Αθηναΐς/Α/12/Το βιβλίον της φύσεως
←Ἀρχαιολογικαὶ ἀνακαλύψεις ἐν Κύπρῳ | Ἀθηναΐς-Ἔτος Α΄, τεῦχος 12 Τὸ βιβλίον τῆς φύσεως |
Ἡ συναυλία→ |
Πόσον ἀλλήλων διαφέρουσι τινὰ τῶν ἐκ τοῦ αἵματος κατασκευαζομένων! Δυσκόλως δύνασθε νὰ πιστεύσητε, ὅτι οἱ λευκοὶ σκληροὶ ὀδόντες γίνονται ἐκ τοῦ αὐτοῦ αἵματος ὡς καὶ τὰ ἐρυθρὰ ἁπαλᾶ οὖλα. Ὑποθέσατε ὅτι ὄντες ἐντὸς ἐργοστασίου σινικῶν σκευῶν, ἔλεγέ τις ὑμῖν ὅτι καὶ αὐτὰ τὰ λευκότατα σινικὰ σκεύη κατασκευάζονται ἐξ ἐρυθροῦ, ὅτι δὲ ἐντὸς τοῦ αὐτοῦ ἐργοστασίου κατασκευάζεται ὡραῖον ἐρυθροὺν ἐριοῦχον ἐκ τοῦ αὐτοῦ ὑγροῦ. Βεβαίως δὲν θὰ τὸν ἐπιστεύετε. Ἀλλὰ τὰ λευκὰ σινικὰ σκεύη καὶ τὸ ὡραῖον ἐρυθρὸν ὕφασμα δὲν διαφέρουσι πλειότερον τῶν ὀδόντων καὶ τῶν οὔλων.
Ὑποθέσατε, νῦν, ὅτι ἤθελε σᾶς δείξει κίτρινον πικρὸν ῥευστὸν εἶτα δὲ διαυγὲς, καὶ ἁπαλὸν ὕδωρ τοῦ ὀφθαλμοῦ, καὶ σᾶς εἴπει ὅτι ταῦτα κατασκευάζει ἐκ τοῦ αὐτοῦ ἐρυθροῦ ῥευστοῦ ἐξ οὗ τὰ σινικὰ σκεύη καὶ τὸ ἐρυθρὸν ὕφασμα γίνονται. Καὶ τοῦτο βεβαίως δὲν θὰ ἐπιστεύετε. Καὶ ὅμως ἐν τοῖς σώμασιν ἡμῶν, ἡ χολὴ καὶ τὰ δάκρυα γίνονται ἐκ τοῦ αὐτοῦ αἵματος ἐξ οὗ οἱ ὀδόντες καὶ τὰ οὖλα.
Ἀλλ’ οὗ μόνον ὀλίγα, λίαν διάφορα, γίνονται ἐκ τοῦ αἵματος, ἀλλὰ πολλὰ ἀλλήλων διαφέροντα, τινὰ ἐκ τούτων πολὺ, τινὰ δ’ ὀλίγον. Ὑποθέσατε ὅτι ὁ κατασκευαστὴς τῶν σινικῶν σκευῶν θὰ σᾶς ἔλεγεν, ὅτι πλὴν τῆς κατασκευῆς τῶν λευκῶν σκευῶν καὶ τοῦ ἐρυθροῦ ἐριούχου ἐκ τοῦ ἐρυθροῦ ῥευστοῦ κατασκευάζει ἐπίσης ποικίλα σκληρὰ καὶ μαλακὰ πράγματα, ὡς βελοῦδον, καὶ ποικίλα εἴδη ὑφάσματος, ἥλους, ὕαλον κλ. Ἀδύνατον! θὰ ἐλέγετε. Ἀλλὰ τοῦτο δὲν εἶναι θαυμαστότερον ἢ ὅτι τρίχες, ὀδόντες, οὖλα, ὄνυχες, ὀστᾶ καὶ ὅλα τὰ διάφορα μέρη τοῦ σώματος, κατασκευάζονται ἐκ τοῦ αὐτοῦ ἐρυθροῦ ῥευστοῦ, τοῦ αἵματος.
Ἀλλ’ ὑποθέσατε πάλιν ὅτι ὁ κατασκευαστὴς σινικῶν σκευῶν, σᾶς ἔλεγεν, ὅτι τὸ κατάστημα ἣν κατεσκευασμένον ἐκ τοῦ αὐτοῦ ἐρυθροῦ ῥευστοῦ ἐξ οὗ κατασκευάζει τοσαῦτα πράγματα, ὅτι καὶ αὐτοὶ οἱ σωλῆνες δι’ ὧν διαβιβάζετο τὸ ῥευστὸν περὶ τὴν οἰκοδομὴν, κατεσκευάζετο ἐξ αὐτοῦ, ὡς ἐπίσης καὶ ἡ ἀντλία ἡ διανέμουσα αὐτὸ διὰ τῶν σωλήνων. Τοῦτο θὰ ἐφαίνετο ἡμῖν τὸ παραδοξότατον πάντων. Καὶ ὅμως ὁ ποικίλος μηχανισμὸς τοῦ σώματος γίνεται ἐκ τοῦ αἵματος. Τὸ ἧπαρ, τὸ τὴν χολὴν ἐκ τοῦ αἵματος ἐξεργαζόμενον, καὶ αὐτὸ ἐκ τοῦ αἵματος γίνεται· οὕτω δὲ καὶ ἄλλα· καὶ αὐτοὶ οἱ σωλῆνες ἐν οἷς τὸ αἷμα ῥέει δι’ ὅλου τοῦ σώματος ἡμῶν, καὶ ἡ καρδία ἡ διαβιβάζουσα τοῦτο ἐν αὐτοῖς, κατασκευάζονται, ὡς πρότερον εἶπον ἡμῖν, ἐκ τοῦ αἵματος.
Τὸ σῶμα εἶναι ἡ στέγη ἢ ἡ κατοικία τῆς ψυχῆς. Εἶναι καλῶς ἐκτισμένη καὶ καλῶς ἐπεξειργασμένη οἰκία· τὰ ὀστᾶ εἰσὶν ἡ ξυλεία της, τὸ δέρμα τὸ περισκέπασμα αὐτῆς, ἡ κώμη ἡ διὰ καλάμης ἐστρωμένη στέγη· οἱ ὀφθαλμοὶ τὰ παράθυρά της. Εἶναι οἰκία εὐκόλως κινουμένη, κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς ψυχῆς. Πρὸς τοῦτο ἱκανὸς ὑπάρχει μηχανισμὸς ἐν αὐτῇ. Καὶ ἡ ψυχὴ ἔχει μικρὰς χορδὰς, νεῦρα καλουμένας, διατρέχοντα ὅλα τὰ μέρη τοῦ μηχανισμοῦ, ὡς τηλεγραφικὰ σύρματα. Ὑπάρχουσι πρὸς τούτοις καὶ ἄλλα εἴδη μηχανισμοῦ, ὡς ἡ πρὸς ἀναπνοὴν μηχανὴ, ἡ μηχανὴ ἥτις λαμβάνει τὴν φροντίδα τῆς τροφῆς, καὶ ἡ πρὸς κυκλοφορίαν τοῦ αἵματος μηχανή. Ἡ ψυχὴ οἰκεῖ ἐν τῇ κορυφῇ τῆς οἰκίας ταύτης, τῷ ἐγκεφάλῳ. Ἐντεῦθεν ἐξαποστέλλει ἀγγέλματα πανταχόθε διὰ τῶν μικρῶν χορδῶν, καὶ δέχεται διὰ τούτων τοιαῦτα. Ἐνταῦθα σκέπτεται καὶ πράττει, καὶ ἐπί τι διάστημα κοιμᾶται. Τὸ μέρος τοῦτο τῆς οἰκίας εἶναι λίαν περιέργως καὶ καλῶς ἐξειργασμένον.
Πάντα τὰ διάφορα ταῦτα μέρη τῆς οἰκίας αὐτῆς εἰσὶ κατεσκευασμένα ὡς ἀνωτέρω εἶπον ἐκ τοῦ αἵματος, καὶ ὅμως ὑπάρχει πλείων ποικιλία ἐν αὐτοῖς ἡ ὅση ἐν τοῖς μέρεσι καὶ τοῖς ἐπίπλοις τῶν οἰκιῶν ἃς ὁ ἄνθρωπος κτίζει. Ὑποθέσατε ὅτι θὰ σᾶς ἐδείκνυέ τις μεγάλην ποσότητα ἐρυθροῦ ῥευστοῦ καὶ σᾶς ἔλεγεν ὅτι μετὰ τούτου ἐσκόπει νὰ κτίσῃ οἰκίαν καὶ νὰ τὴν ἐπιπλώσῃ, ὅτι ἐξ αὐτοῦ θὰ κατεσκεύαζε ὅλους τοὺς λίθους αὐτῆς, καὶ κεράμους καὶ ξυλείαν, καὶ ὕαλον καὶ ἥλους, καὶ κονίαμα, καὶ χάρτην διὰ τοὺς τοίχους, καὶ ζωγραφήματα διαφόρων χρωμάτων, εἶτα δὲ τοὺς τάπητας αὐτῆς, καὶ κάτοπτρα, καθέδρας, καὶ παραπετάσματα κλπ. Θὰ ἐλέγατε ὅτι ὁ ἄνθρωπος οὗτος εἶναι φρενοβλαβής. Ἀλλ’ ὁ Θεὸς κατασκευάζει ἐκ τοῦ ἐρυθροῦ ἐκείνου ῥευστοῦ, ὅλα τὰ μέρη τῆς οἰκίας τῆς ψυχῆς.
Ἀκριβῶς, κατὰ ποῖον τρόπον ὅλα τὰ διάφορα μέρη τοῦ σώματος κατασκευάζονται, ἀγνοοῦμεν. Σοφοὶ ἐμελέτησαν τὸ θέμα τοῦτο πολὺ, καὶ εὗρον τινα περὶ τούτου· ὅ,τι εὗρον δὲν εἶναι εὔκολον νὰ ἐννοηθῇ παρὰ μὴ μεμυημένων τὰ τῆς ἐπιστήμης. Ἄλλως τε δὲ καὶ οἱ σοφώτεροι ὀλίγα ἐκ τούτου γινώσκουσι, καὶ μεθ’ ὅλην τὴν σοφίαν αὐτῶν δὲν γινώσκουσιν ἱκανὰ ὥστε νὰ κατασκευάζωσι δέρμα, ἢ τρίχας, ἢ ὅ,τι δήποτε ἕτερον βλέπετε ἐν τοῖς σώμασιν ὑμῶν ἐκ τοῦ αἵματος, ὅσον δὲν γινώσκουσι νὰ κατασκευάζωσιν καὶ ἁπλοῦν φύλλον ἐκ τοῦ φυτικοῦ χυμοῦ.
«Φοβερῶς καὶ θαυμασίως ἐπλήσθημεν· θαυμάσια εἶναι τὰ ἔργα Σου.»