Σελίδα:Ελληνομνήμων Αρ.1 (1843).djvu/6

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
6
ΕΛΛΗΝΟΜΝΗΜΩΝ.

προνώπιον· μετὰ δὲ τῆς ἀπέναντι Ἐπιδαυρίας σχηματίζει πρὸς δυσμὰς μικρότερόν τινα κόλπον ἢ εἴσπλουν, ἰδίως ὑπὸ τῶν ἀρχαίων ὀνομασθέντα μυχὸν τοῦ Σαρωνικοῦ κόλπου[1]. Εἰς τὸν μυχὸν τοῦτον πρέπει νὰ ζητηθῇ ἡ Φοιβαία ἢ Σαρωνικὴ λίμνη, παρὰ τὸ χεῖλος τῆς ὁποίας Σάρων ὁ βασιλεὺς τῆς Τροιζῆνος ἀνήγειρεν ἱερὸν εἰς τὴν Ἄρτεμιν, τὴν ἀπὸ τοῦ οἰκοδομήσαντος ἐπονομασθεῖσαν Σαρωνίδα, ὥσπερ ἡ λίμνη ἀπὸ τῆς θεᾶς ταύτης, Φοίβης ἐπικαλουμένης, παρήγαγε τὴν ἐπωνυμίαν Φοιβαία. Τοιαύτη εἶναι ἡ ἔννοια τῶν λόγων τοῦ Παυσανίου, «ἔλεγον δὲ ὅτι οὗτος (ὁ Σάρων) τῇ Σαρωνίδι τὸ ἱερὸν Ἀρτέμιδι ᾠκοδόμησεν ἐπὶ θαλάσσῃ τελματώδει, καὶ ἐπιπολῆς μᾶλλον, ὥστε καὶ Φοιβαία λίμνη διὰ τοῦτο ἐκαλεῖτο.[2]» Θαυμάζω δὲ πῶς οἱ ἑρμηνευταὶ τοῦ Παυσανίου παρήχθησαν εἰς τοσοῦτον ἀπάτης, ὥστε καὶ νὰ δογματίσωσιν ὅτι ἡ ἀπὸ τῆς Φοίβης ἐπικληθεῖσα Φοιβαία λίμνη, ἔλαβεν ἐξ ἐναντίας τὸ ὄνομα ἐκ τῶν τελματωδῶν αὐτῆς ὑδάτων· καί τις μάλιστα ἐξ αὐτῶν μὴ δυνάμενος νὰ ἐννοήσῃ πῶς εἰς τελματώδη λίμνην ἠδύνατο νὰ κατηγορηθῇ τὸ ἐπίθετον Φοιβαία, τουτέστι καθαρὰ, διαυγὴς, ὑποθέτει ἑτέραν ἀνάγνωσιν ἀφοιβαία, οἱονεὶ θολερὰ καὶ σκοτεινή. Ὁ ὑπερβολῇ φιλόθηρος οὗτος Σάρων καταδιώκων ἔλαφόν τινα φυγοῦσαν ἐπὶ σωτηρίᾳ εἰς τὴν θάλασσαν, τοσοῦτον προῆλθεν εἰς τὸ πέλαγος, ὥστε ἀπαυδήσας καὶ κατακλυσθεὶς ὑπὸ τῶν κυμάτων ἀπέθανε. Τὸ δὲ πτῶμα αὐτοῦ ἐκβρασθὲν ὑπὸ τῆς θαλάσσης παρὰ τὴν Φοιβαίαν λίμνην εἰς τὸ ἄλσος τῆς Ἀρτέμιδος, ἐτάφη ἐντὸς τοῦ ἱεροῦ περιβόλου, καὶ ἐντεῦθεν ἡ λίμνη μετήλλαξε τὸ πρῶτον αὐτῆς ὄνομα εἰς τὸ Σαρωνὶς, καὶ ἅπας ὁ κόλπος ἐπεκλήθη Σαρωνικός.

Ὁ Χανδλῆρος[3] νομίζει ὅτι ἀνεῦρε τὴν λίμνην ταύτην ἐπὶ


  1. Στραβ. Β, ή. § 374.
  2. Β, β΄. § 30.
  3. Voyag. Τ, III. p, 236.