Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1888/Ο Χριστός και το ιδεώδες αυτού
| ←Ὁ ἐν Μονάχῳ Ἕλλην καλλιτέχνης Γ. Ἰακωβίδης | Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1888 Συγγραφέας: Ὁ Χριστός καὶ τὸ ἰδεῶδες αὐτοῦ |
Ἰάκωβος Ῥίζος→ |
Τίς ἦν ὁ πρὸ αἰώνων δέκα ἐννέα, τὴν ζωὴν αὐτοῦ δοὺς ὑπὲρ τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου, εὐλόγως δ’ ἐντεῦθεν ὡς Θεὸς πιστευθεὶς Ἰουδαῖος; Τί ἐπεδίωξε νὰ ἐπιτελέσῃ ἐν τῇ κοινωνίᾳ; Τί εἶχεν ἐν τῇ διανοίᾳ αὐτοῦ; Ποῖον τὸ ἰδεῶδες αὐτοῦ; Τὰ ἐρωτήματα ταῦτα, ἐν τῇ ἐκτάκτως μεταβατικῇ ἐποχῇ ἡμῶν ἐγείρονται ἀφ’ ἑαυτῶν ἐν τῇ συνειδήσει ἑκάστου.
Ἡ ἑνεστῶσα ἐποχὴ θὰ χαρακτηρίζεται ὡς ἡ ἐποχὴ κυρίως τῶν κοινωνικῶν ζητημάτων. Οὐδεμία ἄλλη κατηγορία σκέψεων ἀπορροφᾷ πλειότερον τὸ πνεῦμα τῶν ἀνθρώπων ἀείποτε μὲν, κατ’ ἐξοχὴν ὅμως σήμερον, ὅσον ἡ κατηγορία τῶν περὶ τὰ κοινωνικὰ ζητήματα στρεφομένων σκέψεων. Παρὰ πάντα τὸν θόρυβον ὃν μικρὰ μερὶς τῆς ἀνθρωπότητος ποιεῖται ὅπως ἐπιστήσῃ τὴν καθολικὴν προσοχὴν ἐπὶ τῶν πολιτικῶν καὶ τῶν ἐθνικῶν ζητημάτων, ὅ,τι συνδέεται πρὸς τὴν κοινωνίαν, συγκατέχει δι’ εὐεξηγήτου μαγγανείας τὸ πνεῦμα καὶ τὴν καρδίαν ἑκάστου ἀτόμου.
Τὸ μέγιστον τῶν συνδεομένων πρὸς τὴν κοινωνίαν γεγονότων κατὰ τὰ τρισχίλια τελευταῖα ἔτη εἶναι ἡ ἐμφάνισις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὸ μέγιστον ἄρα ἐνδιαφέρον ἔδει νὰ ἐγερθῇ περὶ τοῦτο τὸ γεγονὸς ἐν τοῖς χρόνοις τῆς ἐνεστώσης γενεάς. Ψηλαφητότερον δὲ τὸ ἐνδιαφέρον τοῦτο ἄρχεται καθιστάμενον ἤδη ὅτε φαίνεται ἐπειγόντως ἐπιζητουμένη ἐξήγησίς τις τῶν κοινωνικῶν φαινομένων.
Πρὸς τὴν διορωμένην ἤδη ὑπὸ τῆς σημερινῆς ἐπιστήμης λύσιν τῶν κοινωνικῶν προβλημάτων συμπίπτει ἆράγε τὸ ἰδεῶδες τοῦ Ἰησοῦ; Ἐάν συμπίπτῃ, ἕνα ἐπὶ πλέον λόγον θαυμασμοῦ ἐκ τῶν ὑστέρων ἔχομεν πρὸς τὴν μεγάλην προσωπικότητα ἐκείνην. Αὐτόδηλον τότε καθίσταται ὅτι ὁ βίος τοῦ Ἰησοῦ ἦν μεγάλη προφητεία ἧς ἡ ἐκπλήρωσις ἄρχεται ὁλοέν, συντελουμένης τῆς λύσεως τοῦ κοινωνικοῦ ζητήματος, τοῦ ζητήματος δηλονότι ἐὰν δικαιοσύνης ἔργον εἶναι ἡ εὐμάρεια ὀλίγων ἐν μέσῳ τῆς ἀθλιότητος τῶν πολλῶν.
Ἀνεξαρτήτως πάσης θεολογικῆς καὶ θρησκευτικῆς γνώμης περὶ τοῦ προσώπου τοῦ Ἰησοῦ, ἓν δικαιοῦταί τις νὰ παρατηρήση τοῦτο ὅτι ἡ ἀξία τῆς διδασκαλίας αὐτοῦ, σήμερον ἄρχεται κατανοουμένη καὶ ἐκτιμωμένη. Οἱ διαρρεύσαντες δέκα ἐννέα αἰῶνες ἐκόμισαν μέχρις ἡμῶν τὰς ἐξενεχθείσας ὑπ’ αὐτοῦ ἀληθείας, συμμεμιγμένας παντοίοις ἄλλοις ἑτερογενέσι στοιχείοις ὧν ἡ ἀποχώρισις δὲν ἐγένετο ἄχρι νῦν δυνατή. Πολλάκις μάλιστα τὰ στοιχεῖα ταῦτα ἐξελήφθησαν ἀντὶ αὐτῶν τῶν ἀληθειῶν. Ἐτράφημεν ὑπὸ τοῦ κελύφους ἀντὶ νὰ τραφῶμεν ὑπὸ τῆς ἐν αὐτῷ περιεχομένης οὐσίας. Ἀλλὰ δέκα αἰώνων φορὰ κατέστησε δυνατὸν ν’ ἀποχωρισθῶσι τὰ ἑτερογενῆ στοιχεῖα. Ἡ ἐξέλιξις ἔθραυσε τὸ κέλυφος καὶ ἐξεζητήθη ἡ ὑγιὴς οὐσία, ἡ καθαρὰ τροφή.
Ἔτι περαιτέρω δυνάμεθα σήμερον νὰ χωρήσωμεν. Ἔχοντες τὰ μέσα ν’ ἀναλύσωμεν τὴν τροφὴν ταύτην, δυνάμεθα νὰ ἴδωμεν ἐὰν ὅ,τι προσέφερε τοῖς ἀνθρώποις πρὸ δέκα ἐννέα αἰώνων ὁ Ἰησοῦς, εἶναι ἀκριβῶς ὅ,τι ἡ ἀνθρωπότης ἐπεζήτησε καὶ ἐπὶ τέλους παρεσκεύασεν ἑαυτῇ. Ἴδωμεν.
Τὸ γεγονὸς ὅτι μεγάλη τις κοινωνικὴ κρίσις ἐπίκειται, ἐξηγεῖ τὸν λόγον οὗ ἕνεκα τὸ περὶ τοῦ Χριστοῦ ἐπιστημονικὸν ἐνδιαφέρον καθίσταται ἤδη ζωηρότερον. Τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ χριστιανικὴ συνείδησις, ἐν ταῖς ἡμέραις ἡμῶν ἐξηγέρθη, ἐξαγγέλλει τὴν ἐπὶ θύραις κοινωνικὴν μεταμόρφωσιν. Ὁ Ἰησοῦς ἔδωκεν ἐπαγγελίας τινας τῷ κόσμῳ, ὁ κόσμος δὲ λησμονήσας αὐτὰς ἐπὶ δέκα ἐννέα αἰῶνας, αἰσθάνεται ἤδη τὴν ἀνάγκην νὰ ἐπιζητήσῃ τὴν ἐκπλήρωσιν αὐτῶν. Ἐπιζητεῖ δὲ αὐτὰς μεθ’ ὅλου τοῦ θάρρους ὅπερ συνοδεύει τὴν αἴτησιν τοῦ λαβόντος ἐπαγγελίαν τινά. Ἀληθῶς τὸ πολύτιμον τῆς ἐμπνεύσεως τῶν ἐπαγγελιῶν ἐκείνων συνίσταται εἰς τοῦτο, ὅτι ἄνευ αὐτῶν θ’ ἀντετάσσετο ἴσως ἄρνησις εἰς τὴν ἀπαίτησιν τοῦ κόσμου, ἢ ἡ ἀπαίτησις τοῦ κόσμου δὲν θὰ ἦν ἐπαρκῶς ἔντονος ὅπως προθύμως ἐκπληρωθῇ. Ὁ Ἰησοῦς κατὰ τοῦτο ἐχρησίμευσεν ἐν μεγάλῳ ὅ,τι περίπου ἐχρησίμευσεν ἐν σμικρῷ ἡ γαλλικὴ ἐπανάστασις τοῦ 1789. Τῶν κυρωθέντων ἤδη ψηφισμάτων τῆς ἐπαναστάσεως ἐκείνης τίς δύναται ν’ ἀρνηθῇ τὴν ἐφαρμογήν, ὅταν αὕτη ἐπιζητηθῇ ἀκαταμαχήτως, ὡς φαίνεται ἀπό τινος ἐπιζητουμένη; Δὲν εἶναι μυστήριον διατί ἡ ἐκπλήρωσις τῶν ἐπαγγελιῶν τοῦ Ἰησοῦ καθίσταται ὁσημέραι ἐπιτακτικώτερον ἀναγκαία. Ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησε πρὸς τοὺς πτωχούς, τοῖς πτωχοῖς δ’ ἐπηγγείλατο τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. Οἱ πτωχοὶ ὁλοὲν διαφωτίζονται, ἡ πτωχεία ὁσημέραι εὐρύνεται καὶ ἐπιτείνεται, τὰ ἐξ αὐτῆς κακὰ ἐπιδεινοῦνται, οἱ λόγοι δὲ αὐτῆς συμπίπτουσι πρὸς τὰ ἐλατήρια τῆς σημαίας ἣν ἀνεπέτασεν ἡρωικῶς ὁ Ἰησοῦς ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ. Ἐν τοῖς ὅροις τῆς κοινωνίας ἐκείνης ζητητέον τὸ ἰδεῶδες τοῦ Ἰησοῦ. Ἡ ἀπόδειξις δὲ τῆς ὁμοιότητος τῶν ὅρων ἐκείνων πρὸς τοὺς ὅρους τῆς καθ’ ἡμᾶς κοινωνίας ἔσται καὶ ἀπόδειξις ὅτι τὸ ἰδεῶδες τοῦ Ἰησοῦ ταυτίζεται πρὸς τοὺς ἀληθεῖς πόθους τῶν λαῶν τῆς καθ’ ἡμᾶς ἐποχῆς, καὶ ἡ διακήρυξις αὐτοῦ ἦν ὁ πρόλογος τῆς ἀκατασχέτου τάσεως τῶν σημερινῶν πραγμάτων τῆς ἀνθρωπότητος.
Ἡ ψυχὴ τοῦ Ἰησοῦ ἀδύνατον ἦν νὰ μὴ ἐξεγερθῇ κατὰ τῆς ἀθλιότητος εἰς ἣν διετέλει ὁ λαὸς τῆς Ἰουδαίας. Ἡ ῥωμαϊκὴ δεσποτεία εἶχεν ἀπομυζήσει διὰ τῶν φοβερῶν φορολογιῶν τὰς ἰκμάδας αὐτοῦ πάσας. Ἡ φορομανία τῶν Ῥωμαίων εἶχε φθάσει εἰς τοιοῦτον σημεῖον ὥστε καὶ αὐτὴ ἡ ἀπὸ τόπου εἰς τόπον κίνησις τοῦ Ἰουδαίου συνεπηγέτο ἁδρὰν πληρωμὴν εἰς τὸ Κράτος. Τὰ χρειώδη τοῦ βίου, βαρύτιμα καταστάντα συνετήρουν τοὺς μὲν Ἰουδαίους εἰς ἀθλίαν ὕπαρξιν τοὺς δὲ «Ἐθνικοὺς» εἰς βίον πολυτελῆ, διότι ἅπας ὁ πλοῦτος τῆς χώρας μετεβιβάζετο ἀπαύστως εἰς τοὺς πλουσίους Ἐθνικούς. Οὐδεμία ἐξέγερσις ἐδύνατό τι κατὰ τῆς κραταιᾶς δυνάμεως ἥτις συνέτριβε τὸν ἄθλιον λαὸν ἐκεῖνον, μόνη δ’ ἐλπὶς ἀπέμεινεν αὐτῷ ἡ πατροπαράδοτος προσδοκία τῆς ἀπολυτρώσεως αὐτῶν ὑπό τινος Μεσίου. Τὰ παρομαρτοῦντα κακὰ τῆς οἰκονομικῆς ἀθλιότητος εἶχον ἐπίσης ἐξελιχθῆ εἰς βαθμὸν φρικώδη. Νόσοι ἀπαίσιαι ἐμάστιζον τὰς περὶ τὸ πέλαγος τῆς Γαλιλαίας πολυπληθεστάτας δέκα ἢ δώδεκα πόλεις. Κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Ἰησοῦ, ὁ πληθυσμὸς τῆς Γαλιλαίας ἀνήρχετο εἰς τρία ἑκατομμύρια οἰκοῦντα ἐπὶ ἐκτάσεως δισχιλίων τετραγωνικῶν μιλλίων. Ὅπου ἂν ἔστρεφε τὸ πλῆρες ἄλγους καὶ συμπαθείας βλέμμα του ὁ Ἰησοῦς, νόσους, πενίαν καὶ πιέσεις ἔβλεπεν ἐνώπιον αὐτοῦ. Ὁ Ἰησοῦς δὲν ἐλησμόνησε τὰς πλήρεις ἀγανακτήσεως ἐκφράσεις τῶν προδρόμων αὐτοῦ προφητῶν τῶν στιγματισάντων τὴν τάξιν τῶν ἱερέων καὶ τῶν ἀριστοκρατῶν ἥτις ἀπεγύμνου τὸν λαὸν ἵνα ζῇ ἐν σπατάλῃ. Ἔβλεπε δὲ πρὸ αὐτοῦ τὴν κατάστασιν ἔτι μᾶλλον δεδεινωμένην. Ἔβλεπε τοὺς πτωχοὺς πτωχοτέρους καὶ περισσοτέρους, τοὺς δὲ πλουσίους πλουσιωτέρους καὶ ὀλιγωτέρους. Ἔβλεπεν ὅτι ὁ πλοῦτος προωρίζετο εἰς ἀποκλειστικὴν χρῆσιν, ὁσημέραι ὀλιγωτέρων ἀνθρώπων.
Μικραὶ ἀντικαταστάσεις ἀπαιτοῦνται ὅπως ἡ ἀνωτέρω εἰκὼν χρησιμεύσῃ εἰς παράστασιν τῆς σημερινῆς κοινωνίας. Οἱ κεφαλαιοῦχοι ἀντικατέστησαν τοὺς Ῥωμαίους, οἱ πλουτολογικοὶ ὅροι οὓς παρήγαγε τὸ ἀπάνθρωπον καὶ ἐγωϊστικὸν πολιτικὸν σύστημα ἐκεῖνο χαρακτηρίζουσι καὶ τὴν ἡμετέραν κατάστασιν καὶ εἶναι φυσικὰ προϊόντα τοῦ ἀπανθρώπου καὶ ἐγωϊστικοῦ συστήματος τῆς καθ’ ἡμᾶς ἐποχῆς. Ἡ συνταράξασα τὴν ψυχὴν τοῦ Ἰησοῦ τότε ἀδικία, θὰ συνετάρασσεν αὐτὴν σήμερον χιλιοπλασίως. Ὅ,τι δὲ, ἔπραξε τότε θὰ τὸ ἔπραττε σήμερον ἐν πολλῷ μείζονι κλίμακι. Θὰ κατεξανίστατο κατὰ τῆς κορυφωθείσης ἀναλγησίας τῶν πλουσίων καὶ κατὰ παντὸς εὑρημένου εἰς θέσιν νὰ δεικνύῃ εἴτε διὰ τῆς γραφίδος εἴτε διὰ τοῦ λόγου, τὴν ῥίζαν τῆς ἀδικίας, ἀλλὰ προτιμῶντος νὰ ἐπιδιώκῃ ἁπλῶς τὴν ἑαυτοῦ διαφυγὴν ἀπὸ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν ἀδικουμένων. Θὰ προήγγελλε καὶ θὰ προεβεβαίου ὑπὸ διάφορον τύπον καὶ ἐν διαφόρῳ φράσει τὴν προσδοκωμένην ἀνατολὴν τῆς Δικαιοσύνης, τὸ μέγιστον δὲ κακὸν ὅπερ θὰ ἐγίνετο αὐτῷ εἰς ἀμοιβὴν τοῦ ἔργου του, θὰ ἦν ὅτι θ’ ἀπέθνησκεν ἕν τινι φυλακῇ ὡς διαταράσσων τὴν δημοσίαν «τάξιν» καὶ ὁ θάνατος αὐτοῦ θ’ ἀνηγγέλλετο διὰ χλευαστικῶν τηλεγραφημάτων ὑπὸ τῶν μισθοδούλων ἀνταποκριτῶν τῶν ἐπὶ χρηματισμῷ ἐκδιδομένων ἐφημερίδων.
Ἡ κτηνωδία, ἡ ἐξαγρίωσις εἰς ἣν ἐχώρει γοργῷ τῷ βήματι ὁ περιούσιος λαὸς τῆς Ἰουδαίας, ἔθηκε γλῶσσαν εἰς τὰς χαινούσας πληγὰς αὐτοῦ, καὶ ἔδωκε φωνὴν ἐπαρκῶς ἰσχυρὰν ὅπως ἀκουσθῇ ὑπὸ τῆς ἑγρηγορούσης ψυχῆς τοῦ Ἰησοῦ.[1] Ἀπὸ τῆς στιγμῆς ἐκείνης, ἐν πλήρει ἐπιγνώσει τοῦ ἔργου του, ἐτράπη τὴν πρὸς τὸν σταυρὸν ἄγουσαν, ἀναλαβὼν τὸν ἀγῶνα τῶν κοπιώντων καὶ πεφορτισμένων. Ἔκτοτε ἔτεινε τὸ οὖς καὶ ἠκροάσατο εὐκρινέστερον τῶν ἐν τῷ στήθει τῆς κοινωνίας τελούντων τὸ καταβρωτικὸν ἔργον τῶν μικροβίων. Δὲν εἶχε χρείαν πανεπιστημίου ὅπως ἴδῃ καὶ κρίνῃ. Τὸ φῶς τῆς ἀγάπης καθωδήγει αὐτὸν ἀσφαλέστερον πάσης ἀκαδημαϊκῆς μεμβράνης, εἰς τὴν διάγνωσιν τῆς κοινωνικῆς νόσου καὶ εἰς τὴν εὔστοχον κρίσιν τοῦ μόνου τότε δυνατοῦ καὶ τελεσφόρου φαρμάκου. Τὰ συμπτώματα ἅτινα ἔλαθεν ἐν ὄψει ἦσαν ὅμοια πρὸς τὰ συμπτώματα ἅτινα πολλῷ ἐμφαντικώτερον ἐκδηλοῖ ἡ ἐνεστῶσα κοινωνικὴ κατάστασις.
Συνετάχθη τοῖς πτωχοῖς καὶ ἀνήγγειλεν αὐτοῖς ὅτι ἐντολὴν ἔλαβε νὰ κηρύξῃ αὐτοῖς εὐαγγέλιον σωτηρίας. Ἡ τακτική του ἐφεξῆς ἦν γλυκύτης πρὸς τοὺς πτωχούς, αὐστηρότης πρὸς τοὺς πλουσίους. Ἀλώπεκα ἀπεκάλει τὸν Ἡρώδην, καὶ ὑποκριτὰς τοὺς Γραμματεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους. Τοὺς κρατοῦντας ἠπείλει διὰ καταστροφῆς, ἐὰν μὴ ἔστεργον νὰ παράσχωσι δικαιοσύνην τῇ κοινωνίᾳ· ὅτε μὲν δι’ ἐκφράσεων δεινῆς ἐπιτιμήσεως ὁτὲ δὲ δι’ εὐγλώττου σιγῆς, ἐπέπιπτε λαῦρος κατὰ τῶν πλουσίων καὶ τῶν ἰσχυρῶν. Τοῖς πτωχοῖς ὁ Χριστὸς διὰ λόγων μεστῶν συμπαθείας ἐνέπνεε τὴν πεποίθησιν ὅτι ἡ βάσις τῆς κοινωνίας ἐκείνης ἀντέκειτο πρὸς τὴν δικαιοσύνην. Συμπαραβάλλων δὲ τὰ «κάτω στρώματα» πρὸς τὰ «ἀνώτερα» ἐπῄνει μὲν ἐκεῖνα, ὡς μᾶλλον ἀπηλλαγμένα κακιῶν, ἔψεγε δὲ ταῦτα ὡς μεστὰ πλεονεξίας, σκληρότητος, ἀναλγησίας καὶ αὐθαδείας. Ἡ τακτικὴ τοῦ Ἰησοῦ αὕτη ὑπεδήλου ὅτι τὴν ἠθικὴν εὐθύνην τῶν κοινωνικῶν κακῶν ἐπέρριπτε τοῖς ἔχουσι πλοῦτον καὶ ἐξουσίαν, καὶ ὅτι χρείαν ἠθικοποιήσεως εἶχον οἱ κρατοῦντες οὐχὶ ὁ λαός. Δὲν παρήγγειλέ ποτε τοῖς πτωχοῖς ὁ Ἰησοῦς ν’ ἀρκῶνται εἰς ὅ,τι ἔχουσι, νὰ ὑποτάσσωνται καὶ νὰ ὑπομένωσιν, ἀλλὰ παρήγγελλεν αὐτοῖς νὰ ἐκζητῶσι καὶ νὰ ἐγρηγορῶσι. Δὲν συνεβούλευέ ποτε νὰ προτιμῶσιν οἱ ἄνθρωποι τὴν πενίαν ἀλλ’ αὐτὸς προείλετο νὰ ζήσῃ πένης προσενεγκὼν ἑαυτὸν θῦμα εἰς τὸν ἀγῶνα ὑπὲρ τῶν πτωχῶν. Πάντα τρόπον ἀποκτήσεως χρημάτων ἔκρινεν ἀνόσιον, ὡς εἶχον τὰ πράγματα, ἐντεῦθεν δὲ ἀπεχωρίσθη, καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ συνέστησε ν’ ἀποχωρισθῶσι «τοῦ κόσμου.»
Ὁ μέγας πόθος τοῦ Ἰησοῦ ἦν ἡ δικαιοσύνη. Ἐκ τῆς δικαιοσύνης δὲ προσεδόκα πάντα τὰ ἄλλα ἀγαθά. Πρόδηλον ἐντεῦθεν ὅτι ἐπεζήτει νὰ συντελέσῃ ἐπανάστασιν ἧς τὰ συνθήματα ταὐτίζονται πρὸς τὰ συνθήματα τοῦ καθ’ ἡμᾶς κοινωνισμοῦ. Ἐπεζήτει νὰ μεταβάλῃ ἄρδην τοὺς τότε κοινωνικοὺς ὅρους διότι καθεώρα ὅτι ἐκ διαμέτρου ἀντίθετοι ἦσαν οἱ καρποὶ τῆς κοινωνικῆς ἐκείνης καταστάσεως πρὸς τοὺς καρποὺς οὓς ἀπεξεδέχετο ἐξ ἀλλοίας πλουτολογικῆς διαρρυθμίσεως. Εἰκότως δὲ ἀπὸ τῆς οἰκονομικῆς διαρρυθμίσεως ταύτης ἐξήρτα τὴν ἀνατολὴν τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν ἐπὶ τῆς γῆς. Συνεβούλευε τοὺς πλουσίους νὰ πωλήσωσι τὰ ὑπάρχοντα αὐτῶν καὶ νὰ δώσωσιν αὐτὰ τοῖς πτωχοῖς, καὶ προσετίθει ὅτι οὕτω μόνον δύνανται νὰ γείνωσι τέλειοι. Ἡ φράσις τῆς συμβουλῆς ὅσῳ ἁπλῆ εἶναι τόσῳ μεγάλην ἐπαναστατικὴν ἀρχὴν ἐμπερικλείει. Ἀφ’ ἧς στιγμῆς καθιερωθῇ ἵνα πᾶς πλούσιος πωλήσῃ τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ δοθῶσι δὲ ταῦτα τοῖς πτωχοῖς οὐδεὶς ἐφεξῆς πλούσιος καὶ ἑπομένως οὐδεὶς πτωχὸς εὕρηται ἐν τῇ κοινωνίᾳ. Ἡ κολοσαία αὕτη συμβουλὴ καταδηλοῖ καὶ ἕτερον σπουδαιότατον σημεῖον συναντήσεως τῶν κοινωνιστικῶν ἀρχῶν τῆς σήμερον πρὸς τὴν χριστιανικὴν διδασκαλίαν. Τὸ χρῆμα δὲν εἶναι πλοῦτος. Μετὰ τὸν Χριστὸν πρῶτοι οἱ κοινωνισταὶ ἐπεδόθησαν εἰς τὴν ἔμπρακτον ἐντύπωσιν τῆς ἀληθείας ταύτης ἐπὶ τοῦ πνεύματος τοῦ λαοῦ. Πρὸς τί ἡ ἀκαδημαϊκὴ βεβαίωσις ἀληθείας τινός, ὅταν ἐπὶ τοῦ κοινωνικοῦ βίου δὲν ἀποτυποῦται τὸ κῦρος αὐτῆς; Ὁ Ἰησοῦς ἦν ἐχθρὸς τοῦ Μαμμωνᾶ. Οὐδεὶς σήμερον εἶναι ἐχθρὸς τοῦ Μαμμωνᾶ πλὴν τῶν ἐπιζητούντων νὰ μεταβάλωσιν ἄρδην τοὺς ὅρους ὑφ’ οὓς ἡ κοινωνία φέρεται ὁλοὲν εἰς τὴν ἐσχάτην κτηνωδίαν καὶ ἐξαγρίωσιν. Τῷ χρήματι ὡς ἐμπορεύματι παρομαρτεῖ ὁ συναγωνισμός, ὁ ἀφορῶν εἰς τὸ ταπεινὸν τέλος τῆς συστάσεως ἰδιαιτέρας χρηματικῆς ἀποθήκης πρὸς ἣν συγκεντροῦται ἡ πᾶσα ψυχικὴ δρᾶσις τοῦ ἀνθρώπου. Κατὰ τοῦ τοιούτου χρήματος, ἐκηρύχθη ἀμείλικτος πολέμιος ὁ Χριστός. Ἀληθῶς δὲ δὲν ἐδύνατο νὰ ἔχῃ μείζονα ἐχθρὸν τὸ ἰδεῶδες εἰς ὃ ἀφεώρα ὁ Χριστός. Ἡ νίκη ἣν προσεδόκα καὶ ἣν ἔτι καὶ νῦν προσδοκῶμεν ἡμεῖς εἶναι ἡ νίκη τοῦ πνεύματος ἐπὶ τῆς ὕλης, εἶναι ἡ ἀπαλλαγή τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τοῦ ζυγοῦ τῆς βιωτικῆς μερίμνης, εἶναι ἡ ἐξασφάλισις τοῦ εἶναι, καὶ ἡ ἔναρξις ἀγῶνος περὶ τοῦ εὖ εἶναι. Ἡ ἀπόκρισις ἣν θὰ ἔδιδε πᾶς κοινωνιολόγος σήμερον τῷ ἐρωτῶντι τί ζητεῖ ὁ κοινωνισμός, εἶναι ἡ ἀπόκρισις αὕτη ἣν θὰ ἔδιδεν ὁ Χριστὸς ἐρωτώμενος τί ζητεῖ πρὸ 19 αἰώνων: «Ζητοῦμεν, ὅ,τι ἀναποδράστως μέλλει νὰ δοθῇ ἀρκεῖ νὰ τὸ ζητῶμεν. Ζητοῦμεν νὰ παύσῃ ὁ ἀγὼν περὶ ζωῆς καὶ νὰ ἄρξηται ὁ ἀγὼν περὶ προαγωγῆς τοῦ πνεύματος. Ζητοῦμεν δικαιοσύνην. Ζητοῦμεν ἐγγύησιν περὶ τοῦ ἐπιουσίου ἄρτου καὶ τὴν ἀνατολήν τῆς βασιλείας τῶν Οὐρανῶν. Ἡ κοινωνία τῆς σήμερον, εἶναι ὀργανωμένη ὡς ἡ κοινωνία τῆς ἐποχῆς τοῦ Χριστοῦ. Ἐκηρύχθημεν ἐχθροὶ τῆς σημερινῆς κοινωνίας ὡς ὁ Χριστὸς ἐκηρύχθη ἐχθρὸς τῆς τότε κοινωνίας. Ἐσμὲν δὲ βέβαιοι περὶ τοῦ προσεχοῦς θριάμβου ἡμῶν ἀκριβῶς διότι διέρρευσαν ἔκτοτε δέκα ἐννέα αἰῶνες, ἱκανοὶ δηλονότι χρόνοι ὅπως ἀγάγωσιν ἡμᾶς ἐγγύτερον τῇ νίκῃ, ἣν ἐπηγγείλατο τῷ κόσμῳ ὁ Ἰησοῦς.» Αὕτη εἶνε ἡ ἀπόκρισις τοῦ κοινωνισμοῦ.
Πλατων Ε. Δρακουλησ
- ↑ Ἄφρων, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται; (Λουκ. ιβ′. 20) Ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος καὶ ἐνεδιδύσκετο πορφύραν καὶ βύσσον, εὐφραινόμενος καθ’ ἡμέραν λαμπρῶς, πτωχὸς δέ τις ἦν ὅς ἐβέβλητο πρὸς τὸν πυλῶνα αὐτοῦ εἰλκωμένος καὶ ἐπιθυμῶν χορτασθῆναι ἀπὸ τῶν ψυχίων τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τοῦ πλουσίου (Λουκ. ιστ′. 19). Πᾶς ἐξ ὑμῶν, ὅς οὐκ ἀποτάσσεται πᾶσι τοῖς ἑαυτοῦ ὑπάρχουσι, οὗ δύναταί μου μαθητὴς εἶναι (Λουκ. ιδ′. 34). Προσηνέχθη εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων, μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι, ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα, καὶ πάντα ὅσα εἶχε καὶ ἀποδοθῆναι (Ματθ. ιη′. 25). Μήποτε σὲ παραδῷ ὁ ἀντίδικος τῷ κριτῇ καὶ ὁ κριτὴς τῷ ὑπηρέτῃ καὶ εἰς φυλακὴν βληθήσῃ. Οὐ μὴ ἐξέλθῃς ἐκεῖθεν, ἕως ἂν ἀποδῶς τὸν ἔσχατον κοδράντην (Ματθ. ε′. 20). Τί ὧδε ἑστήκατε ὅλην τὴν ἡμέραν ἀργοί; Λέγουσιν αὐτῷ, «ὅτι οὐδεὶς ἡμᾶς ἐμισθώσατο (Ματθ. κ′. 6) Οὐαὶ ὑμῖν ὑποκριταὶ ὅτι κατεσθίετε τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν (Ματθ’. κγ′. 14). Ἔγνων σε ὅτι σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος, θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας, καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας (Ματθ. κε′. 25)