Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1890/Δόρα δ' Ίστρια
| ←Ἐπίγραμμα | Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1890 Δόρα δ’ Ἴστρια |
Πόσον σ’ ἀγαπῶ→ |
.jpg)
ΔΟΡΑ Δ’ΙΣΤΡΙΑ
ὑπὸ τὸ ψευδώνυμον τοῦτο διάσημος καταστᾶσα προςωπικότης τοῦ αἰῶνος, πέρυσι δ’ ἐν Φλωρεντίᾳ ἐκμετρήσασα τὸ ζῇν, ἦτο ἡ πριγκήπισσα Ἑλένη Κολτζὼφ-Μασσάλσκη, ἐξ ἡγεμονικοῦ καταγομένη οἴκου, γεννηθεῖσα ἐν Βουκουρεστίῳ τῇ 22 Ἰανουαρίου τοῦ 1828. Ὁ πατὴρ αὐτῆς ἦτο πρωθυπουργὸς ἐν Βλαχίᾳ, οἱ δὲ θεῖοι αὐτῆς Γρηγόριος καὶ Ἀλέξανδρος Γκίκας διετέλεσαν ἡγεμόνες τῆς Βλαχίας, ὁ μὲν ἀπὸ τοῦ 1822 — 1828, ὁ δὲ ἀπὸ τοῦ 1834 — 1842. Ἡ νεαρὰ ἡγεμονὶς Ἑλένη πεπροικισμένη ἀπὸ φύσεως δι’ ἐκτάκτων σωματικῶν καὶ πνευματικῶν θελγήτρων καὶ τυχοῦσα ἀρίστης ἐγκυκλοπαιδικῆς μορφώσεως ὑπὸ τὸν ἀείμνηστον καθηγητὴν τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων Γρηγόριον Παπαδόπουλον, μεθ’ ὧν διετέλει ἀείποτε, μέχρι τοῦ θανάτου αὐτῆς, ἐν διηνεκεῖ ἀλληλογραφίᾳ καὶ πνευματικῇ διαμείψει, μετέβη βραδύτερον δι’ εὐρυτέρας σπουδὰς εἰς Βιέννην, Δρέσδην, Βενετίαν καὶ Βερολῖνον, μετὰ ἑπταετῆ δὲ διαμονὴν ἐν τῇ ξένῃ ἐπανέκαμψεν οἴκαδε, ἔνθα ἐνυμφεύθη τὸν ῥῶσσον πρίγκηπα Ἀλέξανδρον Κολτζὼφ Μασσάλσκην ἀνήκοντα εἰς ἀρχαίαν ἀριστοκρατικὴν οἰκογένειαν ἐκ τοῦ Ρούρικ θεμελιωτοῦ τοῦ ῥωσσικοῦ κράτους. Διαμείνασα ἐν Ῥωσσίᾳ μέχρι τοῦ 1855 μετέβη εἶτα εἰς τὴν δυτικὴν Εὐρώπην, ἰδίως ἐν Ἐλβετίᾳ καὶ τελευταῖον ἐν Φλωρεντίᾳ, ἀσχολουμένη εἰς ποικίλας καὶ σοβαρὰς φιλολογικὰς μελέτας, δι’ ὧν κατέλαβε περιφανῆ θέσιν ἐν τῷ κόσμῳ τῶν γραμμάτων. Ὁ οἶκος αὐτῆς, καὶ ἰδίως κατὰ τὴν ἐν Φλωρεντίᾳ διαμονήν της, ὑπῆρξε τὸ ἐντευκτήριον τῶν ἐπιφανεστέρων ἀνδρὼν ἐν τοῖς γράμμασι καὶ τῇ καλλιτεχνίᾳ· ὁ βασιλεὺς τῆς Ἰταλίας Οὐμβέρτος ἰδιαζόντως ἐθαύμαζε καὶ ἐτίμα τὴν Δόρα δ’ Ἴστρια, συχνάκις δ’ ἐπεσκέπτετο αὐτὴν εὑρίσκων ἄπληστον γόητρον εἰς τὰς μετὰ τῆς ἐξόχου γυναικὸς καλλιτεχνικὰς καὶ φιλολογικὰς συνδιαλέξεις. Ἀνεξάντλητοι ἦσαν οἱ θησαυροὶ τῶν γνώσεων καὶ ἀπαράμιλλος ἡ μόρφωσις τῆς Δόρα δ’ Ἴστρια. Ἔγραψε καὶ ἐλάλει ἀπταίστως πλείστας τῶν Εὐρωπαϊκῶν γλωσσῶν, ἰδίως ὅμως τὴν ἰταλικὴν καὶ γαλλικήν, εἰς ἣν συνέγραψε καὶ τὰ πλεῖστα τῶν περισπουδάστων αὐτῆς ἔργων. Αἱ ποικίλαι ἱστορικαὶ, φιλολογικαὶ καὶ κοινωνιολογικαὶ διατριβαί, δι’ ὧν κατέκλυζε διαρκῶς τὸν ἡμερήσιον καὶ περιοδικὸν τύπον τῆς Γαλλίας, τοῦ Βελγίου, τῆς Ἰταλίας, Ἑλβετίας καὶ Ἑλλάδος, διήγειρε πάντοτε τὸ ἐνδιαφέρον καὶ τὴν προςοχὴν τῆς Εὐρώπης. Ἐθαυμάσθησαν πολὺ αἱ μελέται αὐτῆς περὶ τῶν ἐν Εὐρώπῃ ἀγνώστων μέχρι τότε ποιημάτων τῶν Ἀλβανῶν, μεταφρασθεῖσαι εἰς πολλὰς ξένας γλώσσας. Διὸ ἐν Ἀλβανίᾳ ὑπῆρξε δημοφιλὲς τὸ ὄνομα τῆς ἐπιφανοῦς λογίας ἣν ἐξύμνησε καὶ ὁ Καμάρδας ἔγκριτος ἀλβανὸς ποιητής. Κατέλιπε πολλὰς ἀξίας λόγου συγγραφάς, ὧν ἡ σπουδαιοτέρα εἶνε ἡ ὑπὸ τὸν τίτλον «Αἱ γυναῖκες ἐν τῇ Ἀνατολῇ» ἐν ᾗ μετὰ λεπτολόγου ἀκριβείας ἐξετάζει τὴν θέσιν τῶν γυναικῶν ἐν τῇ Ἀνατολῇ καὶ προτείνει πρακτικωτάτας καὶ σοφὰς γνώμας πρὸς βελτίωσιν αὐτῆς ἔν τε τῷ οἴκῳ καὶ τῇ κοινωνίᾳ. Πλεῖστα ἐγράφησαν περὶ τῆς Δόρα δ’ Ἴστρια, τῆς ἐξόχου ταύτης γυναικείας ἰδιοφυΐας καὶ τῆς φιλολογικῆς δράσεως καὶ παραγωγῆς αὐτῆς.
Ἀπέθανε πέρυσιν ἐν ἡλικίᾳ ἑξήκοντα περίπου ἐτῶν ἐν θαλερῷ γήρατι, ὡς ἐμφαίνεται καὶ ἐκ τῆς παρατιθεμένης ᾧδε εἰκόνος.