Το Ιδρυτικόν του ΕΔΕΣ

Το Ιδρυτικόν του ΕΔΕΣ

Το ιδρυτικό κείμενο της αντιστασιακής οργάνωσης "Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος", γνωστότερη με το ακρωνύμιο ΕΔΕΣ, διατυπώθηκε από τους απόστρατους συνταγματάρχες Ναπολέοντα Ζέρβα και Λεωνίδα Σπαή και το δικηγόρο Ηλία Σταματόπουλο στις 9 Σεπτεμβρίου 1941 στο σπίτι του Ζέρβα στην Αθήνα.

Ὑπάρχει Ἐθνικὸς Δημοκρατικὸς Ἑλληνικὸς Σύνδεσμος, Ε.Δ.Ε.Σ., ὅστις ἔχει τὸν κάτωθι καθωρισμένον σκοπόν:

1. Νὰ ἐγκαθιδρύση εἰς τὴν Ἑλλάδα τὸ Δημοκρατικὸν πολίτευμα, σοσιαλιστικῆς μορφῆς, οἱανδήποτε καὶ ἂν θὰ εἶναι ἡ ἔκβασις τοῦ πολέμου.
2. Νὰ ἀποκαλύψη διὰ παντὸς μέσου καὶ κατὰ σαφῆ καὶ ἀναμφισβήτητον τρόπον τὴν προδοσίαν τοῦ τέως Βασιλέως Γεωργίου τοῦ Βʹ καὶ τῆς περὶ αὐτὸν σπείρας τῆς αὐτοκληθείσης Δικτατορία τῆς 4ης Αὐγούστου, ἐπιβάλη εἰς πάντας τοὺς στυγνοὺς ἐγκληματίας βαρυτάτας κυρώσεις, δημεύση δ' ἃμα τὰς περιουσίας των τόσον αὐτῶν καὶ τῶν συγγενῶν των ὅσον καὶ τῶν μετ' αὐτῶν ὁπωσδήποτε συναλλαγέντων κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς ἐπαράτου τυραννίας.
3. Νὰ ἀποκαθάρη καὶ νὰ ἀνακαινίση ἐκ βάθρων τὴν κρατικὴν μηχανὴν εἰς τρόπον ὥστε στρατὸς ξηρᾶς, ἀέρος καὶ θαλάσσης, Χωροφυλακὴ καὶ Ἀστυνομία πόλεως, Δικαστικὴ ἐξουσία, διοικητικαὶ ὑπηρεσίαι πάσης φύσεως, τραπεζιτικὰ Ἱδρύματα καθὼς καὶ ποικίλοι ὀργανισμοὶ ἀπαλλαγῶσιν ἀπὸ οἱονδήποτε μέλος τὸ ὁποῖον δὲν θὰ ἔχη ἀποδεδειγμένως Ἐθνικὴν Δημοκρατικὴν σοσιαλιστικὴν συνείδησιν πιστοποιουμένην διὰ πράξεων τοιούτων ὥστε νὰ ὑπάρχη πλήρης καὶ σταθερὰ πρὸς αὐτὸ ἐμπιστοσύνη. Ἡ κάθαρσις πρέπει νὰ φθάση μέχρι τοιούτου σημείου ὥστε, ἂν ἡ ἀνάγκη τὸ ἐπιβάλη, ὡς τοῦτο συμβαίνει μὲ τὰ ἐκτραπέντα ἀπολύτως τοῦ προορισμοῦ των Σώματα τῆς Χωροφυλακῆς καὶ τῆς Ἀστυνομίας Πόλεων, ἐν πολλοῖς δὲ καὶ μὲ τὴν Δικαστικὴν ἐξουσίαν, προβῆ εἰς τὴν πλήρη διάλυσιν αὐτῶν καὶ εἰς τὴν ἐκ νέου ἀνασυγκρότησίν των.
4. Ἡ Δημοκρατικὴ Σοσιαλιστικὴ Ἑλλὰς θὰ θεσπίση νόμους καὶ θὰ λάβη μέτρα τοιαῦτα, τὰ ὁποῖα θὰ δώσουν εἰς τὸν Ἑλληνικὸν Λαὸν Κοινωνικὴν Δικαιοσύνην, θὰ ἐξαλείψουν δὲ ἐντελῶς τὴν μαύρην ἀδικίαν καὶ ἐγκληματικὴν ἀνισότητα, ἡ ὁποία ἀπὸ τῆς εποχῆς τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς πατρίδος μας, καὶ ἰδία κατὰ τὰ τελευταῖα πέντε ἔτη τῆς τυραννίας ἐμάστισε τὸ σύνολον τῶν Ἑλλήνων καὶ ἐξεμεταλλεύθη ἀναλγήτως τοὺς μόχθους του ἐπ' ὠφελεία μιᾶς ἐλαχιστοτάτης κακοήθους κεφαλαιοκρατικῆς μειονότητος καὶ ἥτις διὰ πάσης ἀθεμιτουργίας ἐκάθησεν ἑκάστοτε εἰς τὴν ράχην τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ. Εἰς τὴν Ἐθνικὴν Δημοκρατικὴν Σοσιαλιστικὴν Ἑλλάδα δὲν πρέπει νὰ ὑπάρχουν πεινῶντες καὶ δὲν θὰ ὑπάρξουν.
5. Μετὰ τὴν ὁλοσχερῆ ἐκπλήρωσιν τῶν σκοπῶν τοῦ Συνδέσμου θὰ γίνη προσφυγὴ εἰς τὸν Ἑλληνικὸν Λαόν, ἵνα καὶ διὰ τῆς ἐλευθέρως ἐκδηλωθησομένης γνώμης του κυρώση τὸ ἔργον τοῦ Συνδέσμου. Μετὰ τὴν κύρωσιν ταύτην θὰ παραχωρήση ὁ Σύνδεσμος τὴν ἀρχὴν εἰς τοὺς ἀντιπροσώπους τοῦ Λαοῦ, ἐκλεγησομένους κατὰ σύστημα, τὸ ὁποῖον θὰ καθορίση ἐν καιρῷ, καὶ θὰ ἀποχωρήση τῆς ἀρχής.

Διὰ νὰ ἐπιτευχθῆ ὁ σκοπὸς τοῦ Συνδέσμου καὶ διὰ νὰ ἐπιτελεσθῆ τὸ ἐπιδιωκόμενον ἔργον, ὁ Σύνδεσμος ὠργανώθη ὡς ἑξῆς:

1. Ἀρχηγὸς τοῦ Συνδέσμου εἶναι ὁ Στρατηγὸς Νικόλαος Πλαστήρας. Ἐπὶ τοῦ ζητήματος τούτου οὐδεμία συζήτησις ἐπιτρέπεται.
2. Συνεστήθη τριμελὴς Ἐπιτροπή, ἀποκληθεῖσα Κεντρικὴ Διοικοῦσα Ἐπιτροπή (Κ.Δ.Ε.), ἡ ὁποία διοικεῖ τὸν Σύνδεσμον.
3. Ἡ Κεντρικὴ Διοικοῦσα Ἐπιτροπὴ ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ μυήση καὶ ὀνομάση μέλος τοῦ Συνδέσμου, ὅσους κρίνει ἔχοντας τὰ πρὸς τοῦτο διανοητικὰ καὶ ψυχικὰ καὶ ἰδεολογικὰ ἐφόδια καὶ σχηματήσει ἐκ τῶν μυουμένων τριμελεῖς ὑποεπιτροπάς, αἱ ὁποίαι ἐξουσιοδοτούμενοι εἰδικῶς ὑπὸ τῆς Κεντρικῆς Διοικούσης Ἐπιτροπῆς, θὰ ἔχουν τὸ δικαίωμα νὰ ἐπεκτείνουν τὰς μυήσεις.
4. Τὰ μέλη τοῦ Συνδέσμου ὀφείλουν νὰ τηροῦν ἀπόλυτον ἐχεμύθειαν, ἀπαραίτητον καὶ μοναδικὸν ὅρον διὰ τὴν εὐόδωσιν τῶν σκοπῶν του. Ἑπομένως τὰ μέλη του πρέπει νὰ ἐκλέγωνται μετὰ μεγίστης προσοχῆς καὶ ἐνδελεχοῦς παρακολουθήσεως καὶ νὰ διακρίνωνται διά τε τὴν ἐγκράτειαν τῆς γλώσσης καὶ τῶν πράξεων, ὡς καὶ διὰ τὴν ἀδειάσειστον πίστιν των πρὸς τὴν Σοσιαλιστικὴν Δημοκρατίαν. Ὁ Σύνδεσμος θὰ καταβάλη πᾶσαν προσπάθειαν τὸ μὲν νὰ συγκεντρώση ὑπὸ τὴν σημαίαν του ὃλα ἀνεξαιρέτως, τὰ ἁγνὰ δημοκρατικὰ στοιχεῖα τῆς χώρας, τὸ δὲ νὰ συνεργασθῆ καὶ μὲ πᾶσαν ἄλλην ὀργάνωσιν παρεμφερεῖς ἔχουσαν σκοπούς.
5. Ἡ μύησις γίνεται παρουσία τῶν μελῶν τῆς Κεντρικῆς Διοικούσης Επιτροπῆς, ἢ πρὸς τοῦτο ἐξουσιοδοτημένων τριμελῶν ὑποεπιτροπῶν. Ἐὰν ἡ παρουσία τῶν τριῶν μελῶν, εἶναι ἀδύνατος, τότε δύναται νὰ γίνη καὶ ὑπὸ δύο μόνο μελῶν, ἐν ἐσχάτῃ δὲ ἀνάγκη καὶ υπὸ ἑνὸς μόνον μέλους.
6. Πᾶν μέλος τοῦ Συνδέσμου, ὡς καὶ αὐτῆς τῆς Κεντρικῆς Διοικούσης Ἐπιτροπῆς, λαμβάνει ἕνα ἀριθμὸν καὶ διὰ τοῦ ἀριθμοῦ αὐτοῦ καὶ μόνον εἶναι γνωστό, ἀπαγορευμένης ἀπολύτως τῆς ἀνακοινώσεως τῶν ὀνοματεπωνύμων, ἐκτὸς ἐὰν συντρέχουν καὶ ἐπιβάλλουν τοῦτο ἐξαιρετικαὶ ἀνάγκαι ἐξ ὧν ἐξαρτάται ἡ ἀποτελεσματικωτέρα ἐξυπηρέτησις τοῦ σκοποῦ τοῦ Συνδέσμου.
7. Ὁ ὅρκος ὁ ὁποίος δίδεται ὑπό τῶν μυουμένων ἔχει ὡς ἑξῆς:
   Ὁρκίζομαι εἰς τὴν τιμὴν καὶ τὴν συνείδησίν μου ὅτι θὰ ἐργασθῶ μὲ ὅλας μου τὰς δυνάμεις καὶ διὰ παντὸς τρόπου πρὸς ἐπίτευξιν τοῦ σκοποῦ τοῦ Ἐθνικοῦ Δημοκρατικοῦ Ἑλληνικοῦ Συνδέσμου, ὅτι θὰ ἐκτελῶ ἀσυζητητὶ πᾶσαν διαταγὴν τῆς Κεντρικῆς Διοικούσης Ἐπιτροπῆς καὶ ὅτι θὰ φυλάξω μὲ ἱερότητα τὸ μυστικὸν τοῦ Συνδέσμου μέχρις οὗ ἑπιτευχθῆ ὁ σκοπός μας.
8. Μετὰ τὴν ὁρκωμοσίαν ἡ ἀδέλφωσις εἶναι πλήρης καὶ τὸ νέον μέλος εὐθύνεται διὰ πάσαν ἐκτροπὴν ἀπὸ τοῦ σκοποῦ διὰ τὸν ὁποῖον ὡρκίσθη ὑποκείμενον καὶ εἰς κυρώσεις, τὸν βαθμὸν τῶν ὁποίων καθορίζει δι’ ἀποφάσεως λαμβανομένης ὁμοφώνως ἡ Κεντρικὴ Διοικοῦσα Ἐπιτροπή, εἰς περίπτωσην ἠθελημένης ἢ ἀθελήτου προδοσίας.
9. Οὐδὲν μέλος δύναται νὰ ἀποχωρήση αὐθαιρέτως καὶ μονομερῶς τοῦ Συνδέσμου. Τοιάυτη ἀποχώρησις θεωρεῖται προδοσία καὶ ἐπισύρει κυρώσεις τὸν βαθμὸν τῶν ὁποίων καθορίζει καὶ πάλιν δι’ ἀποφάσεως ὁμοφώνου ἡ Κ.Δ.Ε. Ἀποχώρησις δύναται νὰ γίνη μόνον δι’ ἀποχρῶντας λόγους τοὺς ὁποίους πρέπει νὰ ἐγκρίνη ἡ Κ.Δ.Ε.
10. Τέλος ὁ Σύνδεσμος Ε.Δ.Ε.Σ. ὑπόσχεται καὶ ἐγγυᾶται εἰς τὸν Ἑλληνικὸν Λαὸν ὅτι θὰ ἀποκατασταθῆ συντόμως εἰς τὰ πλήρη αὐτοῦ κυριαρχικὰ διακιώματα, εὐθὴς ὡς πραγματοποιηθῆ τὸ ἐπαναστατικὸν αὐτοῦ πρόγραμμα, τὸ ὁποῖον δηλοῦται διὰ μίαν ἀκόμη φορὰν καὶ κατὰ τὸν πλέον κατηγορηματικὸν καὶ σαφῆ τρόπο ὅτι θὰ κατατείνη εἰς τὴν ἐγκαθίδρυσιν καὶ ἐμπέδωσιν μίας πραγματικῆς Λαϊκῆς Σοσιαλιστικῆς Δημοκρατίας. Ἐπίσης ὁ Ε.Δ.Ε.Σ. ὑπόσχεται καὶ ἐγγυᾶται εἰς τὸν Ἑλληνικὸν Λαὸν ὅτι καὶ αὐτὴ ἀκόμη ἡ ἐπαναστατικὴ περίοδος θὰ εἶναι ἐκδήλως δημοκρατικοῦ χαρακτῆρος καὶ ὅτι δὲν θὰ ἔχη σχέσιν μὲ κανενὸς εἴδους τυραννικὸν καθεστώς.

Πηγή

• Σόλων Νεοκ. Γρηγοριάδης, Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας 1941-1974 (Έκδοση 2011) Τόμος 1: Κατοχή: η μεγάλη νύχτα