ρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και των Περιφερειών, καθώς και τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων με τα οικεία Περιφερειακά Συμβούλια και τους ενδιαφερόμενους περιφερειακούς κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς.
− Ενίσχυση των υπηρεσιών χωροταξίας σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.
− Κατά την αναθεώρηση των Περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων, λαμβάνονται υπόψη τα περιφερειακά προγράμματα δημόσιων επενδύσεων, τα προγράμματα περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς και τα άλλα γενικά ή ειδικά προγράμματα, που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη διάρθρωση και ανάπτυξη του χώρου της περιφέρειας. Κατά την αναθεώρηση αυτή, ενθαρρύνεται η διατύπωση σχετικών προτάσεων από την τοπική αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού.
3. Ενθάρρυνση των συμμετοχικών διαδικασιών
Ο επιτυχής χωροταξικός σχεδιασμός προϋποθέτει επίσης την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών φορέων και των πολιτών. Για το σκοπό αυτό υιοθετούνται τα ακόλουθα μέτρα:
− Δράσεις ενημέρωσης και πληροφόρησης του κοινού και των επιχειρήσεων, καθώς και προβολή προγραμμάτων χωροταξικού χαρακτήρα (με την αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας, καθώς και με κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως με τη χρήση του διαδικτύου και των μέσων μαζικής ενημέρωσης), με απώτερο σκοπό τη δημιουργία «χωροταξικής συνείδησης» σε όσους εμπλέκονται στις διαδικασίες ανάπτυξης και χρήσης του χώρου.
− Ενεργοποίηση του Εθνικού Δικτύου Πληροφοριών για το Χωροταξικό Σχεδιασμό.
− Παρουσίαση και συζήτηση της πορείας εφαρμογής του Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου σε ημερίδες που διοργανώνονται ανά διετία από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων. Τα συμπεράσματα των ημερίδων αυτών τίθενται υπόψη των αρμόδιων οργάνων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης και του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης.
4. Απαιτούμενες διοικητικές προσαρμογές και βελτιώσεις
Εν όψει του κρίσιμου ρόλου που καλείται να αναλάβει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων για την προώθηση του εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού, λαμβάνονται τα ακόλουθα μέτρα για την ενίσχυση της δομής και λειτουργίας του:
− Αναβάθμιση και ενίσχυση των υπηρεσιών χωροταξίας.
− Οργάνωση της συστηματικής επιμόρφωσης των στελεχών της δημόσιας διοίκησης σε θέματα χωροταξίας και αειφόρου ανάπτυξης.
− Δημιουργία ευέλικτων διοικητικών μηχανισμών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων για την αντιμετώπιση ειδικών θεμάτων, με την αξιοποίηση εξωτερικών συνεργατών και εμπειρογνωμόνων.
5. Χρηματοδοτικοί μηχανισμοί
Για την αποτελεσματική εφαρμογή του Γενικού Πλαισίου, διαμορφώνονται οικονομικοί μηχανισμοί, που αφορούν και τους δύο τομείς της οικονομίας, δημόσιο και ιδιωτικό. Βασική επιδίωξη είναι να αναγνωρίζεται η χωροταξική διάσταση του οικονομικού προγραμματισμού και να λαμβάνεται υπόψη στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής.
Ειδικότερα απαιτείται:
− Η συνάρτηση της νομοθεσίας περί κινήτρων, με συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές και στόχους που τίθενται στο Γενικό, στα Ειδικά και στα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης.
− Εναρμόνιση της διαδικασίας προγραμματισμού των δημοσίων έργων εθνικής και περιφερειακής κλίμακας προς τις κατευθύνσεις των χωροταξικών πλαισίων (εθνικού, ειδικών ή περιφερειακών αντίστοιχα).
− Ενσωμάτωση της χωροταξικής διάστασης στους κανόνες και τις διαδικασίες διαχείρισης και αξιοποίησης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.
6. Ρυθμίσεις για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου για τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό
Βελτιώνεται το θεσμικό πλαίσιο για το χωροταξικό και τον πολεοδομικό σχεδιασμό με τις ακόλουθες ρυθμίσεις:
− Αναθεώρηση της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας με σκοπό την ουσιαστική διασύνδεση του χωροταξικού με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό, την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών κατάρτισης και έγκρισης των πολεοδομικών σχεδίων, τον εξορθολογισμό και, ενδεχομένως, ελάττωση των επιπέδων πολεοδομικού σχεδιασμού, καθώς και την αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων.
− Κατάλληλη ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους − κεντρικού και αποκεντρωμένου − και τοπικής αυτοδιοίκησης, βάσει των αρχών της επικουρικότητας, της εγγύτητας και της καταλληλότητας των μέσων, καθώς και καθιέρωση αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου της νομιμότητας, της ποιότητας και της επάρκειας των επί μέρους πολεοδομικών σχεδίων όταν η αρμοδιότητα κατάρτισης και έγκρισής τους ανατίθεται σε αποκεντρωμένα όργανα του κράτους ή σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
− Υιοθέτηση της αρχής της, κατά περίπτωση αναγκαίας, ευελιξίας στο σύστημα του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, βάσει κατάλληλων κριτηρίων ή και μεγεθών.
− Υποχρεωτική υπαγωγή στο πεδίο εφαρμογής της γενικής χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας όλων των παράλληλων − και αποσπασματικών − τρόπων χωροθέτησης και οικιστικής ανάπτυξης που κατά καιρούς έχουν εισαχθεί σε ειδικά νομοθετήματα αρμοδιότητας άλλων υπουργείων.
− Αναμόρφωση, βάσει των κατευθύνσεων του παρόντος Γενικού Πλαισίου, καθώς και των υπό έκδοση Ειδικών Πλαισίων, των Χωροταξικών Σχεδίων των Περιφερειών ώστε να καταστούν περισσότερο επιχειρησιακά με έμφαση στον καθορισμό των προγραμματικών μεγεθών και των ορίων ανάπτυξης των παραγωγικών τομέων και των δραστηριοτήτων οικιστικής ανάπτυξης.
− Βελτιώσεις του συστήματος πολεοδομικού σχεδιασμού με: (α) αύξηση της ευελιξίας των Γ.Π.Σ. / Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. κατά τον προσδιορισμό ζωνών, χρήσεων και δικτύων τεχνικής υποδομής ώστε να έχουν διττό χαρακτήρα –άλλοτε κανονιστικό και άλλοτε στρατηγικό / ενδεικτικό– ανάλογα με το είδος της επιδιωκόμενης ρύθμισης, (β) θεσμική κατοχύρωση της δυνατότητας για ενιαία
