αὐτοῦ δὲν εἶναι ἀκριβῶς γνωστός· ἡ γνώμη τοῦ Παναρ. Κωνσταντινίδου (ἐν. ἀν.) ὅτι ὁ Νικάνωρ ἀπεβίωσεν ἐν ἔτει 1591, ἐπὶ οὐδεμιᾶς μαρτυρίας στηρίζεται καὶ δὲν δύναται νὰ γίνῃ ἀνεπιφυλάκτως δεκτή. Βέβαιον μόνον εἶναι ὅτι διετέλει ἔτι μητροπολίτης κατὰ τὸ 1590,[1] ὁ διαδεχθεὶς ὅμως αὐτὸν Θεοφάνης μνημονεύεται τὸ πρῶτον ἐν ἔτει 1593.
Ὡς ἐσημειώσαμεν ἀνωτέρω οὔτε τὸ ἔτος τῆς ἀναρρήσεως τοῦ Νικάνορος εἶναι ἀκριβῶς γνωστόν,[2] ἐκ τῆς νῦν ὅμως δημοσιευομένης ἐπιγραφῆς βεβαιοῦται ὅτι κατὰ τὸ 1573 διετέλει ἤδη μητροπολίτης.
Ποῖος ὁ λόγος τῆς ἐντοιχίσεως τῆς ἀνωτέρῳ ἐπιγραφῆς παρὰ τὸ παράθυρον τοῦ κελλίου τῆς μονῆς Ὁσίου Μελετίου, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐξακριβωθῇ ἀσφαλῶς, πιθανώτατον ὅμως φαίνεται ὅτι ὁ μητροπολίτης Ἀθηνῶν Νικάνωρ ἀνήγειρε ἢ ἐπεσκεύασε τὰ κελλία τοῦ ἄνω ὀρόφου τῆς μονῆς καὶ ἡ ἐπιγραφή, ἂν εὑρίσκεται κατὰ χώραν, εἶναι δηλωτικὴ τοῦ ἔργου τούτου, ἄλλως πρόκειται περὶ ἀνεγέρσεως ἢ ἐπισκευῆς ἄλλου κτιρίου τῆς μονῆς. Ὡς γνωστὸν δὲ περιεσώθησαν πολλαχοῦ τοιαῦτα σταυροειδῆ μονογραφήματα, εἴτε ἐπὶ κιονοκράνων εἴτε ἐπὶ πλακῶν, ἀναγράφοντα ὀνόματα καὶ τίτλους κτητόρων ἢ ἀνακαινιστῶν ναῶν καὶ μονῶν. Δὲν εἶναι δὲ ἀπίθανον ὁ μητροπολίτης Ἀθηνῶν Νικάνωρ νὰ διετέλεσε πρότερον μονοχὸς ἐν τῇ μονῇ, ὡς συνέβη διὰ τὸν Ἰάκωβον, τὸν γενόμενον μητροιιολίτην Βουλγαρίας. Ἐκ τούτου δύναται νὰ ἐξηγηθῇ καὶ τὸ ἐνδιαφέρον αὐτοῦ ὑπὲρ τῆς μονῆς.
Ἐκ τῆς ἐπιγραφῆς τοῦ μητροπολίτου Νικάνορος καθίσταται φανερὰ ἡ εὔνοια ἣν ἐπεδείκνυον οἱ μητροπολῖται τῶν Ἀθηνῶν πρὸς τὴν μονὴν του ὁσίου Μελετίου, εὔνοιαν ὀφειλομένην εἰς τὴν φήμην τοῦ περιωνύμου αὐτῆς ἱδρυτοῦ, ἑνὸς τῶν μεγαλυτέρων ἀσκητῶν τῶν μέσων βυζαντιακῶν χρόνων καὶ τοῦ ὁποίου ὁ ἐν τῇ μονῇ τάφος ὑπῆρξεν ἐπὶ μακροὺς αἰῶνας ἓν τῶν μᾶλλον τιμωμένων προσκυνημάτων ὑπὸ τῶν πιστῶν τῶν πέριξ χωρῶν.
ΚΩΝΣΤ. Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
