Κάλαισον, ὅθεν γίνεται ἡ διάβασις εἰς τὴν Ἀγγλίαν, Βουλώνη, Διέπον, τὸ Χαῦρον ἐπὶ τῶν ἐκβολῶν τοῦ Σηκουάνα, Σαίμμαλον καὶ Βαϊόννη.—β′) ἐπὶ τῶν παραλίων τῆς Μεσογείου θαλάσσης, ἐκτὸς τῆς Μασσαλίας, Κέττη, ὅθεν ἐξάγονται τὰ κρασία καὶ λοιπὰ προϊόντα τοῦ Μομπελλιέρου, Ἀντίβαι, καὶ Κάνναι μικρὸς λιμὴν, ὅπου ὁ Μέγας Ναπολέων ἀπέβη φυγὼν ἐκ τῆς Ἕλβας τὸ 1815.
Ἡ νῆσος Κορσικὴ (καὶ Κύρνος ἀρχ.) συστήνει καθ’ ἑαυτὴν ἕνα νομὸν (ἐκ 221 χιλ. κατ.), παραχωρηθεῖσα εἰς τὴν Γαλλίαν κατὰ τὸ 1768 παρὰ τῶν Γενουηνσίων· ἔχει κλίμα ὑγιεινὸν, ὄρη ὑψηλὰ, βαθείας κοιλάδας καὶ ὀλίγας πεδιάδας, καὶ κατοίκους μαχίμους καὶ φιλοξένους, ἀλλ’ ὀλίγον ἐνασχολουμένους εἰς τὴν βιομηχανίαν. Ὁ τόπος εἶναι εὔφορος, ἀλλὰ μόλις τὸ ⅓ αὐτοῦ εἶναι καλλιεργημένον· δίδει δὲ μάρμαρα, μετάξιον, μέλι καὶ κηρίον, καὶ ἄλλα προϊόντα ὅμοια μὲ τὰ τῆς Μεσημβρινῆς Γαλλίας· περὶ τὰς θαλάσσας αὐτῆς τῆς νήσου ἁλιεύεται καὶ κοράλλιον ὡραῖον.—Πόλ. Βαστία (13 χιλ. κατ.) πρωτεύουσα τῆς νήσου, καὶ ὀχυρὰ πόλις καὶ εὐλίμενος, ἐμπορευομένη κοράλια, αἰγιδότριχας καὶ δέρματα.—Αἰάκειον (9 χιλ. κατ.) φρούριον ὀχυρὸν μὲ εὐρύχωρον καὶ ἀσφαλῆ λιμένα, πατρὶς τοῦ Αὐτοκράτορος Ναπολέοντος τοῦ Α′.
ιστορικον. Ἡ Γαλλία (ἀρχ. Γαλατία) ἔμεινεν ὑποτεταγμένη εἰς τοὺς Ῥωμαίους πεντακόσια περίπου ἔτη· ἔπειτα ἐκυριεύθη κατὰ τὸν πέμπτον αἰῶνα μ. Χ. ὑπὸ τῶν Φράγκων, ἐκ τῶν ὁποίων ὠνομάσθη καὶ Φράνσα. Διοικηθεῖσα πολὺν χρόνον κατὰ ἡγεμονίας διαφόρους, καὶ κατὰ τὸ Φεουδαλικὸν ἢ τιμαριωτικὸν σύστημα, ἡνώθη εἰς ἓν βασίλειον ὁριστικῶς περὶ τὸν 18 αἰῶνα, περὶ τὰ τέλη τοῦ ὁποίου καὶ ἐδημοκρατήθη, καταργηθείσης τῆς βασιλείας ἐν τῷ μέσῳ ἐμφυλίων καὶ ἐξωτερικῶν πολέμων. Ὁ Μέγας Ναπολέων, ψηφισθεὶς πρῶτον Δικτάτωρ, μετ’ ὀλίγον δὲ ἀναγορευθεὶς καὶ Αὐτοκράτωρ, ἐξέπληξε καὶ συνέχεεν ὅλα τὰ κράτη τῆς Εὐρώπης διὰ τῶν κατακτήσεών του, δοξάσας τὴν μαχιμότητα τοῦ Γαλλικοῦ ἔθνους. Τὸ 1814, καταστραφέντος τοῦ Ναπολέοντος, ἡ Γαλλία, περιορισθεῖσα εἰς τὰ ἀρχαία ὅρια αὐτῆς, ἐπανέλαβε τὴν βασιλείαν, καὶ βασιλέα ἐκ τοῦ γένους τῶν ἀρχαίων αὐτῆς βασιλέων συνταγματισθεῖσα. Ἔκτοτε δὲ διατελέσασα ἐν εἰρήνῃ ἀνεπτύχθη εἰς τὴν βιομηχανίαν, τὴν γεωργίαν, τὸ ἐμπόριον, εἰς τὰς τέχνας καὶ ἐπιστήμας καὶ εἰς ὅλα τὰ τοῦ εἰρηνικοῦ βίου ἐπιτηδεύματα, κατασταθεῖσα ἓν ἀπὸ τὰ ἰσχυρὰ καὶ τὰ μᾶλλον πεπολιτισμένα βασίλεια τῆς Εὐρώπης. Ἡ δὲ Γαλλικὴ γλῶσσα κατέστη τὴν σήμερον, εἰς μὲν τοὺς ἰδιώτας κοινὸν ἐξευγενισμένης ἀνατροφῆς γνώρισμα· εἰς δὲ τὰς Εὐρωπαϊκὰς Κυβερνήσεις κοινὸν ὄργανον τῶν μεταξὺ αὐτῶν διπλωματικῶν διακοινώσεων.—Ἐν τούτῳ δὲ τῷ μεταξὺ ὑπέστη ἐσωτερικὰς μεταβολὰς, πρῶτον τὴν Ἰουλιανὴν μεταπολίτευσιν κατὰ τὸ 1830, δι’ ἧς, καταργηθείσης τῆς Βουρβονικῆς δυναστείας, ἀνέβη εἰς τὸν θρόνον ὁ Λουδοβίκος Φίλιππος ἐκ τῆς Ὀρλεανικῆς οἰκογενείας· ἔπειτα δὲ τούτου ἐξωσθέντος κατὰ τὸ 1848 ἐκηρύχθη ἡ Παμβασιλεία τοῦ ἔθνους, καὶ τό πολίτευμα αὐτοῦ Δημοκρατία Ἀντιπροσωπικὴ, συγκειμένη ἐκ μιᾶς Βουλῆς ἀντιπροσώπων καὶ ἑνὸς Προέδρου διὰ γενικῆς ψηφοφορίας τοῦ λαοῦ κατὰ τετραετίαν ἐκλεγομένων. Ἀλλὰ μετὰ τὴν πρώτην τετραετίαν ὁ Πρόεδρος ἐψηφίσθη ἐπὶ δεκαετίαν, ἔπειτα διὰ βίου, ἀναγορευθεὶς τέλος καὶ Αὐτοκράτωρ. Ὥστε ἡ Γαλλία τὴν σήμερον εἶναι Αὐτοκρατορία ἢ Μοναρχία, Ἀντιπροσωπικὴ, διοικουμένη ὑπὸ
