Ὅσον δὲ ἀφορᾷ εἰς τὰ σχολεῖα γράφει που τὰ ἑξῆς: «Εἰς τὸ μέσον τοῦ δρόμου, εὑρίσκεται τὸ κούταμπ ἢ κορανικὸν σχολεῖον κάτωθεν ἑνὸς θόλου μισοασβεστωμένου. «Ἀπὸ τὸ παράθυρον, διακρίνει τις τὸν μουέντεμπ, τὸν διδάσκαλον, καὶ τοὺς ποικιλοχρώμους μαθητάς του σὰν τὰ πτηνὰ τοῦ παραδείσου. Κινοῦν τὴν κεφαλὴν συμφώνως μὲ τὸν διδάσκαλόν τους καὶ φωνασκοῦν ἐν ρυθμῷ. Αἴφνης ὁ διδάσκαλος κτυπᾷ τοὺς μαθητάς του μὲ τὸ καλάμι. Ὅλοι σιωπαίνουν. Τώρα πλέον γράφουν ἐπάνω εἰς τὰς ξυλίνας πλάκας των τὰς ἀλειμμένας μὲ ἄργιλον, ἕνα σουρὰτ, ἕνα ὄνομα δηλ. ἐκ τῶν κεφαλαίων τοῦ Κορανίου. Ὕστερα εὐλαβῶς πλύνουν τὴν πλάκα τους, ἡ ὁποία εἶνε τώρα πλέον ἱερὰ, ἐπειδὴ τὰ ὀνόματα τοῦ Ἀλλὰχ καὶ τοῦ Μωχαμὲτ, τοῦ ΙΙροφήτου, εἶνε γραμμένα ἐπάνω εἰς αὐτήν· τὸ δὲ λαμπερὸ νερὸ χύνουν εἰς ἕνα κῆπον ἢ εἰς ἕνα νεκροταφεῖον».
Καταλήγει δὲ λέγων ὁ Charles Géniaux ὅτι ὁ πολιτισμός των εἶνε τόσον ἀντίθετος πρὸς τὸν ἰδικόν μας, ὥστε οὐδεμίαν ἐξομοίωσιν, οὐδεμίαν συνεργασίαν νὰ ἐλπίζῃ τις, ἐφ’ ὅσον τὸ Κοράνιον διαμένῃ ὡς βιβλίον των.
ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. — Εἰς τὴν «Εἰκονογραφημένην» τῶν Παρισίων τῆς 31 Αὐγούστου ὁ κ. Α. Ἀδοσίδης, συντάκτης τοῦ «Hellénisme» ἐν Παρισίοις, ἐδημοσίευσεν ὑπὸ τὸν τίτλον «εἰς τὴν Ἑλλάδα» μίαν ἐκτεταμένην, διασαφητικωτάτην καὶ καλλιτεχνικωτάτην περιγραφὴν τῶν Ἑλληνικῶν καλλονῶν καὶ ἐθίμων, διὰ τῆς ὁποίας καθιστᾷ γνωστὸν εἰς τὸ διεθνὲς κοινὸν ὅτι αἱ σημεριναὶ Ἀθῆναι δὲν εἶνε τὸ χωριουδάκι τοῦ 50, ἀλλὰ τοὐναντίον πόλις εὐρωπαϊκὴ, ὅτι ἐν Ἑλλάδι βασιλεύει ἀπόλυτος ἀσφάλεια, ὅτι ὁ Χατζῆ Σταῦρος τοῦ About ἀπέθανεν ἄνευ ἀπογόνων, ὅτι τὰ κυριώτερα ἀρχαιολογικὰ κέντρα εὑρίσκονται ἐν τακτικῇ συγκοινωνίᾳ μὲ τὰς Ἀθήνας διὰ τοῦ σιδηροδρόμου. Τὴν ὡραίαν αὐτὴν διαφημιστικὴν μελέτην συνοδεύουν ἰδεώδους κάλλους φωτογραφίαι τοῦ καλλιτέχνου κ. Boissonnas, ὡς: τὸ Ἐρέχθειον, αἱ Μυκῆναι, τὸ Μέγα Σπήλαιον τῶν Καλαβρύτων, ὡραῖα τοπεῖα, ὡς αἱ κορυφαὶ τοῦ Παρνασσοῦ, ἡ πεδιὰς τῆς Σπάρτης μὲ τὸν Ταΰγετον, ἡ νῆσος τῶν Μακάρων τῆς Κερκύρας, τὸ χαριτωμένο δηλ. Ποντικονῆσι, καὶ ἄλλα.
Ἀπὸ τὴν περιγραφὴν αὐτὴν, ἡ ὁποία ἀξίζει τὸν κόπον νὰ διαβασθῇ ἀπὸ ὅλους, παραθέτομεν ἓν μικρὸν ἀπόσπασμα: «Ἡ Ἑλλὰς τῶν βοσκῶν καὶ τῶν ὀρεσιβίων, ἡ Ἑλλὰς τῶν ναυτικῶν ἐπίσης, ἀξίζει νὰ γνωρισθῇ· ἡ θάλασσα καὶ τὸ βουνὸ τὴν προφυλάττουν ἀκόμη ἀπὸ τὸν «πολιτισμὸν» μέσα στοὺς ἑλιγμοὺς τῶν συμπυκνωμένων ὑψωμάτων καὶ τῆς ἀκρογιαλιᾶς, κατέφυγεν ἡ ἐθνικὴ ζωή. Ἐκεῖ, τὸ κατώφλιον τοῦ οἰκήματος, ὁλάνοιχτο, διατηρεῖ τὸ ἄρωμα τῆς ἀρχαιότητος· ἐκεῖ ὑποδέχονται τὸν ξένον ἀποκαλοῦντες αὐτὸν: ἀδελφέ. Αὐτὴν λοιπὸν τὴν ποιμενικὴν καὶ γραφικὴν Ἑλλάδα, ὁ ἐκ Γενεύης καλλιτέχνης, ὁ μοναδικὸς φωτογράφος Fred. Boissonnas, ἔνθερμος θαυμαστὴς τῆς Ἑλλάδος ἀνέλαβε νὰ τὴν διαφημίσῃ μέσα
εἰς ἕνα ἔργον μεγάλης πολυτελείας, τὸ ὁποῖον θὰ ἐκδοθῇ προσεχῶς. Θὰ φέρῃ τὸν τίτλον «εἰς τὴν Ἑλλάδα» καὶ θὰ τὸ κοσμοῦν 140 εἰκόνες. Ὁ κ. Daniel Band-Bovy, διευθυντὴς τοῦ μουσείου τῆς Γενεύης, ὁ ὁποῖος συνώδευε τὸν κ. Boissonnas εἰς τὸ ταξείδιόν του, συνέλεξε τὰ στοιχεῖα τοῦ ἀφηγηματικοῦ καὶ περιγραφικοῦ μέρους τοῦ τόμου. Τοῦ ἔργου θὰ προηγεῖται εἰσαγωγὴ ὑπὸ τοῦ κ. Th. Homolle, τοῦ διαπρεποῦς ἀρχαιολόγου, τοῦ διευθυντοῦ τῶν ἐθνικῶν Μουσείων, πρῴην διευθυντοῦ τῆς Σχολῆς τῶν Ἀθηνῶν».
Ο JULES HURET ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ. — Ὁ περιοδεύων συντάκτης τοῦ «Φιγαρὼ» κ. Jules Huret ἐξέδωκεν ἐσχάτως τὰς ἐντυπώσεις του ἐκ τοῦ ταξειδίου του εἰς τὴν Γερμανίαν· τὸ βιλβίον αὐτό εἶνε ἀφήγησις ἑνὸς ταξειδίου. Ὁ συγγραφεύς του διασχίζει τὴν Γερμανίαν· ἐπισκέπτεται ζυθοπωλεῖα, σοκολοτοποιεῖα, βυρσοδεψεῖα, κλωστήρια, ἐργοστάσια χημικῶν προϊόντων, χρωμάτων, ἀρωμάτων, λιπασμάτων, ἐργοστάσια καλῳδίων, σιδηροδρομικῶν γραμμῶν μηχανῶν..... Μελετᾷ τὴν σύγχρονον Γερμανίαν, καὶ διὰ νὰ τὴν γνωρίσῃ καλὰ ἐπισκέπτεται τὰ ἐργαστήρια, τὰς ἀποθήκας, τὰ σχολεῖα, τὰ νοσοκομεῖα, τὰ ὅπλα τῶν παίδων, τοὺς δημοσίους κήπους, τὰ χωρία, τὰς βιβλιοθήκας...... Ὁ Huret ὁ ὁποῖος ἐννοεῖ νὰ μᾶς ἀποκαλύψῃ τὸ μυστικὸν τῆς γερμανικῆς ἰσχύος, πολλαπλασιάζει τὰς ἐπισκέψεις του, τὰς παρατηρήσεις του· τὰς θέλει τελείας, μανθάνει τὴν βιομηχανικὴν χημείαν, ὑπεισδύει εἰς τὴν τέχνην τοῦ χύτου καὶ εἰς τὰς διάφορους τεχνικὰς ἐργασίας, μυσταγωγεῖται εἰς τὰς ἀνακαλύψεις, εἰς τοὺς νέους τρόπους τῆς δημοσιότητος, τῆς διαφημίσεως, τῆς πωλήσεως· εἶνε ἐργάτης, μηχανικὸς, διευθυντὴς ἐργοστασίου. παραγωγεὺς, πωλητὴς, τραπεζίτης· εἶνε ἰατρὸς, εἶνε οἰκονομολόγος· δὲν ἐννοεῖ νὰ ἀγνοῇ τὴν παιδαγωγικὴν, τὴν πολιτικὴν, τὴν θρησκείαν, τὰ ἤθη καὶ ἔθιμα..... Μὲ αὐτὰς λοιπόν τὰς περιγραφὰς ὁ Huret μᾶς παρουσιάζει ὁλόκληρον τὴν Γερμανίαν μὲ τοὺς Γερμανούς της, μὲ τὰ ἔθιμά των, μὲ τὰ προτερήματα καὶ ἐλαττώματά των. Μόνον ὁ συγγραφεύς ἔκρινεν ὡς Γάλλος τὰ γερμανικὰ ἔθιμα ὅπως θὰ τὰ ἔκρινεν καὶ πᾶς ἄλλος Γάλλος.
ΓΚΡΗΓΚ. - Εἰς τὴν «Ἀκρόπολιν» τῆς 2 Σεπτεμβρίου ὁ κ. Ζ. Παπαντωνίου ἐδημοσίευσε βαθεῖαν καὶ θαυμασίαν μελέτην περὶ τοῦ ἀποθανόντος γηραιοῦ συνθέτου Γκρήγκ. Τὴν ἀναδημοσιεύομεν ὅλην, διότι θὰ ἦτο ἀδίκημα διὰ τοὺς ἀναγνώστας μας νὰ μὴ ἐντρυφήσουν εἰς αὐτήν.
Δι’ ἀνθρώπους καθὼς ὁ Γκρὴγκ, ὁ θάνατος εἶνε πολύ πεζὴ πρᾶξις. Θὰ ἐχρειάζετο μία ἀνάβασίς των μὲ πύρινον ἅρμα εἰς τὸν οὐρανόν. Ἀλλὰ καὶ εἰς τὸν γόητα τῆς Νορβηγίας, εἰς τὸν Ἐδουάρδον Γκρὴγκ, ὅπως εἰς ὅλους, ἐφηρμόσθησαν αἱ κοιναὶ ἀσχημίαι τῆς φθορᾶς. Ἔγεινε παραλυτικὸς, ἐγέρασε πολύ. ἀπέθανεν ὡς πνεῦμα, καὶ ἔπειτα ἀπέθανεν ἐντελῶς. Ὁ θάνατος μὲ ὅλον τὸ μεγαλεῖον τῆς χυδαιότητός του ἐπέρασε καὶ
