ΟΣΟΙ ἀναμφιβόλως τὸν παρενόησαν! Πόσαι θὰ τὸν ἐχαρακτήρισαν καὶ τὸν ὑπολαμβάνουσιν ὡς ἰδιότροπον, ἐκκεντρικόν, ἀλλόκοτον!
Καὶ δὲν ἔχουσιν ἄδικον ἴσως.
Εἰς τὰς μικρὰς – ἰδίως – κοινωνίας, οἱ ἄνθρωποι συνήθως εἰσὶν ἀντίγραφα ἀλλήλων, δοῦλοι τουτέστιν ἐρρωμένων ἕξεων, ἠθῶν, προλήψεων. Δι’ αὐτοὺς ἑκάστη ἡμέρα εἶνε τυπικὴ ἐπανάληψις τῆς προηγουμένης. Ὁ αὐτὸς τρόπος τοῦ ζῆν, τοῦ σκέπτεσθαι, τοῦ δρᾷν, τοῦ ἐναλλάττεσθαι κοινωνικῶς· ἡ αὐτὴ τακτική, αἱ αὐταὶ ἀδυναμίαι, τὰ αὐτὰ πάθη, αἱ αὐταὶ ἰδέαι ἐσφηνωμέναι ἐν τῷ ἐγκεφάλῳ των. Ὁμοιάζουν καὶ συστρέφονται ὡς οἱ λεπτοδεῖκται τῶν ὡρολογίων διανύοντες τὴν αὐτὴν ἀπαρεγκλίτως τροχιάν. Καὶ ἄν τις ποτέ, εἷς αἴφνης μεταξὺ τῶν χιλίων, ἀποσκιρτήσῃ ἀπὸ τὸ ἀένναον αὐτὸ κοινωνικὸν μαγγανοπήγαδον καὶ θελήσῃ νὰ διαγράψῃ ἴδιον κύκλον ζωῆς, σύμφωνον πρὸς τὴν λογικήν, πρὸς τὴν φύσιν, πρὸς τὴν ἀλήθειαν· ἐὰν ἀποφασίσῃ νὰ εἴπῃ εἰς τὰ ἄλλα περὶ αὐτὸν κοινωνικὰ νευρόσπαστα;
— «Ὄχι, κύριοι! ἐγὼ δὲν θέλω νὰ ἀναπνέω τὴν ἀτμοσφαῖραν αὐτὴν τοῦ κοινωνικοῦ ψεύδους τὸ ὁποῖον ἐκ συνθήκης σᾶς ὑποχρεόνει νὰ εἷσθε ἀλληλοδιαδόχως ἠθοποιοὶ καὶ ἀκροαταὶ εἰς τὴν καθημερινὴν αὐτὴν κωμῳδίαν, τὴν ὁποίαν παίζετε. Εἶσθε νοικοκυραῖοι νὰ κατατυραννεῖτε τὸ σαρκίον σας, νὰ βασανίζετε τὸ μυαλό σας, νὰ φαρμακεύετε τὰς ἡμέρας σας μὲ χιλίας δύο ἀνάγκας ἀσκόπους καὶ μὲ ἐπιθυμίας ἀπραγματοποιήτους. Ἐγὼ ὅμως ἐννοῶ νὰ εἶμαι κύριος ἐμαυτοῦ καὶ τῶν πεποιθήσεών μου. Ἀρνοῦμαι νὰ δένω τὸν λαιμοδέτην μου κατὰ τὸν συρμόν, νὰ
