Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1888/Τινά περί μαγνητισμού
| ←Σκέψεις δημοσίου βίου: Παρὰ τοῖς Ἕλλησιν ἐν δουλείᾳ | Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1888 Μεταφραστής: Βέρθα Ρουσοπούλου Τινὰ περὶ μαγνητισμοῦ |
Θ. Π. Ἠπίτης→ |
ἐπίδρασις τοῦ μαγνητισμοῦ ἐπὶ ὑγιῶν καὶ ἀσθενῶν ἀνήκει προσωρινῶς εἰς τὰς αἰνιγματώδεις ἐκείνας ἐμφανίσεις, αἵτινες δὲν ἐξηγήθησαν ἀκόμη τελείως, ἀφοῦ τὰ μέχρι τοῦδε παρατηρηθέντα γνωστοποιοῦσιν ἡμῖν παράδοξόν τινα ἐπίδρασιν ἐπὶ ἀνθρώπων ὡς καὶ ἐπὶ ζῴων, ἐνῷ συγχρόνως ἀποδεικνύεται ὅτι τινὲς μόνον φύσεις ὑπόκεινται εἰς αὐτὸν, ἐνῷ αἱ πλεῖσται μένουσιν ἀνεπίδραστοι. Πολλοὶ πειραματισταὶ, οἵτινες μεταχειρίζονται εἰς φυσικὰ πειράματα ἰσχυροὺς μαγνήτας, δὲν αἰσθάνονται τὴν ἐλαχίστην ἐπίδρασιν τῆς αἰνιγματώδους ταύτης δυνάμεώς, ἥτις παρέχει εἰς τεμάχιον σιδήρου τὴν ἰδιότητα νὰ ἑλκύῃ τὸν σίδηρον καὶ νὰ φέρῃ βάρη. Ὁ Lord Lindsay ὅστις ἐπανειλημμένως ἐκίνει τὴν κεφαλήν του μεταξὺ τῶν πόλων ἑνὸς γιγαντιαίου ἠλεκτρομαγνήτου, δὲν παρετήρησε τὴν ἐλαχίστην ἐπίδρασιν, ἐνῷ τοὐναντίον εἰς λίαν νευρικοὺς ἀνθρώπους ἀρκεῖ μικρὸς σιδηροῦς μαγνήτης ἵνα ἐνεργήσῃ ὀφθαλμοφανῶς. Ὁ ἐν Φραγκφούρτῃ αὐλικὸς σύμβουλος Stein εἶδε δύο περιπτώσεις, καθ’ ἃς μαγνήτης εἰς ἀπόστασιν ἑνὸς δακτύλου ἀπὸ τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος λίαν εὐαισθήτου προσώπου, παρουσίασε τοιαύτην ἐπίδρασιν, ὥστε εἰς τὸ δέρμα τὸ ἀπέναντι τῶν δύο πόλων τοῦ μαγνήτου, ἐσχηματίσθησαν δύο ἐρυθραὶ κηλίδες, δι’ ὧν ἀπεδείχθη ἡ δι’ αἵματος ὑπερπλήρωσις τῶν λεπτοτάτων φλεβῶν. Συγχρόνως ἡ ἀπέναντι τοῦ θετικοῦ βορείου πόλου κηλὶς ἦτο μᾶλλον ἐρυθρὰ τῆς τῷ νοτίῳ ἀρνητικῷ πόλῳ ἀντικειμένης.
Μᾶλλον ἐκπληκτικὰ εἶναι ἐν τούτοις τὰ πειράματα, ἅτινα ἐξετέλεσεν ὁ καθηγητὴς Charcot ἐν Salpetrière, ἤτοι ἐν τῷ περιφήμῳ τῶν Παρισίων νοσοκομείῳ διὰ νευρικὰ καὶ ψυχικὰ νοσήματα γυναικῶν. Ἀφοῦ δηλαδὴ ἐδέθησαν οἱ ὀφθαλμοὶ τινῶν λίαν εὐαισθήτων ἀνθρώπων, παρετηρήθη ὅτι οἱ βραχίονες καὶ αἱ χεῖρες, ὡς καὶ οἱ πόδες ἠκολούθουν τὸν μαγνήτην ὃν ὁ ἰατρὸς ἐπλησίαζεν εἰς τὰ μέλη ταῦτα. Ὅταν δὲ ὁ ἰατρὸς ἐπλησίαζε τὸν μαγνήτην πρὸς τὸ ἀντικάρδιον, τότε οἱ ἀσθενεῖς ἠκολούθουν τὸν ἰατρὸν ὡς ἐὰν ἐσύροντο ὑπ’ αὐτοῦ. Τὰ αὐτὰ πειράματα ἐπανελήφθησαν καὶ ἀλλαχοῦ μὲ τὸ αὐτὸ ἀποτέλεσμα.
Φοβερὰ σχεδὸν εἶναι τὰ μαγνητικὰ πειράματα τῶν ἰταλῶν καθηγητῶν Tamburini καὶ Sepilli εἱς τὸ ἐν Reggio δημόσιον κατάστημα ἐπὶ ὑπνωτισθέντων ἀσθενῶν. Ἀφοῦ οὗτοι (οἱ ἀσθενεῖς) διὰ τῆς ἀσκαρδαμυκτεὶ παρατηρήσεως στίλβοντος τινὸς ἀντικειμένου εἶχον φθάσει εἰς τὴν παράδοξον ἐκείνην ὑπνωτικὴν κατάστασιν, ἣν ἡ νεωτέρα ἐπιστήμη ὀνομάζει ὑπνωτισμὸν, εἰς ἀπόστασιν τινὰ ἀπὸ τοῦ στόματος, ἔθεσαν ἀπέναντι τοῦ ἀντικαρδίου σιδηροῦν μαγνήτην. Τὸ ἄμεσον ἀποτέλεσμα ἦτο παροδικὴ στάσις τῆς ἀναπνοῆς, ἣν μετὰ τὴν ἀπομάκρυνσιν τοῦ μαγνήτου ἠκολούθησεν ἰσχυρὰ ἀναπνοή. Πρὸς τὸ μέρος τῆς καρδίας διήγειρεν ὁ μαγνήτης ὑψωμένην καρδιακὴν ἐνέργειαν καὶ ἰσχυρότερον σφυγμόν. Τεθεὶς δὲ ὁ μαγνήτης πλησίον τῆς σπονδυλικῆς στήλης ἔφερε τὸ ἑξῆς ἀποτέλεσμα· ἡ κεφαλὴ ἔκλινε πρὸς τὰ ὀπίσω, ὁ δὲ κορμὸς ἐκυρτώθη τοιουτοτρόπως, ὥστε τὰ κάτω μέρη τοῦ στόματος ἔκλιναν πρὸς τὰ ἄνω καὶ ὀπίσω, οἱ δὲ πόδες σχεδὸν ἤγγισαν τὸ ὄπισθεν μέρος τῆς κεφαλῆς. Τοιουτοτρόπως ἔλαβε τὸ σῶμα τοξοειδῆ θέσιν, ἐνῷ ἡ ἀναπνοὴ ἐγένετο βαθεῖα καὶ θορυβώδης, τὸ δὲ πρόσωπον ἔλαβε χρῶμα κυανοῦν πρὸς τὸ μέλαν. Ἀκόμη καὶ μετὰ τὴν ἀπομάκρυνσιν τοῦ μαγνήτου διήρκεσε τὸ φαινόμενον τοῦτο ὀλίγον χρόνον.
Ἐν τούτοις ἀπεδείχθη ἄνευ ἀμφιβολίας, ὅτι ὁ μαγνητισμὸς ἐπενεργεῖ ἐπὶ εὐερεθίστων καὶ εὐαισθήτων φύσεων καὶ μάλιστα ὑπὸ ὡρισμένας περιστάσεις μετὰ μεγάλης δυνάμεως. Ἀλλὰ καὶ ἡ γῆ ἡμῶν εἶναι εἷς μέγας πλανήτης τοῦ ὁποίου οἱ μαγνητικοὶ μεσημβρινοὶ κύκλοι ἔχουσι τὴν αὐτὴν διεύθυνσιν, ἣν καὶ ἡ μαγνητικὴ βελόνη τῆς πυξίδος, καὶ σχηματίζουσι μὲ τοὺς ἀστρονομικοὺς μεσημβρινοὺς κύκλους τῶν ἀστεροσκοπείων γωνίαν. Πρᾶγμα γνωστὸν εἰς πολλοὺς ἰατροὺς καὶ ἀσθενεῖς εἷναι τὸ ἑξῆς· ὅτι οἱ νευρικοὶ ἄνθρωποι δὲν δύνανται νὰ κοιμηθῶσιν εἰς κλίνας, αἵτινες κατὰ μῆκος κεῖνται ἐπὶ τοῦ μαγνητικοῦ μεσημβρινοῦ κύκλου, ἤτοι ἔχουσι διεύθυνσιν ἀπὸ Βορρᾶ πρὸς Νότον. Παρουσιάζονται ἐμφανίσεις πυρετοῦ, καὶ ὁ ὕπνος ἢ εἷναι ἀνήσυχος, ἢ ἐλλείπει ὅλως διόλου, ἐνῷ συγχρόνως ἀπερίγραπτόν τι αἴσθημα στενοχωρίας καταλαμβάνει τὸν κατακλιθέντα. Ἡ ἀλλαγὴ τῆς θέσεως τῆς κλίνης, ἀρκεῖ νὰ θέσῃ τέλος εἰς τὰς στενοχωρίας ταύτας. Πολλοὶ νευρικοὶ παραπονοῦνται, ὅτι ἐν καιρῷ ταξειδίου δὲν κοιμῶνται καλῶς, καὶ ἀποδίδουσι τὴν αἰτίαν εἰς τὰς ξένας κλίνας, ἐνῷ ἡ πραγματικὴ αἰτία θὰ ἦτο ἴσως, ὅτι κατὰ μῆκος ἔκειντο ἐπὶ τοῦ μαγνητικοῦ μεσημβρινοῦ. Πολλάκις τὸ ἀποτέλεσμα τῆς χάριν ἀναρρώσεως ἐν λουτροῖς διαμονῆς, παραβλάπτεται ἐκ τοῦ ὅτι ὁ νευρικὸς ἀσθενὴς κοιμᾶται ἐπὶ κλίνης ἐχούσης τὴν διεύθυνσιν τοῦ μαγνητικοῦ μεσημβρινοῦ. Διὰ τοῦτο, ὅστις ἔκαμε τὴν παρατήρησιν, ὅτι ὁ μαγνητισμὸς τῆς γῆς ἐπενεργεῖ ἐπ’ αὐτοῦ, καλὸν εἶναι, ἐν καιρῷ ταξειδίου, νὰ λαμβάνῃ μεθ’ ἑαυτοῦ ναυτικὴν πυξίδα, καὶ νὰ θέτῃ τὴν κλίνην του κατὰ μῆκος οὐχὶ ἀπὸ Βορρᾶ πρὸς Νότον, ἀλλ’ ἐξ Ἀνατολῶν πρὸς Δυσμάς.
- [Ἐκ τοῦ Γερμανικοῦ]
Βερθα Ρουσοπουλου