Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1890/Σπυρίδων Βασιλειάδης

Από Βικιθήκη
Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1890
Ανωνύμου
Σπυρίδων Βασιλειάδης


ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

[Ὁ ἀείμνηστος Σπυρίδων Βασιλειάδης, οὗ τὸν πρόορον θάνατον ἐθρήνησεν ἐν εἰλικρινεῖ πένθει ἡ νεωτέρα σύγχρονος φιλολογία, ἐγεννήθη ἐν Πάτραις τὸν Δεκέμβριον τοῦ 1845. Εἰκοσαέτης περίπου εἶχεν ἀναγορευθῇ διδάκτωρ τῆς Νομικῆς καὶ ἐπεδόθη εἰς τὴν ἀκανθώδη, ἀνιαρὰν καὶ ἄχαριν ἐξάσκησιν τοῦ δικηγορικοῦ ἐπαγγέλματος. Ἀλλὰ πεπροικισμένος ἀπὸ φύσεως διὰ ζωηροτάτης φαντασίας καὶ λεπτῆς αἰσθήσεως τοῦ καλοῦ, ἐγκλείων δὲ ἐν ἑαυτῷ σπανίους θησαυροὺς πνεύματος καὶ καρδίας, ἀφιερώθη μετὰ μείζονος καὶ ἱεροῦ ἐνθουσιασμοῦ περὶ τὴν θεραπείαν τῶν Μουσῶν, νεώτατος δ’ ἔτι ἐδημοσίευσε τὰ πρωτόλεια αὑτοῦ ὑπὸ τὸ ψευδώνυμον Ὠρίων, ἐν οἷς διεφαίνετο ἔκτοτε ὁ γλυκὺς καὶ περιπαθὴς καλλιτέχνης τῆς Γαλατείας, ὁ μέλλων βραδύτερον νὰ καταλάβῃ περιφανῆ θέσιν ἐν τῷ νεωτέρῳ Παρνασσῷ τῆς Ἑλλάδος. Συνέγραψε πλεῖστα ἔργα πεζὰ καὶ ἔμμετρα, ἤτοι λυρικὰς ποιήσεις, δράματα, χαρακτῆρας, διηγήματα, τεχνοκρισίας, κοινωνικὰς μελέτας, κλπ. ἅτινα, μετὰ τὸν θάνατον αὐτοῦ, εὐσεβὴς χεὶρ πολυτίμου φίλου, ἡ τοῦ κ. Φιλοποίμενος Παρασκευαΐδου, μεθ’ οὗ τὸν συνέδεεν ἱερὰ καὶ αἰθερία φιλία, ἀπεθησαύρισεν εἰς τοὺς τέσσαρας τόμους τῶν «Ἀττικῶν Νυκτῶν.» Εἰς πάντα τὰ ἔργα τοῦ Βασιλειάδου διαλάμπει κάλλος ἰδεῶν, ἀνθηρότης καὶ χάρις ὕφους, γλυκύτης αἰσθήματος καὶ πατριωτισμὸς ἀκραιφνής. Ὁ Βασιλειάδης δὲν ἦτο ποιητὴς μόνον ὅταν ἐκλείετο εἰς τοὺς τέσσαρας τοίχους τοῦ δωματίου του ἐντρυφῶν εἰς τὴν μελέτην τῶν ἀρχαίων δραματικῶν συγγραφέων καὶ ἐκ τῶν νεωτέρων κατ’ ἐξοχὴν καὶ προσφιλέστερον εἰς τὴν μελέτην τῶν ἀθανάτων ἔργων τοῦ Σαιξπήρου. Ὁ Βασιλειάδης ἐξ ἐναντίας ἦτο ἀληθὴς ποιητὴς καὶ ἐν τῷ οἴκῳ καὶ ἐν τῇ ἀγορᾷ, ἐν τῇ κοινωνίᾳ, ἐν τοῖς κύκλοις τῶν φίλων καὶ τῶν συνομιλητῶν του, ἐν τῇ σφαίρᾳ τῆς κοινωνικῆς του δράσεως, πανταχοῦ, ἀνὰ πᾶν βῆμα, ἀνὰ πᾶσαν στιγμήν. Οἱ στίχοι του διήρχοντο πρῶτον διὰ τῆς καρδίας του πρὶν ἢ διακρυσταλλωθῶσιν ἐπὶ τοῦ χάρτου. Εἶχε βαθὺ τὸ κοινωνικὸν αἴσθημα καὶ δὲν ὑπῆρχεν ἀλλοτρία συμφορὰ ἥτις δὲν διέθρυπτεν εἰς ἄλγος καὶ στοργὴν τὴν μεγάλην καὶ ὡραίαν αὐτοῦ ψυχήν. Ἕν τῶν εὐγενεστέρων καὶ λαμπροτέρων του ἔργων εἶνε ἡ Σχολὴ τῶν Ἀπόρων Παίδων τοῦ φιλολογικοῦ Συλλόγου «Παρνασσοῦ», ἧς ἡ σύστασις ὀφείλεται εἰς τὴν πρωτοβουλίαν τοῦ ἀειμνήστου Βασιλειάδου, ὅςτις συνεκινήθη, ἠγάπησεν, ἔγραψεν, ἐμόχθησεν, εἰργάσθη, παρεμύθησε, ἐδίδαξε καὶ ἐπροστάτευσεν, ὡς ἀδελφὸς καὶ φίλος, τὰ ἀπόκληρα αὐτὰ κοινωνικὰ πλάσματα. Ἀτυχῶς ὅμως, ἐν τῇ ἀκμῇ εἰςέτι τῆς ἡλικίας καὶ τοῦ φιλολογικοῦ του σταδίου, μόλις εἰκοσιπενταέτην τὸν εὗρεν ὁ θάνατος ἐν τῇ ξένῃ τὸν Αὔγουστον τοῦ 1874, ἀποστερήσας τὴν σύγχρονον λογοτεχνίαν ἓν τῶν ὡραιοτέρων αὐτῆς σεμνωμάτων.

Ἐπὶ τῇ εὐκαιρίᾳ τῆς καταχωρήσεως τῆς εἰκόνος τοῦ ἀειμνήστου Σπ. Βασιλειάδου καὶ τῶν ὀλίγων ᾧδε ὑπομνηματικῶν σημειώσεων, ἀναδημοσιεύομεν τὸ κάτωθι χάριεν σκαλάθυρμα ὑπὸ τὴν ἐπιγραφὴν «Ἀλλὰ», ὅπερ ἐσμὲν βέβαιοι ὅτι καὶ οἱ ἀγνοοῦντες καὶ οἱ ἀναγνόντες ἄλλοτε αὐτὸ εὐαρέστως θέλουσι τὸ διέλθει καὶ πάλιν].