εἶχεν, ἀφῆκεν· οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ λέξεις ἐνίας αἵτινες τὸ παράπαν οὐχ ὑπῆρχον ἐν Σουΐδᾳ, ἄλλοθέν ποθεν συλλέξας προσέθηκεν, ὡς ἂν οἱ ζητοῦντες τὸ σημαινόμενον αὐτῶν ἔχοιεν ἀπονώτερόν τε καὶ ἐτοιμότερον ἐντεῦθεν πορίζεσθαι· καὶ λέξεις δέ τινας ἀνερμηνεύτους, ἔνθα ἐνεχώρει, ἐπιμελὲς αὐτῷ γέγονε σαφηνίσαι».
Ὁ τὴν λατινικὴν διδάξας τὸν Χαλκοκονδύλην Ἀντώνιος Μόττας προσέθηκεν ἐπὶ κεφαλίδος τῆς ἐκδόσεως τοὺς ἑξῆς ἐπαινετικοὺς στίχους.
Demetri, æternos debet tibi mundus honores,
Quod dignum, quod tam nobile tradis opus.
Debet Motta magis, cari cui tamta resultat
Gloria discipulo, te duce quanta datur.
Δύο ἐπιστολαὶ τοῦ Χαλκοκονδύλου ἐκ Μεδιολάνων χρονολογούμεναι 1491 ἡ μὲν ἑλληνιστὶ, ἡ δὲ λατινιστὶ, πρὸς τὸν μαθητὴν τοῦ Ἰω. Ῥευχλῖνον, κατεχωρήθησαν ἐν τῇ συλλογῇ τῶν πρὸς τούτων ἐπιστολῶν, τῇ τυπωθείσῃ τῷ 1519.
Γεώργιος Ἑρμώνυμος, ἢ Χαριτώνυμος[1], ἐγεννήθη ἐν Σπάρτῃ, καὶ ἐμαθήτευσεν ὑπὸ τὸν Πλήθωνα[2]. Ἐλθὼν εἰς Ἰταλίαν καὶ ἐπ’ ὀλίγον διδάξας μετέβη εἰς Γαλλίαν, βασιλεύοντος Λουδοβίκου ΙΑ′, καὶ πρῶτος ἐδίδαξεν ἐν Παρισίοις συστηματικῶς τὰ Ἑλληνικὰ, τὰ ὁποῖα ἀκροθιγῶς ὀλίγον πρότερον εἶχε παραδώσει Γρηγόριος ὁ Τιφέρνας[3].
- ↑ Ἕνεκα τοῦ τότ’ ἐπικρατοῦντος συρμοῦ τῆς μετωνυμίας, ὁ Γεώργιος διαφοροτρόπως μετέτρεψε τὸ ἐπώνυμον αὐτοῦ αὐτοκαλούμενος Ἱερώνυμος, Ἑρμώνυμος, Χαριτώνυμος, καὶ Χριστώνυμος.
- ↑ Ἔγραψε δύο μονῳδίας ἐπὶ τῷ θανάτῳ τοῦ διδασκάλου του· ἐκ τῆς δευτέρας ἀποσπῶμεν τὴν ἑξῆς περικοπήν: «Ἄλλ' ὣ τῆς κοινῆς δυστυχίας, μᾶλλον δὲ ἰδίας ἐμῆς, ὣ πικρᾶς ὀρφανίας, ὣ βασκάνου τύχης καὶ πονηρᾶς! ὃν ἐτύγχανον ἔχων μόνην ψυχαγωγίαν, μόνην ἐν ἀλλοδαπῇ διατρίβων παραμυθίαν, ὀφθαλμὸν νοητὸν, φὼς τῆς ἐμῆς ἀθλίας ψυχῆς, καθηγεμόνα θειότατον, μᾶλλον δὲ προστάτην καὶ κηδεμόνα, ἐφ’ ᾦ καὶ μόνῳ τὰς τῆς ἐμῆς ἐσάλευον ὠφελείας ἐλπίδας, οὗ ταῖς χρυσέαις πτέρυξι τῆς σοφίας ὡς νεοττὸς ἐπετάμην, καὶ τοῖς ἀδαμαντίνοις λόγος ἐκείνου, μᾶλλον δὲ οὐρανίοις καθοπλιζόμενους, τοῖς τῶν ἄλλων σοφιστῶν λόγοις μηδέποτε περιτραπήσεσθαι πεποιθὼς, τοὐμὸν ἐγκαλλώπισμα, τὴν εὐδαιμονίαν, τὸ κλέος τοῦτον, φεῦ, ἀφῄρημαι παρ’ ἐλπίδα…»
- ↑ Γρηγόριος Τιφέρνας ἐκ τῶν περιφανῶν ἑλληνιστῶν καὶ λατινιστὼν τῆς ΙΕ′. ἑκατονταετηρίδος, ἐγεννήθη τῷ 1415 ἐν Τιφέρνῳ τῆς Οὐμβρίας, καὶ ἀπέθανεν ἐν Βενετίᾳ περὶ τὸ 1466· ἐδίδαξε τὰ ἑλληνικὰ εἰς τὴν πατρίδα του, Νεάπολιν, Μιλάνον, καὶ ἐπὶ τέλους εἰς Παρισίους. Ὁ Νωδαῖος Ἕλληνα τοῦτον θεωρῶν λέγει, «primus Græcorum ab expuguata Constantinopoli Lutetism venit, et sistens se coram rectore academiam dixit». Ὁ Weiss ὅμως (Biographie Universselle tom. 46) δὲν παραδέχεται, ὅτι εἰς τὸν Τιφέρναν ἐδόθη ἕδρα τῆς ἑλληνικῆς ἐν τῇ Ἀκαδημίᾳ τῶν Παρισίων. Κατὰ λάθος ὁ Matthæus (Historia Ludovici XI, lib. XI) καὶ
