σταγμένου ὕδατος κατὰ 4°, τοῦ ὁποίου μία λίτρα = 312,5 δράμ.). Ὥστε 525 λῖτραι οἴνου ἔχουσι βάρος περίπου 394 ὀκάδων.
Ἀφ’ οὐ λοιπὸν 394 ὀκάδες ἐτιμῶντο ἑνὸς νομίσματος, ὑπολογιζομένου τοῦ νομίσματος ὡς συνήθως εἰς 15 δρ.,[1] ἕπεται ὅτι ἡ ὀκᾶ ἐτιμᾶτο λεπτὰ 3,8. Ἐπειδὴ δὲ σήμερον ἡ χονδρικὴ τιμὴ τοῦ οἴνου εἶναι 25 λεπτὰ περίπου, ἔχομεν σχέσιν ὡς 1 πρὸς 6 - 7.
Ὑπάρχει δυστυχῶς εἰς τὸ συμπέρασμα τοῦτο σπουδαία τις ἀντίρρησις: Ἄγνωστον εἶναι ἂν ὁ συντάκτης τῆς Μελέτης περὶ ψιλῶν συμφώνων ἠκριβολόγησε περὶ τὴν τιμήν, καθ’ ὅσον δυνατὸν νὰ ἔδωκε ταύτην ὅπως καταστήσῃ σαφεστέραν τὴν ἔννοιαν τῶν ὑπ’ αὐτοῦ διατυπουμένων· ἄλλως, παρακατιὼν προσθέτει: «μήπω μὲν τῶν νομισμάτων δοθέντων, οὐδὲ τοῦ οἴνου παραδοθέντος, δυνάμεθα διὰ μεταγενεστέρων συμφώνων καὶ τὸν οἶνον ἐπαύξειν, καὶ τὴν τιμήν».
Ἐννοεῖται ὅτι περὶ τούτου δύσκολον εἶναι ν’ ἀποφανθῶ, τοσούτῳ μᾶλλον, ὅσῳ, καίπερ προστρέξας εἰς ἁρμοδιωτέρους συναδέλφους, δὲν κατώρθωσα νὰ ἐξακριβώσω ἂν τὰ βυζαντινὰ νομικὰ συγγράμματα φροντίζουσιν ἐν τοῖς παραδείγμασιν αὐτῶν νὰ μὴ ἀπομακρύνωνται τῆς πραγματικότητος.
2ον) Θετικώτερον ἔδαφος προσφέρουσιν ἡμῖν δύο χωρία τῆς Βασιλείου Τάξεως.
Τὸ πρῶτον[2] ἀναγράφει ὅτι οἱ βαπτιζόμενοι ἐν τοῖς θέμασι Σαρακηνοὶ «ὀφείλουσι λαμβάνειν παρὰ τοῦ πρωτονοταρίου το θέματος εἰς ἕκαστος αὐτῶν ἀνὰ νομισμάτων γ′ καὶ ὑπὲρ ζευγαρίου αὐτῶν ἀνὰ νομισμάτων ϛ′, καὶ ὑπὲρ σπόρου καὶ ἀνόνας αὐτῶν ἀνὰ σίτου μοδίων νδ′».
Τὸ χωρίον εἶναι πολύτιμον: δεικνύει ὅτι γεωργός, εἰς ὃν ἐξησφαλίσθη ὁ σῖτος καὶ ο σπόρος καὶ τὰ μέσα τῆς καλλιεργείας, δύναται νὰ ζήσῃ μέχρι τῆς προσεχοῦς ἐσοδείας, δηλαδὴ ἐπὶ ἓν ἔτος, μὲ 3 νομίσματα, ἐν ᾧ δυσκόλως θὰ ἔζη σήμερον μὲ 45 δραχμάς.
Δεικνύει ἐπίσης, τοῦθ’ ὅπερ καὶ σπουδαιότερον καθ’ ὃ μᾶλλον
- ↑ Λαμβάνω ὡς συνήθως καὶ διὰ τὸ ἁπλούστερον τὴν συνήθη ἀξίαν τοῦ χρυσοῦ, τοσούτῳ μᾶλλον, ὅσῳ ἡ χρονολογία τῆς Μελέτης εἶναί πως ἀόριστος. Ὁ κ. Σβορῶνος φρονεῖ ὅτι ἂν δεχθῶμεν τὴν θεωρίαν τῶν Ζαχαρίου (Geschichte, σελ. 30), Monnier καὶ Platon (πρβλ. ἔνθ’ ἀνωτ., σελ. 187 κἑξ.), καθ’ ἣν ἡ Meditatio χρονολογεῖται ἀπὸ τῶν μέσων τοῦ ια′ αἰῶνος, τότε θὰ ἔπρεπε νὰ ὑποβιβάσωμεν κατά τι τὴν ἀξίαν τοῦ νομίσματος, ὑπολογίζοντες τοῦτο εἰς 13,66 - 14,06 δρ., ἂν ὁ συγγράφων ἐπενόει νομισμᾶτα σκυφᾶτα, ή καὶ εἰς 12,45 - 12,65, ἂν εἶχεν ὑπ’ ὄψει κατωτέρου τύπου νομίσματα.
- ↑ Βιβ. Β′, 49, σελ. 695, Βόννης.
