Σελίδα:Νεοελληνική Φιλολογία.pdf/55

49

ΔΕΚΑΤΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ ΑΙΩΝ.

εἰς Νεάπολιν, προσκλήσει τοῦ βασιλέως Φερδινάνδου Αʹ ἵνα διδάξῃ τὴν Ἑλληνικὴν γλῶσσαν, καὶ τὴν Ῥητορικήν^[1]. Δυσχεραίνων δ’ ὡς φαίνεται, ἐπὶ τῇ μετὰ φανατικῶν ἑτεροδόξων ἐπικοινωνίᾳ, ἀπεφάσισεν ἵνα μεταβῇ καὶ τελειώσῃ τὰς ἡμέρας του εἴς τινα Ἑλληνικὴν νῆσον· ἀλλ’ ἐπειδὴ τὸ πλοῖον προσέπλευσεν εἰς Μεσσήνην, οἱ προὔχοντες παρεκάλεσαν αὐτὸν θερμῶς ἵνα διδάξῃ ἐκεῖσε τὴν Ἑλληνικὴν γλῶσσαν (1465). Ἡ φήμη τοῦ μεγάλου τούτου διδασκάλου προσείλκυσε πανταχόθεν πολλοὺς μαθητὰς, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἠριθμοῦντο Πέτρος Βέμβος ὁ ὕστερον καρδινάλιος, Μαυρόλυκος, Ἄγγελος Γαβριὴλ, Βολζάνιος καὶ ἄλλοι τῶν ὕστερον ἐπιφανῶν. Ἐκεῖ δὲ καὶ ἀπεβίωσε περὶ τὸ 1493, δωρησάμενος διὰ διαθήκης εἰς τὴν κοινότητα τὴν βιβλιοθήκην αὑτοῦ συνισταμένην ἐκ πολυτίμων χειρογράφων, μετενεχθέντων ὕστερον εἰς Ἱσπανίαν καὶ κατατεθέντων ἐν Ἐσκουριάλῃ.

Μαρμάρινος τάφος ἀνηγέρθη αὐτῷ ὑπὸ τῆς πόλεως, ὅστις καταστραφεὶς ὕστερον δὲν ἀνεκαινίσθη.

Ὁ Λάσκαρις ἀναντιῤῥήτως ὑπῆρξεν εἷς τῶν περιφανεστέρων γραμματικῶν, καὶ πολυμαθεστέρων Ἑλληνιστῶν τοῦ ΙΕʹ, αἰῶνος. Ἡ Μεσσήνη ἐκλήθη, ὡς λέγει Ἄλδος, ἕνεκα τῆς διδασκαλίας αὐτοῦ Νέας Ἀθῆναι· ὑπῆρξε δὲ ἀνὴρ ἁγνῶν ἠθῶν, λιτοῦ βίου, ὡς λέγει ὁ Βέμβος, « omnino nihil illo sene humanius, nihil sanctius », ταὐτὰ καὶ τοῦ Μαυρολύκου ἐπιλέγοντος^[2].

Συγγράμματα.

—Erotemata cum interpretatione latina. De Iris græcis ac diphtongis et que-admodu ad nos veniat. Abreviationes quibus frequentissime græci utuntur. Oratio dominica et duplex salutatio Beatæ Virginis. Symbolum Apostolorum. Evangelium Divi Joannis Evangelistæ. Carmina aurea Pylhagoræ. Phocylidis viri sapientissimi moralia. Omnia suprascripta habent e regione interpretatione latina de verbe adverbu. Εἰς 4, φύλ. 166. (Ἡ Γραμματικὴ αὕτη τοῦ Λασκάρεως γραφεῖσα διὰ τὴν μαθήτριάν του Ἱππολύτην, προετυπώθη τῷ 1476^[3] ἐν Μεδιολάνοις, ἐπιστασίᾳ Δημητρίου Δούκα τοῦ Κρητός· ἀλλ’ ἐντελεστέρα ἐστιν ἡ ἀνωτέρω ἔκδοσις γενο-

---

1. Τὰς ἐπιστολὰς τοῦ Φερδινάνδου, δι’ ὧν προσεκλήθη ὁ Λάσκαρις εἰς Νεάπολιν, ἐδημοσίευσεν ὁ Ῥεΰνας.
2. Πηγαί. Hieronymi Ragusæ, Lascaris—Placidi Reynæ, Urbis Messanæ notitia historica— Hodii de Græcis illustribus—Bœrnerus, σελ. 170—80—Fabricii, Biblioth. græc. XI—Weiss (Biographie Universelle).
3. Ἀνετυπώθη αὐτόθι τῷ 1480 ὑπὸ τὴν ἐπιγραφὴν—Compendium de octo partium orationis cum versionis Ioanni Crestoni· καὶ. ἐν Βικεντία τῷ 1489.