Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/288

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
272
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

καὶ 178). Ἐκτὸς τούτων, ἡ Ἀμερικὴ φαίνεται περιοριζομένη πρὸς Β: ἀπὸ μεγάλην θάλασσαν ἐνόνουσαν τὸν Εἰρηνικὸν μὲ τὸν Ἀτλαντικόν Ὠκεανὸν, καὶ σκεπαζομένην ὑπὸ ἀπείρων στρωμάτων πάγων ἀδιαλύτων, οἵτινες καταστήνουσιν αὐτὴν ἀδιάβατον, καὶ τὸ κλίμα τοῦ τόπου ψυχρότερον.

Προϊόντα δὲ παράγει ἡ Ἀμερικὴ ὅλα σχεδὸν τὰ τῶν ἄλλων Ἠπείρων, ὡς περιλαμβάνουσα ὅλα τὰ κλίματα, καὶ ἔχει καὶ ἄλλα ἑαυτῆς ἴδια. Τὰ μὲν ἥμερα ζῶα καὶ κτήνη, μετακομισθέντα ὑπὸ τῶν ἀνακαλυψάντων αὐτὴν Εὐρωπαίων, ἐπολυπλασιάσθησαν τοσοῦτον, ὥστε ἀγέλαι βοῦν καὶ ἵππων βόσκονται νῦν εἰς ἀγρίαν κατάστασιν, ἐκ δὲ τῶν ἀγρίων Ῥέννοι, Βόνασοι, καὶ Λευκαὶ Ἄρκτοι, εἰς δὲ τοὺς μεσημβρινοὺς, Πάνθηρες Ἀμερικανοὶ, Τάπεροι, διάφορα εἴδη πιθήκων, καὶ ἡ προβατοκάμηλος, τὸ μόνον τετράποδον ζῶον, τὸ ὁποῖον εὗρον οἱ Εὐρωπαῖοι μεταχειριζόμενον ὡς φορτηγὸν ὑπὸ τῶν αὐτοχθόνων τῆς Μ: Ἀμερικῆς. Ἐκ δὲ τῶν πτηνῶν, εὑρίσκονται ὅλα σχεδὸν τὰ τοῦ παλαιοῦ κόσμου, ἐν οἷς πλῆθος ψιττακῶν καὶ στρουθοκαμήλων, καὶ ἰδιάζοντα ὁ Κόνδωρ, τὸ μέγιστον τῶν ἁρπακτικῶν πτηνῶν, καὶ τὸ κολύβριον, τὸ σμικρότατον πάντων, λεγόμενον διὰ τοῦτο πτηνόμυια. Εὑρίσκονται δὲ καὶ κροκόδειλοι, καὶ μεγῖστων ὄφεων πλῆθος, καὶ ἔντομα ἀξιοθέατα, τὰ μὲν διὰ τὸ μέγεθος, τὰ δὲ διὰ τὰ λαμπρὰ χρώματά των, τὰ δὲ διὰ τὸ φῶς, τὸ ὁποῖον διαδίδωσι τὴν νύκτα. Εἰς δὲ τὰ ἀπέραντα δάση τῆς Ἀμερικῆς εὑρίσκονται ὅλα τὰ δένδρα τοῦ παλαιοῦ κόσμου καὶ ἰδίως αἱ μαγνιολίαι, τὸ γαλακτόδενδρον, αἱ κηρομυρσίναι, καὶ ἄλλα. Εἰς τὴν διακεκαυμένην ζώνην γίνονται φοίνικες, ἔβενος καὶ ἄλλα χρωματιστικὰ ξύλα πολύτιμα, ὁ κόκκος (ἢ Ἰνδικὰ καρύδια) κακάον, καφὲς, σακχαροκάλαμον, Ἰνδικὸν (λουλάκι) ὅλα τὰ μεσημβρινὰ ὀπωρικὰ, καὶ πᾶν εἶδος ἀρωμάτων καὶ ἰατρικῶν βοτανῶν, καὶ ἰδίως τὸ ταμαρίνδον καὶ τὸ κίγκινον, ὁ φλοιὸς τοῦ ὁποίου δίδει τὴν κίναν. Τὰ δὲ γεώμηλα, ὁ ταβάκος καὶ τὸ λεγόμενον μαῒς (εἶδος ἀραβοσίτου) εἶναι αὐτοφυῆ αὐτῆς τῆς Ἠπείρου φυτὰ, εἰς τὴν ὁποίαν καὶ οἱ δημητριακοὶ καρποί μεταφερθέντες, καὶ ὅλα τὰ λοιπὰ χρήσιμα φυτὰ εὐδοκίμησαν θαυμασίως. Ἔχει δὲ καὶ ὀρυκτὰ ἄφθονα· τὰ μεταλλεῖα τοῦ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου τὰ εἰς τὴν Μεξικὴν καὶ τὴν Περουΐαν εἶναι ἀνεξάντλητα· χαλκὸς, σίδηρος, κασσίτερος, θεῖον, ἅλας ὀρυκτὸν, καὶ ὅλα ἐν γένει τὰ μέταλλα εὑρίσκονται ἄφθονα· καὶ ἀδάμαντας δὲ φέρει καὶ ἄλλους πολυτίμους λίθους, καὶ μαργαριτάρια ἁλιεύονται εἰς πολλὰς παραλίας. Ἐν περιλήψει, ἡ Ἀμερικὴ εἶναι πλούσιος τόπος διὰ τὸ εὔφορον καὶ πάμφορον αὐτοῦ, καὶ ἤθελεν εἶσθαι ἔτι πλουσιώτερος καὶ εὐφορώτατος, ἐὰν ὅλος ἐκατοικεῖτο ὑπὸ πολιτισμένων λαῶν, καὶ ἐκαλλιεργεῖτο ὅσον ἔπρεπεν. Ὅλοι οἱ Εὐρωπαῖοι ἔκαμαν εἰς αὐτὴν ἀνακαλυφθεῖσαν κατακτήσεις καὶ ἀποικίας, ἐξόχως δὲ οἱ Ἱσπανοὶ κατέκτησαν ἀπεράντους τόπους, καὶ τοὺς τότε πολιτισμένους καὶ πλουσίους. Οἱ Ἄγγλοι καὶ οἱ Γάλλοι ἀπῴκισαν τὸ πλεῖστον μέρος τῆς βορείου Χερσονήσου· οἱ δὲ Πορτογάλλοι, τὸ τῆς Μεσημβρινῆς.

§. Α. ΑΜΕΡΙΚΗ ΒΟΡΕΙΑ.

502. Μέγα μέρος αὐτῆς εἶναι πολλὰ ὀλίγον ἐγνωσμένον. Τὰ μεσόγειά της διασχίζει, ἀπὸ Β: πρὸς Ν: καὶ κατὰ τὴν παραλίαν πλευράν, μεγάλη σειρὰ ὀρέων, ἑνουμένη μὲ τὴν τοῦ Μεξικοῦ· λέγεται δὲ ἐκείνη μὲν ἡ σειρὰ Ἀπαλλάχια ὄρη, αὕτη δὲ, ὄρη πετραῖα, ἢ λιθώδη καὶ βραχώδη, ὅπου κατοικοῦσι καὶ πολλαὶ αὐτόνομοι φυλαὶ τῶν Ἰθαγενῶν Ἰνδιάνων, οἵτινες κατὰ χωρία κατοικοῦντες, διοικοῦνται ὑπὸ ἑνὸς ἀρχηγοῦ, ὀνομαζομένου Κασίκου, ὄντες ὅλοι φετισισταί (188).

503. Αἱ δὲ παραλίαι αὐτῆς παρεκτείνονται, αἱ μὲν πρὸς Β: αἱ δὲ, πρὸς Δ: αἱ δὲ, πρὸς Ἀνατολάς.