Αθηναΐς/Α/12/Άρθρο του εκδότη
| Ἀθηναΐς-Ἔτος Α΄, τεῦχος 12 Ἄρθρο τοῦ ἐκδότη |
Βραχέα τινά περὶ τῶν διαφόρων μέσων του φωτισμοῦ→ |
Ἡ ἐξοχωτέρα ἰδιότης τοῦ χαρακτῆρος τῆς γυναικὸς εἶναι ἡ εὐσέβεια. Οὐδὲν προτέρημα, ὅσον ποθητὸν καὶ ἐράσμιον ἂν ᾗ, δύναται νὰ ἀναπληρώσῃ τὴν ἔλλειψιν αὐτῆς. Ἡ Ἄννα Μώαρ λέγει. «Ἃς μὴ φαντασθῇ πλανωμένη τις κόρη ὅτι παρέχει ἀπόδειξιν τοῦ πνεύματος αὐτῆς διὰ τῆς ἐλλείψεως εὐσεβείας, ἢ ὅτι περιφρόνησις τῶν σπουδαίων καὶ ἱερῶν θέλει ἐξάρει τὴν διάνοιαν αὐτῆς, ἢ ὑψώσει τὸν χαρακτῆρα της, οὔτε καὶ ἐν τῇ γνώμῃ τῶν μᾶλλον ἀποδεδειγμένων ἀρρένων κακοπίστων. Διότι δύναταί τις θαρραλέως νὰ διαβεβαιώσῃ ὅτι, μεθ’ ὅλας τὰς παραλελυμένας ἰδέας αὐτῶν, περί τε γυναικῶν καί θρησκείας, οὔτε ὁ Bolinbroke, ὁ Wharton, ὁ Bukington οὐδὲ καὶ αὐτὸς ὁ Λόρδος Chesterfield, θὰ ἐξετίμων μίαν γυναῖκα πλειότερον διότι εἶναι ἄθρησκος». Διακεκριμένος ἄγγλος θεολόγος ἔλεγεν ὅτι: «Τὸ κάλλος εἶναι τὸ προσὸν τῆς γυναικὸς, καὶ ἡ μορφὴ αὐτῆς, ὁσάκις περιέχει ἀνώτερα τῶν συνήθων θέλγητρα, εἶναι ὁ ἐντελέστερος τύπος ἐξαιρέτου συμμετρίας ἣν οὐδαμοῦ ἄλλοθι ἀπαντᾷ τίς ἐν τῷ ὑλικῷ κόσμῳ. Ἐὰν ἡ μορφὴ τῆς γυναικὸς εἶναι τὸ ὡραιότερον δεῖγμα τοῦ ὑλικοῦ κάλλους, ἡ εὐσέβεια τῆς γυναικὸς εἶναι τὸ ἐπαγωγότερον παράδειγμα τοῦ ἠθικοῦ. Τίς δύναται ν’ ἀτενίσῃ, ἐπὶ τῆς ἐζωγραφημένης παραστάσεως τοῦ ἀντικειμένου τούτου, οἵα φαίνεται ἐν ζωγραφίαις καὶ λιθογραφήμασιν, ἄνευ θαυμασμοῦ; Ποῦ ἡ γυνὴ φαίνεται τοσοῦτον καθολοκληρίαν ἐρασμία ὅσον ὅταν παρίσταται ὑψοῦσα τὸν ὀφθαλμὸν τῆς εὐσεβείας εἰς τὸν οὐρανὸν—τὸν ὀφθαλμὸν ἐκεῖνον ἐν ᾧ ἡ πίστις, ἡ ἐλπὶς καὶ ἡ ἀγάπη, φαίνονται πάντας μιγνύμενα καὶ ἐκφράζοντα τας συγκινήσεις των; Ἡ τῆς Ῥώμης ἐκκλησία ἔγνω τὴν δύναμιν τούτου, καὶ διετήρησε τὸ κράτος αὐτῆς, κατά τινα βαθμὸν, ἐπὶ τῶν εὐχετῶν αὐτῆς διὰ τῆς δυνάμεως τῆς τέχνης τοῦ ζωγράφου εἰς τὴν ἱστόρησιν τῆς γυναικείας καλλονῆς ἐν συνδυασμῷ πρὸς τὴν γυναικείαν εὐσέβειαν. Ἐν φιλοθρήσκῳ γυναικὶ, τὸ κάλλος τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς συνδυάζονται—αἱ χάριτες τῶν Σεραφὶμ καὶ τῶν θυγατέρων τοῦ Ἀδὰμ εἰσὶν ἡνωμέναι ἀκριβῶς, ὅπως ἐν ἁγίῳ τινὶ ἀνδρὶ τὸ ὑψηλότερον μεγαλεῖον τῶν θνητῶν καὶ ἀθανάτων εὑρίσκεται συνεσχετισμένον. Ἡ εὐσέβεια ὅθεν εἶναι ἡ τελευταία καὶ ὡραιοτέρα στίλπνωσις τῆς γυναικείας ἐξοχότητος».
Οἱ δύο οὗτοι συγγραφεῖς καλῶς παριστάνουσι τὰς ἰδέας ὁλοκλήρου τῆς τάξεως τῶν συγγραφέων ἐπὶ τοῦ ἀντικειμένου τούτου. Ἓν μόνον ὑπάρχει αἴσθημά ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὴν γυναικείαν εὐσέβειαν· κερδαίνει καθολικὸν θαυμασμόν. Ἀφ’ ἑτέρου, ἡ ἀσέβεια παρὰ τῇ γυναικὶ, εἶναι πάντοτε ἀπεχθής. Δυνάμεθα νὰ ὑποφέρωμεν ἐλαφρότητα καὶ πνεῦμα κοσμοπολιτισμοῦ ἓν τῇ γυναικὶ, ἐφ’ ὅσον δὲν παίζει μετὰ ἱερῶν πραγμάτων· ἅμα χλευάζει τὴν θρησκείαν ἢ λαλεῖ ἐλαφρῶς περὶ τῶν αἰωνίων πραγμάτων, κλονιζόμεθα καὶ ταραττόμεθα. Ἄπιστος γυνὴ σπανίως ἀπαντᾶται. Αἱ χρηματίσασαι ὀλίγαι ἀπεώσθησαν τῆς εὐπρεποῦς κοινωνίας. Η κοινὴ γνώμη κατέδειξεν αὐτὰς ὡς δυστύχημα εἰς τὸ γένος αὐτῶν· ἡ ἐτυμηγορία τῆς κοινωνίας παρέδωκεν αὐτὰς εἰς ἁρμόζουσαν περιφρόνησιν. Τοῦτο συνέβη ἐπὶ τῆς Μαρίας Wolstencroft, τῆς ἐργασθείσης ὅπως ἀπαλλάξῃ τὸ φῦλον αὐτῆς ἀπὸ τῶν ἀξιώσεων τῆς θρησκείας. Εἰς ἀνταμοιβὴν τοῦ ἀνιέρου αὐτῆς ζήλου, τὸ ὄνομα αὐτῆς κατέστη περιφρόνησις καὶ χλεύη ἐν τοῖς ἐναρέτοις κύκλοις.
Καὶ ὅμως πολλαὶ ζῶσι νεάνιδες στερούμεναι καὶ αὐτοῦ τοῦ τῆς εὐσεβείας τύπου. Δὲν θὰ συνῄνουν νὰ ὀνομασθῶσιν ἄπιστοι, διότι τοῦτο θὰ ἐκλόνιζε τὴν ἠθικὴν αὐτῶν εὐαισθησίαν· καὶ ὅμως ζῶσιν πρακτικῶς ὡσανεὶ ἡ εὐσέβεια μὴ ἀπετέλει μέρος τοῦ βίου. Ἐὰν ἦσαν κεκηρυγμέναι ἄπιστοι δὲν θὰ ἔζων τόσον ὀλίγην ἔχουσαι προσοχὴν εἰς τὸν πλάσαντα αὐτὰς Θεὸν, ὡς πράττουσιν. Ὁλοσχερῶς ἀμεριμνῶσι περὶ τοῦ ἀντικειμένου τούτου, πρακτικῶς ἀρνούμεναι ὅ,τι ἀξιοῦσιν ὅτι πιστεύουσιν, ἤτοι ὅτι ἡ εὐσέβεια εἶναι πολύτιμος μαργαρίτης.
«Τὰς γυναῖκας ἐν καταστολῇ κοσμίῳ, μετὰ αἰδοῦς καὶ σωφροσύνης κοσμεῖν ἑαυτὰς, μὴ ἐν πλέγμασιν, ἢ χρυσῷ, ἢ μαργαρίταις ἢ ἱματισμῷ πολυτελεῖ, ἀλλ’ ὃ πρέπει γυναιξὶν ἐπαγγελομέναις θεοσέβειαν, δι’ ἔργων ἀγαθῶν.»