Χαλεπώτατος πόλεμος συνίστατο ἤδη τῷ 1439 ἀναμέσον τῆς Ἑνετικῆς Ἀριστοκρατίας καὶ τοῦ Δουκὸς τῶν Μεδιολάνων, εἰς τὸν ὁποῖον καὶ ἕτεροι προσετέθησαν τῶν ἐν Ἰταλίᾳ δυναστῶν καὶ τὰ πλήθη αὐτοῦ κατεῖχον τὴν λίμνην τὴν νῦν καλουμένην Γάρδαν[1] καὶ τὰς περιθεούσας ὄχθας, ὥστε καὶ αἱ ἀμφικείμεναι πόλεις Βρεξία (Brescia) καὶ Οὐήρων (Verona) ἔτρεχον τὸν ἔσχατον τῆς ἁλώσεως κίνδυνον. Ἐπειγόμενοι πανταχόθεν οἱ Ἑνετοὶ στρατιῶται κατώρθωσαν τελευταῖον, τέμνοντες ὁδὸν, νὰ διεξέλθωσι διὰ τοῦ ἀρκτικοῦ μέρους τῆς λίμνης, τὸ ὁποῖον ὑπὲρ τὰ ἄλλα πλήθει μὲν ὄχι ἀγενοῦς χώρας, ἀλλὰ περιζώννυται ἐξ ἀπροσβάτων ὀρέων. Ἦτο δὲ παρὰ τὴν διέξοδον ταύτην λιμὴν ὀνομαζόμενος Τούρβολος, τὸν ὁποῖον καταλαβὼν ὁ στρατηγὸς ἔγραψε πρὸς τὴν Ἀριστοκρατίαν ὅτι ἐτμήθη ἡ ὁδὸς, ὅθεν καὶ τὸν ἐχθρὸν ἠδύναντο νὰ ἐκδιώξωσι καὶ τὰς ἀπειλουμένας πόλεις εὐκόλως νὰ βοηθήσωσι. Πρὸς ἐπίτευξιν δὲ τοῦ σκοποῦ ἦτο ἀναγκαῖος στόλος· ἀλλὰ πῶς νὰ κατορθωθῇ τὸ τοιοῦτον ἔνθα οὔτε δρυμοὶ παρῆσαν πρὸς ναυπηγίαν, οὔτε ποταμοὶ πρὸς διαγωγὴν πλοίων. Ἐν ᾧ δὲ πολλὰ καθ’ ἑαυτοὺς ἐσάλευον ταλαντευόμενοι τὴν γνώμην οἱ συγκλητικοὶ καὶ τὰ πράγματα ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας ἦσαν μετέωρα, Ἕλλην τις ὀνό-
- ↑ Βηνάκος παρὰ τοῖς ἀρχαίοις· «λίμνας δὲ εἶναι φησιν ἐν τοῖς ὄρεσιν (Ἄλπεσι) πλείους μὲν, τρεῖς δὲ μεγάλας· ὧν ἡ μὲν Βηνάκος ἔχει μῇκος πεντακοσίων σταδίων, πλάτος δὲ ἑκατὸν πεντήκοντα, ἐκρεῖ δὲ ποταμὸς Μίγκιος». Στραβ. Β, δ΄ § 208.—Ὁ δὲ ἡμέτερος Εὐγένιος μεταφράζων τὸν 159 στίχον τοῦ Β΄ τῶν Γεωργικῶν neque Fluctibus et fremitu assurgens Benace ἔγραψε «Σεῖό τε Βηνάκη, ἣ πόντιον οἶδμα ἐγείρεις» Καὶ ἐνταῦθα ἂς μᾶς συγχωρηθῇ νὰ παρατηρήσωμεν ὅτι εἰμὲν οὗτος ἀποτείνεται μετὰ τοῦ Λατίνου ποιητοῦ πρὸς τοὺς ὀφθαλμοὺς, δὲν ἀποτείνεται ὅμως καὶ πρὸς τὰ ὦτα ὡς ἐκεῖνος.
