Σελίδα:Νεοελληνική Φιλολογία.pdf/49

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
43
ΔΕΚΑΤΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ ΑΙΩΝ.


Ὁ Τραπεζούντιος ἐπῃνέθη ὑπὸ τῶν συγχρόνων του διὰ τὴν μεγάλην παιδείαν του· καὶ τῳόντι ἐγένετο πολυμαθὴς καὶ ἀκάματος συγγραφεὺς, ἀναγκαζόμενος ὅμως Ἕνεκα τῶν μεγάλων ἀναγκῶν τῆς οἰκογενείας του νὰ μὴ δίδῃ εἰς πάσας τὰς συγγραφάς του τὴν δέουσαν προσοχήν. Κατηγορεῖται πρὸ πάντων διὰ τὸ πρὸς τοὺς ἀντιπάλους του τραχὺ καὶ λοίδορον ὕφος· διὸ καὶ ἐπέσυρε τὴν κατάκρισιν τῶν συγχρόνων, καὶ ἐπὶ πολὺ διετέλεσεν ὑβρίζων καὶ ἀνθυβριζόμενος. Πικρῶς δ’ ἐπέπεσε κατ’ αὐτοῦ ἀνώνυμός τις (πιθανῶς ὁ Μιχαὴλ Ἀποστόλης) ἐπικρίνας δριμέως τὰ εἰς Πτολεμαῖον ὑπομνήματα τοῦ Τραπεζουντίου· ἡ πρὸς τὴν ὑβριστικὴν ταύτην ἐπιστολὴν ἀπάντησίς του φαίνεται ὁπωσοῦν μετριωτέρα καὶ κατὰ τὰς λοιδορίας μὴ ἰσοσταθμίζουσα[1].

Ἐκτὸς τῶν Πλατωνικῶν, τοῦ Γαζῆ, καὶ Βάλλα, ὁ Τραπεζούντιος περιεπλέχθη καὶ εἰς σπουδαίας ἔριδας πρὸς Γουαρίνον τὸν Βερωναῖον. Εἰς τὸ προοίμιον τῆς ῥητορικῆς του ἐπετέθη κατ’ αὐτοῦ, ὅστις μετ’ ὀλίγον ὑπὸ τὸ πλαστώνυμον τοῦ Ἀνδρέου Ἀγαζόνη ἀπήντησεν· ὁ Τραπεζούντιος ἀνταπήντησε μετὰ τῆς συνήθους πικρίας[2], καὶ ὁ δυστυχὴς Γουαρίνης ἀδυνατῶν ἵνα παλαίσῃ πρὸς τόσον ἀθυρόστομον ἀντίπαλον ἐζήτησε συνδιαλλαγήν[3].


    iter faciens venit ad Guarioum qui minimo pretio adolescenti libros eripuit, ad ideo mendicare per alienas urbes putae eum, qui eodem ipso anno diem suum obiit». (Rosmini, Vita di Guarino Veronese). Ἡ θυγάτηρ τοῦ Ἀνδρέου ἔλαβε σύζυγον τὸν Ῥωμαῖον ποιητὴν Φαῦστον Μαγδαληνὴν, φονευθέντα ὑπὸ τῶν στρατευμάτων τοῦ Καρόλου.

  1. Fabricii, Bibliotheca, XII, σελ. 177—8.
  2. Χάριν περιεργείας παρετιθέμεθα τὴν ἑξῆς περικοπὴν, ἐν ᾗ μετὰ ἀκατανομάστου στόμφου περιαυτολογεῖ ὁ Τραπεζούντιος. « Si audisse me, Guarine, aut si saltem ab iis qui audierunt quærere voluisses (dicum aperte non ut me laudem, sed ut injuria circumvectum defendum tam vocem, quam spiritum, quam latinitatem laudares, nec me in Græcia ortum, sed Romæ, nec his temporibus, sed Ciceronis ætate prædicares. Nam suavitate compositionis permulsus, verborum gravitate contusus, sententiarum oppressus pondere, pronuntiatione attritus, vi denique argumentorum perterritus, etiam si tacere cuperes, tremore tamen genuum, trepidatione vocis et vultus confusione, quid sentires animo, spiritu, Stentore conclamantius exclamare».
  3. Πηγαὶ. Cortessii, de doctis hominibus σελ. 23. —Volaterrani, Commentar. lib. XXI, σελ. 775, —Regimali, vita Poggii, σελ. 23. —Iovii, Elogia, σελ. 46. —Allatii, de Georgiis—Hodius lib. I, cap. 5. —Papadopoli, Histor. Gymnas. Patav. II, σελ. 180—Boissardi, icones vir. illustr. —Lambecii, Comment. in Biblioth. Vindobonæ, lib. VI— Rosmini Vita di Vittorino da Feltre— Biographie universelle, Tom, XVII.