Σελίδα:Περί νομίσματος και της κτητικής δυνάμεως των πολύτιμων μετάλλων κατά τους βυζαντινούς χρόνους.pdf/27

Από Βικιθήκη
Αυτή η σελίδα έχει εγκριθεί.
25

μείωμα,[1] ἐν ᾧ πειρᾶται νὰ καταδείξῃ ὅτι κατὰ τὸν ιγ′ καὶ ιδ′ αἰῶνα ἡ τιμὴ τοῦ σίτου ἦτο ἐν τῇ Ἰλλυρικῇ χερσονήσῳ ἓν ὑπέρπυρον κατὰ μόδιον.

Καὶ διὰ μὲν τὴν πατρίδα του παραθέτει τὸ ἄρθρον 198 τοῦ κώδικος τοῦ Δουσάν, ὁρίζον, κατὰ μετάφρασιν τοῦ συναδέλφου ἡμῶν κ. Χρ. Ἀνδρούτσου, τὰ ἐξῆς:

«Τὰ αὐτοκρατορικὰ εἰσοδήματα τὰ ἐξ ἀμέσων καὶ ἐμμέσων φόρων καὶ τοῦ προσωπικοῦ (ἀρρὰτς) ἕκαστος ὀφείλει νὰ πληρώσῃ διὰ κυτίου σίτου (κυτίου δ’ οὗ μετρεῖται ὁ σῖτος) κατὰ τὸ ἥμισυ καθαροῦ καὶ κατὰ τὸ ἥμισυ ἀκαθάρτου, δύναται δὲ νὰ πληρώσῃ τὰ πέρπερ (ἀξία τοῦ σίτου κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην) εἰς δηνάρια. Ἡ δὲ προθεσμία τῆς παραδόσεως τοῦ σίτου ἡ μὲν πρώτη νὰ ἦναι τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, ἡ δὲ δευτέρα τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως».

Διὰ δὲ τὰ ἐν Κωνσταντινουπόλει ὁ σέρβος ἱστοριοδίφης προστρέχει εἰς τὰς μεταξὺ Βενετῶν καὶ Παλαιολόγων ἐμπορικὰς συνθήκας τῆς 6 Ἰουνίου 1265 καὶ 15 Ἰουνίου 1285,[2] ἐπικυρωθείσας διὰ πολλῶν μεταγενεστέρων συνθηκῶν.[3]

Ἐν τῇ πρώτῃ τῶν συνθηκῶν τούτων ὁ αὐτοκράτωρ Μιχαὴλ δηλοῖ ὅτι Βενετοὶ ἔχουσι τὸ δικαίωμα τοῦ ἐξάγειν σιτηρὰ εἰς πᾶσαν μὴ ἐχθρικὴν χώραν, ἐξαιρέσει τῆς περιπτώσεως καθ’ ἣν τὸ κεντηνάριον πωλεῖται «ἐπέκεινα τῶν πεντήκοντα ὑπερπύρων». Ἐν τῇ δευτέρᾳ ὁ Ἀνδρόνικος ἐπαναλαμβάνει τὴν ἄδειαν, ὁρίζων ὅμως τὸ συνεπαγόμενον ἀπαγόρευσιν ἐξαγωγῆς τίμημα εἰς ἑκατὸν ὑπέρπυρα κατὰ κεντηνάριον.

Κατὰ τὸν Νοβάκοβιτζ τὸ πνεῦμα τῶν διατάξεων τούτων ἦτο ὅτι: ἡ ἐξαγωγὴ ἦτο ἐλευθέρα ἐφ’ ὅσον δὲν ὑπῆρχεν ἐν τῇ χώρᾳ ἀνεπάρκεια ἐκδηλουμένη διὰ τῆς ὑψώσεως τῆς ἀξίας τοῦ σίτου ἄνω τῆς τρεχούσης τιμῆς. Τὴν δὲ τρέχουσαν τιμὴν ὁρίζουσιν ἡ συνθήκη τοῦ 1285 καὶ αἱ μετ’ αὐτὴν εἰς ἓν ὑπέρπυρον κατὰ μόδιον, τοῦθ’ ὅπερ ἄρα δέον νὰ θεωρηθῇ ὡς ἡ συνήθης τιμὴ τοῦ σίτου.

Ἀτυχῶς ὁ συγγραφεύς, ἄγαν συνοπτικός: 1ον) Δὲν ἐξηγεῖ διατὶ ἡ συνθήκη τοῦ 1265 φαίνεται ὁρίσασα τὴν τρέχουσαν τιμὴν εἰς τὸ ἥμισυ


  1. Ὑπὸ τίτλον Le prix normal du blé à Constantinople pendant le moyen âge et le code de Stephen Dushan empereur des Serbes.
  2. Πρβλ. Tafel und Thomas, Urkunden zu ält. Handels - und Staatgeschichte de R. Venedig, III, 74. 85, 331.
  3. 11 Νοεμβρίου 1310, 25 Μαρτίου 1342, 9 Σεπτεμβρίου 1349. Thomas, Diplomatarium veneto - levantinum 82, 257, 341.