Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/302

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
286
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ
ΓΡΟΕΛΛΑΝΔΙΑ.

Ἔκτασις ἐπιφανείας 2,000,000 χιλιαμ: ▭ — Πληθ. 27,000 —

Μῆκος Δ: μεταξὺ 17° καὶ 70°

Πλάτος Β: μεταξὺ 59° 45′ καὶ 78°

522. Πρὸς Β: τῆς Λαβραδορίδος κεῖνται οἱ βορειότατοι καὶ ψυχρότατοι τόποι, ὀλιγώτατα καὶ ἀσθενέστατα φυτὰ φέροντες, λευκὰς δὲ Ἄρκτους πολλὰς, Ῥέννους, λευκοὺς λαγωοὺς καὶ μαυραλώπεκας, καὶ φάλαινας καὶ φώκας. Οἱ γνωστότεροι μεταξὺ αὐτῶν εἶναι ἡ Γροελλανδία πρὸς τὰ Β: Ἀν: τοῦ Βαφινείου κόλπου καὶ τοῦ Δαυϊδικοῦ πορθμοῦ παρεκτεινομένη, καὶ ὑπὸ Ἐσκιμόων καὶ ἀποίκων Δανιμαρκίων κατοικουμένη, οἵ τινες ζῶσιν ἀπὸ τὸ προϊὸν τῆς ἁλιείας τῆς φαλαίνης. Πλησίον αὐτῆς εἶναι ἡ νῆσος Ἰσλανδία (344) κειμένη πρὸς Ἀν: ἐν τῷ Ἀτλαντικῷ, καὶ ἡ Σπιτσεβέργη Β-Ἀν: ἐκ πολλῶν νήσων ἀκατοικήτων συγκειμένη, εἰς τὰς ὁποίας Ῥῶσσοι καὶ Ἄγγλοι ἔρχονται εἰς ἁλιείαν φαλαινῶν καὶ ἄλλων κητῶν. Ἡ Γροελλανδία εἶναι ὁ βορειότατος τῶν γνωστῶν τόπων, ὅπου αἱ μέγισται ἡμέραι, καθὼς καὶ αἱ νύκτες, διαρκοῦσιν ἕως 2 μῆνας, καὶ ὁ χειμών ἕως ὀκτώ. Εἰς δὲ τὴν Σπιτσεβέργην ὁ ἥλιος φαίνεται 5: μῆνας ἄνω τοῦ ὁρίζοντος. Αἰ δὲ πρὸς τὸν πόλον πλησιέστερα κατοικημέναι θέσεις κεῖνται περὶ τὴν 72 μοίρ. Β: πλάτους.

523. Ἡ Γροελλανδία (πρασίνη γῆ) φαίνεται ὅτι ἀπῳκίσθη περὶ τὸν Θ′ αἰῶνα Μ. Χ. ὑπὸ τῶν Δανιμαρκίων διὰ τὴν ἀλίευσιν τῆς φαλαίνης, ἀλλ’ ἡ ἀποικία αὕτη ἐλησμονήθη παρὰ τῆς, Μητροπόλιώς της καὶ ἀπωλέσθη. — Νέα ἀποικία συστήθη κατὰ τὸ 1721 Δανιμαρκίων, συμποσουμένων νῦν εἰς 8 χιλιάδας, μεταξὺ τῶν ὁποίων εἶναι καὶ ἕως χίλιοι τῶν λεγομένων ἀδελφῶν Μοραυῶν, οἵτινες, διέδωκαν τὸν χριστιανισμὸν μεταξὺ τῶν αὐτοχθόνων. Οὗτοι δ’ ἕως 14 χιλ. εἶναι Ἐσκιμόοι, μικρόσωμοι, ὡς οἱ Σαμοϊέται καὶ οἱ Λάπονοες, ζῶντες ἀθλιέστατα, τὸν μὲν χειμῶνα τρυπωμένοι ἀνὰ 30 ἢ 40 ὁμοῦ εἰς ὑπογείους τρύπας, ἢ πετροκτίστους καλύβας χιονοσκεπάστους, φωτιζομέναις καὶ θερμαινομένας ὑπὸ μεγαλωτάτου λύχνου καιομένου· τὸ δὲ βραχύτατον θέρος κατοικοῦσιν ὑπὸ σκηνὰς κατασκευαζομένας ἀπὸ δέρματος φωκῶν. Τὸν χειμῶνα εἰς διάστημα 6 ἑβδομάδων δὲν φαίνεται ποσῶς ὁ δίσκος τοῦ ἡλίου, ἀλλὰ τὸ τῆς σελήνης σέλας, τὸ τῶν ἀστέρων καὶ τὸ τῆς βορείας ἠοῦς (132) μετριάζουσι τὸ σκότος τῆς μικρᾶς ταύτης νυκτός. — Μόνη δὲ ἡ Μ-Δ: παραλία γνωρίζεται· ἡ δὲ ἀνατολικὴ εἶναι ἀπρόσιτος διὰ τοὺς πάγους καὶ ἡ δυτικὴ διὰ τὰ περιζώνοντα αὐτὴν χιονοσκεπὴ ὄρη. Ἐν γένει ὁ τόπος φαίνεται κατάσκεπος ἀπὸ σωρείας πάγων καὶ βράχων· κατὰ δὲ τὸ ὀλιγοχρόνιον, ἀλλὰ ἀρκετὰ θερμόν, θέρος αὐτοῦ σκεπάζεται ἡ γῆ ἀπὸ πόαν βραχυτάτην καὶ ἀσθενεστάτην, ἐρείκας τινὰς, μικρὰς ἰτέας καὶ σημύδας (houlcaeux)· ξύλα δὲ φέρουσιν ἐκεῖ τὰ ῥεύματα τῆς θαλάσσης ἀπὸ ἄλλους τόπους· οἱ δ’ ἄποικοι εἰς τὰ μεσημβρινά μέρη, μετὰ πολλῶν πόνων καὶ μόχθων, καλλιιργοῦσιν ὀλίγα λαχανικὰ καὶ γεώμηλα. Ἀπὸ δὲ τὰ κατοικίδια ζῶα κύνας μόνον ἔχουσι, τοὺς ὁποίους ζεύγουσιν εἰς ἑφόλκια, καὶ τὸ κρέας αὐτῶν τρώγουσι, καθὼς καὶ τὸ τῶν ἀλιευομένων φωκῶν, τῶν ὁποίων καὶ τὰ δέρματα φοροῦσι, καὶ τὸ λίπος μεταχειρίζονται ἀντὶ βουτύρου καὶ ὀξυγγίον — Τὰ ὄρη περιέχουσιν ἀμίαντον, γαιάνθρακας, γρανίτην καὶ ὁλλαερίαν λίνον, ἐξ ἧς οἱ Γροελλανδοὶ κατασκευάζουσι χύτρας καὶ λύχνους.