Ἡ Θεσσαλία ἀποτελεῖται ἐκ δύο πεδιάδων, ἃς συνενοῖ περὶ τὸ μέσον λοφώδης ἔκτασις· περιβάλλεται δὲ ὑπὸ ὀρέων, ἐφ’ ὧν ἡ μυθολογία ἐπιχύνει τὴν μυστηριώδη αὐτῆς αἴγλην. Ἡ πολύδενδρος σειρὰ τῆς Ὄσσης καὶ τοῦ Πηλίου πρὸς Α, ἡ ἀγρία καὶ δασώδης Πίνδος πρὸς Δ, ἡ ταπεινὴ Ὄρθρυς πρὸς Μ, τὰ Καμβούνια καὶ ὁ ἱερὸς Ὄλυμπος πρὸς Β, περιστέφουσι μεγαλοπρεπῶς τὴν ὑδατογενῆ καὶ τελματώδη ταύτην γηίνην λεκάνην· ὁ Πηνειὸς διαρρέει αὐτὴν μεθ’ ὑπερηφάνου ταχύτητος· ἐπὶ τῶν ὀχθῶν του ὡς ἄλλος Ἰερεμίας δύναταί τις νὰ θρηνήσῃ τὴν χώραν ἣν ἐγκατέλειψαν οἱ θεοὶ, ἐποδοπάτησαν οἱ κατακτηταὶ καὶ ἐφ’ ἧς μακροχρόνιος δουλεία ἐπαφῆκε τὰ εἰδεχθῆ ἴχνη τῆς ἐρημίας καὶ τοῦ μαρασμοῦ. Οὕτως ἡ Θεσσαλία παρουσιάζει οἰκτρὸν θέαμα· ἐρείπιον ἀλγεινῶς παραμεμορφωμένον ἀρχαίας εὐκλείας, ἐμπνέει σήμερον διὰ τῆς ἐρημίας τὴν φρίκην ἐν τῇ ψυχῇ. Ἡ χώρα, ἐν ᾗ οἱ ἀρχαῖοι θεοὶ ἐτέλουν τὰς οὐρανίους αὑτῶν συνεδρίας, ἐν ᾗ ὁ Ἀπόλλων ἔδρεπε παρὰ τὰ Τέμπη τὴν δάφνην τὴν Πηνειίδα καὶ ἧς ἡ ἔκτασις καὶ ὁ γραφικὸς ὁρίζων ἐπιβάλλει τὴν μεγαλοπρέπειαν καὶ ἐμπνέει τὴν ποίησιν, ἡ χώρα αὕτη ἐπέπρωτο νὰ διανύσῃ τροχιὰν ὀλεθρίαν ἐν τῇ ἱστορίᾳ τοῦ κόσμου.
Αἱ ἀλλοιώσεις, ἃς ὑπέστη ἡ θεσσαλικὴ γῆ, ἐπιχύνουσι τόσῳ ἄλγος ἐν τῇ ψυχῇ, ὅσῳ ῥεμβώδη θαυμασμὸν αἱ προϊστορικαὶ ἀναμνήσεις αὐτῆς· ὁ διὰ ταύτης διαπορευόμενος κατέχεται διαρκῶς ὑπὸ πνιγηρᾶς συγκινήσεως καὶ αἰσθήματα μεταπίπτοντα πλημμυρίζουσι τὸν ὁδοιπόρον, ὅστις ἀνὰ πᾶν βῆμα αὐτοῦ ἀνακαλύπτει ἐξαίσια τεκμήρια
