| 14 | ΑΓ | ΑΓ |
τὸν ἄγ. Κολουμβᾶν κατὰ τὸ 565 ἔτος κτισθέντος πρωτεύοντος ναοῦ, δεικνύουν τὴν μεγάλην ἀξίαν τοῦ ἐπὶ τοῦ μεσαιῶνος, ἐπειδὴ τοῦτο τὸ νησίδιον γεμάτον μοναστηρίων καὶ σχολείων, ἐχρημάτισε μία ἀπὸ τὰς πρώτας ἑστίας τοῦ πολιτισμοῦ κατ’ ἐκείνους τῆς ἀμαθείας τοὺς χρόνους. Πρέπει νὰ ὀνομασθῶσιν ἀσόμη ἡ Ἴλα Ἰούρα καὶ τὸ Ῥούμ, μικρὰ καὶ ταῦτα νησία.
Αἱ νῆσοι Ἀῤῥὰν καὶ Βύτη, ἀντικρὺ τῶν ἐκβολῶν τῆς Κλύδης, αἱ ὁποῖοι μετ’ ἄλλων νησίων σχηματίζουν τὸ Σκωτικὸν κομητάτον Βύτην. Ἡ μὲν Βύτη εἶναι ἐπίσημος διὰ τὰ ἐργόχειρα καὶ διὰ τὸν ἱκανῶς συγκεντρωμένον οἰκισμόν της· ἡ δὲ Ἀῤῥὰν διὰ τὰ ὑψηλὰ βουνά της·
Ἡ νῆσος Μὰν, ἡ ὁποία κεῖται εἰς τὸ μέσον τῆς Ἰρλανδικῆς θαλάσσης· ὁ δοὺξ Ἀθὸλ, διατρίβων ἐνταῦθα μέρος τι τοῦ ἔτους, ἐξουσιάζει τὸ τρίτον μέρος τῆς. Οἱ πρόγονοί τοῦ ὑπὸ τὴν προστασίαν τῆς Ἀγγλίας τὴν ἐξουσίαζαν ὅλην ἕως τοῦ 1765 ἔτους.
Δούγλας, ἱκανῶς εὔμορφος πόλις, καθέδρα τοῦ ἀγγλικανικοῦ ἐπισκόπου Σοδὸρ καὶ Μὰν, εἶναι ἡ μητρόπολίς της. Οἱ λιμένες ταύτης τῆς νήσου ἔχουν ἐμπορικὸν θαλασσινὸν 7,500 τόνων (καδίων). Κατ’ ἔτος συνάζονται 500 πλοιάρια ὑπὸ ναύαρχον ἐκλεγόμενον ὑπ’ αὐτῶν διὰ νὰ ὀψαρεύσουν ἀρίγγας, αἱ ὁποῖαι ἀπὸ τὰ τέλη Ἰουλίου ἕως ἀρχὰς Σεπτεμβρίου συνάζονται ἄπειρον εἰς τοὺς αἰγιαλούς των.
Ἡ νῆσος Ἀγγλεσέη, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ μέρος τοῦ πριγκιπάτου Βάλες. Ὑπεράνω τοῦ πορθμοῦ, ὅστις τὴν χωρίζει ἀπὸ τὴν μεγάλην Βρετανίαν, ἔκτισαν νεωστὶ κρεμαστὴν γέφυραν (pont suspendu). Ἡ Ἀγγλεσέῃ εἶναι εἰσέτι σκεπασμένη μὲ δάση, παλαιὰ ἱερὰ τῆς τῶν Δρυϊδῶν θρησκείας τῆς ὁποίας ὁ Ἀρχιερεὺς ἐξουσίαζε τὴν νῆσον ταύτην τοὺς παλαιοὺς χρόνους. Λόφοι τεχνητοὶ μὲ σωροὺς λίθων εἶναι σημεῖα τῶν αἰματωδῶν τελετῶν τῆς. Ἐκ τῶν μικρῶν πόλεων, αἱ ὁποῖαι εὑρίσκονται αὐτοῦ πρέπει νὰ ὀνομασθῶσι: Βεαυμαρὶς ἡ Βωμαρὶ, κεφαλοχώριον τῆς νήσου μὲ λιμένα, εἰς τὸν ὁποῖον ἀνήκουν 22,400 καδία. Ἀλμβὶχ, μὲ λιμένα, ὅστις ἐκτίσθη ἐντὸς πετρῶν μὲ δαπάνην τῆς ἑταιρίας, ἡ ὁποῖα ἐξεργάζεται τὰ πέριξ κείμενα μεταλλεῖα χαλκοῦ πλουσιώτατα νομιζόμενα ἀφ’ ὅλα τὰ τοῦ γνωστοῦ κόσμου. Ὁλυὰδ, εὔμορφος μικρὰ πόλις ἐπὶ τῆς ὁμωνύμου νήσου, ἀξιόλογος, διὰ τὸν λιμένα τῆς, ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἀναχωρεῖ καθ’ ἑκάστην πρωΐαν ἀτμῆρες διὰ τὸ Δουβλῖνον.
Ἀντικρὺ τῶν αἰγιαλῶν τῆς Νορμανδίας καὶ ἐκτὸς τῶν ὁρίων τοῦ Βρετανικοῦ Αρχιπελάγους εὑρίσκεται τὸ Σύμπλεγμα. τῶν Ἀγγλονορμανδικῶν νήσων, αἱ ὁποῖαι σχηματίζουν δύο μικρὰ κυβερνεῖα: τὸ τοῦ Γυερνσέϊ, περιέχον τὴν ὁμώνυμον νῆσον, τῆς ὁποίας μητρόπολις εἶναι ἅγ. Πέτρος, ὠχυρωμένη μικρὰ πόλις μετὰ τοῦ Ἰερσέϊ, περιέχων τὴν ὁμώνυμον τοῦ νῆσον, ὅπου εὑρίσκεται ἡ Σαὶντ-Ἑλλιὲρ, μικρὰ ἐμπορικὴ πόλις μὲ ἐλεύθερον λιμένα καὶ καθέδρα τοῦ κυβερνείου, τὰ νησίδια Σὰρκ ἢ Σερὲγ καὶ Ἀλδερνέη ἢ Αὐριγνὺ κρέμανται ἐπ’ αὐτοῦ.
Εἰς τὴν Βόρειον θάλασσαν καὶ ἀν-
