διάρκεια θητείας και προσόντα του Προέδρου της Δημοκρατίας

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται για επταετή θητεία.
2. Οποιοσδήποτε έχει συμπληρώσει την ηλικία των 40 ετών, είναι πολίτης μόνο της Δημοκρατίας της Αρμενίας για τα προηγούμενα έξι έτη, έχει διαμείνει μόνιμα στη Δημοκρατία της Αρμενίας για τα προηγούμενα έξι έτη, έχει δικαίωμα ψήφου και γνωρίζει την αρμενική γλώσσα μπορεί να εκλεγεί ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
3. Το ίδιο πρόσωπο μπορεί να εκλεγεί ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας μόνο μία φορά.
4. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να ασκεί οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία, να ασκεί επιχειρηματικές δραστηριότητες ή να ασκεί άλλη αμειβόμενη εργασία.
5. Κατά τη διάρκεια της άσκησης των καθηκόντων του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να είναι μέλος οποιουδήποτε κόμματος.

Άρθρο 125. Εκλογική διαδικασία του Προέδρου της Δημοκρατίας

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από την Εθνοσυνέλευση.
2. Η τακτική εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας πραγματοποιείται το νωρίτερο 40 ημέρες και το αργότερο 30 ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας.
3. Τουλάχιστον το ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού των βουλευτών έχει το δικαίωμα να ορίσει υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
4. Ο υποψήφιος που λαμβάνει τουλάχιστον τα τρία τέταρτα των ψήφων του συνολικού αριθμού των βουλευτών εκλέγεται πρόεδρος της Δημοκρατίας. Εάν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος των εκλογών, στον οποίο μπορούν να συμμετάσχουν όλοι οι υποψήφιοι που συμμετείχαν στον πρώτο γύρο. Στον δεύτερο γύρο, ο υποψήφιος που λαμβάνει τουλάχιστον τα τρία πέμπτα των ψήφων του συνολικού αριθμού των βουλευτών εκλέγεται ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Εάν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα διεξαχθεί ένας τρίτος γύρος, στον οποίο μπορούν να συμμετάσχουν οι δύο υποψήφιοι που έλαβαν τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων στον δεύτερο γύρο. Στον τρίτο γύρο, ο υποψήφιος που λαμβάνει την πλειοψηφία των ψήφων του συνολικού αριθμού των βουλευτών εκλέγεται ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
5. Εάν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, διεξάγεται νέα εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας εντός 10 ημερών.
6. Ο Κανονισμός της Εθνοσυνέλευσης καθορίζει τις λεπτομέρειες της διαδικασίας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας της Αρμενίας.

Άρθρο 126. Πρόωρη εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας

Σε περίπτωση δίωξης του Προέδρου της Δημοκρατίας, αδυναμίας εκπλήρωσης των καθηκόντων του ή παραίτησης ή θανάτου του, πραγματοποιείται πρόωρη εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας το νωρίτερο 25 και το αργότερο 35 μέρες αφότου το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας καταστεί κενό.

Άρθρο 127. Ανάληψη καθηκόντων από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναλαμβάνει καθήκοντα την ημέρα κατά την οποία λήγει η θητεία του προηγούμενου Προέδρου της Δημοκρατίας.
2. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που εκλέγεται με πρόωρη εκλογή αναλαμβάνει καθήκοντα τη δέκατο μέρα μετά την εκλογή του.
3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναλαμβάνει την εξουσία με τον ακόλουθο όρκο στον λαό σε ειδική συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης: «Αναλαμβάνοντας το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας της Αρμενίας, ορκίζομαι να είμαι πιστός στο Σύνταγμα της Δημοκρατία της Αρμενίας, να είμαι αμερόληπτος κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων μου, να ακολουθώ μόνο τα κρατικά και εθνικά συμφέροντα και να επενδύσω όλη μου τη δύναμη για την ενίσχυση της εθνικής ενότητας».

Άρθρο 128. Διάγγελμα του Προέδρου της Δημοκρατίας

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να απευθύνει διάγγελμα στην Εθνοσυνέλευση για θέματα που αφορούν τα καθήκοντά του.

Άρθρο 129. Υπογραφή και δημοσίευση νόμου

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Αρμενίας υπογράφει και δημοσιεύει νόμο που έχει εκδοθεί από την Εθνοσυνέλευση εντός προθεσμίας 21 ημερών ή, εντός της ίδιας προθεσμίας, υποβάλλει στο Συνταγματικό Δικαστήριο το ζήτημα του προσδιορισμού της συμμόρφωσης του νόμου με το Σύνταγμα.
2. Εάν το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφασίσει ότι ο νόμος είναι σύμφωνος με το Σύνταγμα, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα υπογράψει και θα δημοσιεύσει τον νόμο εντός πέντε ημερών.
3. Εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν εκπληρώσει τις προϋποθέσεις που ορίζει το παρόν άρθρο, ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης υπογράφει και δημοσιεύει τον νόμο μέσα σε προθεσμία πέντε ημερών.

Άρθρο 130. Αποδοχή της παραίτησης της κυβέρνησης

Στις περιπτώσεις που ορίζει το άρθρο 158 του Συντάγματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δέχεται αμέσως την παραίτηση της κυβέρνησης.

Άρθρο 131. Αλλαγές στη σύνθεση της κυβέρνησης

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προβαίνει σε αλλαγές στη σύνθεση της Κυβέρνησης με πρόταση του Πρωθυπουργού.

Άρθρο 132. Αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στις περιπτώσεις και κατά τον τρόπο που ορίζει ο νόμος:
   1. Συνάπτει διεθνείς συνθήκες με πρόταση της κυβέρνησης.
   2. Διορίζει και να ανακαλεί διπλωματικούς εκπροσώπους σε ξένα κράτη και διεθνείς οργανισμούς με πρόταση του Πρωθυπουργού. και
   3. Αποδέχεται τα διαπιστευτήρια ή τις επιστολές ανάκλησης διπλωματικών εκπροσώπων ξένων κρατών και διεθνών οργανισμών.
2. Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που προβλέπει ο νόμος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με πρόταση της κυβέρνησης, εγκρίνει, αναστέλλει ή άρει διεθνείς συνθήκες που δεν απαιτούν επικύρωση.
3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με πρόταση του Πρωθυπουργού, απονέμει τις υψηλότερες διπλωματικές τάξεις στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.

Άρθρο 133. Αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας στον τομέα των ενόπλων δυνάμεων

1. Κατόπιν προτάσεως του Πρωθυπουργού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορίζει, στις περιπτώσεις και σύμφωνα με τον νόμιμο τρόπο, την ανώτατη διοίκηση των ενόπλων δυνάμεων και άλλων στρατευμάτων.
2. Κατόπιν προτάσεως του Πρωθυπουργού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απονέμει, στις περιπτώσεις και σύμφωνα με τον νόμιμο τρόπο, τους υψηλότερους στρατιωτικούς τίτλους.

Άρθρο 134. Επίλυση θεμάτων που σχετίζονται με την ιθαγένεια

Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιλύει θέματα σχετικά με τη χορήγηση και τον τερματισμό της ιθαγένειας της Δημοκρατίας της Αρμενίας.

Άρθρο 135. Χορήγηση χάριτος

Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιλύει το ζήτημα της απονομής χάριτος σε καταδικασθέντες.

Άρθρο 136. Παρασημοφόρηση με βραβεία και παραχώρηση τιμητικών τίτλων

Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρασημοφορεί με τάγματα και μετάλλια της Δημοκρατίας της Αρμενίας και χορηγεί τιμητικούς τίτλους.

Άρθρο 137. Ανάθεση των υψηλότερων βαθμών

Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απονέμει τους υψηλότερους βαθμούς.

Άρθρο 138. Προσωρινός διορισμός αξιωματούχων

Εάν η Εθνοσυνέλευση αποτύχει, μέσα σε προθεσμία τριών μηνών, να εκλέξει τους αντίστοιχους αξιωματούχους κατά τον τρόπο που ορίζεται στο άρθρο 174 παράγραφος 3, στο άρθρο 177, στο άρθρο 192 παράγραφος 1, στο άρθρο 195, παράγραφος 2, στο άρθρο 197, στο άρθρο 199, παράγραφος 2, και στο άρθρο 201, παράγραφος 1, του Συντάγματος, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει προσωρινούς αξιωματούχους με τον τρόπο και με βάση τους προβλεπόμενους από τον νόμο λόγους μέχρις ότου εκλεγούν από την Εθνοσυνέλευση.

Άρθρο 139. Διαταγές και διατάγματα του Προέδρου της Δημοκρατίας

1. Κατά την άσκηση των καθηκόντων του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκδίδει διαταγές και διατάγματα.
2. Στις περιπτώσεις που προβλέπονται στα άρθρα 131-137, στο άρθρο 155 παράγραφος 3, και στις παραγράφους 3, 4, 6 και 7 του άρθρου 166 του Συντάγματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί, εντός τριήμερης προθεσμίας, να επιστρέψει τη σχετική πράξη, μαζί με τις αντιρρήσεις του, στο όργανο που έκανε την πρόταση ή υπέβαλε την αίτηση. Εάν ο αρμόδιος φορέας δεν αποδέχεται την ένσταση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράφει τη σχετική πράξη ή υποβάλλει αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο.
3. Εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, η σχετική πράξη τίθεται σε ισχύ δυνάμει του νόμου.

Άρθρο 140. Ασυλία του Προέδρου της Δημοκρατίας

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαθέτει ασυλία.
2. Κατά τη διάρκεια και μετά τη θητεία του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να διωχθεί και να θεωρηθεί υπεύθυνος για πράξεις που απορρέουν από την ιδιότητα του.
3. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος για πράξεις που δεν σχετίζονται με την ιδιότητά του μόνο μετά το πέρας της θητείας του.

Άρθρο 141. Δίωξη του Προέδρου της Δημοκρατίας

1. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να κατηγορηθεί για κρατική προδοσία, άλλο σοβαρό έγκλημα ή για σοβαρή παραβίαση του Συντάγματος.
2. Για να καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα σχετικά με την ύπαρξη βάσιμων λόγων για τη δίωξη του Προέδρου της Δημοκρατίας, η Εθνοσυνέλευση υποβάλλει στο Συνταγματικό Δικαστήριο απόφαση με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
3. Η απόφαση περί δίωξης του Προέδρου της Δημοκρατίας εκδίδεται από την Εθνοσυνέλευση, με βάση το συμπέρασμα του Συνταγματικού Δικαστηρίου, με πλειοψηφία τουλάχιστον δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 142. Παραίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υποβάλλει την παραίτησή του στην Εθνοσυνέλευση. Η παραίτηση θεωρείται αποδεκτή από τη στιγμή της δημοσίευσής της σύμφωνα με τον νόμο.

Άρθρο 143. Αδυναμία του Προέδρου της Δημοκρατίας να εκπληρώσει τα καθήκοντά του

Σε περίπτωση σοβαρής ασθένειας του Προέδρου της Δημοκρατίας ή ύπαρξης άλλων ανυπέρβλητων εμποδίων στην εκπλήρωση των καθηκόντων του, τα οποία καθιστούν αδύνατη την εκτέλεση τέτοιων καθηκόντων, το Συνταγματικό Δικαστήριο, με βάση αίτηση της Κυβέρνησης, αποφασίζει σχετικά με την αδυναμία του Προέδρου της Δημοκρατίας να ασκήσει τα καθήκοντά του.

Άρθρο 144. Προσωρινή παύση των καθηκόντων του Προέδρου της Δημοκρατίας

Σε περίπτωση δίωξης του Προέδρου της Δημοκρατίας, ή αδυναμίας του Προέδρου να ασκήσει τα καθήκοντά του ή παραίτησης ή θανάτου του Προέδρου και ανάληψης των καθηκόντων του νεοεκλεγέντος Προέδρου της Δημοκρατίας, τα καθήκοντα του Προέδρου της Δημοκρατίας πραγματοποιούνται από τον Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης.

Άρθρο 145. Υποστήριξη των δραστηριοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας

1. Η διαδικασία σχηματισμού του προσωπικού του Προέδρου της Δημοκρατίας ορίζεται από τον νόμο. Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προβαίνει σε διορισμούς σε αξιώματα στο προσωπικό του Προέδρου της Δημοκρατίας.
2. Το ύψος της αμοιβής και ο τρόπος παροχής υπηρεσιών και ασφάλειας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας καθορίζεται από τον νόμο.

Κεφάλαιο 6. Κυβέρνηση

Άρθρο 146. Καθεστώς και καθήκοντα της Κυβέρνησης

1. Η Κυβέρνηση είναι το ανώτατο όργανο της εκτελεστικής εξουσίας.
2. Με βάση το πρόγραμμά της, η Κυβέρνηση θα αναπτύξει και θα εφαρμόσει την εσωτερική και εξωτερική πολιτική του κράτους.
3. Η Κυβέρνηση ασκεί τη γενική διεύθυνση των οργάνων του συστήματος κρατικής διοίκησης.
4. Οι εξουσίες της Κυβέρνησης καθορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους. Η Κυβέρνηση θα έχει εξουσία για όλα τα θέματα που αφορούν την εκτελεστική εξουσία, τα οποία δεν προορίζονται για άλλα όργανα κρατικής διοίκησης ή για φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης.

Άρθρο 147. Σύνθεση και δομή της Κυβέρνησης

1. Η Κυβέρνηση αποτελείται από τον Πρωθυπουργό, τους Αντιπροέδρους της Κυβέρνησης και τους Υπουργούς.
2. Τα Υπουργεία και η διαδικασία των δραστηριοτήτων της Κυβέρνησης καθορίζονται από τον νόμο κατόπιν υποβολής από την Κυβέρνηση. Ο αριθμός των Αναπληρωτών Πρωθυπουργών δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις και ο αριθμός των Υπουργείων δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 18.

Άρθρο 148. Προσόντα μελών της Κυβέρνησης

1. Ένα μέλος της Κυβέρνησης πρέπει να κατέχει τα προσόντα του βουλευτή.
2. Τα μέλη της Κυβέρνησης υπόκεινται στις απαιτήσεις ασυμβατότητας που ορίζονται για τους βουλευτές. Πρόσθετες απαιτήσεις ασυμβατότητας μπορούν να προβλεφθούν από τον νόμο.

Άρθρο 149. Εκλογή και διορισμός του Πρωθυπουργού

1. Αμέσως μετά την έναρξη της θητείας της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορίζει ως Πρωθυπουργό τον υποψήφιο που ορίζεται από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που έχει συσταθεί με τον τρόπο που ορίζεται στο άρθρο 89 του Συντάγματος.
2. Μέσα σε περίοδο επτά ημερών αποδοχής της παραίτησης της Κυβέρνησης μετά από αίτημα του Πρωθυπουργού ή σε άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες το αξίωμα του Πρωθυπουργού παραμένει κενό, οι ομάδες της Εθνοσυνέλευσης έχουν το δικαίωμα να διορίζουν υποψηφίους Πρωθυπουργούς. Η Εθνοσυνέλευση εκλέγει τον Πρωθυπουργό με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
3. Εάν δεν εκλεγεί Πρωθυπουργός, διεξάγεται νέα εκλογή Πρωθυπουργού επτά ημέρες μετά την ψηφοφορία, κατά την οποία μπορούν να λάβουν μέρος οι υποψήφιοι Πρωθυπουργοί που ορίζονται από το ένα τρίτο τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Εάν ο Πρωθυπουργός δεν εκλεγεί με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών, η Εθνοσυνέλευση διαλύεται σύμφωνα με τον νόμο.
4. Η εκλογή του Πρωθυπουργού διεξάγεται με φανερή ψηφοφορία.
5. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορίζει αμέσως ως Πρωθυπουργό τον υποψήφιο που εκλέγεται από την Εθνοσυνέλευση.

Άρθρο 150. Συγκρότηση της κυβέρνησης

Η Κυβέρνηση συστήνεται εντός 15 ημερών από τον διορισμό του Πρωθυπουργού. Μετά τον διορισμό του, ο Πρωθυπουργός προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, εντός πέντε ημερών, τους υποψηφίους Αντιπροέδρους και Υπουργούς. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εντός τριήμερης προθεσμίας, ορίζει είτε τους Αντιπροέδρους της Κυβέρνησης και τους Υπουργούς είτε υποβάλλει αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Το Συνταγματικό Δικαστήριο εξετάζει την αίτηση και λαμβάνει απόφαση εντός προθεσμίας πέντε ημερών. Εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν εκπληρώσει τις προϋποθέσεις που ορίζει το παρόν άρθρο εντός τριήμερης προθεσμίας, ο αρμόδιος Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης ή Υπουργός θεωρείται διορισμένος βάσει του νόμου.

Άρθρο 151. Πρόγραμμα της Κυβέρνησης

1. Εντός 20 ημερών από τον σχηματισμό της Κυβέρνησης, ο Πρωθυπουργός υποβάλει στην Εθνοσυνέλευση το πρόγραμμα της Κυβέρνησης.
2. Η Εθνοσυνέλευση εγκρίνει το πρόγραμμα της Κυβέρνησης εντός επτά ημερών με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
3. Εάν η Εθνοσυνέλευση δεν εγκρίνει το πρόγραμμα της Κυβέρνησης και δεν εκλέξει νέο Πρωθυπουργό σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 3 του άρθρου 149 του Συντάγματος, διαλύεται βάσει του νόμου. Αν η Εθνοσυνέλευση εκλέξει τον Πρωθυπουργό, αλλά για άλλη μια φορά δεν εγκρίνει το πρόγραμμα της Κυβέρνησης, η Εθνοσυνέλευση διαλύεται βάσει του νόμου.
4. Η παράγραφος 3 του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζεται στο πρόγραμμα της Κυβέρνησης που συγκροτείται σύμφωνα με το άρθρο 115 του Συντάγματος. Εάν δεν εγκριθεί το πρόγραμμα αυτής της Κυβέρνησης, η Εθνοσυνέλευση διαλύεται βάσει του νόμου.

Άρθρο 152. Εξουσίες του Πρωθυπουργού και των άλλων μελών της Κυβέρνησης

1. Ο πρωθυπουργός καθορίζει, στο πλαίσιο του προγράμματος της Κυβέρνησης, τους γενικούς προσανατολισμούς της κυβερνητικής πολιτικής, κατευθύνει τις δραστηριότητες της Κυβέρνησης και συντονίζει το έργο των μελών της Κυβέρνησης. Σε συγκεκριμένα θέματα, ο Πρωθυπουργός μπορεί να δώσει οδηγίες στα μέλη της Κυβέρνησης. Ο Πρωθυπουργός καθοδηγεί το Συμβούλιο Ασφαλείας, η διαδικασία σύστασης και λειτουργίας του οποίου ορίζεται από τον νόμο.
2. Οι Αντιπρόεδροι της Κυβέρνησης, με εντολή του Πρωθυπουργού, συντονίζουν συγκεκριμένους τομείς δραστηριοτήτων της Κυβέρνησης. Ένας από τους Αντιπροέδρους της Κυβέρνησης, με τον τρόπο που καθόρισε ο Πρωθυπουργός, τον αντικαθιστά κατά την απουσία του.
3. Κάθε Υπουργός διευθύνει ανεξάρτητα το χαρτοφυλάκιο που έχει ανατεθεί στο Υπουργείο του.
4. Τα μέλη της Κυβέρνησης έχουν την εξουσία να υιοθετούν νομοθετικές πράξεις υπονομοθετικού χαρακτήρα.

Άρθρο 153. Συνεδριάσεις και αποφάσεις της Κυβέρνησης

1. Ο Πρωθυπουργός προσκαλεί και προεδρεύει των συνεδριάσεων της Κυβέρνησης.
2. Οι αποφάσεις της Κυβέρνησης υπογράφονται από τον Πρωθυπουργό.
3. Η Κυβέρνηση έχει την αρμοδιότητα να εκδίδει νομοθετικές πράξεις υπονομοθετικού χαρακτήρα.

Άρθρο 154. Οικονομικές και χρηματοπιστωτικές πολιτικές

1. Η Κυβέρνηση εφαρμόζει συνεπείς κρατικές οικονομικές, οικονομικές, πιστωτικές και φορολογικές πολιτικές.
2. Η Κυβέρνηση διαχειρίζεται την κρατική περιουσία.

Άρθρο 155. Ένοπλες Δυνάμεις

1. Οι Ένοπλες Δυνάμεις υπόκεινται στην Κυβέρνηση. Η απόφαση για τη συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων σε εμπλοκή λαμβάνεται από την Κυβέρνηση. Σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, η απόφαση για τη συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων σε εμπλοκή λαμβάνεται από τον Πρωθυπουργό κατόπιν πρότασης του Υπουργού Άμυνας και ο Πρωθυπουργός ενημερώνει αμέσως τα μέλη της Κυβέρνησης για το θέμα αυτό.
2. Οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές της αμυντικής πολιτικής καθορίζονται από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Στο πλαίσιο αυτών των γενικών κατευθυντήριων γραμμών, ο Υπουργός Άμυνας διευθύνει τις Ένοπλες Δυνάμεις.
3. Ο ανώτατος στρατιωτικός αξιωματούχος των Ενόπλων Δυνάμεων είναι ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, ο οποίος διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατόπιν προτάσεως του Πρωθυπουργού για τον προβλεπόμενο από τον νόμο χρόνο. Ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου υπόκειται στον Υπουργό Άμυνας σε περιόδους ειρήνης.
4. Κατά τη διάρκεια πολέμου, ο Πρωθυπουργός είναι ο Ανώτατος Διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων.
5. Η υπαγωγή και η διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων καθώς και άλλες λεπτομέρειες καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 156. Ετήσια αναφορά της Κυβέρνησης προς την Εθνοσυνέλευση

Για κάθε έτος, η Κυβέρνηση υποβάλλει αναφορά στην Εθνοσυνέλευση σχετικά με την πρόοδο της υλοποίησης και τα αποτελέσματα του προγράμματος της.

Άρθρο 157. Το ζήτημα της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση

1. Η Κυβέρνηση μπορεί να υποβάλει το ζήτημα της εμπιστοσύνης σε αυτήν όσον αφορά την έγκριση ενός σχεδίου νόμου που υποβλήθηκε από την Κυβέρνηση. Το σχέδιο απόφασης για την εμπιστοσύνη στην Κυβέρνηση θα τεθεί σε ψηφοφορία το αργότερο εντός 72 ωρών από την παρουσίασή του. Η απόφαση εκδίδεται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών με φανερή ψηφοφορία.
2. Εάν γίνει δεκτό το σχέδιο απόφασης για την έκφραση εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση, θεωρείται ότι εγκρίθηκε το νομοσχέδιο που υπέβαλε η Κυβέρνηση.
3. Η Κυβέρνηση μπορεί να υποβάλει το ζήτημα της εμπιστοσύνης της σε ένα σχέδιο νόμου όχι περισσότερο από δύο φορές κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης συνόδου.
4. Η Κυβέρνηση δεν μπορεί να προβάλει το ζήτημα της εμπιστοσύνης της όσον αφορά την έγκριση ενός σχεδίου συνταγματικού νόμου.
5. Η Κυβέρνηση δεν μπορεί να υποβάλει το ζήτημα της εμπιστοσύνης της κατά τη διάρκεια κύρηξης στρατιωτικού νόμου ή κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

Άρθρο 158. Παραίτηση της Κυβέρνησης

Η Κυβέρνηση υποβάλλει την παραίτησή της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την ημέρα της πρώτης συνεδρίασης της νεοεκλεχθείσας Εθνοσυνέλευσης την ημέρα της έκφρασης της μη εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση, την ημέρα της μη έγκρισης του Προγράμματος της κυβέρνησης, την ημέρα υποβολής της παραίτησης του Πρωθυπουργού ή την ημέρα κατά την οποία το αξίωμα του Πρωθυπουργού καθίσταται κενό. Τα μέλη της Κυβέρνησης συνεχίζουν να εκτελούν τα καθήκοντά τους μέχρις ότου συσταθεί νέα Κυβέρνηση.

Άρθρο 159. Φορείς του Συστήματος Κρατικής Διοίκησης

Τα όργανα του Συστήματος Κρατικής Διοίκησης είναι τα Υπουργεία, καθώς και άλλα όργανα που υπάγονται στην Κυβέρνηση, τον Πρωθυπουργό και τα Υπουργεία, οι αρμοδιότητες και η διαδικασία σύστασης των οποίων προβλέπονται από τον νόμο.

Άρθρο 160. Εφαρμογή της Περιφερειακής Πολιτικής της Κυβέρνησης

1. Η Κυβέρνηση εφαρμόζει την περιφερειακή πολιτική της στις μαρζ μέσω των διοικητών τους.
2. Οι κυβερνήτες των μαρζ διορίζονται και παύονται από την Κυβέρνηση. Οι κυβερνήτες των μαρζ συντονίζουν τις δραστηριότητες των περιφερειακών υποδιαιρέσεων των φορέων κρατικής διοίκησης, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο.
3. Οι ιδιαιτερότητες της περιφερειακής διοίκησης στο Ερεβάν καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 161. Λαϊκό Συμβούλιο

Το Λαϊκό Συμβούλιο είναι συμβουλευτικό όργανο της Κυβέρνησης. Η διαδικασία σύστασης και λειτουργίας του Λαϊκού Συμβουλίου ορίζεται από τον νόμο.

Κεφάλαιο 7. Δικαστήρια και Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο

Άρθρο 162. Απονομή της δικαιοσύνης

1. Στη Δημοκρατία της Αρμενίας, η δικαιοσύνη απονέμεται αποκλειστικά από δικαστήρια σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους.
2. Απαγορεύεται κάθε παρέμβαση στην απονομή της δικαιοσύνης.

Άρθρο 163. Δικαστήρια

1. Το Συνταγματικό Δικαστήριο, το Ακυρωτικό Δικαστήριο, τα δευτεροβάθμια δικαστήρια, τα γενικά πρωτοβάθμια δικαστήρια και το διοικητικό δικαστήριο λειτουργούν στη Δημοκρατία της Αρμενίας. Στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία, μπορούν να δημιουργηθούν εξειδικευμένα δικαστήρια.
2. Η δημιουργία έκτακτων δικαστηρίων απαγορεύεται.

Άρθρο 164. Καθεστώς του δικαστή

1. Κατά την απονομή της δικαιοσύνης, ο δικαστής είναι ανεξάρτητος και αμερόληπτος και ενεργεί μόνο σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους.
2. Ο δικαστής δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος για εκφρασμένες απόψεις ή δικαστικές πράξεις που εκδίδονται κατά την απονομή της δικαιοσύνης, εκτός εάν υπάρχουν στοιχεία εγκλήματος ή πειθαρχικού αδικήματος.
3. Η ποινική δίωξη κατά ενός δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου όσον αφορά την άσκηση των καθηκόντων του μπορεί να κινηθεί μόνο με τη συγκατάθεση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Όσον αφορά την άσκηση των καθηκόντων του, ένας δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν μπορεί να στερηθεί την ελευθερία του χωρίς τη συγκατάθεση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, εκτός εάν έχει συλληφθεί τη στιγμή ή αμέσως μετά τη διάπραξη ενός εγκλήματος. Στην περίπτωση αυτή, η στέρηση της ελευθερίας του δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 72 ώρες. Ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου ενημερώνεται αμέσως για τη στέρηση της ελευθερίας ενός δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
4. Η ποινική δίωξη ενός δικαστή για την άσκηση των καθηκόντων του μπορεί να κινηθεί μόνο με τη συγκατάθεση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου. Όσον αφορά την άσκηση των καθηκόντων του, ο δικαστής δεν μπορεί να στερηθεί την ελευθερία του χωρίς τη συγκατάθεση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, εκτός εάν έχει συλληφθεί τη στιγμή ή αμέσως μετά τη διάπραξη ενός εγκλήματος. Στην περίπτωση αυτή, η στέρηση της ελευθερίας του δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 72 ώρες. Ο Πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου ενημερώνεται αμέσως για τη στέρηση της ελευθερίας ενός δικαστή.
5. Οι λόγοι και η διαδικασία υποβολής πειθαρχικής ευθύνης σε δικαστή καθορίζονται από τον νόμο περί Συνταγματικού Δικαστηρίου και τον Δικαστικό Κώδικα.
6. Ο δικαστής δεν μπορεί να ασκεί καθήκοντα που δεν απορρέουν από τα καθήκοντά του σε άλλα κρατικά ή τοπικά όργανα αυτοδιοίκησης ή να κατέχει οποιαδήποτε θέση σε εμπορικούς οργανισμούς ή να ασκεί επιχειρηματικές δραστηριότητες ή να ασκεί οποιαδήποτε άλλη αμειβόμενη εργασία εκτός των επιστημονικών, και δημιουργικών δραστηριοτήτων. Ο νόμος για το Συνταγματικό Δικαστήριο και ο Δικαστικός Κώδικας μπορούν να προβλέπουν πρόσθετες απαιτήσεις ασυμβατότητας.
7. Ο δικαστής δεν μπορεί να ασκεί πολιτικές δραστηριότητες.
8. Οι εξουσίες ενός δικαστή λήγουν με τη λήξη της θητείας, την απώλεια της ιθαγένειας της Δημοκρατίας της Αρμενίας ή την απόκτηση της ιθαγένειας άλλου κράτους, την έναρξη δικαστικής απόφασης δικαστηρίου καταδικαστικής απόφασης για τον ίδιο ή αν η ποινική δίωξη ολοκληρωθεί σε μη αθωωτική βάση, τεθεί σε ισχύ δικαστική απόφαση που τον κηρύσσει νομικά ανίκανο, ως έχοντα αγνοία ή ως αποθανόντα ή σε περίπτωση παραίτησης ή θανάτου.
9. Οι εξουσίες ενός δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου λήγουν με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου και οι εξουσίες ενός δικαστή λήγουν με απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, σε περιπτώσεις παραβίασης των απαιτήσεων ασυμβατότητας, άσκησης πολιτικής δραστηριότητας, κατάστασης της υγείας που τον καθιστά ανίκανο στην εκτέλεση των εξουσιών του ή την διάπραξη σοβαρού πειθαρχικού αδικήματος.
10. Οι αμοιβές που αντιστοιχούν στο υψηλό καθεστώς και την ευθύνη ενός δικαστή καθορίζονται για τους δικαστές. Το ύψος της αμοιβής των δικαστών ορίζεται από τον νόμο.
11. Οι λεπτομέρειες σχετικά με το καθεστώς των δικαστών καθορίζονται από τον νόμο για το Συνταγματικό Δικαστήριο και τον Δικαστικό Κώδικα.

Άρθρο 165. Απαιτήσεις για τους υποψηφίους δικαστές

1. Ένας νομικός ανώτερης εκπαίδευσης, ο οποίος έχει συμπληρώσει την ηλικία των 40 ετών, είναι πολίτης μόνο της Δημοκρατίας της Αρμενίας, έχει δικαίωμα ψήφου και έχει ισχυρές επαγγελματικές ικανότητες και τουλάχιστον 15 έτη επαγγελματικής εμπειρίας, μπορεί να εκλεγεί ως δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
2. Ένας νομικός με ανώτατη εκπαίδευση, ο οποίος έχει συμπληρώσει την ηλικία των 40 ετών, είναι πολίτης μόνο της Δημοκρατίας της Αρμενίας, έχει δικαίωμα ψήφου και έχει ισχυρές επαγγελματικές ιδιότητες και τουλάχιστον 10 έτη επαγγελματικής εμπειρίας, μπορεί να διοριστεί ως δικαστής του Ακυρωτικού Δικαστηρίου.
3. Δικηγόρος με ανώτατη εκπαίδευση, ο οποίος είναι πολίτης μόνο της Δημοκρατίας της Αρμενίας και έχει δικαίωμα ψήφου, μπορεί να διοριστεί ως δικαστής πρωτοβάθμιου ή δευτεροβάθμιου δικαστηρίου.
4. Οι υποψήφιοι δικαστές έχουν άριστη γνώση της αρμενικής γλώσσας.
5. Ο νόμος για το Συνταγματικό Δικαστήριο και ο Δικαστικός Κώδικας μπορούν να ορίζουν πρόσθετες απαιτήσεις για τους υποψηφίους δικαστές.

Άρθρο 166. Διαδικασία εκλογής και διορισμού δικαστών

1. Οι δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση με τουλάχιστον τρία πέμπτα των ψήφων του συνολικού αριθμού των βουλευτών, για περίοδο 12 ετών. Το Συνταγματικό Δικαστήριο απαρτίζεται από εννέα δικαστές, τρεις εκ των οποίων εκλέγονται μετά από διορισμό τους από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τρεις μετά από διορισμό από την κυβέρνηση και τρεις μετά από διορισμό από τη Γενική Συνέλευση των Δικαστών. Η Γενική Συνέλευση των Κριτών μπορεί να ορίσει μόνο δικαστές. Το ίδιο πρόσωπο μπορεί να εκλεγεί ως δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου μόνο μία φορά.
2. Το Συνταγματικό Δικαστήριο εκλέγει τον πρόεδρο του Συνταγματικού Δικαστηρίου και τον αντιπρόεδρο από τη σύνθεσή του για θητεία έξι ετών χωρίς δικαίωμα επανεκλογής.
3. Οι δικαστές του Ακυρωτικού Δικαστηρίου διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατόπιν υποψηφιότητας από την Εθνοσυνέλευση. Η Εθνοσυνέλευση εκλέγει τον υποψήφιο με τουλάχιστον τρία πέμπτα των ψήφων του συνολικού αριθμού των βουλευτών, μεταξύ των τριών υποψηφίων που παρουσιάζει το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο για κάθε θέση δικαστή.
4. Οι πρόεδροι των επιτροπών του Ακυρωτικού Δικαστηρίου διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατόπιν υποψηφιότητας από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, από τη σύνθεση του αντίστοιχου τμήματος, για θητεία έξι ετών. Το ίδιο πρόσωπο μπορεί να εκλεγεί ως πρόεδρος τμήματος του Ακυρωτικού Δικαστηρίου μόνο μία φορά.
5. Ο πρόεδρος του Ακυρωτικού Δικαστηρίου εκλέγεται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών μετά από διορισμό από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, μεταξύ των μελών του Ακυρωτικού Δικαστηρίου, για περίοδο έξι ετών. Το ίδιο πρόσωπο μπορεί να εκλεγεί ως πρόεδρος του Ακυρωτικού Δικαστηρίου μόνο μία φορά.
6. Ο δικαστής πρωτοβάθμιου και δευτεροβάθμιου δικαστηρίου διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας μετά από πρόταση του από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.
7. Οι πρόεδροι πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων δικαστηρίων διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατόπιν υποψηφιότητας από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, μεταξύ των μελών του αντίστοιχου δικαστηρίου, για τριετή θητεία. Εντός τριών ετών από τη λήξη της θητείας του, ο πρόεδρος του δικαστηρίου δεν μπορεί να διοριστεί εκ νέου σε τέτοια θέση.
8. Οι δικαστές εκτελούν τα καθήκοντά τους μέχρι την ηλικία των 65 ετών και οι δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου υπηρετούν στην υπηρεσία μέχρι την ηλικία των 70 ετών.
9. Οι λεπτομέρειες σχετικά με την εκλογή και τον διορισμό δικαστών καθορίζονται από τον νόμο περί Συνταγματικού Δικαστηρίου και τον Δικαστικό Κώδικα.

Άρθρο 167. Συνταγματικό Δικαστήριο

1. Η συνταγματική δικαιοσύνη απονέμεται από το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο διασφαλίζει την πρωτοκαθεδρία του Συντάγματος.
2. Όταν απονέμει τη δικαιοσύνη, το Συνταγματικό Δικαστήριο είναι ανεξάρτητο και συμμορφώνεται μόνο με το Σύνταγμα.
3. Οι αρμοδιότητες του Συνταγματικού Δικαστηρίου καθορίζονται από το Σύνταγμα, ενώ η διαδικασία σύστασης και λειτουργίας του καθορίζεται από το Σύνταγμα και τον Νόμο για το Συνταγματικό Δικαστήριο.

Άρθρο 168. Εξουσίες του Συνταγματικού Δικαστηρίου

Το Συνταγματικό Δικαστήριο, με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος για το Συνταγματικό Δικαστήριο:

1. Προσδιορίζει τη συμμόρφωση νόμων, αποφάσεων της Εθνοσυνέλευσης, εντολών και διαταγμάτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, αποφάσεων της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού και υπο-νομοθετικών κανονιστικών πράξεων με το Σύνταγμα.
2. Πριν από την έγκριση του σχεδίου τροποποιήσεων του Συντάγματος, καθώς και των σχεδίων νομικών πράξεων που υποβάλλονται σε δημοψήφισμα, καθορίζει τη συμμόρφωσή τους με το Σύνταγμα.
3. Πριν από την επικύρωση μιας διεθνούς συνθήκης, καθορίζει τη συμμόρφωση με το Σύνταγμα των υποχρεώσεων που περιέχονται σε αυτή.
4. Επιλύει διαφορές μεταξύ των συνταγματικών οργάνων σε σχέση με τις συνταγματικές τους εξουσίες.
5. Επιλύει τις διαφορές που σχετίζονται με αποφάσεις που έχουν ληφθεί σχετικά με τα αποτελέσματα δημοψηφίσματος ή τα αποτελέσματα των εκλογών της Εθνοσυνέλευσης και του Προέδρου της Δημοκρατίας.
6. Εκδικάζει αποφάσεις σχετικά με τη λήξη της θητείας ενός βουλευτή.
7. Εκδίδει γνωμοδότηση σχετικά με την ύπαρξη βάσης για τη δίωξη του Προέδρου της Δημοκρατίας.
8. Εκδίδει απόφαση σχετικά με την αδυναμία του Προέδρου της Δημοκρατίας να ασκήσει τις εξουσίες του.
9. Επιλύει το ζήτημα της επιβολής πειθαρχικής ευθύνης σε δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
10. Επιλύει το ζήτημα του τερματισμού των εξουσιών ενός δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
11. Επιλύει το ζήτημα της κίνησης ποινικής δίωξης εναντίον δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου ή συναινεί στη στέρηση της ελευθερίας του όσον αφορά την άσκηση των καθηκόντων του, και
12. Σε περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο, εκδίδει απόφαση για την αναστολή ή την απαγόρευση των δραστηριοτήτων ενός κόμματος.

Άρθρο 169. Υποβολή αίτησης στο Συνταγματικό Δικαστήριο

1. Στο Συνταγματικό Δικαστήριο μπορούν να υποβάλλουν αίτηση:
   1. Η Εθνοσυνέλευση – στις περιπτώσεις που ορίζονται στξν παράγραφο 12 του άρθρου 168 του Συντάγματος, στην περίπτωση που προβλέπεται στην παράγραφο 7 του άρθρου 168 του Συντάγματος – με απόφαση που εγκρίνεται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών και στην περίπτωση που προβλέπεται στην παράγραφο 10 του άρθρου 168 του Συντάγματος – με απόφαση που έχει εκδοθεί τουλάχιστον με ψήφο της πλειοψηφίας των τριών πέμπτων του συνόλου των βουλευτών.
   2. Τουλάχιστον το ένα πέμπτο του συνολικού αριθμού των βουλευτών – στις περιπτώσεις που προβλέπονται στις παραγράφουος 1, 4 και 6 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
   3. Μία παράταξη της Εθνοσυνέλευσης – για διαφορές σχετικές με αποφάσεις που έχουν ληφθεί σχετικά με τα αποτελέσματα δημοψηφίσματος ή τα αποτελέσματα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας.
   4. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας – στις περιπτώσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του άρθρο 129, την παράγραφο 2 του άρθρου 139, στο άρθρο 150 ή στις παραγράφους 1 και 4 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
   5. Η κυβέρνηση – στις περιπτώσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 1, 4, 8 και 12 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
   6. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο – στις περιπτώσεις που ορίζονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
   7. Οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης – με ερώτηση σχετικά με τη συμμόρφωση με το Σύνταγμα των κανονιστικών πράξεων που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 168 του Συντάγματος που παραβιάζουν τα συνταγματικά τους δικαιώματα, καθώς και στις περιπτώσεις που ορίζονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
   8. Ο καθένας – σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, όταν υπάρχει μια τελική δικαστική πράξη, έχουν εξαντληθεί όλα τα ένδικα μέσα και το πρόσωπο αμφισβητεί τη συνταγματικότητα μιας διάταξης μιας κανονιστικής πράξης που εφαρμόζεται σε σχέση με αυτόν με τέτοια δικαστική πράξη, η οποία έχει οδηγήσει σε παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του και των ελευθεριών του που κατοχυρώνονται στο κεφάλαιο 2 του Συντάγματος, λαμβάνοντας επίσης υπόψη την ερμηνεία αυτής της διάταξης στην πρακτική εφαρμογή της.
   9. Ο Γενικός Εισαγγελέας – όσον αφορά τη συνταγματικότητα των διατάξεων των κανονιστικών πράξεων που σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο σύνολο διαδικασιών που απονέμονται από την εισαγγελική αρχή, καθώς και στην περίπτωση που ορίζεται στην παράγραφο 11 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
   10. Ο Συνήγορος των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων – σχετικά με τη συμμόρφωση των κανονιστικών πράξεων που απαριθμούνται στην παράγραφο 1 του άρθρου 168 του Συντάγματος με τις διατάξεις του Κεφαλαίου 2 του Συντάγματος.
   11. Κόμματα ή κομματικές συμμαχίες που συμμετείχαν στις εκλογές της Εθνοσυνέλευσης – σε διαφορές που σχετίζονται με αποφάσεις που ελήφθησαν σχετικά με τα αποτελέσματα των εκλογών της Εθνοσυνέλευσης.
   12. Οι υποψήφιοι για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας – για διαφορές που σχετίζονται με τις αποφάσεις που ελήφθησαν για τα αποτελέσματα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, και
   13. Τουλάχιστον τρεις δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου – στην περίπτωση που προβλέπεται στην παράγραφο 9 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
2. Η Εθνοσυνέλευση υποβάλλει στο Συνταγματικό Δικαστήριο, στις περιπτώσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 168 του Συντάγματος, τα θέματα που αφορούν την τροποποίηση του Συντάγματος, την προσχώρηση σε υπερεθνικούς διεθνείς οργανισμούς ή την μεταβολή του εδάφους. Ένας εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος μιας λαϊκής πρωτοβουλίας υποβάλλει στο Συνταγματικό Δικαστήριο ερώτημα σχετικά με ένα σχέδιο νόμου που τίθεται σε δημοψήφισμα με λαϊκή πρωτοβουλία.
3. Η κυβέρνηση υποβάλλει αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο στην περίπτωση που προβλέπεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
4. Τα δικαστήρια υποβάλλουν αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο για το ζήτημα της συνταγματικότητας μιας κανονιστικής πράξης που υπόκειται σε εφαρμογή σε μια συγκεκριμένη περίπτωση στο πλαίσιο των διαδικασιών τους, εφόσον έχουν στηρίξει την υποψία για τη συνταγματικότητά τους και θεωρούν ότι η λύση της συγκεκριμένης υπόθεσης είναι δυνατή μόνο μέσω της εφαρμογής της εν λόγω κανονιστικής πράξης.
5. Το Συμβούλιο της Εθνοσυνέλευσης υποβάλλει αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο στην περίπτωση που προβλέπεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 168 του Συντάγματος.
6. Λεπτομέρειες σχετικά με τη διαδικασία προσφυγής στο Συνταγματικό Δικαστήριο ορίζονται από τον νόμο περί Συνταγματικού Δικαστηρίου.
7. Το Συνταγματικό Δικαστήριο εξετάζει μια υπόθεση μόνο όταν υπάρχει σχετική αίτηση.

Άρθρο 170. Αποφάσεις και γνωμοδοτήσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου

1. Το Συνταγματικό Δικαστήριο εκδίδει αποφάσεις και γνωμοδοτήσεις.
2. Οι αποφάσεις και οι γνωμοδοτήσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου είναι οριστικές και τίθενται σε ισχύ τη στιγμή της δημοσίευσής τους.
3. Το Συνταγματικό Δικαστήριο μπορεί να εκθέσει στην απόφασή του μεταγενέστερη ημερομηνία ακύρωσης μιας κανονιστικής πράξης που παραβαίνει το Σύνταγμα ή μέρος αυτής της κανονιστικής πράξης.
4. Όσον αφορά τα θέματα που ορίζει το άρθρο 168 του Συντάγματος, εκτός από το θέμα που ορίζεται στην παράγραφο 7, το Συνταγματικό Δικαστήριο λαμβάνει αποφάσεις. Όσον αφορά το θέμα που προβλέπεται στην παράγραφο 7 του άρθρου 168, εκδίδει γνωμοδότηση.
5. Οι γνωμοδοτήσεις, καθώς και οι αποφάσεις σχετικά με τα θέματα που προβλέπονται από τις παραγράφους 10 και 12 του άρθρου 168 του Συντάγματος, εκδίδονται με πλειοψηφία τουλάχιστον δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Άλλες αποφάσεις εκδίδονται με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των δικαστών.
6. Εάν η γνώμη του Συνταγματικού Δικαστηρίου είναι αρνητική, το ζήτημα δεν εμπίπτει στην εξέταση του αρμοδίου οργάνου.

Άρθρο 171. Ακυρωτικό Δικαστήριο

1. Με εξαίρεση τον τομέα της συνταγματικής δικαιοσύνης, το Ακυρωτικό Δικαστήριο είναι το υψηλότερο δικαστικό όργανο στη Δημοκρατία της Αρμενίας.
2. Με την επανεξέταση των δικαστικών πράξεων στο πλαίσιο των εξουσιών που προβλέπει ο νόμος, το Ακυρωτικό Δικαστήριο:
   1. Εξασφαλίζει τη συνεπή εφαρμογή των νόμων και άλλων κανονιστικών νομικών πράξεων.
   2. Εξαλείφει τις θεμελιώδεις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Άρθρο 172. Τα δευτεροβάθμια δικαστήρια

Τα δευτεροβάθμια δικαστήρια είναι το δικαστικό όργανο που εξετάζει τις δικαστικές πράξεις πρωτοβάθμιων δικαστηρίων στο πλαίσιο εξουσιών που προβλέπονται από τον νόμο.

Άρθρο 173. Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο

Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο είναι ένα ανεξάρτητο κρατικό όργανο που διασφαλίζει την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των δικαστών.

Άρθρο 174. Διαδικασία σύνθεσης και σχηματισμού του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου

1. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο απαρτίζεται από 10 μέλη.
2. Πέντε μέλη του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση των Δικαστών μεταξύ των δικαστών που έχουν τουλάχιστον 10ετή δικαστική εμπειρία. Οι δικαστές όλων των δικαστηρίων περιλαμβάνονται στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο. Το μέλος που εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευση των Δικαστών δεν μπορεί να είναι πρόεδρος του δικαστηρίου ή πρόεδρος τμήματος του Ακυρωτικού Δικαστηρίου.
3. Πέντε μέλη του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία τουλάχιστον τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών, μεταξύ νομικών και άλλων γνωστών δικηγόρων που είναι πολίτες μόνο της Δημοκρατίας της Αρμενίας και έχουν δικαίωμα ψήφου, ισχυρές επαγγελματικές ικανότητες και τουλάχιστον 15 έτη επαγγελματικής εμπειρία. Ένα μέλος που εκλέγεται από την Εθνοσυνέλευση μπορεί να μην είναι δικαστής.
4. Τα μέλη του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου εκλέγονται για πενταετή θητεία χωρίς δικαίωμα επανεκλογής.
5. Ο Δικαστικός Κώδικας μπορεί να ορίζει απαιτήσεις ασυμβατότητας για τα μέλη του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου που εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση.
6. Ο δικαστικός κώδικας μπορεί να προβλέπει την απαίτηση αναστολής των εξουσιών των μελών του δικαστηρίου κατά τη διάρκεια της θητείας τους στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.
7. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο εκλέγει τον πρόεδρο του Συμβουλίου από τη σύνθεση του, με τον τρόπο και για το χρονικό διάστημα που ορίζει ο Δικαστικός Κώδικας, διαδοχικά μεταξύ των μελών που εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση των Δικαστών και των μελών που εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση.
8. Οι λεπτομέρειες της σύστασης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου καθορίζονται από τον Δικαστικό Κώδικα.

Άρθρο 175. Εξουσίες του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου

1. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο:
   1. Προετοιμάζει και εγκρίνει τον κατάλογο υποψηφίων δικαστών, συμπεριλαμβανομένου του καταλόγου των υποψηφίων για πρόοδο της σταδιοδρομίας τους.
   2. Προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τους υποψηφίους των δικαστών που υπόκεινται σε διορισμό, συμπεριλαμβανομένου του διορισμού τους μέσω της σταδιοδρομίας τους.
   3. Προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τους υποψηφίους των προέδρων των δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένων των προέδρων του Ακυρωτικού Δικαστηρίου, που υπόκεινται σε διορισμό.
   4. Προτείνει στην Εθνοσυνέλευση τους υποψηφίους των δικαστών και του προέδρου του Ακυρωτικού Δικαστηρίου.
   5. Επιλύει τα ζητήματα της μεταφοράς δικαστών σε άλλο δικαστήριο.
   6. Επιλύει τα ζητήματα της συγκατάθεσης για την κίνηση ποινικής δίωξης εναντίον ενός δικαστή ή για τη στέρηση της ελευθερίας του όσον αφορά την άσκηση των καθηκόντων του.
   7. Επιλύει τα ζητήματα επιβολής πειθαρχικής ευθύνης σε δικαστή.
   8. Επιλύει τα ζητήματα του τερματισμού των εξουσιών των δικαστών.
   9. Εγκρίνει την εκτίμηση των δαπανών του και τις εκτιμήσεις κόστους των δικαστηρίων και τις παρουσιάσει στην κυβέρνηση για ενσωμάτωση στο σχέδιο κρατικού προϋπολογισμού κατά τον προβλεπόμενο από τον νόμο τρόπο, και
   10. Να διαμορφώνει το προσωπικό του σύμφωνα με τον νόμο.
2. Όταν ασχολείται με το θέμα της επιβολής πειθαρχικής ευθύνης σε δικαστή, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις που ορίζει ο Δικαστικός Κώδικας, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο ενεργεί ως δικαστήριο.
3. Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο εκδίδει υπο-νομοθετικές κανονιστικές πράξεις στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.
4. Άλλες εξουσίες και η διαδικασία λειτουργίας του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου καθορίζονται από τον Δικαστικό Κώδικα.

Κεφάλαιο 8. Γραφείο Εισαγγελίας και διερευνητικά όργανα

Άρθρο 176. Εισαγγελία

1. Η Εισαγγελία είναι ενοποιημένο σύστημα που καθοδηγείται από τον Γενικό Εισαγγελέα.
2. Η Εισαγγελία, στις περιπτώσεις και κατά τον τρόπο που ορίζει ο νόμος:
   1. Εκκινεί ποινικές διώξεις.
   2. Εποπτεύει τη νομιμότητα της προδικαστικής ποινικής διαδικασίας.
   3. Υπερασπίζεται τις κατηγορίες στο δικαστήριο.
   4. Αναιρεί τις αποφάσεις, τις κρίσεις και τα βουλεύματα των δικαστηρίων, και
   5. Επιτηρεί τη νομιμότητα της εκτέλεσης ποινών και άλλων καταναγκαστικών μέτρων.
3. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο και με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, η Εισαγγελία κινεί δικαστική αγωγή για την προστασία των κρατικών συμφερόντων.
4. Η Εισαγγελία ενεργεί στο πλαίσιο των εξουσιών που της αναθέτει το Σύνταγμα, βάσει του νόμου.
5. Η διαδικασία σύστασης και λειτουργίας της Εισαγγελίας ορίζεται από τον νόμο.

Άρθρο 177. Γενικός Εισαγγελέας

1. Ο Γενικός Εισαγγελέας, μετά από ορισμό από την αρμόδια μόνιμη επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης, εκλέγεται από την Εθνοσυνέλευση για περίοδο έξι ετών, με πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί να εκλεγεί ως Γενικός Εισαγγελέας για περισσότερο από δύο διαδοχικές θητείες.
2. Ένας δικηγόρος με ανώτερη εκπαίδευση, ο οποίος έχει συμπληρώσει την ηλικία των 35 ετών, είναι πολίτης μόνο της Δημοκρατίας της Αρμενίας, έχει δικαίωμα ψήφου και έχει ισχυρά επαγγελματικά προσόντα και τουλάχιστον δέκα έτη επαγγελματικής εμπειρίας μπορεί να εκλεγεί ως Γενικός Εισαγγελέας. Ο νόμος μπορεί να προβλέπει πρόσθετες απαιτήσεις για τον Γενικό Εισαγγελέα.
3. Στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος, η Εθνοσυνέλευση μπορεί να απαλλάξει τον Γενικό Εισαγγελέα με ψήφο πλειοψηφίας τουλάχιστον των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 178. Διερευνητικά όργανα

1. Τα διερευνητικά όργανα οργανώνουν και διεξάγουν την προδικαστική ποινική διαδικασία, στις περιπτώσεις και σύμφωνα με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.
2. Το καθεστώς και οι εξουσίες των διερευνητικών οργάνων και η διαδικασία σύστασης και λειτουργίας τους καθορίζονται από τον νόμο.

Κεφάλαιο 9. Τοπική Αυτοδιοίκηση

Άρθρο 179. Το δικαίωμα στην τοπική αυτοδιοίκηση

1. Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι το δικαίωμα και η ικανότητα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης να επιλύουν δημόσια ζητήματα κοινοτικής σημασίας με δική τους ευθύνη, προς το συμφέρον των κατοίκων της κοινότητας και σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους.
2. Η τοπική αυτοδιοίκηση ασκείται στις κοινότητες.

Άρθρο 180. Κοινότητες

1. Μια κοινότητα είναι το σύνολο του πληθυσμού ενός ή περισσότερων οικισμών.
2. Μια κοινότητα είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου.

Άρθρο 181. Εκλογές οργάνων τοπικής αυτοδιοίκησης

1. Τα όργανα τοπικής αυτοδιοίκησης είναι το κοινοτικό συμβούλιο και ο κοινοτικός δήμαρχος, ο οποίος εκλέγεται για πενταετή θητεία. Ο εκλογικός κώδικας μπορεί να προβλέπει άμεση ή έμμεση εκλογή του δημάρχου της κοινότητας. Σε περίπτωση άμεσης εκλογής του δημάρχου της κοινότητας, εφαρμόζονται οι αρχές του εκλογικού νόμου που ορίζονται στο άρθρο 7 του Συντάγματος.
2. Η εκλογική διαδικασία των οργάνων τοπικής αυτοδιοίκησης ορίζεται από τον εκλογικό κώδικα.

Άρθρο 182. Κοινοτικά ζητήματα και αρμοδιότητες των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης

1. Τα όργανα τοπικής αυτοδιοίκησης μπορούν να έχουν δικές τους εξουσίες — για την εκτέλεση υποχρεωτικών και εθελοντικών καθηκόντων της κοινότητας, καθώς και εξουσιών που εκχωρούνται από το κράτος. Τα υποχρεωτικά καθήκοντα των κοινοτήτων καθορίζονται από τον νόμο, και τα εθελοντικά καθήκοντα — με αποφάσεις του κοινοτικού συμβουλίου.
2. Για την αποτελεσματικότερη άσκηση των εξουσιών των κρατικών φορέων, αυτές μπορούν, σύμφωνα με τον νόμο, να μεταβιβαστούν σε φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης.
3. Με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, το κοινοτικό συμβούλιο υιοθετεί νομοθετικές πράξεις υπο-νομοθετικής φύσεως που υπόκεινται στην εκτέλεση στην επικράτεια της κοινότητας.
4. Ο κοινοτικός δήμαρχος εκτελεί τις αποφάσεις του κοινοτικού συμβουλίου και διαχειρίζεται το προσωπικό της κοινότητας. Ο κοινοτικός δήμαρχος λογοδοτεί ενώπιον του κοινοτικού συμβουλίου.
5. Οι εξουσίες των οργάνων τοπικής αυτοδιοίκησης καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 183. Άμεση συμμετοχή στη διοίκηση των κοινοτικών υποθέσεων

1. Οι κάτοικοι της κοινότητας μπορούν να συμμετέχουν άμεσα στη διοίκηση των κοινοτικών υποθέσεων με την επίλυση δημόσιων θεμάτων κοινοτικής σημασίας μέσω τοπικού δημοψηφίσματος.
2. Η διαδικασία διεξαγωγής τοπικού δημοψηφίσματος και άλλων τρόπων άμεσης συμμετοχής των κατοίκων της κοινότητας στη διοίκηση των κοινοτικών υποθέσεων ορίζεται από τον νόμο.

Άρθρο 184. Κοινοτική περιουσία

1. Μια κοινότητα έχει δικαίωμα ιδιοκτησίας επί γης και άλλων περιουσιακών στοιχείων.
2. Οικόπεδα που βρίσκονται εντός της επικράτειας μιας κοινότητας, με εξαίρεση από αυτά που ανήκουν στο κράτος, καθώς και από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, βρίσκονται στην κυριότητα της κοινότητας.
3. Το κοινοτικό συμβούλιο διαθέτει την κοινοτική ιδιοκτησία με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.

Άρθρο 185. Κοινοτικός προϋπολογισμός, τοπικοί φόροι, δασμοί και τέλη

1. Μια κοινότητα έχει τον προϋπολογισμό της, ο οποίος εγκρίνεται από το κοινοτικό συμβούλιο κατόπιν πρότασης από τον δήμαρχο της κοινότητας.
2. Η διαδικασία διαμόρφωσης των εσόδων του κοινοτικού προϋπολογισμού και η εκτέλεση των δαπανών καθορίζονται από τον νόμο.
3. Στο πλαίσιο των προβλεπόμενων από το νόμο ποσοστών, το κοινοτικό συμβούλιο καθορίζει τοπικούς φόρους και δασμούς.
4. Το κοινοτικό συμβούλιο μπορεί να ορίσει τέλη πληρωτέα στον κοινοτικό προϋπολογισμό για υπηρεσίες που παρέχονται από την κοινότητα.

Άρθρο 186. Χρηματοδότηση των κοινοτήτων

1. Για την εκπλήρωση των υποχρεωτικών καθηκόντων των κοινοτήτων, ο νόμος ορίζει τις φορολογικές και μη φορολογικές πηγές που είναι αναγκαίες για την εξασφάλιση της εκτέλεσης των καθηκόντων αυτών.
2. Οι εξουσίες που εκχωρούνται στις κοινότητες από το κράτος υπόκεινται σε υποχρεωτική χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
3. Στο μέτρο των πόρων του, το κράτος θα διαθέσει κεφάλαια για την εξασφάλιση της ανάλογης ανάπτυξης των κοινοτήτων.

Άρθρο 187. Τοπική αυτοδιοίκηση στο Ερεβάν

Το Ερεβάν είναι μια κοινότητα. Οι ιδιαιτερότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης στο Ερεβάν καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 188. Νομική και επαγγελματική εποπτεία

1. Ο εξουσιοδοτημένος φορέας της κυβέρνησης, στις περιπτώσεις και με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, ασκεί νομική επίβλεψη της άσκησης των αρμοδιοτήτων της κοινότητας.
2. Οι εξουσιοδοτημένοι φορείς της κυβέρνησης, στις περιπτώσεις και σύμφωνα με τον νόμο, ασκούν νομική και επαγγελματική εποπτεία της άσκησης των αρμοδιοτήτων που ανατίθενται από το κράτος.

Άρθρο 189. Διακοινοτικές ενώσεις

1. Για να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης, τα κοινοτικά συμβούλια μπορούν να δημιουργούν διακοινοτικές ενώσεις. Με δεδομένα τα δημόσια συμφέροντα, οι διακοινοτικές ενώσεις μπορούν επίσης να δημιουργηθούν με νόμο κατόπιν πρότασης της κυβέρνησης.
2. Μια διακοινοτική ένωση μπορεί να ασκεί μόνο τις εξουσίες που της αναθέτουν ο νόμος ή οι αποφάσεις των κοινοτικών συμβουλίων.
3. Η διακοινοτική ένωση είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου.

Άρθρο 190. Συγχώνευση και διαχωρισμός των κοινοτήτων

Λαμβάνοντας υπόψη τα δημόσια συμφέροντα, οι κοινότητες μπορούν να συγχωνευθούν ή να διαχωριστούν μέσω νόμου. Όταν σχεδιάζεται ο αντίστοιχος νόμο, η Εθνοσυνέλευση υποχρεούται να ακούει τη γνώμη των κοινοτήτων αυτών.

Κεφάλαιο 10. Συνήγορος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Άρθρο 191. Λειτουργίες και εξουσίες του υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

1. Ο συνήγορος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ανεξάρτητος αξιωματούχος ο οποίος παρακολουθεί τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών από κρατικούς και τοπικούς φορείς αυτοδιοίκησης και αξιωματούχους καθώς και από οργανώσεις σε περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος για τον συνήγορο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και διευκολύνει την αποκατάσταση των παραβιασθέντων δικαιωμάτων και ελευθεριών και τη βελτίωση των κανονιστικών νομικών πράξεων που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες.
2. Ο συνήγορος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποβάλλει στην Εθνοσυνέλευση ετήσια αναφορά σχετικά με τις δραστηριότητές του και την κατάσταση προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Η αναφορά μπορεί να περιέχει συστάσεις για νομοθετικά ή άλλα μέτρα.
3. Τα κρατικά και τοπικά όργανα αυτοδιοίκησης και οι αξιωματούχοι υποχρεούνται να παρέχουν τα απαραίτητα έγγραφα, πληροφορίες και διευκρινίσεις και να υποστηρίζουν το έργο του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.
4. Άλλες εξουσίες του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθορίζονται από τον νόμο περί συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Άρθρο 192. Εκλογή του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

1. Η Εθνοσυνέλευση εκλέγει, με πρόταση της αρμόδιας μόνιμης επιτροπής της, τον συνήγορο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για περίοδο έξι ετών, με πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
2. Οποιοσδήποτε διαθέτει μεγάλη εκτίμηση από το κοινό, έχει ανώτερη εκπαίδευση και πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται για τους βουλευτές μπορεί να εκλεγεί ως συνήγορος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Άρθρο 193. Διασφάλιση των δραστηριοτήτων του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

1. Το δικαίωμα ασυλίας που προβλέπεται για τους βουλευτές ισχύει για τον συνήγορο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Εθνοσυνέλευση θα επιλύσει το ζήτημα της συγκατάθεσης για την κίνηση ποινικής δίωξης εναντίον του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή για τη στέρηση της ελευθερίας του με πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
2. Οι απαιτήσεις ασυμβατότητας που προβλέπονται για τους βουλευτές ισχύουν για τον συνήγορο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
3. Ο συνήγορος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορεί να είναι μέλος οποιουδήποτε κόμματος ή να ασκεί με άλλο τρόπο πολιτικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της θητείας του. Σε δημόσιες ομιλίες, πρέπει να ασκεί πολιτική συγκράτηση.
4. Το κράτος εξασφαλίζει την κατάλληλη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
5. Οι εξουσίες του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λήγουν όταν λήξει η θητεία του, όταν χάσει την ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Αρμενίας ή αποκτήσει την ιθαγένεια άλλου κράτους, όταν καταδικαστεί σε δίκη εναντίον του, όταν τελεσίδικη απόφαση κηρύσσει αυτόν ως νομικά ανίκανο, αγνοούμενο ή νεκρό ή όταν πεθαίνει ή παραιτείται.
6. Άλλες διασφαλίσεις των δραστηριοτήτων του συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθορίζονται από τον νόμο περί συνηγόρου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Κεφάλαιο 11. Κεντρική Εκλογική Επιτροπή

Άρθρο 194. Λειτουργίες και εξουσίες της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής. Σύστημα Εκλογικών Επιτροπών

1. Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή είναι ανεξάρτητο κρατικό όργανο το οποίο οργανώνει τις εκλογές της Εθνοσυνέλευσης και των τοπικών αυτοδιοικήσεων καθώς και δημοψηφίσματα και εποπτεύει τη νομιμότητά τους.
2. Στις περιπτώσεις και με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή εκδίδει υπο-νομοθετικές κανονιστικές πράξεις.
3. Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή υποβάλλει στην Εθνοσυνέλευση ανακοίνωση σχετικά με τις δραστηριότητές της.
4. Το σύστημα των εκλογικών επιτροπών και οι εξουσίες τους, η διαδικασία σύστασης και λειτουργίας, καθώς και οι διασφαλίσεις των δραστηριοτήτων καθορίζονται από τον εκλογικό κώδικα.

Άρθρο 195. Διαδικασία σύστασης και σύνθεση της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής

1. Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή αποτελείται από επτά μέλη.
2. Ο πρόεδρος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής και τα άλλα μέλη, μετά από ορισμό από την αρμόδια μόνιμη επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης, εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση για περίοδο έξι ετών με πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτές. Το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί να εκλέγεται ως μέλος, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής για περισσότερες από δύο διαδοχικές θητείες.
3. Οποιοσδήποτε έχει ανώτερη εκπαίδευση και πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για βουλευτή μπορεί να εκλεγεί ως μέλος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής.
4. Οι απαιτήσεις ασυμβατότητας που προβλέπονται για τους βουλευτές ισχύουν για τα μέλη της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής. Πρόσθετες απαιτήσεις ασυμβατότητας μπορούν να προβλεφθούν από τον νόμο.
5. Κατά τη διάρκεια της θητείας τους, τα μέλη της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής δεν δύνανται να είναι μέλη οποιουδήποτε κόμματος ή να ασκούν με άλλο τρόπο πολιτικές δραστηριότητες. Σε δημόσιες ομιλίες, πρέπει ν ασκούν πολιτική συγκράτηση.
6. Σε περίπτωση παραβίασης οποιασδήποτε απαίτησης των παραγράφων 4 ή 5 του παρόντος άρθρου, οι εξουσίες ενός μέλους της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής τερματίζονται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία τριών πέμπτων τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Κεφάλαιο 12. Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης

Άρθρο 196. Λειτουργίες και εξουσίες της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης

1. Η Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης είναι ανεξάρτητο κρατικό όργανο, το οποίο εξασφαλίζει την ελευθερία, την ανεξαρτησία και την πολυφωνία των ραδιοτηλεοπτικών μέσων και επιβλέπει τις δραστηριότητες των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εταιρειών.
2. Η Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης κατανέμει τις συχνότητες με δημόσια και ανταγωνιστική διαδικασία.
3. Η Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης επιβλέπει την έκφραση, στη δημόσια τηλεόραση και το ραδιόφωνο, της πληθώρας των προγραμμάτων πληροφόρησης, των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, των πολιτιστικών προγραμμάτων και των προγραμμάτων ψυχαγωγίας.
4. Η Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης υποβάλλει στην Εθνοσυνέλευση ετήσια αναφορά σχετικά με τις δραστηριότητές της και την κατάσταση της ελευθερίας της πληροφόρησης στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο.
5. Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, η Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης υιοθετεί κανονιστικές νομοθετικές πράξεις υπο-νομοθετικής φύσεως.
6. Οι εξουσίες, καθώς και η διαδικασία και οι εγγυήσεις των δραστηριοτήτων της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 197. Διαδικασία σχηματισμού και σύνθεσης της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης

1. Η Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης αποτελείται από επτά μέλη.
2. Τα μέλη της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης, μετά από ορισμό της αρμόδιας μόνιμης επιτροπής της Εθνοσυνέλευσης, εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση για περίοδο έξι ετών, με πλειοψηφία των τριών πέμπτων τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Από τα μέλη της, η Επιτροπή Ραδιοτηλεόρασης εκλέγει τον πρόεδρο της Επιτροπής. Το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί να εκλεγεί ως μέλος, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης για περισσότερες από δύο διαδοχικές θητείες.
3. Οποιοσδήποτε έχει ανώτερη εκπαίδευση, πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για έναν βουλευτή και είναι γνωστός ως ειδικός στον τομέα των μέσων μαζικής ενημέρωσης, μπορεί να εκλεγεί ως μέλος της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης. Πρόσθετες απαιτήσεις μπορούν να προβλέπονται από τον νόμο για τα μέλη της Επιτροπής.
4. Οι απαιτήσεις ασυμβατότητας που προβλέπονται για τους βουλευτές ισχύουν για τα μέλη της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης. Πρόσθετες απαιτήσεις ασυμβατότητας μπορούν να προβλεφθούν από τον νόμο.
5. Κατά τη διάρκεια της θητείας τους, τα μέλη της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης δεν μπορούν να είναι μέλη οποιουδήποτε κόμματος ή να ασκούν με άλλο τρόπο πολιτικές δραστηριότητες. Σε δημόσιες ομιλίες, θα πρέπει να ασκούν πολιτική συγκράτηση.
6. Σε περίπτωση παραβίασης οποιασδήποτε απαίτησης των παραγράφων 4 ή 5 του παρόντος άρθρου, οι εξουσίες ενός μέλους της Επιτροπής Ραδιοτηλεόρασης τερματίζονται από την Εθνοσυνέλευσης με πλειοψηφία τουλάχιστον τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Κεφάλαιο 13. Ελεγκτικό Συνέδριο

Άρθρο 198. Καθήκοντα και εξουσίες του Ελεγκτικού Συνεδρίου

1. Το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι ανεξάρτητο κρατικό όργανο που ελέγχει τη νόμιμη και αποτελεσματική αξιοποίηση των κρατικών και δημοτικών κονδυλίων, δανείων και δανεισμών που εισπράττονται, καθώς και της κρατικής και κοινοτικής περιουσίας στον τομέα των δημόσιων οικονομικών και της ιδιοκτησίας του δημόσιου τομέα. Το Ελεγκτικό Συνέδριο μπορεί να διενεργεί επιθεωρήσεις νομικών προσώπων μόνο σε περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο.
2. Το Ελεγκτικό Συνέδριο λειτουργεί βάσει προγράμματος δραστηριοτήτων που έχει εγκριθεί.
3. Το Ελεγκτικό Συνέδριο υποβάλλει στην Εθνιοσυνέλευση:
   1. Ετήσια αναφορά σχετικά με τις δραστηριότητές του.
   2. Συμπεράσματα σχετικά με την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, και
   3. Προσωρινά συμπεράσματα — στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος.
4. Οι εξουσίες, η διαδικασία λειτουργίας και οι διασφαλίσεις των δραστηριοτήτων του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 199. Διαδικασία σύστασης και σύνθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου

1. Το Ελεγκτικό Συνέδριο αποτελείται από επτά μέλη.
2. Ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και τα άλλα μέλη, μετά από ορισμό από την αρμόδια μόνιμη επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης, εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση για περίοδο έξι ετών με πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί να εκλεγεί ως μέλος, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, του Ελεγκτικού Συνεδρίου για περισσότερες από δύο διαδοχικές θητείες.
3. Οποιοσδήποτε έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση και πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την εκλογή βουλευτή μπορεί να εκλεγεί ως μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Πρόσθετα προσόντα μπορούν να οριστούν από τον νόμο για τα μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
4. Τα προσόντα ασυμβατότητας που προβλέπονται για τους βουλευτές ισχύουν για τα μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Πρόσθετα προσόντα ασυμβατότητας μπορούν να προβλεφθούν από τον νόμο.
5. Κατά τη διάρκεια της θητείας τους, τα μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν επιτρέπεται να είναι μέλη οποιουδήποτε κόμματος ή να ασκούν με άλλο τρόπο πολιτικές δραστηριότητες. Σε δημόσιες ομιλίες, θα πρέπει να ασκούν πολιτική συγκράτηση.
6. Σε περίπτωση παραβίασης οποιασδήποτε απαίτησης των άρθρων 4 ή 5 του παρόντος άρθρου, η θητεία ενός μέλους του Ελεγκτικού Συνεδρίου τερματίζεται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία των τριών πέμπτων τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Κεφάλαιο 14. Κεντρική Τράπεζα

Άρθρο 200. Κύριοι στόχοι και λειτουργίες της Κεντρικής Τράπεζας

1. Η εθνική τράπεζα της Δημοκρατίας της Αρμενίας είναι η Κεντρική Τράπεζα. Η Κεντρική Τράπεζα είναι ανεξάρτητη κατά την εκτέλεση καθηκόντων που της αναθέτουν το Σύνταγμα και ο νόμος.
2. Οι κύριοι στόχοι της Κεντρικής Τράπεζας είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
3. Η Κεντρική Τράπεζα εκπονεί, εγκρίνει και εφαρμόζει τα προγράμματα νομισματικής πολιτικής.
4. Η Κεντρική Τράπεζα εκδίδει το νόμισμα της Δημοκρατίας της Αρμενίας - το αρμενικό ντραμ.
5. Στις περιπτώσεις και τον τρόπο που ορίζει ο νόμος, η Κεντρική Τράπεζα εκδίδει υπονομοθετικές κανονιστικές πράξεις.
6. Η Κεντρική Τράπεζα υποβάλλει ετήσια αναφορά στην Εθνοσυνέλευση σχετικά με τις δραστηριότητές της.
7. Οι άλλοι στόχοι, σκοποί, οι διαδικασίες λειτουργίας και οι διασφαλίσεις της Κεντρικής Τράπεζας καθορίζονται από τον νόμο.

Άρθρο 201. Πρόεδρος και Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Τράπεζας

1. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Τράπεζας αποτελείται από τον Πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας, τους δύο αναπληρωτές του και πέντε μέλη. Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας εκλέγεται από την Εθνοσυνέλευση, με πρόταση της αρμόδιας μόνιμης επιτροπής της Εθνοσυνέλευσης, για θητεία έξι ετών, με πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί να εκλεγεί ως Πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας για περισσότερες από δύο διαδοχικές θητείες. Άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας, μετά από πρόταση από την αρμόδια μόνιμη επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης, εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση για περίοδο έξι ετών με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
2. Οποιοσδήποτε έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση και πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για βουλευτή μπορεί να εκλεγεί ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας. Ο νόμος μπορεί να προβλέπει πρόσθετα προσόντα για τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας.
3. Ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου υπόκεινται στις απαιτήσεις ασυμβατότητας που προβλέπονται για τους βουλευτές. Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν το δικαίωμα να κατέχουν, σε εμπορικές οργανώσεις και ιδρύματα, θέση που απορρέει από τη λειτουργία τους.
4. Κατά τη διάρκεια της θητείας τους, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας δεν επιτρέπεται να είναι μέλη οποιουδήποτε κόμματος ή να ασκούν με άλλο τρόπο πολιτικές δραστηριότητες. Σε δημόσιες ομιλίες, θα πρέπει να ασκούν πολιτική συγκράτηση.
5. Σε περίπτωση παραβίασης οποιουδήποτε από τους όρους των παραγράφων 3 ή 4 του παρόντος άρθρου, η θητεία του προέδρου της Κεντρικής Τράπεζας παύονται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία των τριών πέμπτων τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των βουλευτών, ενώ οι εξουσίες των άλλων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου παύονται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
6. Οι εξουσίες του Προέδρου της Κεντρικής Τράπεζας, των αναπληρωτών του και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου καθορίζονται από τον νόμο.

Κεφάλαιο 15. Θέσπιση και τροποποίηση του Συντάγματος, Δημοψήφισμα

Άρθρο 202. Θέσπιση και τροποποίηση του Συντάγματος

1. Το Σύνταγμα εγκρίνεται και τροποποιούνται τα κεφάλαια 1-3, 7, 10 και 15, καθώς και το άρθρο 88, το άρθρο 89, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, το άρθρο 90, παράγραφος 2 του άρθρου 103, τα άρθρα 108, 115, 119-120, 123-125, 146, 149 και 155 και το άρθρο 200 παράγραφος 4, του Συντάγματος μόνο με δημοψήφισμα. Το δικαίωμα της πρωτοβουλίας να θεσπιστεί ή να τροποποιηθεί το Σύνταγμα ανήκει στο ένα τρίτο τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των βουλευτών, στην κυβέρνηση ή σε 200.000 πολίτες που έχουν δικαίωμα ψήφου. Η Εθνοσυνέλευση θα εκδώσει απόφαση για την υποβολή σχεδίου στο δημοψήφισμα με πλειοψηφία τουλάχιστον των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
2. Εκτός από τα άρθρα που απαριθμούνται στην παράγραφο 1 ανωτέρω, οι τροποποιήσεις των άλλων άρθρων του Συντάγματος εγκρίνονται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία τουλάχιστον δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Το δικαίωμα της αντίστοιχης πρωτοβουλίας ανήκει τουλάχιστον στο ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού των βουλευτών, της κυβέρνησης ή 150.000 πολιτών που έχουν δικαίωμα ψήφου.
3. Εάν δεν εγκριθούν από την Εθνοσυνέλευση τα σχέδια τροποποιήσεων του Συντάγματος που ορίζονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, τότε μπορεί να διεξαχθεί δημοψήφισμα με απόφαση που εγκρίνεται με πλειοψηφία τουλάχιστον τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 203. Μη τροποποιούμενα άρθρα του Συντάγματος

Τα άρθρα 1, 2, 3 και 203 του Συντάγματος δεν τροποποιούνται.

Άρθρο 204. Δημοψήφισμα για νομοσχέδιο που υποβλήθηκε από λαϊκή πρωτοβουλία

1. Εάν η Εθνοσυνέλευση απορρίψει ένα σχέδιο νόμου που υποβλήθηκε με τον τρόπο που προβλέπεται στο άρθρο 109, παράγραφος 6 του Συντάγματος, τότε το σχέδιο θα τεθεί σε δημοψήφισμα αν, εντός 60 ημερών από την απόρριψη, 300.000 πολίτες που έχουν δικαίωμα ψήφου το εντάξουν στην πρωτοβουλία υιοθέτησης του σχεδίου νόμου, εφόσον το Συνταγματικό Δικαστήριο διαπιστώσει ότι το σχέδιο είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα. Η ισχύς των υπογραφών των συμμετεχόντων στη λαϊκή πρωτοβουλία θα επιβεβαιωθεί από την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή.
2. Οι νόμοι που εγκρίνονται με δημοψήφισμα μπορούν να τροποποιηθούν μόνο με δημοψήφισμα. Μια τέτοια τροποποίηση μπορεί να γίνει τουλάχιστον ένα χρόνο μετά την έγκριση του αντίστοιχου νόμου.
3. Δεν μπορεί να διεξαχθεί δημοψήφισμα σχετικά με τα ακόλουθα: το ρυθμιστικό αντικείμενο των συνταγματικών νόμων, τον κρατικό προϋπολογισμό, τους φόρους, τους δασμούς, τα άλλα υποχρεωτικά τέλη, την αμνηστία, την άμυνα και την ασφάλεια του κράτους, τις διεθνείς συνθήκες και άλλα θέματα που ορίζονται από τον νόμος για το δημοψήφισμα.

Άρθρο 205. Δημοψήφισμα για τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Αρμενίας σε υπερεθνικούς διεθνείς οργανισμούς και αλλαγές στην επικράτεια

1. Τα ζητήματα της προσχώρησης της Δημοκρατίας της Αρμενίας σε υπερεθνικούς διεθνείς οργανισμούς καθώς και τα ζητήματα που αφορούν τις αλλαγές της επικράτειας της Δημοκρατίας της Αρμενίας αποφασίζονται με δημοψήφισμα.
2. Στην περίπτωση που ορίζεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, η απόφαση διεξαγωγής δημοψηφίσματος, με πρόταση της κυβέρνησης, εγκρίνεται από την Εθνοσυνέλευση με πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Άρθρο 206. Διεξαγωγή δημοψηφίσματος

Μέσα σε τρεις μέρες από τη διαπίστωση εκ μέρους του Συνταγματικού Δικαστηρίου ότι ένα νομοσχέδιο που υποβλήθηκε με λαϊκή πρωτοβουλία είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα ή μέσα σε τρεις μέρες από την υιοθέτηση εκ μέρους της Εθνοσυνέλευσης για διεξαγωγή δημοψηφίσματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορίζει δημοψήφισμα. Το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί το νωρίτερο 50 και το αργότερο 65 ημέρες μετά την απόφαση για δημοψήφισμα.

Άρθρο 207. Έγκριση του νόμου που υποβλήθηκε σε δημοψήφισμα

Ο νόμος που τίθεται σε δημοψήφισμα θα εγκριθεί εάν ψηφιστεί από περισσότερους από τους μισούς συμμετέχοντες στο δημοψήφισμα, αλλά όχι λιγότερο από το ένα τέταρτο των πολιτών που έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε δημοψηφίσματα.

Άρθρο 208. Απαγόρευση διενέργειας δημοψηφίσματος

Δεν διεξάγεται δημοψήφισμα κατά τη διάρκεια επιβολής στρατιωτικού νόμου ή κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

Κεφάλαιο 16. Τελικές και μεταβατικές διατάξεις

Άρθρο 209. Έναρξη ισχύος ορισμένων διατάξεων του Συντάγματος

1. Τα Κεφάλαια 1-3, η παράγραφος 2 του άρθρου 103, Κεφάλαιο 9, εκτός από την διάταξη της τελευταίας πρότασης της παραγράφου 4 του άρθρου 182, καθώς και το Κεφάλαιο 10 του Συντάγματος τίθενται σε ισχύ την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευση των τροποποιήσεων του Συντάγματος στην «Εφημερίδα της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Αρμενίας».
2. Οι διατάξεις του Κεφαλαίου 4 του Συντάγματος, όπως τροποποιήθηκε το 2005, εκτός από το Άρθρο 83.5, θα ισχύουν μέχρι την ημέρα έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της επόμενης σύγκλησης της Εθνοσυνέλευσης.
3. Οι διατάξεις των άρθρων 88, 90-102, παράγραφοι 1 και 3-4 του άρθρου 103, τα άρθρα 104-107, τα άρθρα 109-112, η παράγραφος 1 του άρθρου 113 και τα άρθρα 114, 116 και 121 τίθεναι σε ισχύ την ημέρα έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της επόμενης σύγκλησης της Εθνοσυνέλευσης. Από την ημέρα έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της επόμενης σύγκλησης της Εθνοσυνέλευσης μέχρι την ανάληψη των καθηκόντων του νεοεκλεγέντος Προέδρου της Δημοκρατίας, οι διατάξεις των σχετικών άρθρων που προβλέπονται από το Σύνταγμα όπως τροποποιήθηκε το 2005 θα συνεχίσουν να ισχύουν.
4. Το άρθρο 89 και το κεφάλαιο 11 του Συντάγματος τίθενται σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2016.
5. Η διάταξη της τελευταίας πρότασης της παραγράφου 4 του άρθρου 182 του Συντάγματος τίθεται σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2017.
6. Οι διατάξεις του άρθρου 108, της παραγράφου 2 του άρθρου 113, των άρθρων 115, 117-120 και 122, καθώς και τα κεφάλαια 5-8 και τα κεφάλαια 12-15 αρχίζουν να ισχύουν την ημέρα κατά την οποία ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναλαμβάνει το αξίωμα. Εν τω μεταξύ, εξακολουθούν να ισχύουν οι σχετικές διατάξεις του Συντάγματος όπως τροποποιήθηκε το 2005.

Άρθρο 210. Εναρμόνιση των νόμων με τις τροποποιήσεις του Συντάγματος

1. Ο εκλογικός κώδικας εναρμονίζεται με το Σύνταγμα και τίθεται σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2016.
2. Ο Κανονισμός Διαδικασίας της Εθνοσυνέλευσης, ο Συνταγματικός Νόμος για τα Κόμματα και ο Συνταγματικός Νόμος για τον Συνήγορο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου εναρμονίζονται με το Σύνταγμα και τίθενται σε ισχύ πριν από την ημέρα έναρξης της πρώτης συνεδρίασης της επόμενης σύγκλησης της Εθνοσυνέλευσης.
3. Άλλοι συνταγματικοί νόμοι εναρμονίζονται με το Σύνταγμα και τίθενται σε ισχύ από την ημέρα ανάληψης του αξιώματος από τον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
4. Ο νόμος για την τοπική αυτοδιοίκηση εναρμονίζεται με το Σύνταγμα και τίθεται σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2017.
5. Ο νόμος περί Εισαγγελίας, ο νόμος για τη Ραδιοτηλεόραση, ο νόμος για το Ελεγκτικό Συνέδριο και ο νόμος για την Κεντρική Τράπεζα εναρμονίζονται με το Σύνταγμα και αρχίζουν να ισχύουν την ημέρα κατά την οποία ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναλαμβάνει καθήκοντα.

Άρθρο 211. Χρονικό πλαίσιο εκλογών του Προέδρου της Δημοκρατίας

Η πρώτη εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά τον τρόπο που ορίζει το άρθρο 125 του Συντάγματος πρέπει να διεξάγεται όχι νωρίτερα από 40 ημέρες και το αργότερο 30 ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας. Κατά τον τρίτο γύρο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο υποψήφιος που λαμβάνει τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων εκλέγεται ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Άρθρο 212. Παραίτηση της κυβέρνησης

Την ημέρα κατά την οποία ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναλαμβάνει καθήκοντα, η κυβέρνηση υποβάλλει την παραίτησή της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δέχεται αμέσως την παραίτηση της κυβέρνησης.

Άρθρο 213. Θητεία του Προέδρου και των μελών του Συνταγματικού Δικαστηρίου

Ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου και τα μέλη που ορίστηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του Κεφαλαίου 7 του Συντάγματος θα εξακολουθήσουν να υπηρετούν μέχρι το τέλος της θητείας τους που προβλέπεται από το Σύνταγμα όπως τροποποιήθηκε το 2005. Μετά την έναρξη ισχύος του Κεφαλαίου 7 του Συντάγματος, οι υποψήφιοι για τις κενές θέσεις των δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου διορίζονται διαδοχικά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τη Γενική Συνέλευση των Δικαστών και την Κυβέρνηση.

Άρθρο 214. Σύσταση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου

1. Σύμφωνα με το άρθρο 174 του Συντάγματος, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο συγκροτείται το αργότερο ένα μήνα πριν από τη λήξη της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας.
2. Οι εξουσίες των μελών του Δικαστικού Συμβουλίου παύουν να ισχύουν και το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο αναλαμβάνει τις αρμοδιότητές του την ημέρα λήξης των εξουσιών του Προέδρου της Δημοκρατίας.
3. Η Εθνοσυνέλευση και η Γενική Συνέλευση των Δικαστών εκλέγουν εκάστοτε τρία μέλη της πρώτης σύνθεσης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου για πενταετή θητεία και δύο μέλη της πρώτης σύνθεσης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου για τριετή θητεία.

Άρθρο 215. Θητεία Δικαστών, Προέδρων Δικαστηρίων και Προέδρων Σωμάτων του Ακυρωτικού Δικαστηρίου

1. Οι δικαστές που διορίστηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του Κεφαλαίου 7 του Συντάγματος θα εξακολουθήσουν να υπηρετούν μέχρι το τέλος της θητείας τους που προβλέπεται από το Σύνταγμα όπως τροποποιήθηκε το 2005.
2. Οι πρόεδροι των δικαστηρίων και οι πρόεδροι των κοινοβουλευτικών επιτροπών που διορίστηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του κεφαλαίου 7 του Συντάγματος, εξακολουθούν να υπηρετούν μέχρι τον διορισμό ή την εκλογή των προέδρων των δικαστηρίων και των προέδρων του Ακυρωτικού Δικαστηρίου κατά τον τρόπο που ορίζει το άρθρο 166 του Συντάγματος, η οποία θα διεξαχθεί το αργότερο εντός έξι μηνών από τη σύσταση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου.
3. Εάν οι πρόεδροι των δικαστηρίων και οι πρόεδροι των κοινοβουλευτικών επιτροπών που διορίστηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του κεφαλαίου 7 του Συντάγματος δεν διορίζονται ως πρόεδροι των αντίστοιχων δικαστηρίων ή των αντίστοιχων σωμάτων του Ακυρωτικού Δικαστηρίου με τον τρόπο και την προθεσμία που ορίζει το άρθρο 166 του Συντάγματος, εξακολουθούν να υπηρετούν ως δικαστές στα αντίστοιχα δικαστήρια.

Άρθρο 216. Θητεία του Γενικού Εισαγγελέα

Ο Γενικός Εισαγγελέας που ορίστηκε πριν από την έναρξη ισχύος του Κεφαλαίου 8 του Συντάγματος θα συνεχίσει να υπηρετεί μέχρι το τέλος της θητείας του που προβλέπεται από το Σύνταγμα όπως τροποποιήθηκε το 2005.

Άρθρο 217. Θητεία των κοινοτικών δημάρχων και των μελών των κοινοτικών συμβουλίων

Οι κοινοτικοί δήμαρχοι και τα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου που εκλέχθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του κεφαλαίου 9 του Συντάγματος θα εξακολουθήσουν να υπηρετούν μέχρι το τέλος της θητείας τους όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα που τροποποιήθηκε το 2005. Η διάταξη που προβλέπεται στην τελευταία πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 182 εφαρμόζονται μετά την εκλογή των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που διεξάγονται μετά την έναρξη ισχύος του νόμου περί τοπικής αυτοδιοίκησης.

Άρθρο 218. Θητεία του Συνηγόρου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Ο Συνήγορος των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο οποίος διορίστηκε πριν από την έναρξη ισχύος του κεφαλαίου 10 του Συντάγματος, εξακολουθεί να υπηρετεί μέχρι το τέλος της θητείας του που προβλέπεται από το Σύνταγμα όπως τροποποιήθηκε το 2005.

Άρθρο 219. Σχηματισμός της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής

Η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή συγκροτείται σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο Κεφάλαιο 11 του Συντάγματος πριν από την 1η Νοεμβρίου 2016. Οι εξουσίες των μελών της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής που ορίζονται πριν από την έναρξη ισχύος του Κεφαλαίου 11 του Συντάγματος τερματίζουν όταν σχηματίζεται η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή.

Άρθρο 220. Θητεία των μελών των οργάνων που προβλέπονται στα κεφάλαια 12-14 του Συντάγματος

Μετά την έναρξη ισχύος των Κεφαλαίων 12-14 του Συντάγματος, τα μέλη των οργάνων που προβλέπονται από τα Κεφάλαια αυτά θα εξακολουθήσουν να υπηρετούν μέχρι το τέλος της θητείας τους που ορίζει το Σύνταγμα όπως τροποποιήθηκε το 2005 και με νόμους. Τα μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνεχίζουν να υπηρετούν ως μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου.