Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1889/Ο βασιλικός
| ←Τὸ γυναικεῖον ζήτημα | Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1889 Συγγραφέας: Ὁ βασιλικός |
Ποιημάτια ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἐπὶ τῶν γάμων τοῦ υἱοῦ μου→ |
.jpg)
Σπυρίδων ΜηλιαράκηςΘα φανῇ ἴσως παράδοξον εἰς τοὺς ἀναγνώστας τοῦ Ἡμερολογίου, ὅτι τὸ κοινότερον καὶ ἀγαπητότερον τῶν φυτῶν παρ’ ἡμῖν, ὁ βασιλικὸς, ὁ ἁπανταχοῦ τῆς Ἑλλάδος ἀπ’ οὐδεμιᾶς οἰκίας ἐλλείπων, τὸ πρόχειρον τοῦτο φιλοφρονητικὸν μέσον τῶν νεανίδων καὶ τῶν ὑπάνδρων, τὸ χρήσιμον καὶ εἰς θρησκευτικοὺς ἔτι σκοποὺς ἐν καιρῷ τοῦ ἁγιάσματος καὶ κατὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ Σταυροῦ, δὲν εἶναι φυτὸν ἑλληνικόν.
Ὅπως πολλὰ ἄλλα φυτὰ καὶ ὁ βασιλικὸς ἦλθεν εἰς τὴν Ἑλλάδα ἐκ τῆς νοτίου Ἀσίας ἀπὸ τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων, διεδόθη δὲ ταχέως τόσον πολὺ ὥστε κατήντησε φυτὸν ἰθαγενὲς, δυνάμεθα δὲ νὰ εἴπωμεν ὅτι ἐντελῶς ἤλλαξεν ἐθνικότητα.
Πότε ἦλθεν εἰς τὴν Ἑλλάδα δὲν δυνάμεθα νὰ ὁρίσωμεν, ὅπως ἐπίσης ἀκριβῶς ἀγνοοῦμεν τὸν χρόνον τῆς εἰσαγωγῆς καὶ πλήθους ἄλλων φυτῶν, οἷον τῆς ἐλαίας, τοῦ κρομμύου, τῆς ἀγάβης κτλ. Συγγραφεύς τις ἀναφέρει ὅτι ὁ βασιλικὸς εἰσήχθη εἰς τὴν Εὐρώπην κατὰ τὸ ἔτος 1548. Ὑποθέτομεν ὅτι ἐννοεῖ ὅτι εἰσήχθη εἰς τὴν λοιπὴν Εὐρώπην, διότι τοῦ βασιλικοῦ μνημονεύει ὁ Ἱπποκράτης, ἀποκαλῶν αὐτὸν Ὤκιμον, ὁ Θεόφραστος, ὁ Κέλσος, ὁ Διοσκουρίδης, ὁ Γαληνὸς καὶ ἄλλοι. Ἐκλήθη δὲ ὤκιμον ἐκ τοῦ ὠκὺς, πιθανῶς ἕνεκα τῆς ταχείας αὐτοῦ αὐξήσεως.
Τὴν σήμερον ὁ βασιλικὸς μετὰ τοῦ διάνθου (γαρυφάλλου) εἶνε τὰ μόνα φυτὰ ἅτινα ἔχουσιν εὐρυτάτην διάδοσιν παρὰ τῷ λαῷ τῆς Ἑλλάδος καὶ παρέχουσιν εἰς τὰς συνηθείας αὐτοῦ καὶ τὴν λαϊκὴν ἀνθοκομίαν ἴδιον χαρακτῆρα. Οὐδεμία κώμη ἢ χωρίον ὑπάρχει, ἐν ᾧ νὰ μὴ βλέπῃ τις ἀπὸ τοῦ παραθύρου τῶν οἰκιῶν γάστραν ἢ τεθραυσμένον ἀγγεῖον, περιέχον φουντωμένον βασιλικόν. Ἡ τρυφερὰ κόρη τῆς οἰκογενείας, ἡ νεαρὰ χωρικὴ, ἡ ἁβρὰ ἐπαρχιῶτις, θεωρεῖ τὸν βασιλικὸν ὡς τὸ προσφιλέστερον τῶν φυτῶν εἰς ὃ ἐπιδαψιλεύει τὰς τρυφερωτέρας θωπείας, δι’ αὐτὸ δὲ καὶ ἡ δημοτικὴ ποίησις ἠξίωσεν αὐτὸν στροφῶν ἐπαξίων τοῦ ἀρώματος τὸ ὁποῖον ἀποπνέει.
Ὁ βασιλικὸς μόνος ἢ μετ’ ἄλλων ἀνθέων εἶνε τὶ προχειρότερον δῶρον πάσης οἰκογενείας κατὰ τὰς ἐπισκέψεις τῶν φίλων καὶ ξένων. Εἴς τινας μάλιστα νήσους τῶν βορείων Σποράδων ἡ προσφορὰ ἀνθοδέσμης ἐκ βασιλικοῦ συνοδεύεται ὑπὸ ἰδιαιτέρου ἐθίμου. Ὅταν δηλ. παρέχεται κλάδος τοῦ φυτοῦ τούτου περιβάλλεται οὗτος ὑπὸ χρυσῆς μὲν κλωστῆς ὅταν δίδεται ὑπὸ κόρης ἢ εἰς νέον ἄγαμον, ὑπὸ κοινοῦ δὲ νήματος ἐὰν δίδεται ὑπὸ ὑπάνδρου γυναικὸς ἢ εἰς ἄνδρα ἔγγαμον. Εἶνε δὲ ἀδύνατον νὰ ἐπισκεφθῇ τις οἱανδήποτε οἰκίαν χωρὶς νὰ λάβῃ κλάδον βασιλικοῦ.
Ἡ καλλιέργεια τοῦ χαριεστάτου τούτου φυτοῦ καί τοι ἤρξατο παραμελουμένη ἐντὸς τῶν πόλεων, δὲν θὰ δυνηθῇ ὅμως νὰ ἐκλείψῃ ἀπὸ τῶν συνηθειῶν τοῦ λαοῦ, ὅστις πρὸς τοῖς ἄλλοις ξενικοῖς φυτοῖς, ἅτινα ἀδιακόπως παραλαμβάνει, διετήρησε καὶ θὰ διατηρήσῃ τὴν πρώτην πάντοτε θέσιν εἰς τὴν βασιλικὴν ὄντως ταύτην πόαν.