Σελίδα:Λεξικόν Γεωγραφικόν.pdf/17

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
12ΑΓ
ΑΓ

(τῆς μεγάλης Βρετανίας): Ἀπὸ τό ἀκρωτήριον Βρὰθ, τὸ εὑρισκόμενον εἰς τὸ Σκωτικὸν κομητάτον Σουθερλὰνδ ἕως τὸ ἀκρωτήριον Βεάχυ τὸ εὑρισκόμενον εἰς τὸ Ἀγγλικὸν κομητάτον Σουσσὲξ 125 3/4 μ. μέγιστον πλάτος: Ἀπὸ Βαλσὰμ τὸ εὑρισκόμενον εἰς τὸ ἀγγλικὸν κομητάτον Νορφόλκ ἕως Μιλφορδάφεν τὸ κείμενον εἰς τὸ κομητάτον Πεμπρόκη τοῦ Πριγκιπάτου Βάλες 63 ½ μ. Τὸ μέγιστον ἀπόλυτον πλάτος εὑρίσκεται μεταξὺ τοῦ Ὑαρμοὺθ καὶ τοῦ ἀκρωτηρίου Λανδσένδ, 80 περίπου Μιλίων. Ἐμβαδόν: 5,706 Τ. Μ. ἐκ τῶν ὁποίων 2,728 περιέχει ἡ Ἀγγλία, 4,467 ἡ Σκωτία καὶ 1,511 ἡ Ἰρλανδία.

Ὅρια. Τὸ Βρετανικὸν ἀρχιπέλαγος εἶναι περικυκλωμένον ἀπὸ τὸν Ἀτλαντικὸν Ὠκεανὸν, ὁ ὁποῖος πρὸς Α. τῆς μεγάλης Βρετανίας ὀνομάζεται Γερμανικὴ καὶ βόρειος θάλασσα, πρὸς Ν. Κανάλιον καὶ πρὸς Δ. τῆς Σκωτίας καὶ Ἰρλανδίας Ἀτλαντικὸς Ὠκεανός.

Χῶραι. Τὸ ἡνωμένον Βασίλειον (united Kingtom), τὸ ὁποῖον εἶναι τὸ ἄνθος καὶ ἡ καρδία τῆς Βρετανικῇς μοναρχίας; συνίσταται: 1) ἀπὸ τὸ Βρετανικὸν ἀρχιπέλαγος, τὸ ὁποῖον περιλαμβάνει τὸ κυρίως βασίλειον Ἀγγλία, τὸ πριγκιπάτον Βάλες καὶ τὰ βασίλεια Σκωτία καὶ Ἰρλανδία μετὰ τῶν ἀπ’ αὐτὰ κρεμαμένων πολλῶν νήσων, τὰς ὁποίας θέλομεν ἰδεῖν κατωτέρω: Νῆσοι· 2) ἀπὸ τὰς κυβερνητικῶς ἀπὸ τὴν Ἀγγλίαν κρεμαμένας χώρας, ἐκ τῶν ὁποίων τινὲς μὲν ὡς αἱ νῆσοι Σκίλλυ καὶ Μὰν ἐμπεριλαμβάνονται εἰς τὸ Βρετανικὸν ἄρχιπέλαγος, τινὲς δε σχηματίζουν μέρος αὐτοῦ. Αἱ δεύτεραι αὗται εἶναι αἱ ἀγγλο νορμαννικαὶ νῆσοι, αἱ ἀντικρὺ τῶν αἰγιαλῶν τῆς Νορμανδίας· ἡ μικρὰ νῆσος Ἐλγολάνδ ἀντικρὺ τῶν ἐκβολῶν τῆς Ἔλβας καὶ τοῦ Βέσερ καὶ εἰς τοὺς νεωτέρους χρόνους παραχωρηθεῖσα ἀπὸ τὴν Δανίαν· τὸ σύμπλεγμα τῶν τῆς Μάλτας νήσων εἰς τὴν Μεσόγειον θάλασσαν, τὸ ὁποῖον πάλαι ποτὲ ἀνῆκεν εἰς τὸ κυριαρχικὸν τάγμα τῆς Μάλτας· καὶ τὸ Γιβραλτὰρ τὸ κείμενον εἰς τὴν Ἱσπανικὴν χώραν Ἀνδαλουσίαν.

Νῆσοι. Περὶ τὰς δύω κορυφαίας νήσους, δηλαδὴ μεγάλην Βρετανίαν, ἥτις περιλαμβάνει τὴν κυρίως Ἀγγλίαν, τὸ πριγκιπάτον Βάλες καὶ τὸ βασίλειον Σκωτίαν — καὶ Ἰρλανδίαν, ἥτις περιέχει μόνον τὸ ὁμώνυμον βασίλειον, κεῖνται πολλὰ ἀνωμάλως διεσκορπισμέναι παμπληθεῖς μικρότεραι νῆσοι.

Εἰς τὰ νοτιοδυτικὰ τῆς μεγάλης Βρετανίας καὶ μάλιστα καταντικρὺ τῆς ἄκρας Λανδσὲνδ εὑρίσκεται τὸ μικρὸν Ἀρχιπέλαγος Σκίλλυ, τὸ ὁποῖον σύγκειται ἀπὸ 115 νησίδια ἐκ τούτων δὲ κατοικοῦνται μόνον 6, δηλ. ἁγ. Μάρυς, ἁγ. Ἁγνὴ, ἅγ. Μαρτῖνος, Τρέσκων, Βρεὰρ καὶ Σαμψών. Εὑρίσκονται ἐδῶ πολλὰ μνημεῖα τῶν Δρυϊδῶν. Ἡ νῆσος Ἀννέϊ, τώρα ἀκατοίκητος, φαίνεται ὅτι τὸ πάλαι ἦτο πολὺ μεγαλῃτέρα, ἐπειδὴ ἐπὶ τῆς παλιῤῥοίας παρατηροῦνται τὰ θεμέλια πολλῶν οἰκοδομημάτων ἀφανισμένων ἀπὸ τὴν θάλασσαν· εἶναι δὲ ἀξιοπαρατήρητος καὶ διὰ τὰς λιθίνας δεξαμενὰς, αἱ ὁποῖαι πρέπει νὰ ἐχρησίμευον εἰς τὰς αἱματώδεις τελετὰς τῶν Δρυϊδῶν. Νεύτων ὀνομαζομένη