Ο Κόδρος/δ
| ←Μέρος III | Ὁ Κόδρος Συγγραφέας: Μέρος IV |
Μέρος V→ |
Ὅπως εἰς λίμνην, ὁπόταν βάλῃ
ὀλίγον φλόμον παῖς ἀμαθής,
ἰλιγγιῶσι, μικροὶ μεγάλοι
συνεπιπλέοντες οἱ ἰχθῦς,
οὕτως, οἱ πάντες συγκεχυμένοι,
ἐν πόλει φέρονται κεκλεισμένῃ.
Ἀλλʾ ἐν τῷ μέσῳ τῶν ἀριστήων
ὁ ἥρως Μέδων ἐπιφανείς,
τὴν χαρμονήν του καταδεικνύων,
διὰ μεγάλης εἶπε φωνῆς.
«Πείθετ’ ὁ γέρων καὶ κατωρθώθη
τὸ πλεῖστον ἤδη τοῦ ἐφετοῦ.
Ἐσώθ’ ἡ πόλις, κ’ ἴσως ἐσώθη
ζωὴ γονέως ἀγαπητοῦ.
Λουσθεὶς δὲ τώρα, μετὰ λαμπάδος
μετέβη θύσων εἰς τῆς Παλλάδος.
Ἐκεῖ τὸ στέμμα θὰ μ’ ἀναδήσουν.
Ἐκεῖθεν ἴσως μετὰ μικρόν,
ἄνακτα νέον θὰ μ’ ὁδηγήσουν
εἰς τὰ βασίλεια τῶν νεκρῶν.
«Διπλῆ τὸν νοῦν του χροιὰ καλύπτει·
οὐδόλως τοῦτο μὲ ἀπατᾷ·
πρέπει τις ὅμως νὰ ὑποκύπτῃ,
ποιῶν τ’ ἀδύνατα δυνατά,
καὶ τὰς δισήμους μετρῶν ἐκφράσεις,
νὰ ἐξωνῆται τὰς περιστάσεις.
Ἀλλ’ ἂν ἀκράδαντος ἐπιστρέψῃ....
Ὤ! τότε, τότε θ’ ἀντισταθῶ.
Ὁ κόσμος ὅλος ἂν μ’ ἀποτρέψῃ,
πρὸ τοῦ πατρός μου θ’ ἀγωνισθῶ.»
Τοιαῦτα εἶπε· τὸν ἐπαινοῦσε,
καὶ τὸν θαυμάζουν ἐν σιωπῇ.
Ἄσμενος θέλει νὰ ὑπακούσῃ
καθεὶς εἰς ὅ,τι καὶ ἂν εἰπῇ·
κ’ ἐκεῖνος «Σπεύσωμεν, εἶπε, φίλοι,
πρὸ τῆς πατρίδος, ὅπου μᾶς στείλῃ.
Τοὺς λόγους πάντες τῶν ἡγεμόνων
ἔργον νομίζουσι τῶν λαῶν,
πλὴν τῆς πατρίδος τὸ νεῦμα μόνον,
εἶναι τὸ θέλημα τῶν θεῶν.»
Καὶ μετ’ ὀλίγον καθεὶς ὠρθοῦτο
ὑπὸ χαλκόστηθον στρατηγόν,
ὁ δὲ περίβολος ὠχυροῦτο
δι’ ὑψωμάτων ἀρτιπαγῶν.
Πᾶν ἐκ τῶν ἔξω συνεκομίσθη
κ’ εἰς τὴν Ἀκρόπολιν συνεκλείσθη.
Ὡς ὅταν ἔλθῃ, νέφη χιόνος
χειμὼν ἀνέλπιστος ἐκκενῶν,
σπεύδ’ ὐπὸ στέγασμα ὁ γηπόνος
μετὰ τῶν δούλων καὶ τῶν κτηνῶν.
Τὸ μὲν ὀχύρωμα τὸ δεικνύον
τὸ μέτωπόν του πρὸς τὸν βορρᾶν
φρουρεῖ ἀτρόμητος ὁ Λυκείων,
διέπων φάλαγγα φοβεράν.
Σιδηροσκέπαστος, ἀνεμόπους,
ὡρᾶτο θαῦμα εἰς τοὺς ἀνθρώπους.
Εἴς τινα, λέγουν, πολιορκίαν
δόρυ του θραύσας πολεμικὸν
στερρὰν ἠρείπωσʾ εὐθὺς οἰκίαν
διὰ νὰ λάβῃ μίαν δοκόν.
Τὰς δὲ ἐπάλξεις, αἵτινες νεύουν
πρὸς χρυσοξάνθους ἀνατολάς,
χαλκοβραχίονες προστατεύουν,
μʾ ἄλλας ἑξήκοντα κεφαλάς,
ὁ Πολυδέρκης σὺν τῷ Προμένει,
ὅπως ὁ Ἄρης εὐωπλισμένοι.
Ἀφοῦ συνέβη νὰ γνωρισθῶσι,
δὲν ἐχωρίσθησαν οὐδαμοῦ,
κʾ ἐν τοῖς πολέμοις κʾ ἐν τοῖς ἀγῶσι
καὶ εἰς τὸν ᾍδην ἦλθον ὁμοῦ.
Τὸ τεῖχος δʾ ὅπερ ὑποδροσίζει
ποντίου πνεύματος ἡ νοτίς,
ὁ Ἀριστόλοχος προασπίζει,
ὁ περιάκουστος πορθητής.
Τείνʾ εἰς τὰς μάχας χεῖρας ἀγρίας,
ἐν συνεδρίοις φρένας ἀνδρείας·
ἐνῷ δʾ εἰς στίχους συμπαρατάττων
τοὺς στρατιώτας περιπολεῖ,
ὡς φθινοπώρου ἀστὴρ διάττων,
δύει καὶ πάλιν φεγγοβολεῖ.
Κοδρίδαι δύο ἐπὶ ἀκμήτων
συνεπεστάτουν τειχοποιῶν
Νηλεύς, ὁ πρῶτος τῶν ἀτρόμητων,
σὺν τῷ Ἀνδρόκλῳ περιϊών.
Πρὸς ἔργον ἕκαστος συνετέλει,
ὅπως αἱ μέλισσʾ ἐν τῇ κυψέλῃ.
Οὕτως ἐκεῖναι, προαισθανθεῖσαι
βροχὴν ἢ θύελλαν προσεχῆ,
τὴν κατοικίαν, συνασπισθεῖσαι,
ἐξασφαλίζουν ἐν προσοχῇ.
Τῇ πύλῃ τέλος, δι’ ἧς καὶ μόνον
ἦτον ἡ ἔφοδος δυνατή,
μετὰ χιλίων χειρῶν εὐτόνων
ὁ ἥρως Μέδων ἐπιστατεῖ.
Ἀλλά σε, φίλον του Κόδρου τέκνον,
ποῖαι φροντίδες τότε διέκνων;
Πολλαί, ποικίλαι, ἄλλη παρ’ ἄλλην,
πρὸς ἕνα τείνουσαι τὸν σκοπόν,
ὅπως πρὸς πόλιν τείνει μεγάλην
πλῆθος ἀμέτρητον ἀτραπῶν.
Θὰ παραπείσῃ σκληρὸν πατέρα,
τὴν ἔξοδόν του ἐπιτηρῶν;
Ἅπας ὁ δῆμος, ἐν ἐλευθέρᾳ
τῇ ἐξουσίᾳ ψηφοφορῶν,
ἀπὸ τοὺς δύο ν’ ἀποφασίσῃ
ποῖος τὴν πόλιν θὰ προάσπισῃ;
Καὶ πρὸ ἐκείνου καὶ πρὸ τοῦ ἄλλου
προβλέπων ὕπουλον τὸν φραγμόν,
ὡσεὶ ἀκάτιον ὑπὸ σάλου,
ἐν μέσῳ ἤγετο δισταγμῶν.
Φοβεῖται μήπως τὸν καταπείσῃ
ὁ γέρων, ἄκαμπτος προθανών·
φοβεῖται μήπως τὸν ἐμποδίσῃ
τοῦ δήμου ἄβουλον τὸ κοινόν·
τρέμει· νομίζει τὸ πᾶν ἐχάθη
ψυχὴ τοὺς πόθους του ἐὰν μάθῃ·
ψυχὴ φιλτάτη ὅμοιον πόνον
ὁμοίαν ἔχουσα τὴν πληγήν,
καὶ τὴν ὁποίαν ἐνίκα μόνον
ὅταν ἐτρέπετο εἰς φυγήν.